Ανοιχτά 30 "προαπαιτούμενα" σε εργασιακό, επιδόματα, Δημόσιο

Με 30 µνηµονιακές εκκρεµότητες στα "µέτωπα" του εργασιακού, των επιδοµάτων, του ∆ηµοσίου αλλά και του ασφαλιστικού οδεύει η κυβέρνηση προς την τρίτη αξιολόγηση του προγράµµατος προσαρµογής.

Για να κλείσει η αξιολόγηση, πρέπει η κυβέρνηση να θεσπίσει ή να προχωρήσει στην υλοποίηση των αντίστοιχου πλήθους µέτρων τα οποία προβλέπει το Μνηµόνιο που πέρασε τον περασµένο Μάιο. Σε όλα, όµως, τα επίπεδα της αναγκαίας υλοποίησης των συµφωνηθέντων καταγράφεται δραµατική καθυστέρηση από µεριάς της κυβέρνησης.

Ορισµένα κρίσιµα µέτρα, όπως η αλλαγή του συνδικαλιστικού νόµου, πρέπει να θεσπιστούν άµεσα, ακόµα και εντός του τρέχοντος µηνός.

Κάποιες άλλες παρεµβάσεις, όπως η αξιολόγηση και η κινητικότητα στο ∆ηµόσιο, αλλά και ο επαναϋπολογισµός των ήδη καταβαλλόµενων συντάξεων και η απονοµή των νέων, πρέπει κατεπειγόντως να εφαρµοστούν, καθώς έχουν ψηφιστεί οι σχετικοί νόµοι και έχουν εκδοθεί οι σχετικές εφαρµοστικές εγκύκλιοι.

Υπάρχουν και µέτρα, όπως η αναµόρφωση των κοινωνικών επιδοµάτων, που είναι αναγκαίο να δροµολογηθούν άµεσα, ώστε να θεσπιστούν έως τον ερχόµενο Νοέµβριο.

Η καθυστέρηση η οποία έχει καταγραφεί στην υλοποίηση όσων προβλέπει το Μνηµόνιο φάνηκε αµέσως µετά την ολοκλήρωση της επίσκεψης του πρωθυπουργού, κ. Αλέξη Τσίπρα, στη ∆ιεθνή Έκθεση Θεσαλλονίκης, οπότε πραγµατοποιήθηκαν οι πρώτες ανιχνευτικές συναντήσεις µεταξύ κυβέρνησης και "θεσµών".

Στις συναντήσεις αυτές η κυβέρνηση συνάντησε τις πρώτες αντιδράσεις των "θεσµών" όχι µόνο για τα µνηµονιακά µέτρα τα οποία έχουν καθυστερήσει να έρθουν, αλλά και για εκείνα τα "µη µνηµονιακά" τα οποία προχωρά η κυβέρνηση (π.χ., στο εργασιακό-ασφαλιστικό, στους δήµους).

Ιδού ποιες είναι οι 30 εκκρεµότητες του Μνηµονίου στις οποίες θα εξεταστεί η κυβέρνηση στο πλαίσιο της γ' αξιολόγησης: 

Εργασιακές σχέσεις

1. Η απόφαση για απεργία σε ένα πρωτοβάθµιο εργατικό σωµατείο µπορεί να λαµβάνεται µόνο εφόσον υπάρχει απαρτία 50% των µελών του (Σεπτέµβριος 2017) Έως τώρα η σχετική απόφαση µπορούσε να ληφθεί µε απόφαση µόνο του διοικητικού συµβουλίου του σωµατείου.

2. Ανάπτυξη ενός αξιόπιστου διοικητικού συστήµατος για την εκτίµηση της αντιπροσωπευτικότητας των κλαδικών συµβάσεων (Σεπτέµβριος 2017) Η κυβέρνηση ψήφισε τον περασµένο Μάιο διάταξη µε την οποία προβλέπεται ότι θα επανέλθει η επεκτασιµότητα και η υπερίσχυση (έναντι των επιχειρησιακών, ατοµικών συµβάσεων) των κλαδικών συλλογικών συµβάσεων µετά το πέρας του τρέχοντος προγράµµατος προσαρµογής. Ωστόσο, δεν έχει ακόµη καθοριστεί αν οι συµβάσεις αυτές πράγµατι αντιπροσωπεύουν τους εργοδότες του κλάδου για τον οποίο θα υπογράφουν συµβάσεις οι ενώσεις τους. Αυτό πρέπει να καθοριστεί από αυτόν τον µήνα, σύµφωνα µε το Μνηµόνιο.

