Ενώ την ερχόμενη εβδομάδα οι τράπεζες παραδίδουν στον SSΜ τα τελικά στοιχεία στη βάση των οποίων θα βγει το πόρισμα των stress tests τον Μάιο, ένας συνεχής και δύσκολος έλεγχος βρίσκεται προ των πυλών με αφορμή την εφαρμογή του νέου λογιστικού προτύπου IFRS 9.
Ο έλεγχος αυτός φέρνει στο επίκεντρο δάνεια ύψους 25 δισ. ευρώ, τα οποία, σύμφωνα με τις πληροφορίες του "Κεφαλαίου", αναμένεται να επιφορτίσουν τις τράπεζες με προβλέψεις τουλάχιστον 4 δισ. ευρώ φέτος. Πρόκειται για τα δάνεια που, όπως προκύπτει από τις ανακοινώσεις αποτελεσμάτων 2017, οι τράπεζες έχουν καταχωρίσει στο "στάδιο 2". Η πορεία των δανείων αυτών θα βρεθεί εφεξής υπό τη δαμόκλειο σπάθη της ΕΚΤ (SSM), απειλώντας ανά πάσα στιγμή τις τράπεζες με πέναλτι πρόσθετων προβλέψεων.
Και αυτό, την ώρα που, σύμφωνα με τις πληροφορίες του "Κ", οι τράπεζες αναμένουν ότι, παρά τη βελτίωση στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχει επιτευχθεί, δάνεια της τάξεως των 10 δισ. ευρώ θα παρουσιάσουν πρόβλημα εξυπηρέτησης. Πρόβλημα εξυπηρέτησης που πλέον δεν θα ορίζεται ως τέτοιο μετά την παρέλευση 90 ή ακόμα και 30 ημερών καθυστέρησης στην πληρωμή της δόσης του δανείου, αλλά πολύ νωρίτερα, δεδομένης της εγρήγορσης στην οποία θα πρέπει να βρίσκονται οι τράπεζες εν όψει των νέων κανόνων της ΕΚΤ για τον σχηματισμό προβλέψεων.
Η πρόβλεψη των τραπεζών ότι δάνεια της τάξεως των 10 δισ. ευρώ θα παρουσιάσουν κάποιο πρόβλημα αποπληρωμής συνάγεται από τις εκτιμήσεις και τις εσωτερικές τους μελέτες για την επίπτωση που θα έχουν οι μειώσεις μισθών και συντάξεων το 2018 και 2019. Και, στο πλαίσιο της υλοποίησης των απαιτητικών στόχων για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων μέχρι τα τέλη του 2019, η πρόβλεψη αυτή των τραπεζών πυροδοτεί δύο ανάγκες. Αφενός, την εκούσια υπέρβαση των στόχων για τη μείωση των NPEs και NPLs που έχουν συμφωνήσει οι τράπεζες με τον SSM. Αφετέρου, την εξεύρεση νέων λύσεων από τις τράπεζες για ρυθμίσεις δανείων, από το πολύ πρώιμο κιόλας στάδιο που διαγνώσουν την πιθανότητα αδυναμίας εξυπηρέτησής τους.
O "κουβάς" νούμερο 2
Τα νέα δεδομένα που προδιαγράφουν το πραγματικό stress test που θα περνούν πλέον οι τράπεζες εισήλθαν στην πραγματικότητα των τραπεζών με την εφαρμογή του IFRS 9. Ανταποκρινόμενες στις απαιτήσεις του νέου λογιστικού προτύπου, για πρώτη φορά οι τράπεζες προχώρησαν στο "φιλετάρισμα" των δανειακών τους χαρτοφυλακίων σε τρία τμήματα, τα επονομαζόμενα stages. Στο stage 1 καταχώρισαν τα ομαλώς εξυπηρετούμενα δάνεια, στο stage 2 τα δάνεια "μεσαίας ποιότητας" και στο stage 3 τα προβληματικά. Στο ενδιάμεσο stage 2, όπου συνολικά βρίσκονται δάνεια ύψους 25 δισ. ευρώ, θα πέσουν οι προβολείς του SSM, αφού η κατηγορία αυτή έχει ρευστά σύνορα μεταξύ των άλλων δύο και δάνεια που ανήκουν σε αυτήν έχουν μεγάλες πιθανότητες να πέσουν στον "κουβά" των μη εξυπηρετούμενων του stage 3.
