Φως στους γρίφους των αυθαιρέτων

Διευκρινίσεις για το ακανθώδες θέμα της αμοιβής του μηχανικού, την τακτοποίηση αυθαιρέτων που βρίσκονται σε πυκνοδομημένες περιοχές, οι οποίες θεωρούνται δασικές, αλλά και για κτήρια που έχουν κατασκευαστεί σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, δίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Πρόκειται για νέο πακέτο απαντήσεων σε ζητήματα που θέτουν οι μηχανικοί και επιβεβαιώνουν την πολυπλοκότητα της δόμησης στη χώρα μας. Είναι σαφές ότι αυθαίρετα που έχουν ενταχθεί σε παλαιότερες ρυθμίσεις δεν υποβάλλουν νέα δήλωση, ακόμη και αν δεν έχουν ολοκληρώσει την προβλεπόμενη διαδικασία. Για την ενημέρωση των ιδιοκτητών, η «Ε» δημοσιεύει τις σημαντικότερες περιπτώσεις. 1 Τι γίνεται με δώμα που είχε ενταχθεί στο νόμο 3843/2010 για τους ημιυπαίθριους αλλά έχει και παράβαση ύψους; «Υπολογίζεται ως υπέρβαση ύψους και εντάσσεται στη ρύθμιση του νόμου 4014/11 για τα αυθαίρετα». 2 Ημιυπαίθριος που δηλώνεται με το νόμο 4014/11 υπολογίζεται ως κύριος με αλλαγή χρήσης ή βοηθητικός με αλλαγή χρήσης; «Ως κύριος χώρος με αλλαγή χρήσης». 3 Για χώρους που εντάχτηκαν στο νόμο 3843/2010 και για τους οποίους πληρώνονται κανονικά οι δόσεις, αλλά συμφέρει να ενταχθούν στον 4014/11, συμψηφίζονται τα ειδικά πρόστιμα; «Οχι, δεν προβλέπεται στις διατάξεις του νόμου». 4 Τι γίνεται σε περίπτωση που διαφωνούν οι συνιδιοκτήτες ως προς την υπαγωγή χώρου στο νόμο 4014/11; «Στην παράγραφο 2δ, του άρθρου 24, αναφέρεται ότι "Στην περίπτωση συγκυριότητας (...) και εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση δεν έχει εκτελεστεί ή εγκατασταθεί σε κοινόχρηστο τμήμα του ακινήτου, η αίτηση μπορεί να υποβληθεί από οποιονδήποτε συγκύριο, χωρίς να είναι απαραίτητη η συναίνεση των υπόλοιπων συνιδιοκτητών"». 5 Πώς είναι δυνατή η κατάθεση των πρώτων στοιχείων και η εμπρόθεσμη καταβολή του παραβόλου, χωρίς την ολοκλήρωση των εργασιών αποτύπωσης-καταμέτρησης των παραβάσεων, που απαιτεί πολύ χρόνο (μέτρηση επί τόπου, αυτοψία εξονυχιστική, αποτύπωση και σχεδίαση στο γραφείο, ανάλυση των υπαρχόντων αδειών και εγγράφων και αξιολόγηση αυτών, υπολογισμοί, κ.λπ.); «Για την αντιμετώπιση του ανωτέρω προβλήματος το πληροφορικό σύστημα, μετά την αυτόματη ενημέρωση για την καταβολή του παραβόλου, ενημερώνει τον ενδιαφερόμενο για την προσωρινή ένταξη στη ρύθμιση, με δυνατότητα διόρθωσης των στοιχείων μετά την ολοκλήρωση των εργασιών αποτύπωσης, όπως προκύπτει από την παρ. 2, του άρθρου 1, της υπ' αριθ. 41498/26-9-2011 κοινής υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ 2167 Β')». 