Ειδική μνεία στις 15 πρωτοβουλίες που έλαβε η κυβέρνηση "για να ενισχυθεί η δυναμική των μεταρρυθμίσεων και να διευκολυνθεί η επανεκκίνηση της βιώσιμης οικονομικής ανάκαμψης μετά την πανδημία του κορονοϊού" γίνεται στην έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας που ανακοινώθηκε μαζί με μία δέσμη εκθέσεων του Ευρωπαϊκού εξαμηνου.
Παράλληλα όμως στα συνοδευτικά κείμενα της Επιτροπής αναφέρονται και οι 4 συστάσεις που πρέπει να ακολουθήσει η χώρα παρά την υγειονομική κρίση (που παγώνει προς το παρόν τις πάγιες υποχρεώσεις της χώρας για πλεονάσματα και για ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων της Ενισχυμένης Εποπτείας).
Από την Κομισιόν ζητείται μετά την υγειονομική κρίση η Ελλάδα "να επιδιώξει την εφαρμογή δημοσιονομικών πολιτικών που αποσκοπούν στην επίτευξη συνετών μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών θέσεων και στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους", να μετριάσει τις επιπτώσεις της κρίσης στην απασχόληση και την κοινωνία, να εφαρμόσει ταχέως μέτρα για την παροχή ρευστότητας με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τα προαπαιτούμενα.
Οι πρωτοβουλίες
Στο πεδίο των ελληνικών πρωτοβουλιών, αναφέρεται πως οι ελληνικές αρχές ανέλαβαν ορισμένες συμπληρωματικές δεσμεύσεις σε διάφορους τομείς πολιτικής. Οι πρωτοβουλίες αυτές συμπληρώνουν τις υφιστάμενες προσπάθειες των αρχών για την αντιμετώπιση των υπολειπόμενων διαρθρωτικών αδυναμιών και θα συμβάλουν στην καλύτερη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Οι συμπληρωματικές δεσμεύσεις, όπως αναφέρεται, περιλαμβάνουν δράσεις στους ακόλουθους τομείς:
1. Βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου για την επιχειρηματική δραστηριότητα
2. Βελτίωση και εκσυγχρονισμός του πλαισίου για τις ατομικές συμβάσεις εργασίας
3. Βελτίωση της λειτουργίας του δικαστικού συστήματος
4. Ενίσχυση της ικανότητας του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού και ενίσχυση του ελέγχου όσον αφορά την πρόσληψη έκτακτων υπαλλήλων
5. Έγκριση και εφαρμογή του εθνικού ρυθμιστικού σχεδίου για τις μεταφορές, καθώς και αναθεώρηση του νομικού πλαισίου για την έγκριση των σχεδίων βιώσιμης αστικής κινητικότητας και ολοκλήρωση της κατάρτισης σχεδίων βιώσιμης αστικής κινητικότητας για τα κύρια αστικά κέντρα
6. Εκπόνηση ολιστικής στρατηγικής για την προστασία, τη διαχείριση και την προσανατολισμένη στις επενδύσεις αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ελληνικού Δημοσίου.
7. Πλήρης ανάπτυξη μιας σειράς στρατηγικών έργων για μεγάλα έργα υποδομής.
8. Ανάπτυξη και πλήρης επιχειρησιακή λειτουργία ενός βελτιωμένου μηχανισμού στήριξης και υλοποίησης — μηχανισμού προετοιμασίας έργων — για την προετοιμασία και την υλοποίηση δημόσιων έργων υποδομής και συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (σ.σ. ανακοινώθηκε το πλάνο ωρίμανσης 40 έργων αξίας 6 δισ. ευρώ).
9. Εγκριση νέας στρατηγικής για τις δημόσιες συμβάσεις για την περίοδο 2021-2025·
10. Θέσπιση και διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής των προγραμμάτων ηλεκτρονικής υγείας·
11. Ανάπτυξη εθνικού στρατηγικού πλαισίου πολιτικής για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
12. Βελτίωση του σχεδιασμού της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης μέσω της χαρτογράφησης των αναγκών στον τομέα της υγείας και της μακροχρόνιας φροντίδας με τους διαθέσιμους πόρους.
13. Βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος μέσω μεταρρυθμίσεων στην τριτοβάθμια και την επαγγελματική εκπαίδευση και δημιουργία συστήματος αξιολόγησης.
14. Υλοποίηση ψηφιακών έργων για την προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
15. Υλοποίηση έργων για την ψηφιοποίηση των γεωχωρικών δεδομένων.
Οι 4 "εντολές" των Βρυξελλών προς την Αθήνα
Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2020 η Επιτροπή προέβη σε 4 συστάσεις που πρέπει να υλοποιηθούν το 2020 και το 2021 προκειμένου:
1. Σύμφωνα με τη γενική ρήτρα διαφυγής, να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας, τη στήριξη της οικονομίας και τη στήριξη της επακόλουθης ανάκαμψης. Όταν το επιτρέψουν οι οικονομικές συνθήκες, να επιδιώξει την εφαρμογή δημοσιονομικών πολιτικών που αποσκοπούν στην επίτευξη συνετών μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών θέσεων και στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους, με παράλληλη ενίσχυση των επενδύσεων. Να ενισχύσει την ανθεκτικότητα του συστήματος υγείας και να εξασφαλίσει επαρκή και ισότιμη πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
2. Να μετριάσει τις επιπτώσεις της κρίσης στην απασχόληση και την κοινωνία, μεταξύ άλλων με την εφαρμογή μέτρων όπως τα καθεστώτα μειωμένου ωραρίου εργασίας και με τη διασφάλιση αποτελεσματικής στήριξης της συμμετοχής στον ενεργό εργασιακό βίο.
3. Να εφαρμόσει ταχέως μέτρα για την παροχή ρευστότητας και τη συνεχή ροή πιστώσεων και λοιπής χρηματοδότησης προς την οικονομία, με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που πλήττονται περισσότερο από την κρίση. Να επισπεύσει ώριμα έργα δημόσιων επενδύσεων και να προωθήσει τις ιδιωτικές επενδύσεις για τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης. Να εστιάσει τις επενδύσεις στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, ιδίως όσον αφορά τις ασφαλείς και βιώσιμες μεταφορές και την εφοδιαστική, την καθαρή και αποδοτική παραγωγή και χρήση ενέργειας, τις περιβαλλοντικές υποδομές, τις ψηφιακές υποδομές πολύ υψηλής χωρητικότητας και τις ψηφιακές δεξιότητες. Να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης και να προωθήσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων.
4. Να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τις μεταπρογραμματικές δεσμεύσεις. Στην παρούσα αξιολόγηση η χώρα κρίθηκε με βάση 10 προαπαιτούμενα που έληγαν στο τέλος του 2019 αλλά και με την πρόοδο στις δεσμεύσεις που λήγουν τον Ιούλιο και θα πρέπει να ξεκινήσουν ώστε να στηρίξουν "την επανεκκίνηση της βιώσιμης οικονομικής ανάκαμψης, μετά τη σταδιακή χαλάρωση των περιορισμών που έχουν επιβληθεί εξαιτίας της έξαρσης της νόσου COVID-19".
Όπως επισημαίνεται, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος χρηματοδοτικής συνδρομής στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας το 2018, η Ελλάδα υπόκειται σε ενισχυμένη εποπτεία και κρίνεται πως μεσοπρόθεσμα, η Ελλάδα χρειάζεται να συνεχίσει να θεσπίζει μέτρα για την αντιμετώπιση των πιθανών πηγών μακροοικονομικών ανισορροπιών, εφαρμόζοντας παράλληλα διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τη στήριξη ισχυρής και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης. Συνδέονται με τις δημοσιονομικές και τις δημοσιονομικές-διαρθρωτικές πολιτικές, την κοινωνική πρόνοια, τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τις αγορές εργασίας και προϊόντων, τις ιδιωτικοποιήσεις, τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος, τη δημόσια διοίκηση και την καταπολέμηση της διαφθοράς. "Αυτές οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία για τις προσπάθειες της Ελλάδας να επανεκκινήσει την οικονομία της. Η επιτυχής υλοποίηση και ολοκλήρωση αυτών των μεταρρυθμίσεων αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στη στήριξη της ανάπτυξης της Ελλάδας μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα" καταλήγει η Κομισιόν.
Παράλληλα όμως στα συνοδευτικά κείμενα της Επιτροπής αναφέρονται και οι 4 συστάσεις που πρέπει να ακολουθήσει η χώρα παρά την υγειονομική κρίση (που παγώνει προς το παρόν τις πάγιες υποχρεώσεις της χώρας για πλεονάσματα και για ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων της Ενισχυμένης Εποπτείας).
Από την Κομισιόν ζητείται μετά την υγειονομική κρίση η Ελλάδα "να επιδιώξει την εφαρμογή δημοσιονομικών πολιτικών που αποσκοπούν στην επίτευξη συνετών μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών θέσεων και στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους", να μετριάσει τις επιπτώσεις της κρίσης στην απασχόληση και την κοινωνία, να εφαρμόσει ταχέως μέτρα για την παροχή ρευστότητας με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τα προαπαιτούμενα.
Οι πρωτοβουλίες
Στο πεδίο των ελληνικών πρωτοβουλιών, αναφέρεται πως οι ελληνικές αρχές ανέλαβαν ορισμένες συμπληρωματικές δεσμεύσεις σε διάφορους τομείς πολιτικής. Οι πρωτοβουλίες αυτές συμπληρώνουν τις υφιστάμενες προσπάθειες των αρχών για την αντιμετώπιση των υπολειπόμενων διαρθρωτικών αδυναμιών και θα συμβάλουν στην καλύτερη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Οι συμπληρωματικές δεσμεύσεις, όπως αναφέρεται, περιλαμβάνουν δράσεις στους ακόλουθους τομείς:
1. Βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου για την επιχειρηματική δραστηριότητα
2. Βελτίωση και εκσυγχρονισμός του πλαισίου για τις ατομικές συμβάσεις εργασίας
3. Βελτίωση της λειτουργίας του δικαστικού συστήματος
4. Ενίσχυση της ικανότητας του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού και ενίσχυση του ελέγχου όσον αφορά την πρόσληψη έκτακτων υπαλλήλων
5. Έγκριση και εφαρμογή του εθνικού ρυθμιστικού σχεδίου για τις μεταφορές, καθώς και αναθεώρηση του νομικού πλαισίου για την έγκριση των σχεδίων βιώσιμης αστικής κινητικότητας και ολοκλήρωση της κατάρτισης σχεδίων βιώσιμης αστικής κινητικότητας για τα κύρια αστικά κέντρα
6. Εκπόνηση ολιστικής στρατηγικής για την προστασία, τη διαχείριση και την προσανατολισμένη στις επενδύσεις αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ελληνικού Δημοσίου.
7. Πλήρης ανάπτυξη μιας σειράς στρατηγικών έργων για μεγάλα έργα υποδομής.
8. Ανάπτυξη και πλήρης επιχειρησιακή λειτουργία ενός βελτιωμένου μηχανισμού στήριξης και υλοποίησης — μηχανισμού προετοιμασίας έργων — για την προετοιμασία και την υλοποίηση δημόσιων έργων υποδομής και συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (σ.σ. ανακοινώθηκε το πλάνο ωρίμανσης 40 έργων αξίας 6 δισ. ευρώ).
9. Εγκριση νέας στρατηγικής για τις δημόσιες συμβάσεις για την περίοδο 2021-2025·
10. Θέσπιση και διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής των προγραμμάτων ηλεκτρονικής υγείας·
11. Ανάπτυξη εθνικού στρατηγικού πλαισίου πολιτικής για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
12. Βελτίωση του σχεδιασμού της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης μέσω της χαρτογράφησης των αναγκών στον τομέα της υγείας και της μακροχρόνιας φροντίδας με τους διαθέσιμους πόρους.
13. Βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος μέσω μεταρρυθμίσεων στην τριτοβάθμια και την επαγγελματική εκπαίδευση και δημιουργία συστήματος αξιολόγησης.
14. Υλοποίηση ψηφιακών έργων για την προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
15. Υλοποίηση έργων για την ψηφιοποίηση των γεωχωρικών δεδομένων.
Οι 4 "εντολές" των Βρυξελλών προς την Αθήνα
Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2020 η Επιτροπή προέβη σε 4 συστάσεις που πρέπει να υλοποιηθούν το 2020 και το 2021 προκειμένου:
1. Σύμφωνα με τη γενική ρήτρα διαφυγής, να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας, τη στήριξη της οικονομίας και τη στήριξη της επακόλουθης ανάκαμψης. Όταν το επιτρέψουν οι οικονομικές συνθήκες, να επιδιώξει την εφαρμογή δημοσιονομικών πολιτικών που αποσκοπούν στην επίτευξη συνετών μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών θέσεων και στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους, με παράλληλη ενίσχυση των επενδύσεων. Να ενισχύσει την ανθεκτικότητα του συστήματος υγείας και να εξασφαλίσει επαρκή και ισότιμη πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
2. Να μετριάσει τις επιπτώσεις της κρίσης στην απασχόληση και την κοινωνία, μεταξύ άλλων με την εφαρμογή μέτρων όπως τα καθεστώτα μειωμένου ωραρίου εργασίας και με τη διασφάλιση αποτελεσματικής στήριξης της συμμετοχής στον ενεργό εργασιακό βίο.
3. Να εφαρμόσει ταχέως μέτρα για την παροχή ρευστότητας και τη συνεχή ροή πιστώσεων και λοιπής χρηματοδότησης προς την οικονομία, με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που πλήττονται περισσότερο από την κρίση. Να επισπεύσει ώριμα έργα δημόσιων επενδύσεων και να προωθήσει τις ιδιωτικές επενδύσεις για τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης. Να εστιάσει τις επενδύσεις στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, ιδίως όσον αφορά τις ασφαλείς και βιώσιμες μεταφορές και την εφοδιαστική, την καθαρή και αποδοτική παραγωγή και χρήση ενέργειας, τις περιβαλλοντικές υποδομές, τις ψηφιακές υποδομές πολύ υψηλής χωρητικότητας και τις ψηφιακές δεξιότητες. Να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης και να προωθήσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων.
4. Να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τις μεταπρογραμματικές δεσμεύσεις. Στην παρούσα αξιολόγηση η χώρα κρίθηκε με βάση 10 προαπαιτούμενα που έληγαν στο τέλος του 2019 αλλά και με την πρόοδο στις δεσμεύσεις που λήγουν τον Ιούλιο και θα πρέπει να ξεκινήσουν ώστε να στηρίξουν "την επανεκκίνηση της βιώσιμης οικονομικής ανάκαμψης, μετά τη σταδιακή χαλάρωση των περιορισμών που έχουν επιβληθεί εξαιτίας της έξαρσης της νόσου COVID-19".
Όπως επισημαίνεται, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος χρηματοδοτικής συνδρομής στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας το 2018, η Ελλάδα υπόκειται σε ενισχυμένη εποπτεία και κρίνεται πως μεσοπρόθεσμα, η Ελλάδα χρειάζεται να συνεχίσει να θεσπίζει μέτρα για την αντιμετώπιση των πιθανών πηγών μακροοικονομικών ανισορροπιών, εφαρμόζοντας παράλληλα διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τη στήριξη ισχυρής και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης. Συνδέονται με τις δημοσιονομικές και τις δημοσιονομικές-διαρθρωτικές πολιτικές, την κοινωνική πρόνοια, τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τις αγορές εργασίας και προϊόντων, τις ιδιωτικοποιήσεις, τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος, τη δημόσια διοίκηση και την καταπολέμηση της διαφθοράς. "Αυτές οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία για τις προσπάθειες της Ελλάδας να επανεκκινήσει την οικονομία της. Η επιτυχής υλοποίηση και ολοκλήρωση αυτών των μεταρρυθμίσεων αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στη στήριξη της ανάπτυξης της Ελλάδας μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα" καταλήγει η Κομισιόν.
