Τον πολύ βαρύ φορολογικό λογαριασμό που έστειλε η κυβέρνηση μαζί με τους θεσμούς στις επιχειρήσεις αποκαλύπτουν τα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα της φορολογικής διοίκησης.
Οι επιχειρήσεις, σε μια περίοδο ύφεσης ή, στην καλύτερη περίπτωση, στασιμότητας της οικονομίας, κλήθηκαν να πληρώσουν μερικά δισεκατομμύρια περισσότερους φόρους προκειμένου να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του τρίτου ελληνικού προγράμματος. Η μεγάλη φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων είναι και το αποτέλεσμα της καθαρά πολιτικής επιλογής της κυβέρνησης να προχωρήσει τη δημοσιονομική προσαρμογή καταφεύγοντας κυρίως στο σκέλος των φορολογικών εσόδων αντί για το σκέλος των πολιτικά πιο ευαίσθητων δημοσίων δαπανών.
Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά:
-Το 2015 βεβαιώθηκε συνολικός φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων ύψους 3,565 δισεκατομμυρίων ευρώ.
-Το 2016 ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων που βεβαιώθηκε ανήλθε σε 3,959 δισεκατομμύρια ευρώ. Παρουσίασε δηλαδή αύξηση κατά 396 εκατομμύρια ευρώ.
-Το 2017 το συνολικό ποσό φόρου εισοδήματος που βεβαιώθηκε στις επιχειρήσεις ανήλθε σε 4,824 δισ. ευρώ. Το συνολικό ποσό δηλαδή εκτοξεύτηκε προς τα πάνω κατά περίπου ένα δισεκατομμύριο ευρώ.
Μάλιστα, η αύξηση αυτή της συνολικής βεβαίωσης φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων συνοδεύτηκε -όπως είναι λογικό- από μείωση του ποσοστού εμπρόθεσμης εισπραξιμότητας των φόρων. Έτσι, ενώ το 2016 η εισπραξιμότητα του φόρου εισοδήματος των επιχειρήσεων ήταν 88,79%, το 2017, όταν η συνολική βεβαίωση αυξήθηκε κατά περίπου ένα δισεκατομμύριο ευρώ, η εισπραξιμότητα υποχώρησε στο 86,69%, δηλαδή υποχώρησε κατά δυο ολόκληρες μονάδες.
Η υπερφορολόγηση αυτή ήρθε μέσα από την επιβολή μεγάλων νέων φορολογικών επιβαρύνσεων στο επιχειρείν (επαγγελματίες και επιχειρήσεις), και αυτό σε μια περίοδο που η οικονομία διψάει για επενδύσεις προκειμένου να ανακάμψει.
Οι φόροι που επιβλήθηκαν στο επιχειρείν την τελευταία τριετία είναι οι εξής:
-Αυξήθηκαν οι συντελεστές της εισφοράς αλληλεγγύης, με τον ανώτατο συντελεστή να αυξάνεται από το 2,8% στο 10%.
-Αυξήθηκαν οι συντελεστές της φορολογικής κλίμακας για όλους τους φορολογουμένους, με τον ανώτατο συντελεστή να αυξάνεται από το 42% στο 45%.
-Καταργήθηκε η αυτοτελής φορολόγηση του εισοδήματος από ελευθέριο επάγγελμα 26% έως 33%, και πλέον το εισόδημα αυτό φορολογείται με συντελεστές που φθάνουν ακόμη και το 45%.
-Αυξήθηκε η προκαταβολή φόρου για όλους τους επαγγελματίες και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις από το 55% στο 100%.
-Αυξήθηκε ο φορολογικός συντελεστής των επιχειρηματικών κερδών από το 26% στο 29%.
-Αυξήθηκε ο συντελεστής φορολόγησης των μερισμάτων από το 10% στο 15%.
-Αυξήθηκαν οι συντελεστές για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ στα οικόπεδα.
-Αυξήθηκε από 5 τοις χιλίοις σε 5,5 τοις χιλίοις ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ για τα νομικά πρόσωπα.
-Αυξήθηκε το φορολογούμενο εισόδημα ως παροχή σε είδος για την παροχή εταιρικών ΙΧ από τις επιχειρήσεις στους εργαζομένους τους. Το εισόδημα υπολογίζεται σε ποσοστό 80% αντί για 30% που ίσχυε επί του κόστους συντήρησης που εγγράφουν ως δαπάνη οι επιχειρήσεις στα βιβλία τους.
