Μπορεί το Πιστοποιητικό Απόδοσης Κτιρίου στην ουσία να διαφέρει από
την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου ωστόσο και τα δύο αργά ή γρήγορα θα
φέρουν πονοκέφαλο σε εκατομμύρια ιδιοκτήτες.
Και αυτό διότι η απόκτησή τους προϋποθέτει αρκετές χρονοβόρες διαδικασίες σε πολεοδομίες και άλλες δημόσιες υπηρεσίες αλλά και ένα επιπλέον κόστος για τον οικογενειακό προϋπολογισμό, αφού οι ιδιοκτήτες ακινήτων αναγκαστικά θα απευθυνθούν σε ιδιώτες μηχανικούς.
Ηδη, πληθώρα αντιδράσεων έχει προκαλέσει το «χαράτσι» που έρχεται με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, το οποίο θα υποχρεώνονται να καταβάλλουν ανά πέντε χρόνια όλοι οι ιδιοκτήτες για να δηλώνουν την ακίνητη περιουσία τους, με τις πρώτες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για ποσά μεγαλύτερα των 500 ευρώ.
Ταυτότητα
Από την πλευρά τους βέβαια οι μηχανικοί υποστηρίζουν πως η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων είναι ένα εργαλείο απαραίτητο, τονίζοντας πως στην ουσία υπάρχει ήδη, απλά αυτό που γίνεται τώρα είναι να δημιουργείται και σε ηλεκτρονική μορφή. Επί της ουσίας, η ταυτότητα κτιρίου είναι ένας φάκελος που θα περιλαμβάνει μια σειρά εγγράφων και στοιχείων για κάθε κτίριο. Αυτό θα γίνεται απαραίτητα με τη συμβολή μηχανικού, ο οποίος θα συγκεντρώνει και θα εκδίδει τα συγκεκριμένα έγγραφα, θα τα περνάει στο εν λόγω σύστημα και κάθε 5 χρόνια θα πραγματοποιεί ελέγχους (επί πληρωμή), προκειμένου να διαπιστώσει αν όλα τηρούνται κατά το γράμμα του νόμου. Στην περίπτωση που υπάρξουν στο ενδιάμεσο διάστημα αυθαιρεσίες μη καταγεγραμμένες, θα προβλέπονται βαριά πρόστιμα (από 2.000 έως 20.000 ευρώ ανάλογα με το παράπτωμα) τόσο στους μηχανικούς όσο και στους πολίτες.
Να σημειωθεί ότι σε βάθος 5ετίας οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι να έχουν καταχωρίσει τα περιουσιακά τους στοιχεία. Η ΗΤΚ προβλέπεται στο νομοσχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο «Μηχανισμοί και μέσα ελέγχου της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος».
Ενεργειακή απόδοση
Προγράμματα ΕΣΠΑ όπως το «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» αναμένεται να «ξεκλειδώσει» επί της ουσίας ο Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), που δημοσιεύθηκε χθες σε ΦΕΚ αλλά η εφαρμογή του αναμένεται να ξεκινήσει προς τα τέλη Αυγούστου. Το ΚΕΝΑΚ στην ουσία είναι ένα πιστοποιητικό που πλέον θα υποχρεούνται να έχουν όλοι οι ιδιοκτήτες που σκοπεύουν να κτίσουν ή να ανακαινίσουν ένα κτίριο, αλλά και όλοι εκείνοι που κάποια στιγμή θα αποφασίσουν να μεταβιβάσουν, να πουλήσουν ή να νοικιάσουν την περιουσία τους!
Το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) θα πρέπει να υπογράφεται από δύο διαφορετικούς μηχανικούς με την καταβολή της αντίστοιχης αμοιβής (π.χ. για 120 τ.μ. το κόστος θα κυμαίνεται μεταξύ 50 και 100 ευρώ). Μάλιστα, η συμμόρφωση είναι υποχρεωτική και σε διαφορετική περίπτωση θα υπάρξουν κυρώσεις.
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, σκοπός της απόφασης είναι η μείωση της κατανάλωσης συμβατικής ενέργειας και η ταυτόχρονη διασφάλιση συνθηκών άνεσης και ποιότητας εσωτερικού περιβάλλοντος των κτιρίων.
