Η βίαιη αντίδραση των αγορών στη χθεσινή διαρροή εγγράφου, που αποκαλύπτει τις "στοχεύσεις” της νέας ιταλικής κυβέρνησης, έδωσε ένα "μέτρο” των ενδεχόμενων αντιδράσεων, που αποτελούν τη βάση των ανησυχιών της Κομισιόν για τις αντιδράσεις απέναντι στο τελικό πακέτο συμφωνίας (χρέους) για την Ελλάδα.
Το draft της ιταλικής κυβέρνησης που διέρρευσε περιλάμβανε την προοπτική απαίτησης μη υπολογισμού των ιταλικών ομολόγων που αγοράζει η ΕΚΤ στον υπολογισμό του χρέους γενικής κυβέρνησης. Η αντίδραση ήταν άμεση με τα spreads να αυξάνονται ταχύτητα και τις ιταλικές αρχές να σπεύδουν να διευκρινίζουν ότι πρόκειται απλώς για μία "ιδέα”. H αλήθεια είναι ότι κάθε αφορμή για αμφισβήτηση της σταθερότητας του ευρώ απ' όπου και αν προέρχεται βρίσκει αμέσως έτοιμη την αγορά να αντιδράσει σπασμωδικά και βίαια.
Σύμφωνα με πληροφορίες του capital.gr η Bundesbank, η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας, σε εσωτερικό της paper επισημαίνει ότι παρά την καλή πορεία της ευρω-οικονομίας τα τελευταία εξάμηνα, "οι γεωπολιτικές ανησυχίες αποτελούν παράγοντα μεγάλης ανησυχίας, πιθανώς ισχυρότερο και από τις οικονομικές εξελίξεις”, που "μπορούν να προκαλέσουν κλονισμούς” στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Η αμφισβήτηση του ευρωπαϊκού status quo από την ευρωσκεπτικιστική (αν όχι αντιευρωπαϊκή) υπό σχηματισμό νέα ιταλική κυβέρνηση είναι ένας αδιευκρίνιστος παράγοντας στην κατεύθυνση αυτή.
Παρ' όλα αυτά τόσο οι γερμανοί όσο και οι κεντρικές τράπεζες που συγκλίνουν στις εκτιμήσεις της Bundesbank, θεωρούν ως δεδομένο ότι τον Σεπτέμβριο και ανεξαρτήτως των μεταβλητών αβεβαιότητας, η ΕΚΤ πρέπει να διακόψει την χρηματοδότηση του ευρωσυστήματος από το QE.
Οι "εσωτερικοί” αυτοί παράγοντες που συμπίπτουν χρονικά με τις "εξωτερικές” αναταραχές, όπως ο εμπορικός πόλεμος του Τραμπ και η αναταραχή στην Μ. Ανατολή με άμεσες συνέπειες στις τιμές του "μαύρου χρυσού”, συνθέτουν το νέο περιβάλλον αβεβαιότητας στο οποίο θα πρέπει να ...εμφανισθεί η Ελλάδα μετά τις 20 Αυγούστου.
Η βάση αυτής της ανησυχίας έχει τροφοδοτήσει τους προβληματισμούς που διατρέχουν τις ζυμώσεις το τελευταίο δεκαήμερο για το ελληνικό χρέος.
Το ενδιαφέρον είναι ότι το επιτελείο του υπουργείου Οικονομικών φαίνεται ότι ολοένα και περισσότερο συμμερίζεται και παρακολουθεί με πολύ προσοχή τα σχετικά γεγονότα αλλά και τις ανησυχίες που αυτά τροφοδοτούν.
Και για τον λόγο αυτό επανεξετάζονται κάποια στοιχεία της τακτικής που είχε ακολουθηθεί μέχρι σήμερα, χαμηλώνοντας παράλληλα τους "τόνους” για τις επιδιώξεις που θα συνθέτουν τους στόχους της επόμενης ημέρας.
Άλλωστε οι συνέπειες έχουν αποτυπωθεί με τον πιο άμεσο τρόπο στα σκαμπανεβάσματα της τάσης των αποδόσεων και των spreads των ελληνικών ομολόγων, όπως και στις αποφάσεις αναβολής εκδόσεων που αφορούσαν στην κεφαλαιακή ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα.
