Ανευ ουσίας και χωρίς μεγάλο δημοσιονομικό όφελος είναι το μέτρο του ΦΠΑ στα νησιά σύμφωνα με την έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλή.
Οπως επισημαίνεται το όφελος από αυτό το μέτρο είναι πολύ μικρό σε σχέση με την αναστάτωση που αυτό προκαλεί. Ακόμη, η έκθεση προτείνει τη διευρυμένη χρήση πλαστικού χρήματος στις συναλλαγές ως μέσου για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την αύξηση των εσόδων. Μέτρο που εκτιμάται ότι θα μπορούσε να αποφέρει έσοδα 2 δισ. ευρώ από ΦΠΑ στα ταμεία του κράτους.
Συγκεκριμένα, στην έκθεσή του το Γραφείο Προϋπολογισμού εκτιμά ότι στην πλήρη εφαρμογή της η κατάργηση του μειωμένου καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, που περιλαμβάνεται στο τρίτο μνημόνιο, θα αποφέρει έσοδα που δεν θα υπερβούν τα 160 εκατομμύρια ευρώ, ποσό που χαρακτηρίζεται πολύ μικρό από τους συντάκτες της έκθεσης.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους επικαλείται και άλλες εκτιμήσεις, όπως αυτή του Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών το 2013 που υπολόγιζε ότι το σύνολο των εσόδων από το μέτρο αυτό είναι μόλις στα 69 εκατ. ευρώ.
Στον αντίποδα, η έκθεση σημειώνει ότι η καλύτερη υλοποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας αναφορικά με τους συντελεστές ΦΠΑ μέσω της καταπολέμησης της παραοικονομίας, της φοροαποφυγής, της φοροδιαφυγής, καθώς και της αποτελεσματικότερης λειτουργίας του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, αποτελεί τη λύση στο πρόβλημα των μειωμένων εσόδων από την επιβολή του ΦΠΑ και, συνεπώς, των μειωμένων εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού.
Ακόμη, ανάμεσα στα μέτρα που προτείνουν οι συντάκτες της έκθεσης για την αξιόπιστη καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, είναι η διευρυμένη χρήση πλαστικού χρήματος στις συναλλαγές. Σήμερα, η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς τη χρήση ηλεκτρονικών μέσω πληρωμής. Ωστόσο, όπως εκτιμάται στην έκθεση, το δημόσιο θα μπορούσε να εισπράξει επιπλέον 2 δισ. ευρώ από ΦΠΑ σε περίπτωση διευρυμένης χρήσης του πλαστικού χρήματος, η εθνική οικονομία να εξοικονομήσει 1,5 δισ. ευρώ και οι επιχειρήσεις να εξοικονομήσουν επίσης 1-1,5 δισ. ευρώ μέσω της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Οι συντάκτες της έκθεσης προτείνουν μια σειρά από μέτρα για τη διάδοση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, όπως αντικίνητρα συνεχούς ανάληψης μετρητών με ταυτόχρονα κίνητρα για τη χρήση ηλεκτρονικής τραπεζικής, υποχρεωτική εγκατάσταση τερματικών PΟs, υποχρεωτική χρήση καρτών σε συναλλαγές για ποσά πάνω από ένα όριο, ηλεκτρονική διασύνδεση του TAXIS με τις ταμειακές μηχανές.
Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα είναι διαχρονικά ανάμεσα στις χώρες με το μεγαλύτερο έλλειμμα ανάμεσα στο ΦΠΑ που μπορεί να εισπράξει και αυτόν που εισπράττει το οποίο για την περίοδο 2000-2011 υπολογίζεται σε 30%