Ταραχή στην Κυβέρνηση για τα «περί δραχμής» του νέου επικεφαλής του ΣΟΕ

Ταραχή στην κυβέρνηση, και ειδικά στο υπουργείο Οικονομικών, προκάλεσε ένα άρθρο, πριν από τρία χρόνια, του νέου επικεφαλής του Συμβούλιου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (ΣΟΕ), καθηγητή Χριστόδουλου Στεφανάδη.





Ο κ. Στεφανάδης στο άρθρο εκείνο στην Καθημερινή ανέφερε ως ενδεχόμενη λύση τη νομισματική υποτίμηση με συντεταγμένη επιστροφή στη δραχμή.

Η αναφορά αυτή προκάλεσε δυσφορία στο Μαξίμου, ωστόσο, αργά το βράδυ το υπουργείο Οικονομικών κάλυψε τον κ. Στεφανάδη. Ο ίδιος μάλιστα προέβη και σε δήλωση - απάντηση στα όσα του καταλογίζουν. Συγκεκριμένα τονίζει:

"Στο άρθρο μου στην εφημερίδα Καθημερινή τον Δεκέμβριο του 2011, αναπτύχθηκαν οι διαφορετικές εναλλακτικές πιθανότητες και σενάρια για τη μελλοντική πορεία της ελληνικής οικονομίας, με βάση τα δεδομένα εκείνης της περιόδου", αναφέρει ο πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, Χριστόδουλος Στεφανάδης σε ανακοίνωση μετά τον θόρυβο που δημιουργήθηκε.
"Σήμερα, 3 χρόνια αργότερα, μετά τη θεαματική δημοσιονομική προσαρμογή της ελληνικής οικονομίας και την ενίσχυση της διεθνούς θέσης της χώρας, ο δρόμος για την ανάκαμψη και την μελλοντική ευημερία της Ελλάδας είναι απαρέγκλιτα στο πλαίσιο της Ευρωζώνης και, φυσικά, με νόμισμα το Ευρώ. Αυτό ήταν και το βασικό σενάριο που αναπτύχθηκε στο τότε άρθρο. Η Ελλάδα πέτυχε αυτό που θεωρούσα ως την προτιμητέα λύση.
Το σενάριο της «συντεταγμένης επιστροφής στη δραχμή» δεν ήταν το προτιμητέο. Εξηγούσα ότι θα ήταν φρόνιμο να εξεταστεί σε περίπτωση που η Ελλάδα αδυνατούσε να ακολουθήσει την πορεία της εσωτερικής υποτίμησης, που τελικά ακολούθησε. Διαφορετικά, θα είχαμε υποστεί μια απότομη και άρον-άρον εκδίωξη της χώρας μας από την Ευρωζώνη, με κλείσιμο των τραπεζών, πάγωμα της οικονομικής δραστηριότητας και δραματική μείωση του βιοτικού επιπέδου.
Συμφωνώ με την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας και συντάσσομαι απόλυτα με τις επιλογές της Κυβέρνησης".

Το Βιογραφικό


Πηγή:www.capital.gr

Σύμφωνα με το βιογραφικό του επικεφαλής του ΣΟΕ, είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Πρόεδρος του Τμήματος Χρηματοοικονομικής και Διοικητικής Τραπεζικής του ίδιου Πανεπιστημίου.

Εχει διδακτορικό (Ph.D) στα οικονομικά από το New York University των ΗΠΑ. Επίσης, έχει μεταπτυχιακό (M.Phil) στα οικονομικά και τη χρηματοοικονομική από το New York University και δίπλωμα πολιτικού μηχανικού από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Είναι Πρόεδρος του Τμήματος Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς και Υπεύθυνος του Προγράμματος Διά Βίου Μάθησης e-learning στο ίδιο Τμήμα. Έχει εργαστεί στο Τμήμα Έρευνας της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ στη Νέα Υόρκη (Federal Reserve Bank of New York) και έχει διδάξει στα πανεπιστήμια Columbia University και University of Arizona. Οι τομείς στους οποίους ειδικεύεται και έχει εκπονήσει ερευνητικό έργο είναι η θεωρία οικονομικής ανάπτυξης, η πολιτική οικονομία, η βιομηχανική οργάνωση και η χρηματοοικονομική. Ακαδημαϊκές μελέτες του έχουν δημοσιευτεί σε κορυφαία επιστημονικά περιοδικά.

Το επίμαχο άρθρο στην Καθημερινή ανέφερε:

Δομικές αλλαγές και οι αυταπάτες της ανάπτυξης
Του Χριστόδουλου Στεφανάδη

Είναι προφανές σε κάθε σκεπτόμενο πολίτη ότι η ελληνική οικονομία χρειάζεται μεγάλες δομικές αλλαγές. Πρέπει να μειωθεί η διαφθορά στη δημόσια διοίκηση, να βελτιωθεί το δικαστικό σύστημα, να ανοίξουν τα κλειστά επαγγέλματα και να αυξηθεί ο ανταγωνισμός στις ολιγοπωλιακές αγορές. Τέτοιες μεταρρυθμίσεις είναι απαραίτητες για τη μακροχρόνια ευημερία της χώρας. Ομως, όπως δείχνει η οικονομική ιστορία, όσο και αν οι δομικές αλλαγές βοηθούν στη μακροχρόνια ανάπτυξη, συνήθως δεν συνεισφέρουν σημαντικά στην έξοδο από μία κυκλική κρίση. Είναι υπεραισιόδοξο να περιμένουμε πως η χώρα θα ανακάμψει μέσα σε αποδεκτό χρονικό διάστημα διαμέσου δομικών μεταρρυθμίσεων.

