Υπό αμφισβήτηση βρίσκεται η έγκαιρη υλοποίηση των μνημονιακών δεσμεύσεων της κυβέρνησης στο μέτωπο του Δημοσίου.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι οι "θεσμοί", ενόψει της ολοκλήρωσης της 4ης και τελευταίας αξιολόγησης του Μνημονίου –εκτός από μέτωπο της Ενέργειας– δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στις μεταρρυθμίσεις στο Δημόσιο. Προπαντός οι "θεσμοί" επιμένουν στην αποπολιτικοποίηση του συγκεκριμένου κοινωνικού χώρου, μέσα –κυρίως– από την αντικειμενική επιλογή γραμματέων, γενικών διευθυντών και διευθυντών στα Υπουργεία.
Κοινοτικές πηγές ανέφεραν χαρακτηριστικά προ ημερών πως "δεν μπορείς να νομοθετήσεις την εφαρμογή της κοινής λογικής" αλλά θα πρέπει να εφαρμόσεις στην πράξη μία μεταρρύθμιση και όχι στα χαρτιά". Οι ίδιες πηγές επισήμαναν πως "μπορείς να ακολουθήσεις τη διαδικασία πρόσληψης ενός διευθυντή και στο τέλος να προσλάβεις το φίλο του υπουργού".
Η επιλογή, όμως, των νέων στελεχών στο Δημόσιο με μη πολιτικά κριτήρια, η οποία πρέπει να ολοκληρωθεί –βάσει προηγούμενης συμφωνίας κυβέρνησης και "θεσμών"– το αργότερο έως τον ερχόμενο Ιούνιο (σ.σ. πιο συγκεκριμένα το αργότερο έως τις 21/6 που συνεδριάζει το Eurogroup), μετακινείται πρακτικά μάλλον για αργότερα και συγκεκριμένα μετά την προβλεπόμενη έξοδο από τα Μνημόνια (Ιούνιος-Ιούλιος 2018).
Αν και μένει να δει κανείς πως θα αντιδράσουν οι θεσμοί στο ενδεχόμενο μίας "αναγκαστικής" (λόγω αδύνατης εκπλήρωσης) μετάθεσης των συμφωνημένων χρονικών οροσήμων της ολοκλήρωσης της τοποθέτησης των νέων στελεχών υπουργείων, το σίγουρο είναι πως ιδίως η Κομισιόν ήδη δυσανασχετεί.
Ο λόγος γι' αυτό είναι πως οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θεωρούν πως μόνο μία δημόσια διοίκηση η οποία θα είναι απαλλαγμένη από πελατειακές σχέσεις θα μπορέσει να διασφαλίσει τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων που έχουν φέρει τα Μνημόνια και στη μετα-μνημονιακή εποχή.
Ιδιαίτερη σημασία σ' αυτό και ο πρόεδρος της Ν.Δ., κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως "δεν θα επιτρέψουμε στην κυβέρνηση να πάρει τα "κλειδιά” του κράτους στην Κουμουνδούρου".
Ασφαλείς πληροφορίες του "Κ" από αρμόδια κυβερνητικά στελέχη αναφέρουν πως η εξέλιξη της διαδικασίας "απολιτικοποίησης" του Δημοσίου μέσα από την αντικειμενική επιλογή των στελεχών των υπουργείων έχει, αυτή τη στιγμή, ως εξής:
1) Γενικοί Γραμματείς
Η συμφωνία κυβέρνησης-"θεσμών" προβλέπει ότι η τοποθέτηση 69 νέων γραμματέων (διοικητικών, τομεακών,ειδικών τομεακών) στα υπουργεία πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τέλος του ερχομένου Ιουνίου.
Ωστόσο, κάτι τέτοιο εκτιμάται ότι είναι πολύ δύσκολο να υλοποιηθεί, παρά τις προσπάθειες του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Η διαδικασία επιλογής γραμματέων προβλέπει τον πρώτα τον καθορισμό κριτηρίων, την κατάθεση αιτήσεων από τους ενδιαφερόμενους, τη συνέντευξη των 10 επικρατέστερων υποψηφίων τους από 9μελές Συμβούλιο υπό τον ΑΣΕΠ και, τέλος, την επιλογή ενός –μεταξύ των 3 τελικών υποψηφίων– από τον οικείο υπουργό.
Μ' άλλα λόγια, η τελική απόφαση για την επιλογή των γραμματέων ανήκει στον υπουργό και όχι στο 9μελές συμβούλιο υπό τον ΑΣΕΠ όπως ισχύει για την επιλογή των γενικών διευθυντών. Προς το παρόν, δεν έχουν καν ξεκινήσει οι συνεντεύξεις των 10 επικρατεστέρων για κάθε μία από τις 69 θέσεις Γραμματέων.