Όπως παρατηρούν εμπλεκόμενα στελέχη της Επιτροπής και ειδικά του επιτελείου του κ. Μοσκοβισί, αναμφίβολα είναι σημαντικό μέρος της συμφωνίας η δημιουργία του κεφαλαιακού μαξιλαριού των 18 – 20 δισ. ευρώ (από τον ESM και το πρωτογενές πλεόνασμα) αλλά αυτό αφορά την κάλυψη, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες των αναγκών μέχρι και τις αρχές 2020.
Πέραν αυτού όμως και ειδικά την κρίσιμη διετία 2021 – 2022 η διασφάλιση του πλαισίου βιωσιμότητας του χρέους παραμένει καθοριστική, εξ ού και ο ρόλος του ΔΝΤ. Βέβαια μέχρι στιγμής παραμένει εν ισχύ η συμφωνία του Μαΐου του 2016 και του Ιουνίου του 2017, η οποία προβλέπει – πέραν του πως και πότε θα ενεργοποιηθεί η περιβόητη γαλλική πρόταση - τη δρομολόγηση του πακέτου μεσοπρόθεσμης παρέμβασης για την ελάφρυνση του χρέους. Το πακέτο αυτό έχει συμφωνηθεί να στοχεύει σε ενα αποτέλεσμα ανάλογου εύρους με το βραχυπρόθεσμο πακέτο που έχει ήδη ολοκληρωθεί η εφαρμογή του το 2017.
Η Κομισιόν παρ' ότι ανεπισήμως δεν επιθυμεί την συμμετοχή του ΔΝΤ, ολοένα και περισσότερο, λόγω των συνθηκών φαίνεται να κινείται στην αναζήτηση μιας φόρμουλας συμμετοχής (η οποία πέρα από τις γερμανικές απαιτήσεις) θα διασφαλίζει μέσω της παρουσίας του ΔΝΤ την μεσοπρόθεσμης διάρκειας "βιωσιμότητα” του χρέους με τα κριτήρια των αγορών... Στην κατεύθυνση αυτή δουλεύει σε συνεργασία με το "αντίπαλο” ESM για το οποίο η απόφαση μετατροπής του σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο είναι πλέον οριστική αλλά όχι άμεση.
Το draft της ιταλικής κυβέρνησης που διέρρευσε περιλάμβανε την προοπτική απαίτησης μη υπολογισμού των ιταλικών ομολόγων που αγοράζει η ΕΚΤ στον υπολογισμό του χρέους γενικής κυβέρνησης. Η αντίδραση ήταν άμεση με τα spreads να αυξάνονται ταχύτητα και τις ιταλικές αρχές να σπεύδουν να διευκρινίζουν ότι πρόκειται απλώς για μία "ιδέα”. H αλήθεια είναι ότι κάθε αφορμή για αμφισβήτηση της σταθερότητας του ευρώ απ' όπου και αν προέρχεται βρίσκει αμέσως έτοιμη την αγορά να αντιδράσει σπασμωδικά και βίαια.
Σύμφωνα με πληροφορίες του capital.gr η Bundesbank, η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας, σε εσωτερικό της paper επισημαίνει ότι παρά την καλή πορεία της ευρω-οικονομίας τα τελευταία εξάμηνα, "οι γεωπολιτικές ανησυχίες αποτελούν παράγοντα μεγάλης ανησυχίας, πιθανώς ισχυρότερο και από τις οικονομικές εξελίξεις”, που "μπορούν να προκαλέσουν κλονισμούς” στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Η αμφισβήτηση του ευρωπαϊκού status quo από την ευρωσκεπτικιστική (αν όχι αντιευρωπαϊκή) υπό σχηματισμό νέα ιταλική κυβέρνηση είναι ένας αδιευκρίνιστος παράγοντας στην κατεύθυνση αυτή.
Παρ' όλα αυτά τόσο οι γερμανοί όσο και οι κεντρικές τράπεζες που συγκλίνουν στις εκτιμήσεις της Bundesbank, θεωρούν ως δεδομένο ότι τον Σεπτέμβριο και ανεξαρτήτως των μεταβλητών αβεβαιότητας, η ΕΚΤ πρέπει να διακόψει την χρηματοδότηση του ευρωσυστήματος από το QE.