Την κρισιμότητα των δανείων που βρίσκονται στο μεταίχμιο μεταξύ ίασης και εκ νέου αθέτησης είχε αποκαλύψει το "Κ" στις 4/11/2017. Σύμφωνα με το δημοσίευμα του "Κ", δάνεια της τάξεως των 20 δισ. ευρώ (τελικώς στα οριστικοποιημένα αποτελέσματα χρήσεως 2017 των τραπεζών ο τελικός "λογαριασμός" ανέβηκε στα 25 δισ. ευρώ) θα αποβούν καταλυτικά για την επόμενη μέρα στις τράπεζες. Πρόκειται, όπως ανέφερε το "Κ", για μια κρίσιμη μάζα μη εξυπηρετούμενων δανείων που βρίσκονται στη "ζώνη επιτήρησης" των τραπεζών και τα οποία θα αποτελέσουν το "ζύγι" για τις επιπλέον προβλέψεις που θα κληθούν να σχηματίσουν οι τράπεζες, με αντίκτυπο στα κεφάλαιά τους. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η "δεξαμενή" των δανείων που θα κρίνει το ύψος των πρόσθετων προβλέψεων με βάση το IFRS 9 αποτελείται από δάνεια που είτε έχουν ξανακοκκινίσει κατόπιν ρύθμισης είτε ακόμη δεν έχουν κριθεί ως "θεραπευμένα". Πρόκειται για τα δάνεια εκείνα που δεν έχουν συμπληρώσει ακόμη το ένα έτος επιτήρησης ώστε να περάσουν στην επόμενη, επίσης ετήσια φάση παρακολούθησης, προτού να θεωρηθούν και πάλι ομαλά εξυπηρετούμενα. Από τους τρεις "κουβάδες" δανείων των τραπεζών, ο "κουβάς" που περιέχει τα δάνεια στο μεταίχμιο ασθένειας-ίασης θα είναι εκείνος που θα παρουσιάσει τις μεγαλύτερες ανάγκες σε νέες προβλέψεις. Τόσο ο "κουβάς" με τα δάνεια που εξυπηρετούνται, έχοντας περάσει τη διετία της εντατικής παρακολούθησης, όσο και ο "κουβάς" με τα βαθιά προβληματικά δάνεια θα απαιτήσουν από λίγες έως μηδενικές νέες προβλέψεις αντίστοιχα, ανέφερε το "Κ".
Το πέναλτι των προβλέψεων
Το "κεφάλαιο" των προβλέψεων θα αποτελεί εφεξής μόνιμο βραχνά για τις τράπεζες. Και ο λόγος είναι ότι, με τους νέους κανονισμούς της ΕΚΤ (οι οποίοι βρίσκονται ακόμη σε περίοδο διαβούλευσης, αλλά η γενική κατεύθυνσή τους έχει καταστεί σαφής στις τράπεζες), θα υπάρχουν "ποινές" πρόσθετων προβλέψεων για τις τράπεζες εφόσον δάνεια που έχουν αξιολογήσει ως θεραπευμένα θα ξαναγίνονται "κόκκινα".
Με βάση τούς επικείμενους κανονισμούς της ΕΚΤ, οι τράπεζες θα είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν εξολοκλήρου με προβλέψεις εντός διετίας δάνεια που δεν έχουν εξασφαλίσεις (καταναλωτικά) και εντός επταετίας ή οκταετίας δάνεια με εξασφαλίσεις (στεγαστικά ή άλλα δάνεια με εμπράγματες εξασφαλίσεις). Οι προβλέψεις στα δάνεια με μεγαλύτερη διάρκεια δεν θα λαμβάνονται μεμιάς, αλλά προοδευτικά, σε συγκεκριμένα ποσοστά ανά έτος, τα οποία θα αυξάνονται προοδευτικά.