Η υποδοχή του ΚΕΝΑΚ πάντως στον κατασκευαστικό κόσμο ήταν θερμή. Αφενός γιατί θα ενεργοποιήσει πολλά προγράμματα, θα εξοικονομήσει σε βάθος χρόνου χρήματα στους ιδιοκτήτες των ακινήτων και θα ανοίξει θέσεις εργασίας σε χιλιάδες μηχανικούς. Παράλληλα, βέβαια, πρόκειται για μια κοινοτική οδηγία που η χώρα υποχρεούται να θέσει σε εφαρμογή, προκειμένου όλα τα παραπάνω να είναι εφικτά.
Σε τέσσερις ζώνες
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι στον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίου η ελληνική επικράτεια διαιρείται σε τέσσερις κλιματικές ζώνες, δηλαδή από τη θερμότερη στην ψυχρότερη.
* Στη ΖΩΝΗ Α ανήκουν οι περιοχές Ηρακλείου, Χανίων, Ρεθύμνου, Λασιθίου, Κυκλάδων, Δωδεκανήσου, Σάμου, Μεσσηνίας, Λακωνίας, Αργολίδας, Ζακύνθου, Κεφαλληνίας και Ιθάκης, Κύθηρα και νησιά Σαρωνικού (Αττικής), Αρκαδίας (πεδινή).
* Στη ΖΩΝΗ Β ανήκουν οι περιοχές Αττικής (εκτός Κυθήρων και νησιών Σαρωνικού), Κορινθίας, Ηλείας, Αχαΐας, Αιτωλοακαρνανίας, Φθιώτιδας, Φωκίδας, Βοιωτίας, Ευβοίας, Μαγνησίας, Λέσβου, Χίου, Κέρκυρας, Λευκάδας, Θεσπρωτίας, Πρέβεζας, Αρτας.
* Στη ΖΩΝΗ Γ ανήκουν οι περιοχές Αρκαδίας (ορεινή), Ευρυτανίας, Ιωαννίνων, Λάρισας, Καρδίτσας, Τρικάλων, Πιερίας, Ημαθίας, Πέλλας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Χαλκιδικής, Σερρών (εκτός ΒΑ τμήματος), Καβάλας, Ξάνθης, Ροδόπης, Εβρου.
* Στη ΖΩΝΗ Δ ανήκουν οι περιοχές Γρεβενών, Κοζάνης, Καστοριάς, Φλώρινας, Σερρών (ΒΑ τμήμα), Δράμας.
Παράμετροι
Στο πολυσέλιδο ΦΕΚ αναφέρονται όλες οι τεχνικές λεπτομέρειες της διαδικασίας που θα οδηγήσει στην έκδοση του Πιστοποιητικού. Μεταξύ άλλων ορίζει τα εξής:
* Ορίζεται μεθοδολογία υπολογισμού της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων για την εκτίμηση των ενεργειακών καταναλώσεων των κτιρίων για θέρμανση, ψύξη, κλιματισμό (ΘΨΚ), φωτισμό και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ).
* Καθορίζονται ελάχιστες απαιτήσεις για την ενεργειακή απόδοση και κατηγορίες για την ενεργειακή κατάταξη των κτιρίων.
* Καθορίζονται οι παράμετροι για τον ενεργειακά αποδοτικό σχεδιασμό των κτιρίων, τα θερμοφυσικά χαρακτηριστικά των δομικών στοιχείων του κτιριακού κελύφους και οι προδιαγραφές των τεχνικών συστημάτων κτιρίων.
* Καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο της μελέτης ενεργειακής απόδοσης (ΜΕΑ).
* Καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ).
* Καθορίζεται η διαδικασία των ενεργειακών επιθεωρήσεων των κτιρίων, καθώς και η διαδικασία των επιθεωρήσεων των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού.
