Μεγαλώνει το βάρος που πέφτει στις "πλάτες" των επιχειρηματικών δανείων για τη μείωση των NPEs και μαζί η δυσκολία του "στοιχήματος" για τις τράπεζες.
Με τον τελικό στόχο για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων να έχει γίνει πιο φιλόδοξος κατά 2,2 δισ. ευρώ, αποσκοπώντας σε υποχώρηση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στα 64,6 δισ. ευρώ στα τέλη του 2019, από 101,8 δισ. ευρώ τον Ιούνιο 2017, οι τράπεζες ανεβάζουν τον πήχη για τη συμβολή των επιχειρηματικών δανείων στην επίτευξη του στόχου.
Πλέον, η μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων πρέπει να προέλθει σε ποσοστό 61% από το επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο των τραπεζών, πράγμα που σημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να μειώσουν, μέσα στην "κουτσή" διετία μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019, κατά 22,7 δισ. ευρώ τα "κόκκινα" επιχειρηματικά τους δάνεια. Σημειώνεται ότι στην προηγούμενη στοχοθεσία των τραπεζών η συμβολή του επιχειρηματικού χαρτοφυλακίου υπολογιζόταν στο 58% της μείωσης, με αντίστοιχη συμβολή 21% και 22% για το στεγαστικό και καταναλωτικό χαρτοφυλάκιο. Τώρα, το βάρος που πέφτει στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο για τη μείωση των NPEs αυξάνει στο 61% και μειώνεται αντιστοίχως στο 19% και 20% η συμβολή του στεγαστικού και του καταναλωτικού χαρτοφυλακίου.
Συνυπολογίζοντας το γεγονός ότι μέρος της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών ανοιγμάτων θα επέλθει από τις πωλήσεις εξασφαλισμένων δανείων στις οποίες θα προχωρήσουν οι τράπεζες, τραπεζίτες επισημαίνουν στο Capital.gr ότι η επίτευξη του στόχου είναι πολύ δύσκολη. Για τους πιο απαισιόδοξους, μάλιστα, είναι καταδικασμένη σε αποτυχία εάν δεν υποβοηθηθεί από συγκεκριμένες συνθήκες.
Κατ' αρχάς, όπως επισημαίνουν, απαραίτητη συνθήκη για τη μείωση των "κόκκινων" επιχειρηματικών δανείων είναι να βοηθήσει η πορεία της οικονομίας. Όπως λένε, για να λυθεί το πρόβλημα, χρειάζονται ρυθμοί αύξησης του ΑΕΠ 4%-5% για την επόμενη πενταετία. Η σθεναρή ανάκαμψη της οικονομίας θα ενισχύσει και τις τιμές των ακινήτων (που είναι άμεσα συνδεδεμένα με τα επιχειρηματικά δάνεια), δημιουργώντας το αγοραστικό ενδιαφέρον που σήμερα "εξαφανίζεται" υπό την πλειοψηφία των πωλητών.
Πέραν της οικονομίας, πάντως, υπάρχουν δύο συνθήκες που αποτελούν μεγάλη τροχοπέδη στη λύση του γόρδιου δεσμού των "κόκκινων" επιχειρηματικών δανείων:
α) Η αδυναμία των τραπεζών να αποβάλουν τους μετόχους-διοικήσεις των χρεοκοπημένων επιχειρήσεων, και
β) Οι μηνύσεις ή εισαγγελικές παραγγελίες που δέχονται οι τράπεζες για επιχειρούμενες διασώσεις εταιρειών.
Οι τράπεζες δεν έχουν άλλη οδό πέραν της δικαστικής προσφυγής, προκειμένου να βγάλουν το κακό μάνατζμεντ και τους μη συνεργάσιμους ή αδύναμους μετόχους να συμβάλουν οικονομικά σε μια προβληματική επιχείρηση. Στα δικαστήρια, οι μέτοχοι-διοικούντες την επιχείρηση καταφεύγουν σε κάθε δικονομική ευχέρεια που τους παρέχει ο νόμος, τραβώντας εις μάκρος την τελεσίδικη δικαστική απόφαση. Έτσι, η εξυγίανση μιας επιχείρησης μπορεί να τραβήξει και τρία χρόνια, όπως φάνηκε από πρόσφατες περιπτώσεις επιχειρήσεων που οδηγήθηκαν τελικώς σε ειδική διαχείριση ή πλειστηριασμό.
Το σημείο αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για τις τράπεζες, οι οποίες, σύμφωνα με τις πληροφορίες, έχουν θέσει θέμα "αυτοματισμού" των δικαστικών διαδικασιών ώστε να αποφεύγεται η χρήση δικονομικών μέσων για την παρακώλυση τελικών λύσεων εξυγίανσης. Οι "αυτοματισμοί" στη δικαστική διαδικασία θα μπορούσαν να επιβάλλονται στην περίπτωση, π.χ., που υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν πως ο μέτοχος της επιχείρησης έχει περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό ή ότι έχει καταχραστεί χρήματα της εταιρείας ή όταν έχει να καταβάλει δόσεις δανείου για μια τριετία κ.ο.κ.
Η άλλη "πληγή" που παραμένει και δένει τα χέρια των τραπεζών στις ρυθμίσεις και τα "κουρέματα" προβληματικών επιχειρηματικών δανείων είναι ο ανταγωνισμός. Παρά την ψηφισθείσα διάταξη για τη νομική κάλυψη των τραπεζικών στελεχών που επιφορτίζονται με τις αναδιαρθρώσεις επιχειρηματικών χρεών, στις τράπεζες δεν έχουν παύσει να καταφθάνουν εισαγγελικές παραγγελίες και μηνύσεις, κυρίως από τον επιχειρηματικό ανταγωνισμό. Μάλιστα, ένα πολύ μεγάλο μέρος του παραγωγικού χρόνου τους, οι τραπεζίτες το χρησιμοποιούν απασχολούμενοι με τον χειρισμό των μηνύσεων και των εισαγγελικών παραγγελιών, ή αναζητώντας στοιχεία για ερωτήματα και στοιχεία που ζητούν οι φορολογικές αρχές αναδρομικά.
Τα δύο παραπάνω ζητήματα αποτελούν μεγάλα εμπόδια για την αντιμετώπιση των επιχειρηματικών NPLs και δημιουργούν στις τράπεζες μεγάλο προβληματισμό για το πώς θα επιτευχθεί η φιλόδοξη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, η οποία θα κριθεί πρωτίστως από τα επιχειρηματικά NPLs.
Με τον τελικό στόχο για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων να έχει γίνει πιο φιλόδοξος κατά 2,2 δισ. ευρώ, αποσκοπώντας σε υποχώρηση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στα 64,6 δισ. ευρώ στα τέλη του 2019, από 101,8 δισ. ευρώ τον Ιούνιο 2017, οι τράπεζες ανεβάζουν τον πήχη για τη συμβολή των επιχειρηματικών δανείων στην επίτευξη του στόχου.
Πλέον, η μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων πρέπει να προέλθει σε ποσοστό 61% από το επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο των τραπεζών, πράγμα που σημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να μειώσουν, μέσα στην "κουτσή" διετία μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019, κατά 22,7 δισ. ευρώ τα "κόκκινα" επιχειρηματικά τους δάνεια. Σημειώνεται ότι στην προηγούμενη στοχοθεσία των τραπεζών η συμβολή του επιχειρηματικού χαρτοφυλακίου υπολογιζόταν στο 58% της μείωσης, με αντίστοιχη συμβολή 21% και 22% για το στεγαστικό και καταναλωτικό χαρτοφυλάκιο. Τώρα, το βάρος που πέφτει στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο για τη μείωση των NPEs αυξάνει στο 61% και μειώνεται αντιστοίχως στο 19% και 20% η συμβολή του στεγαστικού και του καταναλωτικού χαρτοφυλακίου.
Συνυπολογίζοντας το γεγονός ότι μέρος της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών ανοιγμάτων θα επέλθει από τις πωλήσεις εξασφαλισμένων δανείων στις οποίες θα προχωρήσουν οι τράπεζες, τραπεζίτες επισημαίνουν στο Capital.gr ότι η επίτευξη του στόχου είναι πολύ δύσκολη. Για τους πιο απαισιόδοξους, μάλιστα, είναι καταδικασμένη σε αποτυχία εάν δεν υποβοηθηθεί από συγκεκριμένες συνθήκες.
Κατ' αρχάς, όπως επισημαίνουν, απαραίτητη συνθήκη για τη μείωση των "κόκκινων" επιχειρηματικών δανείων είναι να βοηθήσει η πορεία της οικονομίας. Όπως λένε, για να λυθεί το πρόβλημα, χρειάζονται ρυθμοί αύξησης του ΑΕΠ 4%-5% για την επόμενη πενταετία. Η σθεναρή ανάκαμψη της οικονομίας θα ενισχύσει και τις τιμές των ακινήτων (που είναι άμεσα συνδεδεμένα με τα επιχειρηματικά δάνεια), δημιουργώντας το αγοραστικό ενδιαφέρον που σήμερα "εξαφανίζεται" υπό την πλειοψηφία των πωλητών.
Πέραν της οικονομίας, πάντως, υπάρχουν δύο συνθήκες που αποτελούν μεγάλη τροχοπέδη στη λύση του γόρδιου δεσμού των "κόκκινων" επιχειρηματικών δανείων:
α) Η αδυναμία των τραπεζών να αποβάλουν τους μετόχους-διοικήσεις των χρεοκοπημένων επιχειρήσεων, και
β) Οι μηνύσεις ή εισαγγελικές παραγγελίες που δέχονται οι τράπεζες για επιχειρούμενες διασώσεις εταιρειών.
Οι τράπεζες δεν έχουν άλλη οδό πέραν της δικαστικής προσφυγής, προκειμένου να βγάλουν το κακό μάνατζμεντ και τους μη συνεργάσιμους ή αδύναμους μετόχους να συμβάλουν οικονομικά σε μια προβληματική επιχείρηση. Στα δικαστήρια, οι μέτοχοι-διοικούντες την επιχείρηση καταφεύγουν σε κάθε δικονομική ευχέρεια που τους παρέχει ο νόμος, τραβώντας εις μάκρος την τελεσίδικη δικαστική απόφαση. Έτσι, η εξυγίανση μιας επιχείρησης μπορεί να τραβήξει και τρία χρόνια, όπως φάνηκε από πρόσφατες περιπτώσεις επιχειρήσεων που οδηγήθηκαν τελικώς σε ειδική διαχείριση ή πλειστηριασμό.
Το σημείο αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για τις τράπεζες, οι οποίες, σύμφωνα με τις πληροφορίες, έχουν θέσει θέμα "αυτοματισμού" των δικαστικών διαδικασιών ώστε να αποφεύγεται η χρήση δικονομικών μέσων για την παρακώλυση τελικών λύσεων εξυγίανσης. Οι "αυτοματισμοί" στη δικαστική διαδικασία θα μπορούσαν να επιβάλλονται στην περίπτωση, π.χ., που υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν πως ο μέτοχος της επιχείρησης έχει περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό ή ότι έχει καταχραστεί χρήματα της εταιρείας ή όταν έχει να καταβάλει δόσεις δανείου για μια τριετία κ.ο.κ.
Η άλλη "πληγή" που παραμένει και δένει τα χέρια των τραπεζών στις ρυθμίσεις και τα "κουρέματα" προβληματικών επιχειρηματικών δανείων είναι ο ανταγωνισμός. Παρά την ψηφισθείσα διάταξη για τη νομική κάλυψη των τραπεζικών στελεχών που επιφορτίζονται με τις αναδιαρθρώσεις επιχειρηματικών χρεών, στις τράπεζες δεν έχουν παύσει να καταφθάνουν εισαγγελικές παραγγελίες και μηνύσεις, κυρίως από τον επιχειρηματικό ανταγωνισμό. Μάλιστα, ένα πολύ μεγάλο μέρος του παραγωγικού χρόνου τους, οι τραπεζίτες το χρησιμοποιούν απασχολούμενοι με τον χειρισμό των μηνύσεων και των εισαγγελικών παραγγελιών, ή αναζητώντας στοιχεία για ερωτήματα και στοιχεία που ζητούν οι φορολογικές αρχές αναδρομικά.
Τα δύο παραπάνω ζητήματα αποτελούν μεγάλα εμπόδια για την αντιμετώπιση των επιχειρηματικών NPLs και δημιουργούν στις τράπεζες μεγάλο προβληματισμό για το πώς θα επιτευχθεί η φιλόδοξη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, η οποία θα κριθεί πρωτίστως από τα επιχειρηματικά NPLs.