Η τακτική αυτή, που θα προωθήσει με τους νέους της κανονισμούς για τον πιστωτικό κίνδυνο η ΕΚΤ, καθιστά εμφανές ότι οι προβλέψεις θα πρέπει να σχηματίζονται από τις τράπεζες με την... υποψία και μόνο ότι ένα δάνειο μπορεί να γίνει default.
Για τον λόγο αυτό, τα δάνεια που οι τράπεζες έχουν ταξινομήσει στο στάδιο 2 θα βρίσκονται στο επίκεντρο του SSM. Εάν ένα δάνειο της κατηγορίας αυτής ρυθμιστεί από την τράπεζα και εξυπηρετείται ομαλά επί ένα έτος, με αποτέλεσμα να περάσει στη φάση του probation (περίοδος ακόμα ενός έτους, στο οποίο το δάνειο βρίσκεται υπό επιτήρηση για την ομαλή αποπληρωμή του), δεν θα πρέπει επ' ουδενί να παρουσιάσει πρόβλημα εξυπηρέτησης. Σε διαφορετική περίπτωση, η τράπεζα που αναβάθμισε κατηγορία το δάνειο θα τιμωρηθεί με την υποχρέωση να σχηματίσει άμεσα πρόσθετες προβλέψεις για την κάλυψή του, και μάλιστα με ανοιχτό για την ΕΚΤ το όριο της αύξησης των προβλέψεων (π.χ., αυτομάτως στο 50% της αξίας του δανείου) που θα αποφασίσει ανά περίπτωση.
Η επιφυλακή των τραπεζών για την πιθανότητα να "σκάσουν" δάνεια της κατηγορίας 2 είναι ήδη αυξημένη. Και αυτό, λόγω των περικοπών στο εισόδημα μέσω μειώσεων μισθών και συντάξεων, που θα καταστούν πιο ορατές εντός του 2018 και το 2019. Ήδη δάνεια 10 δισ. ευρώ, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες του "Κ", θεωρούνται από εσωτερικές μελέτες των τραπεζών ότι μπορεί να καταστούν επισφαλή, επισύροντας την ποινή πρόσθετων προβλέψεων. Προληπτικά κινούμενες για τη θωράκισή τους, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες εκτιμάται ότι θα σχηματίσουν φέτος προβλέψεις, έχοντας ως αφετηρία τα 4 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι στην Έκθεση της ΤτΕ για τους επιχειρησιακούς στόχους των τραπεζών που δημοσιεύτηκε προχθές αναφέρεται ότι οι τράπεζες ήταν συντηρητικότερες στις εκτιμήσεις τους για την εισροή νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων για την περίοδο Ιουνίου 2017 - Δεκεμβρίου 2019, αυξάνοντας την πρόβλεψή τους κατά 1,2 δισ. ευρώ. Παράλληλα, μείωσαν κατά 2,5 δισ. ευρώ την πρόβλεψη για την αποκατάσταση της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων (curing). Ο λόγος είναι ότι οι τράπεζες ενσωμάτωσαν στα μοντέλα τους χειρότερες μακροοικονομικές υποθέσεις σε σύγκριση με την προηγούμενη υποβολή (ρυθμός αύξησης ΑΕΠ, διαθέσιμο εισόδημα), οι οποίες επηρέασαν τον ρυθμό εκ νέου αθέτησης (re-default rate), καθώς και τις καθαρές εισροές μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.
Η αναγκαία υπέρβαση στόχων
Τα παραπάνω δεδομένα επιβάλλουν στις τράπεζες να προνοήσουν για τη δημιουργία λύσεων τις οποίες θα μπορούν να προσφέρουν σε δανειολήπτες για τη ρύθμιση των δανείων τους, με την πρώτη κιόλας υποψία ότι μπορεί να παρουσιαστεί αδυναμία αποπληρωμής. Παράλληλα, δημιουργούν πίεση στις τράπεζες να υπερβούν κατά το μέγιστο δυνατό τούς στόχους για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους το διάστημα που απομένει μέχρι τη λήξη του 2019. Όπως ανακοινώθηκε στην Έκθεση της ΤτΕ για τους επιχειρησιακούς στόχους των τραπεζών, οι τράπεζες σκοπεύουν να επισπεύσουν την πώληση δανείων, κυρίως στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο και σε μικρότερο βαθμό στο καταναλωτικό χαρτοφυλάκιο, στοχεύοντας σε επιπλέον πωλήσεις 4,7 δισ. ευρώ, αγγίζοντας τα 11,6 δισ. ευρώ συνολικές πωλήσεις για την περίοδο Ιουνίου 2017 - Δεκεμβρίου 2019. Επιπρόσθετα, σκοπεύουν να αυξήσουν τα ποσά των διαγραφών κατά περίπου 1,2 δισ. ευρώ, κυρίως στο χαρτοφυλάκιο λιανικής.