Η απόδοση
Η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων προσδιορίζεται με βάση μεθοδολογία υπολογισμού κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας. Ειδικότερα, καθορίζεται με βάση:
* την πραγματική κύρια χρήση του κτιρίου ή της κτιριακής μονάδας, τις επιθυμητές συνθήκες εσωτερικού περιβάλλοντος (θερμοκρασία, υγρασία, αερισμό), τα χαρακτηριστικά λειτουργίας και τον αριθμό χρηστών,
* τα κλιματικά δεδομένα της περιοχής του κτιρίου ή της κτιριακής μονάδας (θερμοκρασία, σχετική και απόλυτη υγρασία, ταχύτητα ανέμου και ηλιακή ακτινοβολία),
* τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά των δομικών στοιχείων του κτιριακού κελύφους (μορφή του κτιρίου, διαφανείς και μη επιφάνειες, σκίαστρα κ.ά.), σε σχέση με τον προσανατολισμό και τα χαρακτηριστικά των εσωτερικών δομικών στοιχείων (χωρίσματα κ.ά.),
* τα θερμοφυσικά χαρακτηριστικά των δομικών στοιχείων του κτιριακού κελύφους (θερμοπερατότητα, θερμική μάζα, απορροφητικότητα ηλιακής ακτινοβολίας, διαπερατότητα κ.ά.),
* τα τεχνικά χαρακτηριστικά των Η/Μ συστημάτων για ΘΨΚ και ΖΝΧ (τύπος συστημάτων, δίκτυο διανομής, απόδοση συστημάτων κ.ά.),
* τα τεχνικά χαρακτηριστικά της εγκατάστασης γενικού φωτισμού (στα κτίρια του τριτογενούς τομέα),
* τα τεχνικά χαρακτηριστικά των διατάξεων αυτομάτου ελέγχου και ρύθμισης λειτουργίας των Η/Μ συστημάτων,
* το μηχανικό και φυσικό αερισμό, που περιλαμβάνει και την αεροστεγανότητα,
* τα παθητικά και υβριδικά ηλιακά συστήματα και την ηλιακή προστασία,
* την παθητική θέρμανση και δροσισμό,
* τις κλιματικές συνθήκες εσωτερικού χώρου, λαμβάνοντας υπόψη και τις συνθήκες σχεδιασμού εσωτερικού κλίματος,
* τα εσωτερικά φορτία.
Και αυτό διότι η απόκτησή τους προϋποθέτει αρκετές χρονοβόρες διαδικασίες σε πολεοδομίες και άλλες δημόσιες υπηρεσίες αλλά και ένα επιπλέον κόστος για τον οικογενειακό προϋπολογισμό, αφού οι ιδιοκτήτες ακινήτων αναγκαστικά θα απευθυνθούν σε ιδιώτες μηχανικούς.
Ηδη, πληθώρα αντιδράσεων έχει προκαλέσει το «χαράτσι» που έρχεται με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, το οποίο θα υποχρεώνονται να καταβάλλουν ανά πέντε χρόνια όλοι οι ιδιοκτήτες για να δηλώνουν την ακίνητη περιουσία τους, με τις πρώτες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για ποσά μεγαλύτερα των 500 ευρώ.
Ταυτότητα
Από την πλευρά τους βέβαια οι μηχανικοί υποστηρίζουν πως η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων είναι ένα εργαλείο απαραίτητο, τονίζοντας πως στην ουσία υπάρχει ήδη, απλά αυτό που γίνεται τώρα είναι να δημιουργείται και σε ηλεκτρονική μορφή. Επί της ουσίας, η ταυτότητα κτιρίου είναι ένας φάκελος που θα περιλαμβάνει μια σειρά εγγράφων και στοιχείων για κάθε κτίριο. Αυτό θα γίνεται απαραίτητα με τη συμβολή μηχανικού, ο οποίος θα συγκεντρώνει και θα εκδίδει τα συγκεκριμένα έγγραφα, θα τα περνάει στο εν λόγω σύστημα και κάθε 5 χρόνια θα πραγματοποιεί ελέγχους (επί πληρωμή), προκειμένου να διαπιστώσει αν όλα τηρούνται κατά το γράμμα του νόμου. Στην περίπτωση που υπάρξουν στο ενδιάμεσο διάστημα αυθαιρεσίες μη καταγεγραμμένες, θα προβλέπονται βαριά πρόστιμα (από 2.000 έως 20.000 ευρώ ανάλογα με το παράπτωμα) τόσο στους μηχανικούς όσο και στους πολίτες.