Οι "εσωτερικοί” αυτοί παράγοντες που συμπίπτουν χρονικά με τις "εξωτερικές” αναταραχές, όπως ο εμπορικός πόλεμος του Τραμπ και η αναταραχή στην Μ. Ανατολή με άμεσες συνέπειες στις τιμές του "μαύρου χρυσού”, συνθέτουν το νέο περιβάλλον αβεβαιότητας στο οποίο θα πρέπει να ...εμφανισθεί η Ελλάδα μετά τις 20 Αυγούστου.
Η βάση αυτής της ανησυχίας έχει τροφοδοτήσει τους προβληματισμούς που διατρέχουν τις ζυμώσεις το τελευταίο δεκαήμερο για το ελληνικό χρέος.
Το ενδιαφέρον είναι ότι το επιτελείο του υπουργείου Οικονομικών φαίνεται ότι ολοένα και περισσότερο συμμερίζεται και παρακολουθεί με πολύ προσοχή τα σχετικά γεγονότα αλλά και τις ανησυχίες που αυτά τροφοδοτούν.
Και για τον λόγο αυτό επανεξετάζονται κάποια στοιχεία της τακτικής που είχε ακολουθηθεί μέχρι σήμερα, χαμηλώνοντας παράλληλα τους "τόνους” για τις επιδιώξεις που θα συνθέτουν τους στόχους της επόμενης ημέρας.
Άλλωστε οι συνέπειες έχουν αποτυπωθεί με τον πιο άμεσο τρόπο στα σκαμπανεβάσματα της τάσης των αποδόσεων και των spreads των ελληνικών ομολόγων, όπως και στις αποφάσεις αναβολής εκδόσεων που αφορούσαν στην κεφαλαιακή ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα.
Όπως παρατηρούν εμπλεκόμενα στελέχη της Επιτροπής και ειδικά του επιτελείου του κ. Μοσκοβισί, αναμφίβολα είναι σημαντικό μέρος της συμφωνίας η δημιουργία του κεφαλαιακού μαξιλαριού των 18 – 20 δισ. ευρώ (από τον ESM και το πρωτογενές πλεόνασμα) αλλά αυτό αφορά την κάλυψη, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες των αναγκών μέχρι και τις αρχές 2020.
Πέραν αυτού όμως και ειδικά την κρίσιμη διετία 2021 – 2022 η διασφάλιση του πλαισίου βιωσιμότητας του χρέους παραμένει καθοριστική, εξ ού και ο ρόλος του ΔΝΤ. Βέβαια μέχρι στιγμής παραμένει εν ισχύ η συμφωνία του Μαΐου του 2016 και του Ιουνίου του 2017, η οποία προβλέπει – πέραν του πως και πότε θα ενεργοποιηθεί η περιβόητη γαλλική πρόταση - τη δρομολόγηση του πακέτου μεσοπρόθεσμης παρέμβασης για την ελάφρυνση του χρέους. Το πακέτο αυτό έχει συμφωνηθεί να στοχεύει σε ενα αποτέλεσμα ανάλογου εύρους με το βραχυπρόθεσμο πακέτο που έχει ήδη ολοκληρωθεί η εφαρμογή του το 2017.
Η Κομισιόν παρ' ότι ανεπισήμως δεν επιθυμεί την συμμετοχή του ΔΝΤ, ολοένα και περισσότερο, λόγω των συνθηκών φαίνεται να κινείται στην αναζήτηση μιας φόρμουλας συμμετοχής (η οποία πέρα από τις γερμανικές απαιτήσεις) θα διασφαλίζει μέσω της παρουσίας του ΔΝΤ την μεσοπρόθεσμης διάρκειας "βιωσιμότητα” του χρέους με τα κριτήρια των αγορών... Στην κατεύθυνση αυτή δουλεύει σε συνεργασία με το "αντίπαλο” ESM για το οποίο η απόφαση μετατροπής του σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο είναι πλέον οριστική αλλά όχι άμεση.
