Αυξημένο ρίσκο για το Μεσοπρόθεσμο

Ενδεχόμενη πολιτική αβεβαιότητα, μεταρρυθμιστική κόπωση, αποκλίσεις στην εφαρμογή του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και γεωπολιτικές εξελίξεις, κυρίως στην Ουκρανία, είναι οι τέσσερις κίνδυνοι για την ομαλή εκτέλεση του νέου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου 2015 ? 2018, όπως τους αναγνωρίζει και το οικονομικό επιτελείο.




Εκτιμάται ότι τα τέσσερα «ρίσκα» πιθανόν να επηρεάσουν τη συμπεριφορά επιχειρήσεων - νοικοκυριών, αναβάλλοντας επενδύσεις και κατανάλωση. Θα τροφοδοτήσουν δηλαδή τη μακροοικονομική αβεβαιότητα με αρνητικές συνέπειες στην παραγωγή, μέσω της μείωσης της ζήτησης για επενδύσεις, καθώς και στην προθυμία εφαρμογής της όποιας πολιτικής προσλήψεων από τις επιχειρήσεις, θέτοντας εν αμφιβόλω την επίτευξη των στόχων για ισχυρή ανάπτυξη και βιώσιμα πρωτογενή πλεονάσματα.

1. Είναι ορατός ένας αυξημένος βαθμός πολιτικής αβεβαιότητας που σχετίζεται άμεσα και με τα αποτελέσματα των επερχόμενων ευρωεκλογών. Μάλιστα αναταράξεις στο πολιτικό σκηνικό εντός του δευτέρου εξαμήνου μπορεί ακόμη και να «παγώσουν» τις διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους για τη νέα ελάφρυνση χρέους και να θέσουν προσχώματα σε μία νέα απόπειρα εξόδου της χώρας στις αγορές.

2. Η ενδεχομένη καθυστέρηση μεταρρυθμίσεων ή η ελλιπής εφαρμογή τους θα επηρεάσει δυσμενώς την οικονομία, καθιστώντας δυσκολότερη την επίτευξη ουσιαστικής αύξησης απασχόλησης και της οικονομικής αποτελεσματικότητας και, ως εκ τούτου, επίσης, μιας σταθερής μείωσης του λόγου χρέους προς το ΑΕΠ.

3. Πιθανές αποκλίσεις στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, ως αποτέλεσα και αδυναμίας αντιμετώπισης διοικητικών εμποδίων, θα επηρεάσουν αρνητικά τα επίπεδα των προϋπολογισθέντων εσόδων. Το νέο Μεσοπρόθεσμο θέτει φιλόδοξους στόχους. Για του χρόνου προβλέπονται έσοδα 2,23 δισ. ευρώ , για το 2016 3,25 δισ. ευρώ , για το 2017 αναμένονται 2,83 δισ. και 2,98 δισ. το 2018. Στόχος είναι τα συνολικά έσοδα από το 2011 που ξεκίνησε η υλοποίηση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων έως τα τέλη του 2018 να φθάσουν στα 15,45 δισ. Πάντως από το 2011 μέχρι σήμερα κάθε χρόνο ο πήχης των προσδοκώμενων εσόδων διαρκώς ψαλιδίζεται ενώ τα έσοδα δεν ξεπέρασαν ποτέ τα 1,55 δισ. κατ΄ έτος.

4. Οι επιδόσεις της οικονο?ίας θα επηρεαστούν και από το διεθνές περιβάλλον, δηλαδή δεν αποκλείεται να προκύψουν αβεβαιότητες σχετικές με γεωπολιτικές εξελίξεις, όπως η κατάσταση στην Ουκρανία με δυνητικούς κινδύνους για τον τουρισμό.

Κρίσιμες ημερομηνίες

Με την υποβολή του ελληνικού αιτήματος για νέα αναδιάρθρωση του χρέους, στο Eurogroup της Δευτέρας ξεκινά θερμό και καθοριστικό πεντάμηνο για την ελληνική οικονομία. Μεγάλος, αστάθμητος, παράγοντας είναι οι πολιτικές εξελίξεις που θα σηματοδοτήσει το αποτέλεσμα της διπλής, προσεχούς, εκλογικής αναμέτρησης, σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή για την προοπτική ανάκαμψης της οικονομίας. Μεθαύριο, και επισήμως, ανοίγει ο φάκελος της νέας διευθέτησης του ελληνικού χρέους, αφού το Eurogroup αναμένεται να δώσει πολιτική εντολή στις τεχνικές ομάδες να εξετάσουν εναλλακτικά σενάρια παρεμβάσεων.

Το κεντρικό σχέδιο προβλέπει χρονική επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του χρέους έως και τα πενήντα χρόνια, μειώσεις επιτοκίων και, ει δυνατόν, μετατροπή τους σε σταθερά από κυμαινόμενα. Στόχος είναι η μείωση των δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους τις επόμενες δεκαετίες και το «κλείδωμα» τους σε σταθερά επίπεδα ώστε να καθησυχαστούν οι αγορές για τη δυνατότητα εξυπηρέτησης του χρέους και να διευκολυνθεί η πλήρης πρόσβαση στις διεθνείς αγορές εντός της προσεχούς διετίας.

Η συζήτηση αναμένεται να ξεδιπλωθεί σε τεχνικό και σε πολιτικό επίπεδο το καλοκαίρι και να κορυφωθεί το φθινόπωρο στο πλαίσιο της επόμενης μεγάλης αξιολόγησης από την τρόικα, που σχεδιάζεται να ξεκινήσει στα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου. Θα έχει προηγηθεί, πιθανόν τον Ιούνιο, μία σύντομη επίσκεψη των εκπροσώπων των πιστωτών στην Αθήνα, που λαμβάνει ιδιαίτερη βαρύτητα αφού παρασκηνιακά θα εξελίσσεται η τεχνική προετοιμασία της νέας λύσης για το χρέος.

Σε κάθε περίπτωση η καθοριστική διαπραγμάτευση αναμένεται το φθινόπωρο, όπου θα επικαιροποιηθεί το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο, στο οποίο υιοθετούνται διαφορετικές εκτιμήσεις από την τρόικα για τα πρωτογενή πλεονάσματα τα επόμενα χρόνια, ενώ θα «κλειδώσει» ο προϋπολογισμός του 2015. Υπό το πρίσμα των στοιχείων που θα είναι διαθέσιμα τότε για την πορεία του ελληνικού ΑΕΠ ως προς τη δυναμική επίτευξης ανάπτυξης φέτος και την εξέλιξη του φετινού προϋπολογισμού.

Η διαπραγμάτευση αναμένεται να είναι καθοριστική τόσο όσον αφορά στη νέα διευθέτηση του χρέους αλλά και σχετικά με το εάν η χώρα θα λάβει ή όχι νέα χρηματοδοτική στήριξη από τους εταίρους και ποια μορφή θα έχει αυτή. Η κυβέρνηση εμφανίζεται αρνητική στη χορήγηση νέου δανείου, μία συζήτηση που για την Ε.Ε. παραμένει ανοικτή και αναμένεται να κορυφωθεί το φθινόπωρο.