Να σημειωθεί ότι σε βάθος 5ετίας οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι να έχουν καταχωρίσει τα περιουσιακά τους στοιχεία. Η ΗΤΚ προβλέπεται στο νομοσχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο «Μηχανισμοί και μέσα ελέγχου της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος».
Ενεργειακή απόδοση
Προγράμματα ΕΣΠΑ όπως το «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» αναμένεται να «ξεκλειδώσει» επί της ουσίας ο Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), που δημοσιεύθηκε χθες σε ΦΕΚ αλλά η εφαρμογή του αναμένεται να ξεκινήσει προς τα τέλη Αυγούστου. Το ΚΕΝΑΚ στην ουσία είναι ένα πιστοποιητικό που πλέον θα υποχρεούνται να έχουν όλοι οι ιδιοκτήτες που σκοπεύουν να κτίσουν ή να ανακαινίσουν ένα κτίριο, αλλά και όλοι εκείνοι που κάποια στιγμή θα αποφασίσουν να μεταβιβάσουν, να πουλήσουν ή να νοικιάσουν την περιουσία τους!
Το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) θα πρέπει να υπογράφεται από δύο διαφορετικούς μηχανικούς με την καταβολή της αντίστοιχης αμοιβής (π.χ. για 120 τ.μ. το κόστος θα κυμαίνεται μεταξύ 50 και 100 ευρώ). Μάλιστα, η συμμόρφωση είναι υποχρεωτική και σε διαφορετική περίπτωση θα υπάρξουν κυρώσεις.
Σύμφωνα με το ΦΕΚ, σκοπός της απόφασης είναι η μείωση της κατανάλωσης συμβατικής ενέργειας και η ταυτόχρονη διασφάλιση συνθηκών άνεσης και ποιότητας εσωτερικού περιβάλλοντος των κτιρίων.
Η υποδοχή του ΚΕΝΑΚ πάντως στον κατασκευαστικό κόσμο ήταν θερμή. Αφενός γιατί θα ενεργοποιήσει πολλά προγράμματα, θα εξοικονομήσει σε βάθος χρόνου χρήματα στους ιδιοκτήτες των ακινήτων και θα ανοίξει θέσεις εργασίας σε χιλιάδες μηχανικούς. Παράλληλα, βέβαια, πρόκειται για μια κοινοτική οδηγία που η χώρα υποχρεούται να θέσει σε εφαρμογή, προκειμένου όλα τα παραπάνω να είναι εφικτά.
Σε τέσσερις ζώνες
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι στον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίου η ελληνική επικράτεια διαιρείται σε τέσσερις κλιματικές ζώνες, δηλαδή από τη θερμότερη στην ψυχρότερη.
* Στη ΖΩΝΗ Α ανήκουν οι περιοχές Ηρακλείου, Χανίων, Ρεθύμνου, Λασιθίου, Κυκλάδων, Δωδεκανήσου, Σάμου, Μεσσηνίας, Λακωνίας, Αργολίδας, Ζακύνθου, Κεφαλληνίας και Ιθάκης, Κύθηρα και νησιά Σαρωνικού (Αττικής), Αρκαδίας (πεδινή).
* Στη ΖΩΝΗ Β ανήκουν οι περιοχές Αττικής (εκτός Κυθήρων και νησιών Σαρωνικού), Κορινθίας, Ηλείας, Αχαΐας, Αιτωλοακαρνανίας, Φθιώτιδας, Φωκίδας, Βοιωτίας, Ευβοίας, Μαγνησίας, Λέσβου, Χίου, Κέρκυρας, Λευκάδας, Θεσπρωτίας, Πρέβεζας, Αρτας.
* Στη ΖΩΝΗ Γ ανήκουν οι περιοχές Αρκαδίας (ορεινή), Ευρυτανίας, Ιωαννίνων, Λάρισας, Καρδίτσας, Τρικάλων, Πιερίας, Ημαθίας, Πέλλας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Χαλκιδικής, Σερρών (εκτός ΒΑ τμήματος), Καβάλας, Ξάνθης, Ροδόπης, Εβρου.