2) Γενικοί Διευθυντές
Μέχρι τέλος Μαΐου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία επιλογής όλων των γενικών διευθυντών των Υπουργείων (συνολικά 89). Σημειώνεται ότι το Μνημόνιο όριζε ως προθεσμία το τέλος Μαρτίου...
Έχουν ήδη τοποθετηθεί 20 γενικοί διευθυντές διοικητικού – οικονομικού σε κάθε υπουργείο, ενώ "τρέχει"' με πολύ γρήγορους ρυθμούς η τοποθέτηση των υπόλοιπων 69.
Η επιλογή τους ανήκει αποκλειστικά στο 9μελές Συμβούλιο με επικεφαλής το ΑΣΕΠ και του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Στο Συμβούλιο αυτό συμμετέχουν εκπρόσωποι του Υπ. Διοικητικής Ανασυγκρότησης, της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, της ΑΔΕΔΥ κ.λπ.
3) Διευθυντές
Η κυβέρνηση, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, έχει ζητήσει από τους "θεσμούς" να μετατεθεί το χρονικό ορόσημο της τοποθέτησης 612 διευθυντών από τον Ιούνιο (όπως προβλέπει του επικαιροποιημένο Μνημόνιο) στο φθινόπωρο (Σεπτέμβριο-Νοέμβριο) του 2018.
Οι "θεσμοί" δεν έχουν ακόμα απαντήσει στην κυβερνητική πρόταση αυτή. Στο μεταξύ, οι πρώτες προκηρύξεις των θέσεων των διευθυντών αναμένονται τον ερχόμενο Μάιο.
Οπότε η χρονική μετάθεση του ορόσημου τοποθέτησης των νέων διευθυντών έχει ήδη ντε φάκτο μετακινηθεί.
Τμηματάρχες και προϊστάμενοι
Για το τέλος του τρέχοντος έτους (δηλ. έως το ερχόμενο Δεκέμβριο του 2018) έχει ζητήσει να μετατεθεί η ολοκλήρωση της τοποθέτησης πάνω από 3.100 τμηματαρχών και προϊσταμένων.
Οι "θεσμοί" φέρεται να αντιμετωπίζουν θετικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Μ' άλλα λόγια, η τοποθέτηση των εν λόγω στελεχών στο Δημόσιο θα "τρέξει" στη μεταμνημονιακή εποχή.
"Τρέχουν" μονιμοποιήσεις συμβασιούχων
Την ίδια ώρα που καθυστερεί η διαδικασία της απολιτικοποίησης των διαδικασιών επιλογής στελεχών στο Δημόσιο, "τρέχει"' ταχύτατα η διαδικασία μονιμοποίησης συμβασιούχων.
Τις αμέσως επόμενες μέρες αναμένεται η πρόσληψη 8.166 προσωρινά επιτυχόντων στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ για μόνιμες θέσεις στην καθαριότητα των δήμων.
Στο μεταξύ, ο κυβερνητικός εταίρος του ΣΥΡΙΖΑ, οι ΑΝΕΛ, έχουν καταθέσει από 15 Μαρτίου τροπολογία μονιμοποίησης 90 εργαζομένων στην ΕΥΑΘ.
Στις αρχές του περασμένου μήνα, επίσης, η κυβέρνηση πέρασε τροπολογία, με την οποία δημιούργησε "συνθήκες μονιμοποίησης" συμβασιούχων, σύμφωνα με τις κατηγορίες της Νέας Δημοκρατίας. Συγκεκριμένα, με την εν λόγω τροπολογία, διακρίνονται οι συμβασιούχοι ορισμένου χρόνου από τους άλλους προσωρινούς συμβασιούχους (εργαζομένους με συμβάσεις έργου, παροχής υπηρεσιών κ.λπ.) ενώ αμφισβητείται το 3μηνο που πρέπει κατά το ελάχιστο να μεσολαβεί μεταξύ της λήξης μίας σύμβασης ορισμένου χρόνου και της υπογραφής μίας νέας σύμβασης. Έτσι –σύμφωνα με τη Ν.Δ.– διευκολύνεται η απασχόληση προσωρινών συμβασιούχων πάνω από 24 μήνες.