3. Ανατροπές στο σύστηµα της µεσολάβησης και της διαιτησίας (έως τον Μάρτιο του 2018) Η κυβέρνηση θα παραλάβει έκθεση ανεξάρτητων νοµικών σχετικά µε τον ρόλο της διαιτησίας στις συλλογικές διαπραγµατεύσεις (µέχρι τον ∆εκέµβριο του 2017), θα επανεξετάσει τις τρέχουσες διαδικασίες (µέχρι τον Φεβρουάριο του 2018) και θα λάβει όλα τα απαραίτητα µέτρα (µέχρι τον Μάρτιο του 2018).

4. Κωδικοποίηση της εργατικής νοµοθεσίας (έως τον Ιούνιο του 2018) Οι υφιστάµενοι εργατικοί νόµοι θα εξορθολογιστούν µέσω της κωδικοποίησής τους σε έναν κώδικα εργατικού δικαίου µέχρι τον Ιούνιο του 2018. Το σχέδιο τεχνικής βοήθειας έπρεπε να είχε ξεκινήσει µέχρι τον Ιούνιο του 2017. Στο συγκεκριµένο µέτρο αντιδρά ήδη η ΓΣΕΕ.

5. Σχέδιο καταπολέµησης της αδήλωτης εργασίας (έως τον Φεβρουάριο του 2018) Το σχέδιο αυτό προβλέπει, σύµφωνα µε το Μνηµόνιο, τα ακόλουθα µέτρα: - Ορισµός του Ανώτατου Συµβουλίου Εργασίας (AΣE) ως θεσµικού οργάνου υπεύθυνου για τον συντονισµό και την εποπτεία της εφαρµογής του σχεδίου δράσης.

- Ολοκλήρωση του σχεδιασµού µιας πρόσθετης ενότητας της Έρευνας Εργατικού ∆υναµικού (από την ΕΛΣΤΑΤ) για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά µε τη φύση και την έκταση της αδήλωτης εργασίας.

- Ολοκλήρωση της αναθεώρησης του ισχύοντος συστήµατος επιβολής προστίµων για την αδήλωτη εργασία (σ.σ.: σχετικά µέτρα προβλέπονται στον νόµο που κατέθεσε το υπ. Εργασίας πρόσφατα).

- Ανάπτυξη όλων των νέων κανόνων ανάλυσης κινδύνου για τη στόχευση των επιθεωρήσεων (προαπαιτούµενο δόσης).

- Εφαρµογή ενός προτύπου για στοχοθετηµένες κοινές επιθεωρήσεις στον τοµέα του τουρισµού (σ.σ.: έχουν ξεκινήσει).

Δημόσια Διοίκηση 

6. Αξιολόγηση των δηµοσίων υπαλλήλων (σ.σ.: έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί στο τέλος του περασµένου Ιουνίου)
Ο σχετικός νόµος έχει τεθεί σε ισχύ από τις αρχές του 2016, αλλά η πολύµηνη αποχή των δηµοσίων υπαλλήλων είχε µέχρι πρότινος µπλοκάρει την υλοποίησή του. Με τροπολογία το υπ. ∆ιοικητικής Ανασυγκρότησης δίνει νέα διορία για την αξιολόγηση µέχρι τα µέσα Οκτωβρίου.

7 Ολοκλήρωση των νέων περιγραµµάτων θέσεων εργασίας (σ.σ.: έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί µέχρι τέλη Αυγούστου 2017)
Τα εν λόγω "περιγράµµατα" πρέπει να αποτυπώνουν τα προσόντα τα οποία πρέπει να έχει ένας δηµόσιος υπάλληλος προκειµένου να µπορεί να απασχολείται στην αντίστοιχη θέση εργασίας. 

8 Έναρξη "κινητικότητας" (Σεπτέµβριος του 2017)
Όλοι οι δηµόσιοι φορείς έχουν στείλει ήδη τα αιτήµατά τους για µετατάξεις-αποσπάσεις υπαλλήλων. Μέχρι τις 9 Οκτωβρίου η Κεντρική Επιτροπή Κινητικότητας θα πρέπει να έχει γνωµοδοτήσει για τα αιτήµατα αυτά, αλλά και για ενδεχόµενες αναδιοργανώσεις εταιρειών.

9. Ανάληψη των καθηκόντων από τους νέους γραµµατείς των υπουργείων (Σεπτέµβριος 2017)
Η επιλογή τους θα γίνεται από το µητρώο στελεχών του ∆ηµοσίου.

10. Ευθυγράµµιση των αποζηµιώσεων για επικίνδυνη και ανθυγιεινή εργασία µε την αντίστοιχη ευρωπαϊκή νοµοθεσία (έπρεπε να είχε γίνει έως τον περασµένο Ιούνιο)
Αναµένεται σχετικό πόρισµα από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, προκειµένου να "τρέξει" η σχετική διαδικασία.

11. ∆ηµιουργία µιας αποτελεσµατικής διαδικασίας διυπουργικής διαβούλευσης (µέχρι τον Οκτώβριο του 2017)

12. ∆ηµιουργία αυτοµατοποιηµένων προϋποθέσεων για τον διορισµό των νέων γενικών διευθυντών στο ∆ηµόσιο (µέχρι τον ∆εκέµβριο του 2017)

13. ∆ιορισµός των νέων προϊσταµένων των τµηµάτων των δηµοσίων υπηρεσιών (µέχρι τον Απρίλιο του 2018)

14. Τήρηση του µεσοπρόθεσµου ανώτατου ορίου στο µισθολογικό κόστος και στο πλήθος των δηµοσίων υπαλλήλων µέχρι το 2020-2021 Στόχος είναι η επίτευξη των δηµοσιονοµικών στόχων και η εξασφάλιση της πτωτικής πορείας του µισθολογικού κόστους ως ποσοστού του ΑΕΠ. Το Μνηµόνιο προβλέπει την αύξηση κατά 3,1% της δαπάνης της γενικής κυβέρνησης για αµοιβές µεταξύ 2016 και 2017.

Στο 7µηνο του 2017 οι δηµόσιες δαπάνες για αµοιβές αυξήθηκαν κατά 2,7% σε σχέση µε το αντίστοιχο διάστηµα του 2016. 

Παράλληλα, το μνημόνιο προβλέπει πως:

* Η αναλογία προσλήψεων-αποχωρήσεων µόνιµου προσωπικού θα ανέλθει στο 1:4 το 2017 και στο 1:3 το 2018.

* Οι µετατροπές των συµβάσεων ορισµένου χρόνου σε συµβάσεις αορίστου χρόνου θα απαιτήσουν τη λήψη µέτρων για να εξασφαλιστεί η τήρηση του ορίου µισθολογικού κόστους που προβλέπεται στο Μεσοπρόθεσµο 2018-2021.

* Θα τεθεί ανώτατο όριο στις συµβάσεις ορισµένου χρόνου, προκειµένου να διασφαλιστεί ότι ο µέσος όρος των συµβάσεων που επιβαρύνουν τον κρατικό Προϋπολογισµό παραµένει αµετάβλητος το 2017 και το 2018 σε σύγκριση µε το 2016, διατηρώντας το προβλεπόµενο µισθολογικό κόστος της γενικής κυβέρνησης.

15. Εφαρµογή των ανατροπών που φέρνει το Μνηµόνιο στα ειδικά µισθολόγια του ∆ηµοσίου (από 1/1/2018) Τα νέα ειδικά µισθολόγια για στρατιωτικούς, δικαστικούς, πανεπιστηµιακούς έχουν ψηφιστεί από τον Μάιο του 2017. 