Τα αντίμετρα
Στο πλαίσιο των φορολογικών αντιμέτρων της λιτότητας, που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από το 2020 -εφόσον επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι-, περιλαμβάνεται η μείωση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από το 29% στο 26% καθώς και:
-έκπτωση 30% ή έως 70 ευρώ για συνολικό ΕΝΦΙΑ έως 700 ευρώ,
-μείωση του πρώτου συντελεστή στην κλίμακα του φόρου φυσικών προσώπων από 22% σε 20%,
-μείωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
Οι επιχειρήσεις, σε μια περίοδο ύφεσης ή, στην καλύτερη περίπτωση, στασιμότητας της οικονομίας, κλήθηκαν να πληρώσουν μερικά δισεκατομμύρια περισσότερους φόρους προκειμένου να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του τρίτου ελληνικού προγράμματος. Η μεγάλη φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων είναι και το αποτέλεσμα της καθαρά πολιτικής επιλογής της κυβέρνησης να προχωρήσει τη δημοσιονομική προσαρμογή καταφεύγοντας κυρίως στο σκέλος των φορολογικών εσόδων αντί για το σκέλος των πολιτικά πιο ευαίσθητων δημοσίων δαπανών.
Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά:
-Το 2015 βεβαιώθηκε συνολικός φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων ύψους 3,565 δισεκατομμυρίων ευρώ.
-Το 2016 ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων που βεβαιώθηκε ανήλθε σε 3,959 δισεκατομμύρια ευρώ. Παρουσίασε δηλαδή αύξηση κατά 396 εκατομμύρια ευρώ.
-Το 2017 το συνολικό ποσό φόρου εισοδήματος που βεβαιώθηκε στις επιχειρήσεις ανήλθε σε 4,824 δισ. ευρώ. Το συνολικό ποσό δηλαδή εκτοξεύτηκε προς τα πάνω κατά περίπου ένα δισεκατομμύριο ευρώ.
Μάλιστα, η αύξηση αυτή της συνολικής βεβαίωσης φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων συνοδεύτηκε -όπως είναι λογικό- από μείωση του ποσοστού εμπρόθεσμης εισπραξιμότητας των φόρων. Έτσι, ενώ το 2016 η εισπραξιμότητα του φόρου εισοδήματος των επιχειρήσεων ήταν 88,79%, το 2017, όταν η συνολική βεβαίωση αυξήθηκε κατά περίπου ένα δισεκατομμύριο ευρώ, η εισπραξιμότητα υποχώρησε στο 86,69%, δηλαδή υποχώρησε κατά δυο ολόκληρες μονάδες.
Η υπερφορολόγηση αυτή ήρθε μέσα από την επιβολή μεγάλων νέων φορολογικών επιβαρύνσεων στο επιχειρείν (επαγγελματίες και επιχειρήσεις), και αυτό σε μια περίοδο που η οικονομία διψάει για επενδύσεις προκειμένου να ανακάμψει.
Οι φόροι που επιβλήθηκαν στο επιχειρείν την τελευταία τριετία είναι οι εξής:
-Αυξήθηκαν οι συντελεστές της εισφοράς αλληλεγγύης, με τον ανώτατο συντελεστή να αυξάνεται από το 2,8% στο 10%.
-Αυξήθηκαν οι συντελεστές της φορολογικής κλίμακας για όλους τους φορολογουμένους, με τον ανώτατο συντελεστή να αυξάνεται από το 42% στο 45%.
-Καταργήθηκε η αυτοτελής φορολόγηση του εισοδήματος από ελευθέριο επάγγελμα 26% έως 33%, και πλέον το εισόδημα αυτό φορολογείται με συντελεστές που φθάνουν ακόμη και το 45%.
-Αυξήθηκε η προκαταβολή φόρου για όλους τους επαγγελματίες και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις από το 55% στο 100%.
-Αυξήθηκε ο φορολογικός συντελεστής των επιχειρηματικών κερδών από το 26% στο 29%.
-Αυξήθηκε ο συντελεστής φορολόγησης των μερισμάτων από το 10% στο 15%.
-Αυξήθηκαν οι συντελεστές για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ στα οικόπεδα.
-Αυξήθηκε από 5 τοις χιλίοις σε 5,5 τοις χιλίοις ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ για τα νομικά πρόσωπα.
-Αυξήθηκε το φορολογούμενο εισόδημα ως παροχή σε είδος για την παροχή εταιρικών ΙΧ από τις επιχειρήσεις στους εργαζομένους τους. Το εισόδημα υπολογίζεται σε ποσοστό 80% αντί για 30% που ίσχυε επί του κόστους συντήρησης που εγγράφουν ως δαπάνη οι επιχειρήσεις στα βιβλία τους.
Τα αντίμετρα
Στο πλαίσιο των φορολογικών αντιμέτρων της λιτότητας, που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από το 2020 -εφόσον επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι-, περιλαμβάνεται η μείωση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή από το 29% στο 26% καθώς και:
-έκπτωση 30% ή έως 70 ευρώ για συνολικό ΕΝΦΙΑ έως 700 ευρώ,
-μείωση του πρώτου συντελεστή στην κλίμακα του φόρου φυσικών προσώπων από 22% σε 20%,
-μείωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