Δυστυχώς, η δομή μιας οικονομίας είναι μία μεταβλητή που συνήθως αλλάζει πολύ αργά. Τα δομικά προβλήματα και στρεβλώσεις συχνά οφείλονται σε δυσμενή ιστορικά ατυχήματα στο παρελθόν που ώθησαν την οικονομία να στραφεί σε λάθος κατεύθυνση. Επίσης, μπορεί να οφείλονται σε πολιτικοοικονομικές συμμαχίες παρασιτικών ομάδων που επέβαλαν δομές επωφελείς για τα στενά τους συμφέροντα, αλλά επιβλαβείς για το κοινωνικό σύνολο. Τέτοιες καταστάσεις αλλάζουν δύσκολα, και ακόμα και όταν αλλάξουν, φέρνουν θετικά αποτελέσματα στην πραγματική οικονομία μόνο μετά από αρκετό χρόνο.

Τι κάνει την κυβέρνηση να πιστεύει ότι οι δομικές αλλαγές μπορούν να πραγματοποιηθούν ταχύτερα στην Ελλάδα; Οτι οι αλλαγές θα ολοκληρωθούν πριν η χώρα μεταβληθεί σε κρανίου τόπο και μια ολόκληρη γενιά Ελλήνων χαθεί; Οι αγορές προφανώς δεν πιστεύουν ότι αυτό το εγχείρημα είναι ιδιαίτερα εφικτό, και γι' αυτό ποντάρουν στο ότι η ελληνική οικονομία θα είναι βαλτωμένη για αρκετό καιρό. Επίσης, ακόμα χειρότερο είναι ότι η προβολή του υπεραισιόδοξου επιχειρήματος πως η κρίση θα ξεπεραστεί διαμέσου δομικών αλλαγών μπορεί να κάνει τις αλλαγές ακόμα πιο δύσκολες. Οι απογοητευμένοι πολίτες (που δικαιολογημένα περιμένουν αποτελέσματα μέσα σε ένα αποδεκτό χρονικό διάστημα) μπορεί να σταματήσουν να υποστηρίζουν τις μεταρρυθμίσεις και να προσχωρήσουν σε λαϊκιστικά κινήματα.

Οπως τονίζουν τα πιο απλά εγχειρίδια Μακροοικονομικής, γρήγορη βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη μπορεί να έρθει όχι με δομικές αλλαγές, αλλά με δύο άλλους τρόπους. Πρώτον, με επεκτατική δημοσιονομική πολιτική (δηλαδή με αύξηση των δημοσίων έργων και δαπανών) και δεύτερον, με υποτίμηση του κόστους ζωής (δηλαδή με μείωση των εγχώριων μισθών και τιμών) που καθιστά τα εγχώρια προϊόντα πιο ανταγωνιστικά.

Στην Ελλάδα ο πρώτος τρόπος είναι προς το παρόν ανέφικτος λόγω της χρεοκοπίας του κράτους και της απροθυμίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης να συνεισφέρει, οπότε η μόνη διέξοδος για σχετικά γρήγορη ανάπτυξη είναι η υποτίμηση.

Οπως εξήγησα στην «Καθημερινή» (13/11/2011, «Για μία λιγότερο επώδυνη εσωτερική υποτίμηση»), θα είναι προτιμότερο αν η κυβέρνηση μπορεί να προχωρήσει σε μία γρήγορη και αποτελεσματική εσωτερική υποτίμηση εντός της Ευρωζώνης. Αλλά αν δεν υπάρχει η δυνατότητα να εφαρμοστεί σωστά η δύσκολη και ημι-πειραματική συνταγή της εσωτερικής υποτίμησης (και εδώ ισχύει το «Γνώθι Σ' αυτόν»), θα ήταν φρόνιμο να εξεταστεί προσεκτικά και η εναλλακτική λύση της νομισματικής υποτίμησης με συντεταγμένη επιστροφή στη δραχμή.

Οπως δείχνουν οι πράξεις τους, οι κυβερνώντες των δύο τελευταίων χρόνων αδυνατούν να κατανοήσουν την τεράστια σημασία του εγχειρήματος μιας γρήγορης υποτίμησης. Εκτός, βέβαια, και αν η κυβέρνηση ενδιαφέρεται μόνο για τα πολύ μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και έχει εγκαταλείψει την προσπάθεια να βοηθήσει την οικονομία σε βραχυπρόθεσμο ή μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Ομως, όπως είπε ένας από τους σημαντικότερους οικονομολόγους του 20ού αιώνα, ο John Maynard Keynes, «μακροπρόθεσμα είμαστε όλοι νεκροί».