6 Πώς θα υπολογίζεται η αμοιβή του μηχανικού; «Στο δελτίο Τύπου του ΥΠΕΚΑ (5/10/2011) αναφέρεται ότι οι αμοιβές των μηχανικών για την παροχή των υπηρεσιών τους για την ένταξη αυθαίρετων κατασκευών στις διατάξεις του ν. 4014/2011 καθώς και για την έκδοση βεβαιώσεων για τη μεταβίβαση ακίνητων είναι αντικείμενο ελεύθερης διαπραγμάτευσης των μερών, σύμφωνα με το νόμο 3919/2011». 7 ΑμεΑ με αναπηρία 67% έχουν το κοινωνικό κριτήριο; «Ναι, εφόσον έχουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67% και ατομικό εισοδηματικό κριτήριο έως 8.000 ευρώ το χρόνο. Το ίδιο ισχύει και για οικογένεια με μέλος ΑμεΑ και οικογενειακό εισόδημα έως 12.000 ευρώ». 8 Σε νόμιμη οικοδομή το β' υπόγειο είναι αυθαίρετο με βοηθητική χρήση (αποθήκη) βυθισμένο στο έδαφος, με πρόσβαση από άλλο χώρο, επίσης υπόγειο και βοηθητικής χρήσης. Πώς θα υπολογιστεί το πρόστιμο; «Με μειωτικό συντελεστή, δεδομένου ότι είναι υπόγειος χώρος. Σε κάθε περίπτωση να διερευνηθούν τα οριζόμενα στην παρ. 1Ββ, του άρθρου 7, του ν. 1577/85, όπως ισχύει για πιθανή υπέρβαση του συντελεστή δόμησης, οπότε επιβάλλεται ο αντίστοιχος αυξητικός συντελεστής». 9 Πώς υπολογίζεται το πρόστιμο σε εκτός σχεδίου οικόπεδο, όπου υπάρχουν περισσότεροι ιδιοκτήτες και αντίστοιχα κτίσματα ή διαμερίσματα, τα οποία έχουν μοιραστεί χωρίς σύσταση κάθετης ιδιοκτησίας, που απαγορεύεται; «Κατ' αρχάς κάθε αυτοτελής ιδιοκτησία ρυθμίζεται ανεξάρτητα από τις υπόλοιπες. Στην παράγραφο 2δ, του άρθρου 24 αναφέρεται ότι στην περίπτωση συγκυριότητας του ακινήτου στο οποίο έχει εκτελεστεί η αυθαίρετη κατασκευή, ή έχει εγκατασταθεί η αυθαίρετη χρήση, οι συντελεστές του παραρτήματος λαμβάνονται υπόψη για όποιον από τους συγκυρίους πληροί τις σχετικές προϋποθέσεις». 10 Πώς υπολογίζεται το πρόστιμο σε ακίνητο με αυθαιρεσίες που έχουν κατασκευαστεί σε διαφορετικές χρονικές περιόδους; «Ισχύουν τα αναφερόμενα στην παράγραφο 12 του παραρτήματος της εγκυκλίου 13/2011, με τη διευκρίνιση ότι η παλαιότητα κάθε τμήματος αποδεικνύεται με δημόσια έγγραφα, αεροφωτογραφίες και επικουρικά με οποιοδήποτε έγκυρο στοιχείο (π.χ. συμβόλαια, ΙΚΑ, τιμολόγια αγοράς υλικών κ.λπ.), πλην της βεβαίωσης δημάρχου, η οποία δεν είναι αποδεκτή. Ο συντελεστής παλαιότητας υπολογίζεται χωριστά για κάθε τμήμα». 11 Για αυθαίρετα στα οποία έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές θα υπάρξει αναγνώριση του ποσού ή μέρους αυτού; «Δεν προβλέπεται από το νόμο». 12 Κτίσμα προ του 1955, για το οποίο εκδόθηκε άδεια οικοδομικών εργασιών μικρής κλίμακας για ανακαίνιση, πρέπει να ενταχθεί στο νόμο; «Μόνον αν εκτελέστηκαν αυθαίρετες προσθήκες καθ' υπέρβαση της άδειας εργασιών μικρής κλίμακας». 