Στα τέλη Δεκεμβρίου 2017 τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα είχαν μειωθεί στα 95,7 δισ. ευρώ, υποχωρώντας κατά 4,8% και 10% συγκριτικά με το τέλος του Σεπτεμβρίου 2017 και του Δεκεμβρίου 2016 αντίστοιχα.
Η μείωση που σημειώθηκε το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους είναι η υψηλότερη τριμηνιαία μείωση που έχει παρατηρηθεί από την αρχή της κρίσης. Σε σχέση με τον Μάρτιο του 2016, οπότε τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο, τον Δεκέμβριο 2017 η μείωση έφτασε τα 13 δισ. ευρώ (ή κατά 12%).
Η μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στο τελευταίο τρίμηνο του 2017 αποδίδεται κυρίως στις διαγραφές, που άγγιξαν τα 2,1 δισ. ευρώ, και στις πωλήσεις ύψους 1,8 δισ. ευρώ. Οι συνολικές διαγραφές και οι πωλήσεις σε ετήσια βάση άγγιξαν τα 6,5 και τα 3,6 δισ. ευρώ, αντίστοιχα. Θετικό είναι το στοιχείο ότι για πρώτη φορά ο τριμηνιαίος ρυθμός αποκατάστασης της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων (cure rate) εμφανίστηκε βελτιωμένος στο 1,8%, ξεπερνώντας τον τριμηνιαίο δείκτη αθέτησης (default rate), ο οποίος κινήθηκε πτωτικά, αγγίζοντας το 1,7%.
Ο έλεγχος αυτός φέρνει στο επίκεντρο δάνεια ύψους 25 δισ. ευρώ, τα οποία, σύμφωνα με τις πληροφορίες του "Κεφαλαίου", αναμένεται να επιφορτίσουν τις τράπεζες με προβλέψεις τουλάχιστον 4 δισ. ευρώ φέτος. Πρόκειται για τα δάνεια που, όπως προκύπτει από τις ανακοινώσεις αποτελεσμάτων 2017, οι τράπεζες έχουν καταχωρίσει στο "στάδιο 2". Η πορεία των δανείων αυτών θα βρεθεί εφεξής υπό τη δαμόκλειο σπάθη της ΕΚΤ (SSM), απειλώντας ανά πάσα στιγμή τις τράπεζες με πέναλτι πρόσθετων προβλέψεων.
Και αυτό, την ώρα που, σύμφωνα με τις πληροφορίες του "Κ", οι τράπεζες αναμένουν ότι, παρά τη βελτίωση στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχει επιτευχθεί, δάνεια της τάξεως των 10 δισ. ευρώ θα παρουσιάσουν πρόβλημα εξυπηρέτησης. Πρόβλημα εξυπηρέτησης που πλέον δεν θα ορίζεται ως τέτοιο μετά την παρέλευση 90 ή ακόμα και 30 ημερών καθυστέρησης στην πληρωμή της δόσης του δανείου, αλλά πολύ νωρίτερα, δεδομένης της εγρήγορσης στην οποία θα πρέπει να βρίσκονται οι τράπεζες εν όψει των νέων κανόνων της ΕΚΤ για τον σχηματισμό προβλέψεων.