* Στη ΖΩΝΗ Δ ανήκουν οι περιοχές Γρεβενών, Κοζάνης, Καστοριάς, Φλώρινας, Σερρών (ΒΑ τμήμα), Δράμας.
Παράμετροι
Στο πολυσέλιδο ΦΕΚ αναφέρονται όλες οι τεχνικές λεπτομέρειες της διαδικασίας που θα οδηγήσει στην έκδοση του Πιστοποιητικού. Μεταξύ άλλων ορίζει τα εξής:
* Ορίζεται μεθοδολογία υπολογισμού της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων για την εκτίμηση των ενεργειακών καταναλώσεων των κτιρίων για θέρμανση, ψύξη, κλιματισμό (ΘΨΚ), φωτισμό και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ).
* Καθορίζονται ελάχιστες απαιτήσεις για την ενεργειακή απόδοση και κατηγορίες για την ενεργειακή κατάταξη των κτιρίων.
* Καθορίζονται οι παράμετροι για τον ενεργειακά αποδοτικό σχεδιασμό των κτιρίων, τα θερμοφυσικά χαρακτηριστικά των δομικών στοιχείων του κτιριακού κελύφους και οι προδιαγραφές των τεχνικών συστημάτων κτιρίων.
* Καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο της μελέτης ενεργειακής απόδοσης (ΜΕΑ).
* Καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ).
* Καθορίζεται η διαδικασία των ενεργειακών επιθεωρήσεων των κτιρίων, καθώς και η διαδικασία των επιθεωρήσεων των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού.
Η απόδοση
Η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων προσδιορίζεται με βάση μεθοδολογία υπολογισμού κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας. Ειδικότερα, καθορίζεται με βάση:
* την πραγματική κύρια χρήση του κτιρίου ή της κτιριακής μονάδας, τις επιθυμητές συνθήκες εσωτερικού περιβάλλοντος (θερμοκρασία, υγρασία, αερισμό), τα χαρακτηριστικά λειτουργίας και τον αριθμό χρηστών,
* τα κλιματικά δεδομένα της περιοχής του κτιρίου ή της κτιριακής μονάδας (θερμοκρασία, σχετική και απόλυτη υγρασία, ταχύτητα ανέμου και ηλιακή ακτινοβολία),
* τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά των δομικών στοιχείων του κτιριακού κελύφους (μορφή του κτιρίου, διαφανείς και μη επιφάνειες, σκίαστρα κ.ά.), σε σχέση με τον προσανατολισμό και τα χαρακτηριστικά των εσωτερικών δομικών στοιχείων (χωρίσματα κ.ά.),
* τα θερμοφυσικά χαρακτηριστικά των δομικών στοιχείων του κτιριακού κελύφους (θερμοπερατότητα, θερμική μάζα, απορροφητικότητα ηλιακής ακτινοβολίας, διαπερατότητα κ.ά.),
* τα τεχνικά χαρακτηριστικά των Η/Μ συστημάτων για ΘΨΚ και ΖΝΧ (τύπος συστημάτων, δίκτυο διανομής, απόδοση συστημάτων κ.ά.),
* τα τεχνικά χαρακτηριστικά της εγκατάστασης γενικού φωτισμού (στα κτίρια του τριτογενούς τομέα),
* τα τεχνικά χαρακτηριστικά των διατάξεων αυτομάτου ελέγχου και ρύθμισης λειτουργίας των Η/Μ συστημάτων,
* το μηχανικό και φυσικό αερισμό, που περιλαμβάνει και την αεροστεγανότητα,
* τα παθητικά και υβριδικά ηλιακά συστήματα και την ηλιακή προστασία,
* την παθητική θέρμανση και δροσισμό,
* τις κλιματικές συνθήκες εσωτερικού χώρου, λαμβάνοντας υπόψη και τις συνθήκες σχεδιασμού εσωτερικού κλίματος,
* τα εσωτερικά φορτία.
