Πρόωρες εκλογές και διττό κόστος

Το να παρατηρήσει κανείς πως η χώρα βρίσκεται σε ένα ακόμη σταυροδρόμι, είναι προφανώς αυτονόητο.



Αν και βεβαίως, το διάστημα της οικονομικής και πολιτικής κρίσης, έχουμε βρεθεί σε ακόμη πιο επικίνδυνα μονοπάτια. Η πρώτη και πιο δύσκολη αξιολόγηση ολοκληρώθηκε. Ενώ η δεύτερη παραμένει ανοιχτή. Οι στόχοι που έχουν τεθεί από τους δανειστές είναι επώδυνοι και δύσκολοι. Οι αντοχές της κοινωνίας μειώνονται. Ιδίως με δεδομένες τις καταιγιστικές φορολογικές επιβαρύνσεις. Σε όλα αυτά προστίθεται ένα πολωτικό κλίμα, που έχει εξανεμίσει κάθε προοπτική συναίνεσης. Αυτή είναι ζωτική για να βγούμε, έστω και σερνόμενοι, από την κρίση με ομαλό τρόπο.

Η κυβέρνηση Τσίπρα έχει υποστεί σοβαρή φθορά στην εικόνα της. Ούτως ή άλλως, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε κερδίσει τις εκλογές του Σεπτεμβρίου ιδιαίτερα τραυματισμένος, απλώς ως το μη χείρον. Ορθώς, σε σχετική συνέντευξη, ο πρωθυπουργός αναγνώρισε πως η περίοδος του «έρωτα» με την κοινή γνώμη έχει λήξει. Κάτι που από καιρό επεσήμανα από το βήμα αυτό, αλλά και στο τελευταίο βιβλίο μου. Φυσικά, το κεντρικό ερώτημα είναι κατά πόσον η εξέλιξη τούτη έχει περιθώρια οριακής έστω διόρθωσης σε βάθος χρόνου ή όχι. Άλλωστε, με δεδομένη την αρνητική εικόνα τόσο για τη ΝΔ όσο και για την ηγεσία της, που κατέγραψαν οι πάντα αξιόπιστες «Τάσεις» της MRB, η επιλογή του «μη χείρον» θα είναι εντονότερη παρά ποτέ. Το εντυπωσιακό άλλωστε είναι ότι μεταξύ Φεβρουαρίου - Ιουνίου, ΝΔ και Μητσοτάκης έχουν χάσει έδαφος. Απλώς έχει χάσει ακόμη περισσότερο έδαφος ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας.

Με δεδομένη την πραγματικότητα αυτή, ο νυν πρωθυπουργός θα πρέπει να έχει αυτοκτονικές διαθέσεις για να προσφύγει σε πρόωρες εκλογές. Η μόνη πολιτική επένδυση που του απομένει είναι να ποντάρει στο χρόνο. Οι ψηφοφόροι είναι άλλωστε τόσο απαισιόδοξοι (με ένα διάλειμμα αισιοδοξίας τους αρχικούς μήνες της πρώτης θητείας Τσίπρα), ώστε ακόμη κι αν νιώσουν ότι τα πράγματα κάπως σταθεροποιούνται, θα ανακουφιστούν. Υπό μια έννοια άλλωστε, η φθορά της τωρινής κυβέρνησης και του Τσίπρα θα έπρεπε αυτή τη στιγμή να είναι ακόμη μεγαλύτερη. Αλλά επειδή ο βασικός ανταγωνιστής του ΣΥΡΙΖΑ (η ΝΔ) έχει προβληματική εικόνα που δεν καλυτερεύει (και τείνει να χειροτερεύει) ο Τσίπρας αποκτά κάποια ανάσα. Τούτο άλλωστε εξηγεί το ότι, όπως δείχνει η MRB, το 55,3% αντιτάσσεται σε πρόωρες εκλογές, με μόνο το 39,4% να τις ζητά. Παράλληλα, μόνο το 32,2% πιστεύει πως η ΝΔ διαθέτει μια αξιόπιστη πρόταση διακυβέρνησης, με το 62,9% να μην πείθεται γι' αυτό.

Το τελευταίο πάντως που χρειάζεται την ώρα αυτή η χώρα είναι εκλογές. Κάθε νηφάλιος και λογικός πολίτης το κατανοεί. Η πολιτική σταθερότητα είναι το κομβικό ζητούμενο για μια οικονομία εξόχως εύθραυστη, ενώ και οι δανειστές της χώρας, το τελευταίο που επιθυμούν είναι πολιτικές αναταράξεις. Η ωμή πραγματικότητα είναι άλλωστε ότι οι Ευρωπαίοι πιστεύουν πως ο μόνος ο οποίος μπορεί να υλοποιήσει τα επώδυνα συμφωνηθέντα είναι ο ίδιος ο Τσίπρας. Έστω κι αν η Βαρουφάκειος φάση έκανε ακόμη πιο πικρό το λογαριασμό. Δεν είναι απλώς ότι μια Αριστερή κυβέρνηση υλοποιεί ιδιωτικοποιήσεις, που θα έπρεπε τα λεγόμενα αστικά κόμματα να είχαν κάνει πράξη, εδώ και χρόνια. Είναι επίσης γεγονός ότι ο Τσακαλώτος έχει πείσει για το ρεαλισμό και τις ικανότητές του, έστω κι αν πολλά στελέχη της κυβέρνησης είναι ανεπαρκέστατα. Ενώ και ο Τσίπρας ωρίμασε.

Φυσικά, μια κυβέρνηση που υλοποιεί μεταρρυθμίσεις στις οποίες δεν πιστεύει, δεν αποτελεί πρότυπο αποτελεσματικότητας. Όμως, η αντικειμενικότητα επιβάλλει να αναγνωριστεί ότι η τωρινή κυβέρνηση Τσίπρα μικρή σχέση έχει με την πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, που έφερε τη χώρα ένα βήμα πριν την «ανατίναξη του κράτους», όπως έχει ομολογήσει και ο νυν πρωθυπουργός. Άρα, στη δύσκολη σημερινή συγκυρία, που απαιτεί σταθερότητα και ήπιο κλίμα, είναι μέγιστο ατόπημα του Μητσοτάκη να ζητά πρόωρες εκλογές. Άλλωστε, αυτή δεν είναι επίδειξη ηγετικότητας, αλλά απόδειξη αδυναμίας. Καθώς, απλώς σύρεται από το σκληρό πυρήνα του άρρωστου κόμματός του. Με αποτέλεσμα τη φθορά της εικόνας του, έχοντας ήδη χάσει το στοίχημα ότι φέρνει κάτι «νέο» στην πολιτική. Πάντως, η χώρα το τελευταίο που χρειάζεται με μια κυβέρνηση, που δεν δημιουργεί εμπιστοσύνη και σιγουριά, είναι να έχει επιπροσθέτως μια άκρως ανεύθυνη αξιωματική αντιπολίτευση. Αυτό το διττό κόστος, ένα εύθραυστο πολιτικό-κομματικό σύστημα δύσκολα μπορεί να το σηκώσει. Και ό,τι ήθελε προκύψει.