ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΓΙΑ ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ
Σχέδιο εκτάκτου ανάγκης θέτει σε εφαρμογή το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, διαβλέποντας ότι η δόση του Μαΐου από την τρόικα δεν είναι εξασφαλισμένη.
Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, αξιολογώντας τις διαθέσεις των ελεγκτών μας, εκτιμά ότι αυτή τη φορά η τρόικα είναι αποφασιμένη να «χτυπήσει ηχηρό καμπανάκι» για τις αστοχίες και τις καθυστερήσεις που καταγράφονται στην υλοποίηση του μνημονίου. Η έγκαιρη εκταμίευση της δόσης των 12 δισ. ευρώ του Μαΐου αποτελεί τον πλέον αποτελεσματικό μοχλό πίεσης που διαθέτουν οι πιστωτές μας, τον οποίον απ' ό,τι φαίνεται αυτή τη φορά είναι αποφασισμένοι να τον χρησιμοποιήσουν, προκειμένου να αναγκάσουν την ελληνική κυβέρνηση να «επιταχύνει» το βήμα της αλλά και να στείλουν ταυτόχρονα ένα μήνυμα αποφασιστικότητας στις διεθνείς αγορές.
Στην κατάσταση που βρίσκονται όμως τα ταμεία του Δημοσίου, μια χρονοτριβή έστω και ενός μηνός, όπως είχε συμβεί με τη δόση του περασμένου Δεκεμβρίου, θα προκαλέσειι τεράστιο ταμειακό πρόβλημα στο Δημόσιο. Και τούτο γιατί εντός του Μαΐου αλλά και τις πρώτες μέρες του Ιουνίου είναι σωρευμένες υπέρογκες δαπάνες για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους. Υπολογίζεται ότι στο παραπάνω δίμηνο το Δημόσιο πρέπει να πληρώσει μόνο στους δανειστές του περίπου 11 δισ. ευρώ, καθώς στο διάστημα αυτό λήγουν ομόλογα αξίας άνω των 8 δισ. ευρώ, ενώ οι τόκοι που πρέπει να καταβληθούν αγγίζουν τα 2 δισ. ευρώ τουλάχιστον. Τα περιθώρια για να «μετατεθούν χρονικά» οι δαπάνες αυτές είναι προφανώς ανύπαρκτα, καθώς η μη έγκαιρη αποπληρωμή των ομολόγων που λήγουν συνιστά στην ουσία στάση πληρωμών.
Για να αποφευχθεί ο εφιάλτης της χρεοκοπίας η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τις διοικήσεις των μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τράπεζες έχουν ενημερωθεί «διακριτικά» για το ενδεχόμενο απόσυρσης εντός του μήνα των καταθέσεων που τηρεί το Δημόσιο σε αυτές. Υπολογίζεται ότι το Δημόσιο διαθέτει, προθεσμιακές κύριως, καταθέσεις ύψους 7-8 δισ. ευρώ. Βέβαια, αν τελικώς το Δημόσιο χρειαστεί να αποσύρει τις καταθέσεις του αυτές για να καλύψειι το ταμειακό του πρόβλημα, προκαλείται μια «τεράστια μαύρη» τρύπα στις ίδιες τις τράπεζες, οι οποίες για να την καλύψουν πρέπει να προσφύγουν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Από την πλευρά της η ΕΚΤ πιέζει για «απεξάρτηση» από τη βοήθεια που ή ίδια έχει προσφέρει με τη μορφή ρευστότητας, η οποία ανέρχεται στα 90 δισ. ευρώ. Ετσι στην ουσία η Φραγκφούρτη θα αποτελέσει τον ρυθμιστή του σχεδίου, το οποίο επιπροσθέτως στηρίζεται στην αυξημένη διάθεση των έντοκων γραμματίων.
Από τις τράπεζες έχει ζητηθεί να «βάλουν πλάτη», έτσι ώστε, αν χρειαστεί, να απορροφήσουν ακόμη μεγαλύτερο κομμάτι από τις προγραμμματισμένες εκδόσεις εξάμηνων και τρίμηνων έντοκων γραμματίων, χωρίς όμως να βάλουν «καπέλο» στα επιτόκια. Για να αναχρηματοδοτήσει τα έντοκα που λήγουν το προσεχές δίμηνο, Μαΐου-Ιουνίου, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους πρέπει να εκδώσει τίτλους αξίας περίπου 2,5 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό, όπως έδειξε η εμπειρία των πρόσφατων δημοπρασιών, μπορεί να καλυφθεί με σχετική άνεση. Συνεπώς, αν οι συνθήκες το απαιτήσουν, ο πήχης των εκδόσεων θα μπορούσε να ανέβει, προκειμένου εκτός από τις παλαιότερες λήξεις να καλυφθεί μέρος από τη δόση του μνημονίου.
Το υπουργείο Οικονομικών θεωρεί ότι με τον σχεδιασμό αυτό, εκτάκτου ανάγκης, θα κερδίσει χρόνο μέχρι να πείσει τους ελεγκτές της τρόικας ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να καλυφθεί το χαμένο έδαφος. Το μεγαλύτερο αγκάθι εντοπίζεται στην υστέρηση των εσόδων, τα οποία πρέπει να καλύψουν και την τρύπα που άφησε η αναθεώρηση από τη Eurostat των στοιχείων του 2010. Υπολογίζεται ότι μόνο για τις αστοχίες του 2010 πρέπει να προστεθούν νέα μέτρα τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ. Ομως η υστέρηση των εσόδων στο τετράμηνο, τα οποία αυξήθηκαν μόνο 5% έναντι στόχου 8%, καταδεικνύει ότι η εφαρμογή του πακέτου των μέτρων που έχουν αποφασιστεί εμφανίζει ουσιαστικές αδυναμίες. Σε αυτές πρέπει να προστεθούν και οι μαύρες τρύπες, όπως των 1,2 δισ. ευρώ στο υπουργείο Εργασίας, που προκαλεί η συνεχιζόμενη ύφεση στην οικονομία. Στο πεδίο των διαρθρωτικών αλλαγών, το θέμα που βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας, εξαιτίας του δημόσιου χρέους είναι των αποκρατικοποιήσεων και της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Η τρόικα εκτιμάται ότι θα δώσει μια πίστωση χρόνου στην κυβέρνηση, παρ' όλο που στο διάστημα που μεσολάβησε από τον προηγούμενο έλεγχο (και τη θύελλα που προκάλεσε η δημοσιοποίηση των 50 δισ. ευρώ) μόνο σχέδια επί χάρτου έχει να επιδείξει.