Τον περασμένο Δεκέμβριο, επίσης, μονιμοποιήθηκαν (και μάλιστα εκτός του μνημονιακού κανόνα αποχωρήσεων-προσλήψεων) 2.200 πυροσβέστες 5ετούς υποχρέωσης.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι οι "θεσμοί", ενόψει της ολοκλήρωσης της 4ης και τελευταίας αξιολόγησης του Μνημονίου –εκτός από μέτωπο της Ενέργειας– δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στις μεταρρυθμίσεις στο Δημόσιο. Προπαντός οι "θεσμοί" επιμένουν στην αποπολιτικοποίηση του συγκεκριμένου κοινωνικού χώρου, μέσα –κυρίως– από την αντικειμενική επιλογή γραμματέων, γενικών διευθυντών και διευθυντών στα Υπουργεία.
Κοινοτικές πηγές ανέφεραν χαρακτηριστικά προ ημερών πως "δεν μπορείς να νομοθετήσεις την εφαρμογή της κοινής λογικής" αλλά θα πρέπει να εφαρμόσεις στην πράξη μία μεταρρύθμιση και όχι στα χαρτιά". Οι ίδιες πηγές επισήμαναν πως "μπορείς να ακολουθήσεις τη διαδικασία πρόσληψης ενός διευθυντή και στο τέλος να προσλάβεις το φίλο του υπουργού".
Η επιλογή, όμως, των νέων στελεχών στο Δημόσιο με μη πολιτικά κριτήρια, η οποία πρέπει να ολοκληρωθεί –βάσει προηγούμενης συμφωνίας κυβέρνησης και "θεσμών"– το αργότερο έως τον ερχόμενο Ιούνιο (σ.σ. πιο συγκεκριμένα το αργότερο έως τις 21/6 που συνεδριάζει το Eurogroup), μετακινείται πρακτικά μάλλον για αργότερα και συγκεκριμένα μετά την προβλεπόμενη έξοδο από τα Μνημόνια (Ιούνιος-Ιούλιος 2018).
Αν και μένει να δει κανείς πως θα αντιδράσουν οι θεσμοί στο ενδεχόμενο μίας "αναγκαστικής" (λόγω αδύνατης εκπλήρωσης) μετάθεσης των συμφωνημένων χρονικών οροσήμων της ολοκλήρωσης της τοποθέτησης των νέων στελεχών υπουργείων, το σίγουρο είναι πως ιδίως η Κομισιόν ήδη δυσανασχετεί.
Ο λόγος γι' αυτό είναι πως οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θεωρούν πως μόνο μία δημόσια διοίκηση η οποία θα είναι απαλλαγμένη από πελατειακές σχέσεις θα μπορέσει να διασφαλίσει τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων που έχουν φέρει τα Μνημόνια και στη μετα-μνημονιακή εποχή.
Ιδιαίτερη σημασία σ' αυτό και ο πρόεδρος της Ν.Δ., κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως "δεν θα επιτρέψουμε στην κυβέρνηση να πάρει τα "κλειδιά” του κράτους στην Κουμουνδούρου".
Ασφαλείς πληροφορίες του "Κ" από αρμόδια κυβερνητικά στελέχη αναφέρουν πως η εξέλιξη της διαδικασίας "απολιτικοποίησης" του Δημοσίου μέσα από την αντικειμενική επιλογή των στελεχών των υπουργείων έχει, αυτή τη στιγμή, ως εξής:
1) Γενικοί Γραμματείς
Η συμφωνία κυβέρνησης-"θεσμών" προβλέπει ότι η τοποθέτηση 69 νέων γραμματέων (διοικητικών, τομεακών,ειδικών τομεακών) στα υπουργεία πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τέλος του ερχομένου Ιουνίου.
Ωστόσο, κάτι τέτοιο εκτιμάται ότι είναι πολύ δύσκολο να υλοποιηθεί, παρά τις προσπάθειες του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Η διαδικασία επιλογής γραμματέων προβλέπει τον πρώτα τον καθορισμό κριτηρίων, την κατάθεση αιτήσεων από τους ενδιαφερόμενους, τη συνέντευξη των 10 επικρατέστερων υποψηφίων τους από 9μελές Συμβούλιο υπό τον ΑΣΕΠ και, τέλος, την επιλογή ενός –μεταξύ των 3 τελικών υποψηφίων– από τον οικείο υπουργό.
Μ' άλλα λόγια, η τελική απόφαση για την επιλογή των γραμματέων ανήκει στον υπουργό και όχι στο 9μελές συμβούλιο υπό τον ΑΣΕΠ όπως ισχύει για την επιλογή των γενικών διευθυντών. Προς το παρόν, δεν έχουν καν ξεκινήσει οι συνεντεύξεις των 10 επικρατεστέρων για κάθε μία από τις 69 θέσεις Γραμματέων.