16. Υιοθέτηση τριετούς στρατηγικής µεταρρύθµισης Το υπ. ∆ιοικητικής Ανασυγκρότησης παρουσίασε την "Εθνική Στρατηγική ∆ιοικητικής Μεταρρύθµισης" στις αρχές του µήνα.

17. Θέσπιση συστήµατος εσωτερικού ελέγχου (έως τον ∆εκέµβριο του 2017) Η κυβέρνηση πρέπει να υποβάλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την πρόταση για το σύστηµα εσωτερικού ελέγχου. Το σύστηµα αυτό πρέπει να εφαρµοστεί πλήρως έως τον ∆εκέµβριο του 2017.

18. Μεταρρύθµιση του προγράµµατος σπουδών (µέχρι τον Ιανουάριο του 2018).

19. Πρόσβαση των πολιτών στη νοµοθεσία Αυτό θα γίνει µέσω της δηµιουργίας µιας δηµόσιας ηλεκτρονικής πύλης (µέχρι τον Ιούνιο του 2018).

20. Συνέχιση εντοπισµού παράνοµων προσλήψεων στο ∆ηµόσιο Για όσους εντοπιστούν ως παράνοµοι, θα ληφθούν τα "κατάλληλα" µέτρα (σ.σ.: δεν προσδιορίζονται µέτρα).

Κοινωνικό κράτος 

21. Θέσπιση µιας µεγάλης µεταρρύθµισης του συστήµατος οικογενειακών επιδοµάτων (µέχρι τον Νοέµβριο του 2017). Στόχος είναι η βελτίωση της στόχευσης των ήδη καταβαλλόµενων επιδοµάτων (από 1/1/2018), µε βασικούς ωφεληµένους όσους έχουν ένα ή δύο παιδιά.

22. Νοµοθέτηση και εφαρµογή µιας µεταρρύθµισης στον χώρο των επιδοµάτων αναπηρίας (µέχρι τον Νοέµβριο του 2017)

* Η κυβέρνηση πρέπει να υιοθετήσει νέα νοµοθεσία για "ένα πιλοτικό πρόγραµµα µετάβασης από τη σηµερινή διαδικασία αξιολόγησης των επιδοµάτων σε µια λειτουργική αξιολόγηση για τον προσδιορισµό της ικανότητας του ατόµου να ασκεί δραστηριότητες καθηµερινής ζωής".

* Το πιλοτικό πρόγραµµα του συστήµατος αξιολόγησης της λειτουργικής αναπηρίας "θα εφαρµοστεί από τον Ιανουάριο του 2018". Ο σχετικός νόµος θα περάσει τον Μάιο του 2018 και "θα εναρµονίσει όλους τους κανόνες εισφορών αναπηρίας και της κοινωνικής πρόνοιας, συµπεριλαµβανοµένου του νόµου 4387/2016". Η εφαρµογή του νόµου "σε πανεθνική κλίµακα θα ξεκινήσει µέχρι τα τέλη Ιουνίου 2018 (δηλαδή από την 1η Ιουλίου 2018 τα επιδόµατα αναπηρίας για όλους τους δικαιούχους σε εθνικό επίπεδο θα καθοριστούν σταδιακά και θα χορηγηθούν µε βάση τη νέα λειτουργική εκτίµηση)". Για να ξεκινήσει ουσιαστικά η διαπραγµάτευση για τα αναπηρικά επιδόµατα, θα πρέπει να παραδοθεί η έκθεση της Παγκόσµιας Τράπεζας για την αναµόρφωση του προνοιακού χάρτη. Αυτή, όµως, ακόµη εκκρεµεί. Με διάταξη, πάντως, η κυβέρνηση ίδρυσε την Ενιαία Αρχή Απονοµής Επιδοµάτων, δηλαδή τον φορέα που θα φέρει σε πέρας τις αλλαγές στα προνοιακά επιδόµατα.