Η πρόβλεψη των τραπεζών ότι δάνεια της τάξεως των 10 δισ. ευρώ θα παρουσιάσουν κάποιο πρόβλημα αποπληρωμής συνάγεται από τις εκτιμήσεις και τις εσωτερικές τους μελέτες για την επίπτωση που θα έχουν οι μειώσεις μισθών και συντάξεων το 2018 και 2019. Και, στο πλαίσιο της υλοποίησης των απαιτητικών στόχων για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων μέχρι τα τέλη του 2019, η πρόβλεψη αυτή των τραπεζών πυροδοτεί δύο ανάγκες. Αφενός, την εκούσια υπέρβαση των στόχων για τη μείωση των NPEs και NPLs που έχουν συμφωνήσει οι τράπεζες με τον SSM. Αφετέρου, την εξεύρεση νέων λύσεων από τις τράπεζες για ρυθμίσεις δανείων, από το πολύ πρώιμο κιόλας στάδιο που διαγνώσουν την πιθανότητα αδυναμίας εξυπηρέτησής τους.
O "κουβάς" νούμερο 2
Τα νέα δεδομένα που προδιαγράφουν το πραγματικό stress test που θα περνούν πλέον οι τράπεζες εισήλθαν στην πραγματικότητα των τραπεζών με την εφαρμογή του IFRS 9. Ανταποκρινόμενες στις απαιτήσεις του νέου λογιστικού προτύπου, για πρώτη φορά οι τράπεζες προχώρησαν στο "φιλετάρισμα" των δανειακών τους χαρτοφυλακίων σε τρία τμήματα, τα επονομαζόμενα stages. Στο stage 1 καταχώρισαν τα ομαλώς εξυπηρετούμενα δάνεια, στο stage 2 τα δάνεια "μεσαίας ποιότητας" και στο stage 3 τα προβληματικά. Στο ενδιάμεσο stage 2, όπου συνολικά βρίσκονται δάνεια ύψους 25 δισ. ευρώ, θα πέσουν οι προβολείς του SSM, αφού η κατηγορία αυτή έχει ρευστά σύνορα μεταξύ των άλλων δύο και δάνεια που ανήκουν σε αυτήν έχουν μεγάλες πιθανότητες να πέσουν στον "κουβά" των μη εξυπηρετούμενων του stage 3.
Την κρισιμότητα των δανείων που βρίσκονται στο μεταίχμιο μεταξύ ίασης και εκ νέου αθέτησης είχε αποκαλύψει το "Κ" στις 4/11/2017. Σύμφωνα με το δημοσίευμα του "Κ", δάνεια της τάξεως των 20 δισ. ευρώ (τελικώς στα οριστικοποιημένα αποτελέσματα χρήσεως 2017 των τραπεζών ο τελικός "λογαριασμός" ανέβηκε στα 25 δισ. ευρώ) θα αποβούν καταλυτικά για την επόμενη μέρα στις τράπεζες. Πρόκειται, όπως ανέφερε το "Κ", για μια κρίσιμη μάζα μη εξυπηρετούμενων δανείων που βρίσκονται στη "ζώνη επιτήρησης" των τραπεζών και τα οποία θα αποτελέσουν το "ζύγι" για τις επιπλέον προβλέψεις που θα κληθούν να σχηματίσουν οι τράπεζες, με αντίκτυπο στα κεφάλαιά τους. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η "δεξαμενή" των δανείων που θα κρίνει το ύψος των πρόσθετων προβλέψεων με βάση το IFRS 9 αποτελείται από δάνεια που είτε έχουν ξανακοκκινίσει κατόπιν ρύθμισης είτε ακόμη δεν έχουν κριθεί ως "θεραπευμένα". Πρόκειται για τα δάνεια εκείνα που δεν έχουν συμπληρώσει ακόμη το ένα έτος επιτήρησης ώστε να περάσουν στην επόμενη, επίσης ετήσια φάση παρακολούθησης, προτού να θεωρηθούν και πάλι ομαλά εξυπηρετούμενα. Από τους τρεις "κουβάδες" δανείων των τραπεζών, ο "κουβάς" που περιέχει τα δάνεια στο μεταίχμιο ασθένειας-ίασης θα είναι εκείνος που θα παρουσιάσει τις μεγαλύτερες ανάγκες σε νέες προβλέψεις. Τόσο ο "κουβάς" με τα δάνεια που εξυπηρετούνται, έχοντας περάσει τη διετία της εντατικής παρακολούθησης, όσο και ο "κουβάς" με τα βαθιά προβληματικά δάνεια θα απαιτήσουν από λίγες έως μηδενικές νέες προβλέψεις αντίστοιχα, ανέφερε το "Κ".