2) Γενικοί Διευθυντές
Μέχρι τέλος Μαΐου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία επιλογής όλων των γενικών διευθυντών των Υπουργείων (συνολικά 89). Σημειώνεται ότι το Μνημόνιο όριζε ως προθεσμία το τέλος Μαρτίου...
Έχουν ήδη τοποθετηθεί 20 γενικοί διευθυντές διοικητικού – οικονομικού σε κάθε υπουργείο, ενώ "τρέχει"' με πολύ γρήγορους ρυθμούς η τοποθέτηση των υπόλοιπων 69.
Η επιλογή τους ανήκει αποκλειστικά στο 9μελές Συμβούλιο με επικεφαλής το ΑΣΕΠ και του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Στο Συμβούλιο αυτό συμμετέχουν εκπρόσωποι του Υπ. Διοικητικής Ανασυγκρότησης, της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, της ΑΔΕΔΥ κ.λπ.
3) Διευθυντές
Η κυβέρνηση, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, έχει ζητήσει από τους "θεσμούς" να μετατεθεί το χρονικό ορόσημο της τοποθέτησης 612 διευθυντών από τον Ιούνιο (όπως προβλέπει του επικαιροποιημένο Μνημόνιο) στο φθινόπωρο (Σεπτέμβριο-Νοέμβριο) του 2018.
Οι "θεσμοί" δεν έχουν ακόμα απαντήσει στην κυβερνητική πρόταση αυτή. Στο μεταξύ, οι πρώτες προκηρύξεις των θέσεων των διευθυντών αναμένονται τον ερχόμενο Μάιο.
Οπότε η χρονική μετάθεση του ορόσημου τοποθέτησης των νέων διευθυντών έχει ήδη ντε φάκτο μετακινηθεί.
Τμηματάρχες και προϊστάμενοι
Για το τέλος του τρέχοντος έτους (δηλ. έως το ερχόμενο Δεκέμβριο του 2018) έχει ζητήσει να μετατεθεί η ολοκλήρωση της τοποθέτησης πάνω από 3.100 τμηματαρχών και προϊσταμένων.
Οι "θεσμοί" φέρεται να αντιμετωπίζουν θετικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Μ' άλλα λόγια, η τοποθέτηση των εν λόγω στελεχών στο Δημόσιο θα "τρέξει" στη μεταμνημονιακή εποχή.
"Τρέχουν" μονιμοποιήσεις συμβασιούχων
Την ίδια ώρα που καθυστερεί η διαδικασία της απολιτικοποίησης των διαδικασιών επιλογής στελεχών στο Δημόσιο, "τρέχει"' ταχύτατα η διαδικασία μονιμοποίησης συμβασιούχων.
Τις αμέσως επόμενες μέρες αναμένεται η πρόσληψη 8.166 προσωρινά επιτυχόντων στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ για μόνιμες θέσεις στην καθαριότητα των δήμων.
Στο μεταξύ, ο κυβερνητικός εταίρος του ΣΥΡΙΖΑ, οι ΑΝΕΛ, έχουν καταθέσει από 15 Μαρτίου τροπολογία μονιμοποίησης 90 εργαζομένων στην ΕΥΑΘ.
Στις αρχές του περασμένου μήνα, επίσης, η κυβέρνηση πέρασε τροπολογία, με την οποία δημιούργησε "συνθήκες μονιμοποίησης" συμβασιούχων, σύμφωνα με τις κατηγορίες της Νέας Δημοκρατίας. Συγκεκριμένα, με την εν λόγω τροπολογία, διακρίνονται οι συμβασιούχοι ορισμένου χρόνου από τους άλλους προσωρινούς συμβασιούχους (εργαζομένους με συμβάσεις έργου, παροχής υπηρεσιών κ.λπ.) ενώ αμφισβητείται το 3μηνο που πρέπει κατά το ελάχιστο να μεσολαβεί μεταξύ της λήξης μίας σύμβασης ορισμένου χρόνου και της υπογραφής μίας νέας σύμβασης. Έτσι –σύμφωνα με τη Ν.Δ.– διευκολύνεται η απασχόληση προσωρινών συμβασιούχων πάνω από 24 μήνες.
Τον περασμένο Δεκέμβριο, επίσης, μονιμοποιήθηκαν (και μάλιστα εκτός του μνημονιακού κανόνα αποχωρήσεων-προσλήψεων) 2.200 πυροσβέστες 5ετούς υποχρέωσης.