23. Σχεδιασµός µιας µεταρρύθµισης των επιδοµάτων (στο πλαίσιο των ανασκοπήσεων δαπανών) για τις µεταφορές (µέχρι τον Νοέµβριο του 2017). Η µεταρρύθµιση αυτή πρέπει να τεθεί σε ισχύ το 2018, µετά την εφαρµογή της ηλεκτρονικής µεταρρύθµισης των εισιτηρίων από τις εταιρείες µεταφορών.

24. Ολοκλήρωση µιας µελέτης για τον εξορθολογισµό των εκπαιδευτικών επιδοµάτων (έπρεπε να είχε γίνει µέχρι τον Ιούνιο του 2017). Στόχος είναι η µεταρρύθµιση των επιδοµάτων αυτών να θεσπιστεί έως τον Οκτώβριο 2017.

25. Θέσπιση νέας νοµοθεσίας για τον προσδιορισµό του σχεδιασµού των επιδοµάτων στέγασης (µέχρι τα τέλη Σεπτεµβρίου του 2017)

Κοινωνική ασφάλιση

26. Ολοκλήρωση του επαναϋπολογισµού των ήδη καταβαλλόµενων κύριων συντάξεων Ο ΕΦΚΑ πρέπει να επαναϋπολογίσει τις καταβαλλόµενες κατά τις 12/5/2016 κύριες συντάξεις (πλην ΟΓΑ), µε βάση τις διατάξεις του νόµου Κατρούγκαλου, έως τέλος του 2017. Έως τώρα έχει επαναϋπολογίσει µόνο το 55%.

27. Εκκαθάριση των εκκρεµών αιτήσεων για κύριες συντάξεις Στόχος του υπουργείου Εργασίας είναι να εκκαθαριστούν έως τον ∆εκέµβριο του 2017 από τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης 80.000 εκκρεµείς αιτήσεις για κύριες συντάξεις. Οι υπόλοιπες 35.000 αιτήσεις εκτιµάται ότι θα έχουν εκκαθαριστεί έως τον Φεβρουάριο-Μάρτιο 2018. Το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2018 ο ΕΦΚΑ πρέπει να έχει απορροφήσει 1,150 δισεκατοµµύρια ευρώ από τον τακτικό Προϋπολογισµό για την εκκαθάριση περίπου 115.000 αιτήσεων. Το ποσό που δεν θα απορροφηθεί γι’ αυτόν τον σκοπό έως τότε θα επιστραφεί στο ΓΛΚ.

28. Ενσωµάτωση των µηχανισµών είσπραξης του ΕΦΚΑ στην Ανώτατη Αρχή ∆ηµοσίων Εσόδων (έως τέλη του 2017) Το Μνηµόνιο προβλέπει ότι η "ενσωµάτωση" αυτή πρέπει να γίνει έως τέλος του 2017. Ένα πόρισµα για τα βήµατα και τα χρονοδιαγράµµατα προς αυτή την κατεύθυνση έπρεπε να ήταν έτοιµο έως τον περασµένο Ιούνιο. Κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν αναµένεται να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της ενοποίησης των διαδικασιών είσπραξης εισφορών-φόρων πριν από τα µέσα-τέλη του 2018.

29. Ένταξη όλων των Ταµείων στο Κέντρο Είσπραξης Ανεξόφλητων Οφειλών (έως τον Ιούνιο του 2017) Οι οφειλέτες µε χρέη έως 5.000 ευρώ έπρεπε έως τέλος του περασµένου Ιουνίου να είχαν ενταχθεί στο ΚΕΑΟ. Αυτό δεν έχει γίνει. Από τα 12,5 δισ. ευρώ χρέη τα οποία έπρεπε να έχουν ενταχθεί επιπλέον στο ΚΕΑΟ, έχουν µεταφερθεί µόλις τα 6 δισ. ευρώ.

30. Εφαρµογή ενιαίων εισφορών-παροχών για τους ασφαλισµένους του ΕΦΚΑ Το Μνηµόνιο προβλέπει ενιαίους κανόνες στην παροχή και των µη συνταξιοδοτικών επιδοµάτων. Για να γίνει αυτό, πρέπει να εκδοθεί σχετικός κανονισµός από τον ΕΦΚΑ. Κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει ακόµη.