Και οι τελευταίοι έσονται... πρώτοι. Ο
λόγος για τα 79 "ημιτελή έργα", όπως ονομάζονται, αξίας ενός δισ. ευρώ
του "παλαιού" ΕΣΠΑ που έχει πλέον λήξει, αλλά πήραν "παράταση ζωής" έως
και το 1ο τρίμηνο του 2019. Βρίσκονται πλέον πρώτα στη γραμμή
ολοκλήρωσης από το αρμόδιο υπουργείο Οικονομίας, με εθνικά κονδύλια για
το "κομμάτι" που απομένει.
Και τούτο διότι όποιο έργο δεν κλείσει
οριστικά έως τότε, θα προκαλέσει δημοσιονομική "τρύπα" στα κρατικά
ταμεία: η Ελλάδα θα πρέπει να επιστρέψει ατόφια τα λεφτά, που έχει λάβει
για όλη την επένδυση, στην Ε.Ε...
Ο λόγος για τις επενδύσεις που είχαν
κυρίως δικαστικά ή άλλης φύσης προβλήματα και έτσι δεν μπόρεσαν να
ολοκληρωθούν τους προηγούμενους μήνες που έληξε οριστικά τα περιθώριο
απορρόφησης πόρων του πρώτου ΕΣΠΑ (2007-2013).
Περιλαμβάνουν από το πρώτο στάδιο του
Μετρό Θεσσαλονίκης, την ολοκλήρωση της αναβάθμισης του Αερολιμένα
Μακεδονία, την κατασκευή της 2ης φάσης του Θριασίου Πεδίου και μεγάλους
οδικούς άξονες, σιδηροδρομικά έργα ή υποδομές ύδρευσης, αποχέτευσης,
βιολογικών καθαρισμών, λιμένων ανά την Ελλάδα έως αγορές ακινήτων,
ανέγερση Νοσοκομείων και οίκων ευγηρίας, ακόμη και την αποκατάσταση του
διατηρητέου κτιρίου "Acropole Palace".
Τι λέει ο κανονισμός της Ε.Ε.
Όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη του
υπουργείου Οικονομίας, βάσει του σχετικού κανονισμού της Ε.Ε. που ορίζει
ότι μπορεί κάθε κράτος να συνεχίσει να υλοποιεί από δικά του κονδύλια
έως το 10% των έργων μετά το τέλος του προγράμματος, "ξεδιαλέχτηκαν"
αυτές οι επενδύσεις. Και πλέον, έχουν το δικαίωμα να ολοκληρωθούν μέσα
στα επόμενα περίπου 2 χρόνια.
Είναι επενδύσεις για τις οποίες είχαν
γίνει ήδη εκταμιεύσεις πόρων από τα κοινοτικά διαρθρωτικά ταμεία. Πολλά
έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί, άλλα έχουν ακόμη... δρόμο.
Πρόκειται για έργα που ξεκίνησαν από το 2007 ή που μπορεί ακόμη και να μεταφέρθηκαν από το... παρελθόν, από τα ΚΠΣ.
Το έγγραφο του υπουργείου
Για να μηδενιστεί ο κίνδυνος να
προκαλέσουν δημοσιονομική "τρύπα", το υπουργείο έχει σημάνει
"συναγερμό". Σε έγγραφο με θέμα "Παρακολούθηση ημιτελών πράξεων των Ε.Π.
του ΕΣΠΑ 2007-2013 μετά την 31/3/2017" το υπουργείο Οικονομίας
περιγράφει αναλυτικά πώς θα οργανωθεί η ολοκλήρωση των επενδύσεων αυτών
του ΕΣΠΑ 2007-2013 οι οποίες έχουν χαρακτηρισθεί ημιτελείς (μη
λειτουργικές) κατά την υποβολή των τελικών εκθέσεων των προγραμμάτων
στην Ε.Ε.
Δόθηκε εντολή να χρηματοδοτηθούν από τα
κρατικά ταμεία (πληροφορίες κάνουν λόγο για ένα ποσό περί τα 150 εκατ.
ευρώ). Μάλιστα, σε περιπτώσεις που προκύπτει ανάγκη για αύξηση του
προϋπολογισμού της πράξης (αναθεωρήσεις, δικαστικές αποφάσεις,
διαιτητικές αποφάσεις, απαλλοτριώσεις, εργασίες αρχαιολογίας,
αποζημιώσεις, υποχρεώσεις στη βάση συμβατικών ρητρών, κ.λπ.), αυτή θα
εξετάζεται κατά περίπτωση.
Παρακολούθηση από την Ε.Ε.
Η παρακολούθηση των ημιτελών έργων, όπως
αναφέρεται, απαιτεί την αποστολή εξαμηνιαίας αναφοράς στις Υπηρεσίες
της Ε.Ε. αναφορικά με τα σχέδια που έχουν ήδη ολοκληρωθεί, καθώς επίσης
και σχετικά με τα μέτρα που ελήφθησαν, συμπεριλαμβανομένων των
ημερομηνιών-ορόσημων για την ολοκλήρωση των υπολειπόμενων σχεδίων.
Η πρώτη αναφορά στην Ε.Ε. να αποσταλεί
τον Σεπτέμβριο του 2017 και εν συνεχεία ανά εξάμηνο. Για τις πράξεις
αυτές θα εκδοθεί απόφαση ολοκλήρωσης όταν ολοκληρωθεί το φυσικό και
οικονομικό αντικείμενο και αρθούν τα όποια προβλήματα εμπόδισαν τη
λειτουργικότητά τους.
Η προθεσμία για την ολοκλήρωση των
ημιτελών πράξεων είναι ο Μάρτιος του 2019. "Σε περίπτωση κατά την οποία
οι πράξεις αυτές δεν λειτουργούν μέχρι την εν λόγω προθεσμία, η Επιτροπή
θα προβεί σε ανάκτηση των κονδυλίων που διατέθηκαν για το σύνολό τους"
γίνεται σαφές από το υπουργείο Οικονομίας...
Σημειώνεται ότι το ΕΣΠΑ 2007- 2013
έκλεισε με απορρόφηση του 99,7% των κονδυλίων, δηλαδή 20,362 δισ. ευρώ
(στοιχεία έως και το α' τρίμηνο του 2017 που έχει διαθέσιμα το υπουργείο
Οικονομίας).
Μαζί με την κρατική δαπάνη, το ποσό
έφτασε στα 22,55 δισ. ευρώ και το ποσοστό στο 107,28% του ποσού που είχε
προϋπολογισθεί, καθώς σε όλα τα προγράμματα υπάρχουν "υπερδεσμεύσεις",
όπως λέγονται, για να καλυφθούν έναντι του κινδύνου ένα έργο να μην
"τρέξει".
