Ανοιξε ο δρόμος για εκταμίευση των 43,7 δισ. σε 4 δόσεις

Χρέος στα επίπεδα του 124% του ΑΕΠ το 2020 και μείωσή του κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες ή 40 δισ. ευρώ προβλέπει η συμφωνία στην οποία κατέληξε το Eurogroup, ύστερα από δώδεκα ώρες συνεδρίαση, για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους, ανοίγοντας τον δρόμο για την καταβολή της δόσης ύψους 43,7 δισ. ευρώ, σε τέσσερις δόσεις.




Η απόφαση για την εκταμίευση της πρώτης δόσης (10,6 δισ. ευρώ σε ρευστό και 23,8 δισ. ευρώ σε ομόλογα του EFSF για την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών) θα ληφθεί μέχρι τις 13 Δεκεμβρίου. Στο ανακοινωθέν του Eurogroup αναφέρεται ότι αυτή θα εξαρτηθεί από τις αποφάσεις στα εθνικά κοινοβούλια και την θετική έκβαση του προγράμματος επαναγοράς ομολόγων. Στη συνέχεια το α΄ τρίμηνο του 2013, τα υπόλοιπα 10 δισ. ευρώ θα εκταμιευθούν σε τρεις δόσεις, υπό την προϋπόθεση πάντα της πιστής τήρησης των συμφωνιών με την τρόικα, με ιδιαίτερη μνεία να γίνεται στην ολοκλήρωση της φορολογικής μεταρρύθμισης μέχρι τον Ιανουάριο.

Η ιστορικής σημασίας συμφωνία ήταν το προϊόν ενός συμβιβασμού για τον οποίο απαιτήθηκαν αμοιβαίες υποχωρήσεις από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Το ΔΝΤ υποχώρησε από την αρχική του θέση για βιώσιμο χρέος στο 120% του ΑΕΠ το 2020, αποδεχόμενο το νέο στόχο του 124%, που ισοδυναμεί με περίπου 8 δισ. Τη συμφωνία χαιρέτισε ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι, εκτιμώντας πως θα δώσει ώθηση στην εμπιστοσύνη των επενδυτών προς την Ελλάδα, ενώ ο Ζ. Κ. Γιούνκερ έκανε λόγο για ένα καλύτερο μέλλον για την Ελλάδα και τους Ελληνες.

