Ξέρουν πού πάνε;

Σε συζητήσεις με ξένους δημοσιογράφους γίνεται φανερό πως στην Ευρώπη κυριαρχεί ένα ερώτημα: «Τι θέλει τελικά η κυβέρνηση Τσίπρα;».



Ο χρόνος που σπαταλιέται στις διαπραγματεύσεις φαντάζει ακατανόητος. Οι εταίροι δεν θεωρούν πως υπάρχει στην κυβέρνηση κάποιος μυστηριώδης σχεδιασμός. Εικάζουν ότι απλώς φτιάχνεται μέρα με τη μέρα.

Μια συγκροτημένη στρατηγική απουσιάζει. Η κυβέρνηση Τσίπρα απλώς ξέρει τι δεν θέλει: Μεταρρυθμίσεις στο άρρωστο κράτος και το σαθρό οικονομικό πρότυπο, που χτίστηκε για δεκαετίες και οδήγησε τη χώρα στην άβυσσο. Γι' αυτό ανακάλυψε τη διαβόητη «δημιουργική ασάφεια», ώστε διαρκώς να υπεκφεύγει. Διά της εξουθενώσεως των εταίρων, με καθυστερήσεις και υπεκφυγές, επιζητά την ανοχή τους. Όμως η στάση αυτή δεν οδηγεί πουθενά. Ή μάλλον οδηγεί στο κενό.

Σ' αυτό το κενό που διαμορφώνει μια χαοτική προσέγγιση, μπρος - πίσω, που καλύπτεται από πέπλα ασάφειας, δεν χωράει ένας «έντιμος συμβιβασμός». Όμως, εάν δεν υπάρξει συμβιβασμός, αν δεν είμαστε αιθεροβάμονες, το καταστροφικό κόστος θα το υποστεί το απομονωμένο «μαύρο πρόβατο» της Ευρωζώνης.

Και όμως, ο Τσίπρας ξεκίνησε με ισχυρά χαρτιά. Στο εσωτερικό είναι προσωπικά απολύτως κυρίαρχος. Οι ανταγωνιστές του, Σαμαράς - Βενιζέλος, έχουν τελειώσει πολιτικά. Η φωνή τους έχει εξοριστεί από την κοινωνία. Στην Ευρώπη υπήρχε η διάθεση για μη άτεγκτη στάση. Μέχρι και ο Σόιμπλε δήλωσε πρόσφατα πως «δεν απαιτούμε το 100% των δεσμεύσεων».

Ο Nikolaus Blome, σε ένα εξαιρετικό άρθρο στους Financial Times, έγραφε πως το τελευταίο που επιθυμεί η Μέρκελ είναι η βόμβα του Grexit να σκάσει στα χέρια της. Στέλεχος της Morgan Stanley σημείωνε, στην ίδια εφημερίδα, πως θα μπορούσε η εφαρμογή μιας συμφωνίας να γίνει σε στάδια. Αρκεί να υπάρξουν δεσμεύσεις και πράξεις για πραγματικές αλλαγές από την πρώτη στιγμή. Φυσικά, η χώρα, όλη αυτή την περίοδο, αντί να κερδίζει συμμάχους στους δανειστές της, τους χάνει.

Υπουργοί είναι αντιμεταρρυθμιστικές κινούμενες βόμβες. Τα όσα συμβαίνουν με την επένδυση στη Χαλκιδική απειλούν να βάλουν ταφόπλακα στην προσέλκυση ξένων επενδυτών. Ήδη, ετοιμάζεται σύγκρουση με τις εγχώριες εργοδοτικές οργανώσεις και σχεδιάζονται μέτρα που θα εκτινάξουν την ανεργία.

Στην πιο πρόσφατη μελέτη του World Economic Forum, η χώρα βρίσκεται στον πάτο της ανταγωνιστικότητας, με πληγές όπως την αποθάρρυνση επενδύσεων (141η θέση), τη σπατάλη δημοσίου χρήματος (131η), τις πολιτικές - πελατειακές παρεμβάσεις στην οικονομία (109η), λειτουργίες του κράτους (136η), και το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης.

Η αντιμεταρρύθμιση στην Παιδεία, που μας γυρνά δεκαετίες πίσω, είναι δείγμα γραφής για μια κοινωνία, που επιλέγει μετριότητα και ισοπέδωση προς τα κάτω. Διώχνει εκτός χώρας τους ταλαντούχους. Υποβαθμίζει την κρατική παιδεία. Τέλος, σε ευρωπαϊκή μελέτη ανταγωνιστικότητας, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 28η θέση μεταξύ των χωρών της Ε.Ε., βρισκόμενη πάνω μόνο από Ρουμανία - Βουλγαρία.

Ο Τσίπρας με τη φρεσκάδα της παρουσίας του και την επικοινωνιακή του ικανότητα θα μπορούσε να αποτελέσει ευκαιρία για μια χώρα σε βαθύτατη παρακμή. Αυτό προϋποθέτει να κάνει τις ζωτικές μεταρρυθμίσεις στο κράτος και στην οικονομία. Τούτες θα έπρεπε αυτοβούλως να τις υλοποιήσει η κυβέρνηση. Πρόκειται για πρωτοβουλίες κοινού νου, ρεαλιστικές, μακριά από ιδεολογήματα. Έτσι, θα οδηγείτο και η χώρα σε συμφωνία με τους δανειστές της.

Δυστυχώς, ένας πολιτικός στον οποίο το κόμμα του οφείλει τα πάντα, μοιάζει δέσμιος των δογμάτων πολλών συναγωνιστών του. Βυθίζεται λοιπόν σε ένα τέλμα προσπαθώντας να ισορροπήσει σε αυτό. Αντί να το αφήσει πίσω του. Γι' αυτό παραδέρνει στις διαπραγματεύσεις. Άρα, στο ερώτημα «ξέρουν πού πάνε οι κυβερνώντες;», η απάντηση μοιάζει να είναι αρνητική. Ενώ δυνητικά μπορεί να αποδειχθεί μοιραία.