Το πέναλτι των προβλέψεων
Το "κεφάλαιο" των προβλέψεων θα αποτελεί εφεξής μόνιμο βραχνά για τις τράπεζες. Και ο λόγος είναι ότι, με τους νέους κανονισμούς της ΕΚΤ (οι οποίοι βρίσκονται ακόμη σε περίοδο διαβούλευσης, αλλά η γενική κατεύθυνσή τους έχει καταστεί σαφής στις τράπεζες), θα υπάρχουν "ποινές" πρόσθετων προβλέψεων για τις τράπεζες εφόσον δάνεια που έχουν αξιολογήσει ως θεραπευμένα θα ξαναγίνονται "κόκκινα".
Με βάση τούς επικείμενους κανονισμούς της ΕΚΤ, οι τράπεζες θα είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν εξολοκλήρου με προβλέψεις εντός διετίας δάνεια που δεν έχουν εξασφαλίσεις (καταναλωτικά) και εντός επταετίας ή οκταετίας δάνεια με εξασφαλίσεις (στεγαστικά ή άλλα δάνεια με εμπράγματες εξασφαλίσεις). Οι προβλέψεις στα δάνεια με μεγαλύτερη διάρκεια δεν θα λαμβάνονται μεμιάς, αλλά προοδευτικά, σε συγκεκριμένα ποσοστά ανά έτος, τα οποία θα αυξάνονται προοδευτικά.
Η τακτική αυτή, που θα προωθήσει με τους νέους της κανονισμούς για τον πιστωτικό κίνδυνο η ΕΚΤ, καθιστά εμφανές ότι οι προβλέψεις θα πρέπει να σχηματίζονται από τις τράπεζες με την... υποψία και μόνο ότι ένα δάνειο μπορεί να γίνει default.
Για τον λόγο αυτό, τα δάνεια που οι τράπεζες έχουν ταξινομήσει στο στάδιο 2 θα βρίσκονται στο επίκεντρο του SSM. Εάν ένα δάνειο της κατηγορίας αυτής ρυθμιστεί από την τράπεζα και εξυπηρετείται ομαλά επί ένα έτος, με αποτέλεσμα να περάσει στη φάση του probation (περίοδος ακόμα ενός έτους, στο οποίο το δάνειο βρίσκεται υπό επιτήρηση για την ομαλή αποπληρωμή του), δεν θα πρέπει επ' ουδενί να παρουσιάσει πρόβλημα εξυπηρέτησης. Σε διαφορετική περίπτωση, η τράπεζα που αναβάθμισε κατηγορία το δάνειο θα τιμωρηθεί με την υποχρέωση να σχηματίσει άμεσα πρόσθετες προβλέψεις για την κάλυψή του, και μάλιστα με ανοιχτό για την ΕΚΤ το όριο της αύξησης των προβλέψεων (π.χ., αυτομάτως στο 50% της αξίας του δανείου) που θα αποφασίσει ανά περίπτωση.
