Αισιοδοξία για τις δόσεις, ανησυχία για τον έλεγχο του Ιουνίου

Συγκρατημένη αισιοδοξία κυριαρχεί στην κυβέρνηση, για την προοπτική αποδέσμευσης των πρώτων 2,8 δισ. ευρώ εντός της ερχόμενης εβδομάδας, ίσως και την Δευτέρα, από το σύνολο των 8,8 δισ. ευρώ που έχει να λαμβάνει η Ελλάδα έως τα τέλη Μαΐου, εάν, η Βουλή υπερψηφίσει, εγκαίρως, τις προαπαιτούμενες δράσεις που συμφωνήθηκαν με την τρόικα και ενσωματώνονται στο νέο πολυνομοσχέδιο.





Ο προβληματισμός όμως στην κυβέρνηση ξεκινά να εντείνεται, ενόψει του νέου ελέγχου από την τρόικα, τον Ιούνιο: Εκεί η Αθήνα ελπίζει η τρόικα να μη θέσει εκ νέου θέμα δημοσιονομικού κενού για φέτος, εγείροντας απαίτηση για πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα εάν κρίνει πως στο πρώτο εξάμηνο η εκτέλεση του προϋπολογισμού, αλλά και η πορεία των αποκρατικοποιήσεων δεν εξελίσσονται όπως έχει υπολογίσει.

Πρέπει να σημειωθεί πως ο συγκεκριμένος έλεγχος έχει ιδιαίτερη πολιτική βαρύτητα για την ελληνική κυβέρνηση, αφού από αυτόν θα εξαρτηθεί η προοπτική φορολογικών ελαφρύνσεων, με επίκεντρο τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση ίσως και του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα. Τις πρώτες ελαφρύνσεις, δηλαδή, ύστερα από έξι χρόνια ύφεσης και δύο μνημόνια με δραματικές περικοπές σε μισθούς και συντάξεις και απανωτές αυξήσεις στη φορολογία.

Η ρευστότητα
Στην κυβέρνηση επικρατεί σχετική ηρεμία όσον αφορά στην κάλυψη των αναγκών ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας, για ανελαστικές δαπάνες πληρωμής ομολόγων που λήγουν, έως το τέλος Μαΐου. Το ελληνικό δημόσιο αυτή τη στιγμή δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα ρευστότητας.

Στις 20 Μαΐου όμως πρέπει να πληρώσει περίπου 5,6 δισ. ευρώ για να καλύψει λήξεις δύο ομολόγων που έχει στην κατοχή του το Ευρωσύστημα, δηλαδή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και εθνικές κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης. Εφόσον το Eurogroup της 13ης Μαΐου αποδεσμεύσει τα 4,2 δισ. ευρώ που είναι το μερίδιο της Ευρωζώνης στη δόση των 6 δισ., το μεγαλύτερο μέρος αυτών των υποχρέωσεων καλύπτεται.

Ακόμη και στην περίπτωση που υπάρξει κάποιο κενό, αυτό θα μπορούσε να καλυφθεί με κάποια έκτακτη έκδοση εντόκων γραμματίων, όπως άλλωστε έχει συμβεί και στο παρελθόν, ώστε να μην προκύψει θέμα αθέτησης πληρωμών. Τα υπόλοιπα 1,8 δισ. ευρώ, από τη δόση των 6 δισ. είναι το μερίδιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και η αποδέσμευση τους αναμένεται να εξεταστεί σε σύνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του ταμείου στο δεύτερο 15ήμερο του Μαΐου.

Νέο «κρας τεστ» τον Ιούνιο
Εκείνο όμως που πραγματικά προβληματίζει στη φάση αυτή είναι ο κρίσιμος έλεγχος του πρώτου εξαμήνου που θα ξεκινήσει τον Ιούνιο. Λίγο μετά την ολοκλήρωση των εκταμιεύσεων των δόσεων των 8,8 δισ. ευρώ, που εκτός απροόπτου ολοκληρώνονται μέχρι τα τέλη Μαΐου, ξεκινά η αντίστροφη μέτρηση για τη νέα έλευση της τρόικας, που αναμένεται στην Αθήνα τον Ιούνιο.

Το «ραντεβού» αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο: Τότε θα υπάρχει μια ξεκάθαρη εικόνα για την εκτέλεση του προϋπολογισμού στο πρώτο εξάμηνο του έτους, που θα δίνει μια πρώτη σαφή ένδειξη για την προοπτική επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος φέτος που είναι και το μεγάλο ζητούμενο, ώστε να μπορέσουμε να αιτηθούμε πρόσθετα μέτρα μείωσης του χρέους.

Στο «τραπέζι» η τρόικα αναμένεται να θέσει εκ νέου προς εξέταση την προοπτική δημιουργίας δημοσιονομικού κενού, με βάση τα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου, αλλά και τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις που θα έχουν επιτευχθεί έως τότε, με την ελληνική πλευρά να επιδιώκει και τον Ιούνιο να κλείσει «αναίμακτα» αυτή τη συζήτηση, χωρίς την απαίτηση από την τρόικα για τη λήψη πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων.

Άλλωστε από την αξιολόγηση του Ιουνίου, η κυβέρνηση επιδιώκει να αποσπάσει κάποιες φορολογικές ελαφρύνσεις, με κυρίαρχο θέμα τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, αλλά και την επανεξέταση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα.