Δευτέρα 3 Οκτωβρίου 2011
Νέο bank run λόγω φοροεπιδρομής
ΑΛΛΟ ΕΝΑ ΚΥΜΑ ΑΠΟΣΥΡΣΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΑΥΤΗ ΤΗ ΦΟΡΑ ΟΧΙ ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑΣ, ΑΛΛΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΟΒΟ ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ
ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ στο Μηχανισμό Εκτακτης Βοήθειας (ELA) φέρνουν τις τράπεζες οι φορολογικές εξαγγελίες του υπουργού Οικονομικών Ευάγ. Βενιζέλου για τις καταθέσεις.
Στο κλίμα έντονης καχυποψίας που έχει δημιουργηθεί στους πολίτες εξαιτίας των αλλεπάλληλων φορολογικών χαρατσιών που έχει επιβάλει η κυβέρνηση, η πρόθεσή της να υποχρεώσει τους φορολογούμενους να δηλώνουν κάθε χρόνο το ποσό που αποταμιεύουν, προκάλεσε συνειρμούς για μία νέα επερχόμενη φοροεπιδρομή. Αποτέλεσμα ήταν να εκδηλωθεί μέσα στην εβδομάδα ένα νέο κύμα απόσυρσης καταθέσεων από τις τράπεζες, αυτή τη φορά όχι εξαιτίας των σεναρίων χρεοκοπίας, αλλά από τον φόβο φορολόγησης των καταθέσεων.
Οι τραπεζίτες, οι οποίοι μετά την καθυστέρηση της καταβολής της έκτης δόσης από την τρόικα προσπαθούν να «μπαλώσουν» όποιες τρύπες υπάρχουν στο σύστημα, διαπιστώνουν έκπληκτοι μία ακόμη φορά ότι η κυβέρνηση προσεγγίζει με ερασιστεχνικούς χειρισμούς τον ευαίσθητο χώρο των καταθέσεων. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η πρώτη μεγάλη εκροή των καταθέσεων παρατηρήθηκε τους πρώτους μήνες μετά την εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ τον Σεπτέμβριο του 2009, όταν το νεοσύστατο οικονομικό επιτελείο υπό τον Γ. Παπακωσταντίνου μελετούσε να επιβάλει «πόθεν έσχες» στο σύνολο των καταθέσεων. Τότε, μέσα σε περίπου δύο μήνες εξαιτίας των σεναρίων, χωρίς να υπάρχει η υποψία για την επερχόμενη λαίλαπα (ακόμη κυριαρχούσε το προεκλογικό σύνθημα για τα λεφτά που υπάρχουν) έκαναν φτερά από τις καταθέσεις περίπου 4,5 δισ. ευρώ. Οι καιροί όμως τότε δεν ήταν χαλεποί, και τα λάθη μπορούσαν να «συγχωρηθούν» καθώς ακόμη οι αγορές ήταν ανοικτές και οι τράπεζες κάλυπταν από την αγορά τις δανειακές τους ανάγκες.
Εκτοτε το απόθεμα των καταθέσεων έχει μειωθεί κατά περίπου 50 δισ. ευρώ (στα 187 δισ. ευρώ το υπόλοιπό τους στο τέλος Ιουλίου). Ολο το πιστωτικό σύστημα λειτουργεί κυριολεκτικά στα όριά του, καθώς από την μία πλευρά το Δημόσιο έχει ήδη αποσύρει το σύνολο σχεδόν των διαθεσίμων του, ενώ ταυτόχρονα η ΕΚΤ αρχίζει να κλείνει τις στρόφιγγες της ρευστότητας. Επομένως οι χειρισμοί αυτοί, ακόμη και αν γίνονται στο όνομα της διαφάνειας και της φορολογικής δικαιοσύνης, μπορεί να αποβούν μοιραίοι.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Προβόπουλος έχει γίνει δέκτης της δυσφορίας τραπεζικών στελεχών τα οποία φοβούνται ότι τα νέα αυτά φορολογικά μέτρα ακόμη και αν ανακληθούν, είναι ικανά να προκαλέσουν νέο κύμα εκροής καταθέσεων, καταφέροντας έτσι καίριο πλήγμα στο τραπεζικό σύστημα της χώρας το οποίο διατηρείται εν ζωή με τεχνητά μέσα.
Βέβαια αν επιδεινωθεί η κατάσταση, υπάρχει πάντα η εφεδρεία του Μηχανισμού Εκτακτης Ρευστότητας ο οποίος εξασφαλίζει ρευστότητα στις τράπεζες. Μάλιστα εντός της εβδομάδας αναμένεται να λυθεί ο γρίφος με τη δημοσιοποίηση της μηνιαίας λογιστικής κατάστασης της ΤτΕ, στην οποία θα αποτυπώνεται ακριβώς το ακριβές μέγεθος της ρευστότητας με την οποία ενισχύθηκαν οι δύο αυτές τράπεζες. Ωστόσο σε ένα τόσο ασταθές περιβάλλον, το οποίο μάλιστα ακρετές φορές επιδεινώνεται από εξωγενείς παράγοντες, το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί είναι να προκληθεί πανικός στους μικροτακαταθέτες. Αλλωστε εκτιμάται ότι ακόμη και αν δεν επιβαρυνθεί περαιτέρω το ισοζύγιο των καταθέσεων, είναι πολύ πιθανό τις αμέσως προσεχείς ημέρες να χρειαστεί η πυροσβεστική παρέμβαση του Μηχανισμού.
Οσον αφορά στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (στο οποίο φαίνεται ότι θα κάνει ποδαρικό η πολύπαθη Proton Bank), η ανάγκη συνδρομής του σ' αυτή τη φάση θα κριθεί κατά κύριο λόγο από τα ευρήματα της BlackRock Solutions, καθώς ο κίνδυνος ενός βαθύτερου κουρέματος των ομολόγων δείχνει να αποσοβείται για την ώρα.
Σύμφωνα με πληροφορίες η πρώτη φάση του ελέγχου, η οποία αφορά στη συλλογή στοιχείων από την εταιρεία, έχει ολοκληρωθεί για τις περισσότερες τράπεζες. Στη συνέχεια τα στελέχη της BlackRock, η οποία για το project θα πληρωθεί με περίπου 20 εκατ. ευρώ, θα αναλύσουν τα δεδομένα που έχουν στη διάθεσή τους προκειμένου να «χαρτογραφηθούν με ακρίβεια» τα δανειακά χαρτοφυλάκια των ελληνικών τραπεζών και οι κίνδυνοι που απορρέουν από αυτά. Το τελικό πόρισμα που πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέσα στους επόμενους δύο μήνες θα παραδοθεί στην Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία και θα έχει τον τελικό λόγο για το κατά πόσο είναι επαρκείς οι προβλέψεις των τραπεζών ή αν θα χρειαστούν πρόσθετα κεφάλαια προκειμένου το σύστημα να είναι πλήρως θωρακισμένο.