Η επιφυλακή των τραπεζών για την πιθανότητα να "σκάσουν" δάνεια της κατηγορίας 2 είναι ήδη αυξημένη. Και αυτό, λόγω των περικοπών στο εισόδημα μέσω μειώσεων μισθών και συντάξεων, που θα καταστούν πιο ορατές εντός του 2018 και το 2019. Ήδη δάνεια 10 δισ. ευρώ, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες του "Κ", θεωρούνται από εσωτερικές μελέτες των τραπεζών ότι μπορεί να καταστούν επισφαλή, επισύροντας την ποινή πρόσθετων προβλέψεων. Προληπτικά κινούμενες για τη θωράκισή τους, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες εκτιμάται ότι θα σχηματίσουν φέτος προβλέψεις, έχοντας ως αφετηρία τα 4 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι στην Έκθεση της ΤτΕ για τους επιχειρησιακούς στόχους των τραπεζών που δημοσιεύτηκε προχθές αναφέρεται ότι οι τράπεζες ήταν συντηρητικότερες στις εκτιμήσεις τους για την εισροή νέων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων για την περίοδο Ιουνίου 2017 - Δεκεμβρίου 2019, αυξάνοντας την πρόβλεψή τους κατά 1,2 δισ. ευρώ. Παράλληλα, μείωσαν κατά 2,5 δισ. ευρώ την πρόβλεψη για την αποκατάσταση της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων (curing). Ο λόγος είναι ότι οι τράπεζες ενσωμάτωσαν στα μοντέλα τους χειρότερες μακροοικονομικές υποθέσεις σε σύγκριση με την προηγούμενη υποβολή (ρυθμός αύξησης ΑΕΠ, διαθέσιμο εισόδημα), οι οποίες επηρέασαν τον ρυθμό εκ νέου αθέτησης (re-default rate), καθώς και τις καθαρές εισροές μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.
Η αναγκαία υπέρβαση στόχων
Τα παραπάνω δεδομένα επιβάλλουν στις τράπεζες να προνοήσουν για τη δημιουργία λύσεων τις οποίες θα μπορούν να προσφέρουν σε δανειολήπτες για τη ρύθμιση των δανείων τους, με την πρώτη κιόλας υποψία ότι μπορεί να παρουσιαστεί αδυναμία αποπληρωμής. Παράλληλα, δημιουργούν πίεση στις τράπεζες να υπερβούν κατά το μέγιστο δυνατό τούς στόχους για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους το διάστημα που απομένει μέχρι τη λήξη του 2019. Όπως ανακοινώθηκε στην Έκθεση της ΤτΕ για τους επιχειρησιακούς στόχους των τραπεζών, οι τράπεζες σκοπεύουν να επισπεύσουν την πώληση δανείων, κυρίως στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο και σε μικρότερο βαθμό στο καταναλωτικό χαρτοφυλάκιο, στοχεύοντας σε επιπλέον πωλήσεις 4,7 δισ. ευρώ, αγγίζοντας τα 11,6 δισ. ευρώ συνολικές πωλήσεις για την περίοδο Ιουνίου 2017 - Δεκεμβρίου 2019. Επιπρόσθετα, σκοπεύουν να αυξήσουν τα ποσά των διαγραφών κατά περίπου 1,2 δισ. ευρώ, κυρίως στο χαρτοφυλάκιο λιανικής.
Στα τέλη Δεκεμβρίου 2017 τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα είχαν μειωθεί στα 95,7 δισ. ευρώ, υποχωρώντας κατά 4,8% και 10% συγκριτικά με το τέλος του Σεπτεμβρίου 2017 και του Δεκεμβρίου 2016 αντίστοιχα.
Η μείωση που σημειώθηκε το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους είναι η υψηλότερη τριμηνιαία μείωση που έχει παρατηρηθεί από την αρχή της κρίσης. Σε σχέση με τον Μάρτιο του 2016, οπότε τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο, τον Δεκέμβριο 2017 η μείωση έφτασε τα 13 δισ. ευρώ (ή κατά 12%).
Η μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στο τελευταίο τρίμηνο του 2017 αποδίδεται κυρίως στις διαγραφές, που άγγιξαν τα 2,1 δισ. ευρώ, και στις πωλήσεις ύψους 1,8 δισ. ευρώ. Οι συνολικές διαγραφές και οι πωλήσεις σε ετήσια βάση άγγιξαν τα 6,5 και τα 3,6 δισ. ευρώ, αντίστοιχα. Θετικό είναι το στοιχείο ότι για πρώτη φορά ο τριμηνιαίος ρυθμός αποκατάστασης της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων (cure rate) εμφανίστηκε βελτιωμένος στο 1,8%, ξεπερνώντας τον τριμηνιαίο δείκτη αθέτησης (default rate), ο οποίος κινήθηκε πτωτικά, αγγίζοντας το 1,7%.