13 Τι γίνεται με αυθαίρετο εκτός σχεδίου που έχει ενταχθεί στην α' και β' φάση του νόμου 1337/83, αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία με την τρίτη φάση; «Εξαιρείται και δεν απαιτείται υποβολή δήλωσης». 14 Κτήριο με άδεια λυόμενου προκατασκευασμένου (ν. 194/69-ΦΕΚ 103 Α'/31-5-69), που έχει κατασκευαστεί με συμβατική κατασκευή, θεωρείται αυθαίρετο; «Είναι αυθαίρετο και υπάγεται στο νόμο 4014/11». 15 Αυθαίρετο που βρίσκεται σε εκτός σχεδίου δασική περιοχή, αλλά στην πραγματικότητα διαμορφωμένη οικιστική, π.χ. Μάτι, Ζούμπερι, Αγ. Μαρίνα Νέας Μάκρης, υπάγεται στις νέες ρυθμίσεις; «Οχι, εάν η περιοχή είναι τελεσίδικα χαρακτηρισμένη δασική». 16 Τι γίνεται με αυθαίρετο εκκλησάκι σε εκτός σχεδίου ακίνητο; «Πρέπει να δηλωθεί και το πρόστιμο υπολογίζεται με βάση το εμβαδόν του. Ως προς τη χρήση υπάγεται στην κατηγορία 13δ "Υπηρεσίες"». 17 Ο υπολογισμός του προστίμου γίνεται με τη σημερινή τιμή ζώνης ή με αυτή που αναγράφεται στο λογαριασμό της ΔΕΗ; «Στο άρθρο 24, παράγραφος 6α του νόμου ορίζεται ότι το πρόστιμο υπολογίζεται με την τιμή ζώνης που ορίζει η Εφορία και ισχύει στην περιοχή του ακινήτου κατά την έναρξη ισχύος του νόμου, δηλαδή στις 21-9-2011». 18 Ακίνητο με κλειστούς ημιυπαίθριους χώρους και οικοδομική άδεια του 2010 υπάγεται στο νόμο 4014/2011; «Ναι, μπορεί να υπαχθεί στις ρυθμίσεις». 19 Στο έντυπο Ε9 πρέπει να αναγράφεται η αυθαίρετη κατασκευή; «Ο νόμος αναφέρει ότι στην τελευταία δήλωση Ε9 που έχει υποβληθεί στη ΔΟΥ, θα πρέπει να φαίνεται το ακίνητο όπου βρίσκεται η αυθαίρετη κατασκευή, δηλαδή αναφέρεται σε οικόπεδο/γήπεδο». 20 Πότε υπολογίζεται ο μειωτικός συντελεστής 0,5; «Οταν το αυθαίρετο είναι υπόγειο, πατάρι ή σοφίτα, ανεξάρτητα από τη χρήση, καθώς και όταν είναι ισόγειο με βοηθητική χρήση (π.χ. γκαράζ, αποθηκευτικός χώρος)». Διευκρινίσεις για συνιδιοκτησία Οι προστριβές μεταξύ συνιδιοκτητών με αυθαιρεσίες σε εκτός σχεδίου ακίνητα έρχονται στην επιφάνεια με τη διαδικασία τακτοποίησης. Πρόκειται για ακίνητα που είχαν τεμαχιστεί αυθαίρετα και πουλήθηκαν σε κομμάτια. Στη συντριπτική τους πλειονότητα έχουν ξεφυτρώσει αυθαίρετα, ενώ δεν λείπουν περιπτώσεις ιδιοκτητών που δεν μπόρεσαν να κατασκευάσουν τα τετραγωνικά που δικαιούνται γιατί τους πρόλαβαν με τις υπερβάσεις τους οι πιο γρήγοροι συνιδιοκτήτες. Με αφορμή ερωτήματα αναγνωστών, η «Ε» ζήτησε τη βοήθεια ειδικών στο υπουργείο Περιβάλλοντος που διευκρίνισαν: * Η ένταξη στη διαδικασία τακτοποίησης είναι επιλογή του κάθε ιδιοκτήτη, προϋποθέτει όμως την υποβολή τοπογραφικού για ολόκληρο το ακίνητο. * Σε περίπτωση που κάποιος ιδιοκτήτης έχει «χάσει» τα τετραγωνικά που δικαιούται τότε το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να διεκδικήσει αποζημιώσεις από τους άλλους συνιδιοκτήτες.