επιτόκια << Πέραν της δραστικής μείωσης των επιτοκίων στα διμερή δάνεια από το πρώτο πακέτο στήριξης έως και κατά 100 μονάδες βάσης, προωθείται η επιστροφή όλων των κερδών της ΕΚΤ από ελληνικά ομόλογα που έχει στην κατοχή της, με πιθανό όφελος 11 δισ. στο ελληνικό χρέος, δεκαετές «πάγωμα» στην πληρωμή τόκων για τα δάνεια του EFSF, 15ετής επέκταση των ωριμάνσεων στα δάνεια και μείωση των προμηθειών προς τον EFSF. Ολες οι λύσεις αυτές θα επανεξεταστούν ανάλογα με την έκβαση του πιθανού προγράμματος επαναγορών ομολόγων που δρομολογείται σε τιμή 35 λεπτά ανά ευρώ ενώ παράλληλα ενισχύεται ο μηχανισμός ελέγχου και αυτόματων μέτρων διόρθωσης για το ελληνικό πρόγραμμα. Το τρίτο Eurogroup μέσα 15 ημέρες εξελίχθηκε σε συνεδρίαση θρίλερ για το μέλλον της Ελλάδας με δραματικές διαβουλεύσεις και αβέβαιη έκβαση μέχρι την τελευταία στιγμή. Με δεδομένες τις διχογνωμίες μεταξύ Ευρωζώνης και ΔΝΤ, αλλά και την ανάγκη να βγει ένα σαφές θετικό μήνυμα από τη συνεδρίαση, ως έμπρακτη στήριξη και αναγνώριση των προσπαθειών της Ελλάδας, το Eurogroup μέχρι να ληφθεί συνολική απόφαση προσανατολιζόταν αρχικά στη λήψη απόφασης σε δύο δόσεις. Στόχος της ενδιάμεσης φόρμουλας ήταν να υπάρξει καταρχήν πολιτική συμφωνία σε ορισμένες βασικές πτυχές του σχεδίου διάσωσης, οι οποίες θα οριστικοποιηθούν στο τακτικό Eurogroup της ερχόμενης Δευτέρας 3 Δεκεμβρίου. Η εξίσωση που κλήθηκαν να λύσουν οι «17» ήταν ιδιαίτερα πολύπλοκη, καθώς, υπό ασφυκτικές πιέσεις από τις αγορές, έπρεπε αφενός να καλύψουν τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας μέχρι το 2016 και αφετέρου να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους, κάτι που για το ΔΝΤ αποτελεί προϋπόθεση προκειμένου να συνεχίσει να συμμετέχει στο πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας. Στη μαραθώνια συνεδρίαση οι διακοπές ήταν αλλεπάλληλες προκειμένου να διεξαχθούν τριμερείς επαφές Γιούνκερ - Λαγκάρντ - Σόιμπλε, σε μία προσπάθεια εξεύρεσης της χρυσής τομής. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Β. Σόιμπλε εμφανίστηκε έντονα δυσαρεστημένος όταν έγινε γνωστό ότι γίνονται διαρροές από διάφορες εθνικές αντιπροσωπίες σχετικά με την πορεία των συζητήσεων, εξέλιξη η οποία μόνο αναστάτωση προκαλούσε. Ο κ. Γιούνκερ, καλώντας τους δύο βασικούς πρωταγωνιστές σε διαβουλεύσεις, επιχείρησε επανειλημμένα να δώσει ώθηση στις διαπραγματεύσεις, ώστε να υπάρξει καταρχήν συμφωνία στη διάρκεια της νύχτας. Πάντως, από νωρίς ο επικεφαλής της Ευρωζώνης είχε καταστήσει σαφές ότι «δεν θα φύγουμε από εδώ χωρίς απόφαση», διαμηνύοντας ότι ενδεχόμενη αδυναμία να υπάρξει συμφωνία θα δημιουργούσε προβλήματα τόσο στην Ελλάδα όσο και στη σταθερότητα και την αξιοπιστία της Ευρωζώνης. Στις εθνικές αντιπροσωπίες τα κομπιουτεράκια «είχαν πάρει φωτιά», με συνεχείς υπολογισμούς από τις επιπτώσεις για κάθε χώρα των συνδυασμένων λύσεων που εξετάζονται για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού και την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Πιέσεις Επί της ουσίας, το ΔΝΤ, που ήταν δέκτης ασφυκτικών πιέσεων, επέμενε στην ανάγκη πτωτικής πορείας του χρέους με την άμεση λήψη μέτρων που να διασφαλίζουν τη βιωσιμότητά του, τονίζοντας, όμως, ότι ο στόχος του 120% για το 2020 δεν είναι αυτοσκοπός. Το Ταμείο επέμενε σε μείωση του χρέους κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες, που αναλογεί περίπου σε 40 δισ. ευρώ. Θέση της κ. Λαγκάρντ είναι ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να πάρουν πρώτα τις αποφάσεις πριν το ταμείο κάνει τις δικές του κινήσεις. Από την πλευρά της, η Ευρωζώνη ανέμενε από το ΔΝΤ μια χειρονομία καλής θέλησης, ώστε να αποδεχτεί ότι το ελληνικό χρέος θα πρέπει να μειωθεί στο 124% το 2020 και όχι στο 120%, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες στα ξένα δίκτυα έθετε θέμα να υπάρξει δέσμευση για περαιτέρω μέτρα σε δεύτερο χρόνο ώστε το χρέος να υποχωρήσει κάτω του 120% του ΑΕΠ. Το μεγάλο πρόβλημα ανέκυψε όταν επιβεβαιώθηκε αυτό που ήθελε με κάθε τρόπο να αποφύγει η Ευρωζώνη. Δηλαδή, να ανοίξει και πάλι το πακέτο των συνδυασμένων μέτρων στο οποίο είχε καταρχήν καταλήξει η τηλεδιάσκεψη του Eurogroup το περασμένο Σάββατο. Στο παζάρι που ακολούθησε διερευνήθηκε η ανακατανομή των διαφόρων πτυχών με έμφαση στο ύψος της μείωσης των επιτοκίων των διμερών δανείων ύψους 53 δισ. ευρώ που δόθηκαν στην Ελλάδα από τις χώρες της Ευρωζώνης στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος. Επί τάπητος τέθηκε και η επαναγορά ελληνικών ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά, κυρίως από το EFSF. Η τιμή Μάχη δόθηκε στον καθορισμό του ποσού που θα διατεθεί και η ανώτατη τιμή που θα αγοραστούν τα ομόλογα. Βασική κατεύθυνση ήταν η επαναγορά να γίνει σε τιμές πολύ χαμηλότερες της ονομαστικής τους αξίας, ώστε να οδηγήσει σε σημαντική μείωση του χρέους. Οι υπουργοί εξέταζαν ακόμη και την επιστροφή στην Ελλάδα τουλάχιστον ενός μέρους των κερδών που έχουν η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες ορισμένων χωρών από τα ομόλογα που είχαν αγοράσει το 2010 στη δευτερογενή αγορά. Η αξία των ομολόγων που κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες κυμαίνεται μεταξύ 50 και 60 δισ. ευρώ. Αγκάθι παρέμενε η ανάγκη να ξεπεραστούν προηγούμενα διάφορα νομικά προβλήματα, που έχουν ορισμένες χώρες στην επιστροφή των κερδών. Στο τραπέζι βρέθηκε ακόμη η παράταση της αποπληρωμής των διμερών δανείων, αλλά και των νέων δανείων που θα λάβει η χώρα μας από το ΕΤΧΣ. Στις σκληρές διαπραγματεύσεις, που συνεχίζονταν μέχρι αργά το βράδυ, πολλά από αυτά τα μέτρα κρίθηκαν ανεπαρκή από το ΔΝΤ για να επιτευχθεί ο στόχος υποχώρησης του χρέους στο 120% του ΑΕΠ το 2020, όπως ζητούσε επίμονα το ΔΝΤ. Αναφορικά με την εκταμίευση της δόσης, το ΔΝΤ επέμενε ότι βασική προϋπόθεση για τη δρομολόγησή της είναι η διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους.