Απόφαση-ορόσημο για την οικονομία. Τα «κλειδιά» της συμφωνίας

«Παράθυρο» για τη σταθεροποίηση του ελληνικού χρέους και τη σταδιακή ανάσχεση της ύφεσης ανοίγει η συμφωνία στην οποία κατέληξε το Eurogroup νωρίς τα ξημερώματα, αποφασίζοντας ελάφρυνση του ελληνικού χρέους κατά 40 δισ. ευρώ και τμηματική αποδέσμευση δόσεων ύψους 43,7 δισ. ευρώ στην Ελλάδα στο επόμενο διάστημα.




«Κλειδί» για την ομαλή εκτέλεση της συμφωνίας συνιστά η υλοποίηση σχεδίου επαναγορών ελληνικών ομολόγων που αποτελεί τη ναυαρχίδα των μέτρων που αποφασίστηκαν χθες, καθώς εκτιμήσεις αναφέρουν πως μέσω αυτού θα μπορούσε να προκύψει καθαρή διαγραφή χρέους περίπου 20 δισ. ευρώ με αρχικό κεφάλαιο 10 δισ. που θα χρηματοδοτηθεί με τρόπο που ακόμη δεν έχει καταστεί σαφής από τον EFSF. Σύμφωνα δε με πληροφορίες είναι πιθανόν έως την Παρασκευή να υπάρχουν επίσημες ανακοινώσεις για τους όρους από τον ΟΔΔΗΧ, στον οποίο σημειώνεται πως επικεφαλής ορίστηκε χθες ο Στ. Παπαδόπουλος, πρώην τραπεζικό στέλεχος. Ανάλογα με την αποτελεσματικότητά του, στις αρχές Δεκεμβρίου οι πιστωτές μας θα «επικαιροποιήσουν» τα όσα συμφωνήθηκαν χθες, ώστε να καθοριστεί επακριβώς το εύρος των άλλων παρεμβάσεων, με στόχο την επίτευξη χρέους στο 124% του ΑΕΠ το 2020.

«Η απόφαση κρατά την Ελλάδα στο ευρώ και δίνει μεγάλη ευκαιρία να βγει η ελληνική οικονομία από το φαύλο κύκλο της υπερχρέωσης και της ύφεσης μειώνοντας σημαντικά το χρέος», εκτίμησε, μετά την ολοκλήρωση του Eurogroup, ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας. Τόνισε δε πως από εδώ και στο εξής προέχει να εφαρμοστούν τα μέτρα που έχει λάβει η ελληνική κυβέρνηση, ενώ χαρακτήρισε μεγάλη πρόκληση την υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, ώστε να προσελκυστούν ξένες επενδύσεις.
Απόφαση-ορόσημο για την οικονομία. Τα «κλειδιά» της συμφωνίας

Η συμφωνία στην οποία κατέληξαν Ε.Ε. και ΔΝΤ:

1 Προβλέπει ελάφρυνση του ελληνικού χρέους κατά 40 δισ. ευρώ με όχημα τη μείωση των επιτοκίων στα διμερή δάνεια του πρώτου πακέτου στήριξης κατά 100 μονάδες βάσης, την επιστροφή των κερδών από ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ, μείωση των προμηθείων προς τον EFSF, 10ετές «πάγωμα» της πληρωμής τόκων προς τον EFSF, 15ετή επέκταση των λήξεων των δανείων και επαναγορές ελληνικών ομολόγων. Ειδικά για το τελευταίο, όπως όλα δείχνουν, θα επιχειρηθεί να γίνει σε εθελοντική βάση και σε ένα εύρος τιμής 30 ? 35 λεπτά ανά ευρώ, παράμετροι που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αγορά χρέους κοντά στα 29 ? 30 δισ. Το Eurogroup ξεκαθάρισε πως η τιμή δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από εκείνη της 23ης Νοεμβρίου. Τότε οι μεγαλύτερες τιμές ήταν κοντά στα 34 λεπτά και οι μικρότερες κοντά στα 26 λεπτά. Το καθαρό όφελος ωστόσο θα κριθεί από την προσέλευση, αν και η αίσθηση στην αγορά είναι πως τις τελευταίες εβδομάδες έχουν γίνει εκτεταμένες προπαρασκευαστικές διαδικασίες από τον ΟΔΔΗΧ, τους όρους με τους οποίους θα συμμετάσχουν τελικά οι διάφορες κατηγορίες επενδυτών, αλλά και από το εάν η χρηματοδότηση του προγράμματος θα συνιστά νέο δανεισμό. Πρέπει να σημειωθεί πως πέραν της καθαρής απόσυρσης χρέους, όφελος για την Ελλάδα θα προκύψει και από την ακύρωση της υποχρέωσης πληρωμής κουπονιών για τα ομόλογα που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα.
Απόφαση-ορόσημο για την οικονομία. Τα «κλειδιά» της συμφωνίας

2 Συνδέει την υλοποίηση των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους με τη συνέπεια της χώρας στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, ακόμη και από το 2016 και μετά, ενώ καθιστά σαφές πως ο έλεγχος της τήρησης των συμφωνηθέντων θα γίνεται κυριολεκτικά βήμα προς βήμα. Παράλληλα σκιαγραφεί έναν αυστηρό μηχανισμό αυτόματων διορθώσεων σε περίπτωση αποκλίσεων, ενώ ξεκαθαρίζει πως στον ειδικό λογαριασμό στον οποίο θα εισέρχονται οι δόσεις των δανείων, θα μπαίνουν τα έσοδα αποκρατικοποιήσεων αλλά και το 30% των υπερβάλλοντων πρωτογενών πλεονασμάτων.

3 Ξεκαθαρίζεται πως θα εξεταστεί περαιτέρω μείωση των επιτοκίων δανεισμού της Ελλάδας για τα διμερή δάνεια του πρώτου Μνημονίου, καθώς και μείωση της συμμετοχής της Ελλάδας στα συγχρηματοδοτούμενα έργα από την Ε.Ε., όταν η χώρα επιτύχει πρωτογενή πλεονάσματα.

4 Προβλέπει σταδιακή εκταμίευση της δόσης των 43,7 δισ. ευρώ έως το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2013. Τα πρώτα 34,4 δισ. θα εκταμιευθούν αμέσως μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup στις 13 Δεκεμβρίου, της οποίας βέβαια θα έχει προηγηθεί λογικά το πρόγραμμα επαναγορών ομολόγων. Παράγοντες στην Αθήνα αποσυνδέουν τη χορήγηση αυτής της δόσης πάντως από την επιτυχή έκβαση των επαναγορών. Πάντως στο ανακοινωθέν της Συνόδου γινόταν καθαρά αναφορά πως το Eurogroup θα είναι τυπικά σε θέση να αποφασίσει την αποδέσμευση ανάλογα με τις ψηφοφορίες στα εθνικά κοινοβούλια και αφού αποτιμήσει το αποτέλεσμα του προγράμματος επαναγορών.

5 Τα υπόλοιπα 9,3 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε τρεις δόσεις εντός του πρώτου τριμήνου, ανάλογα όμως με το εάν η χώρα θα έχει εκπληρώσει τους όρους που προβλέπονται στο Μνημόνιο. Μάλιστα γίνεται ειδική αναφορά στην υλοποίηση της φορολογικής μεταρρύθμισης έως τον Ιανουάριο.

ΟΟΣΑ
Υφεση και το 2014

Η ύφεση στην Ελλάδα θα συνεχιστεί περισσότερο από ότι είχε προβλεφθεί και η χώρα θα παραμείνει σε ύφεση και το 2014 (-1,4%), εκτίμησε χθες ο ΟΟΣΑ, καλώντας την Αθήνα να επικεντρώσει στις μεταρρυθμίσεις και όχι στη μείωση του ελλείμματος. Προβλέπει δε έκρηξη της ανεργίας στο 26,75 το 2013 και στο 27,2% το 2014, ενώ ανέμενε χρέος στο 195,2% του ΑΕΠ το 2014.

Nomura
Στοίχημα η επαναγορά χρέους

Η χθεσινή συμφωνία συνιστά σημαντική πρόοδο, εκτιμά η Nomura, που προειδοποιεί, πάντως, πως εξαρτάται από την επιτυχημένη επαναγορά χρέους μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου, ενώ η πιθανότητα ενός επιπρόσθετου OSI μετά το 2015-16 φαίνεται εξαιρετικά χαμηλή σε αυτό το στάδιο. Οπως υποστηρίζει, το πρόβλημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους δεν λύνεται με μειώσεις επιτοκίων και επαναγορές και για να επιβιώσει η χώρα τα επόμενα δύο με τρία χρόνια απαιτείται ένα ουσιαστικό OSI.

Societe Generale
Θα απαιτηθούν νέα μέτρα

Η συμφωνία «αγοράζει χρόνο» για την Ελλάδα μέχρι τις γερμανικές εκλογές, το Φθινόπωρο του 2013, εκτιμά η Societe Generale και πιστεύει ότι θα απαιτηθούν επιπλέον μέτρα για να βοηθήσουν στη διαχειρισιμότητα του ελληνικού χρέους και πέραν αυτής της ημερομηνίας, ενώ είναι ενθαρρυντικό πως υπήρξε παράθυρο για περαιτέρω μέτρα όταν η Ελλάδα επιτύχει πρωτογενή πλεονάσματα.

Merrill Lynch
Αγορά χρόνου

Θετική ήταν η συμφωνία, εκτιμά η Merrill Lynch, καθώς η Ελλάδα αποφεύγει τα χειρότερα, ενώ η χώρα αγοράζει χρόνο σχετικά με ένα «κούρεμα» στα δάνεια του επίσημου τομέα. Πραγματικός κίνδυνος είναι εάν θα επιστρέψουμε στην ανάπτυξη, υποστηρίζει.

Τι φέρνει η νέα συμφωνία

1ο Ελάφρυνση του χρέους κατά 20% του ΑΕΠ ή περίπου 40 δισ. ευρώ και αποκλιμάκωσή του στο 124% του ΑΕΠ το 2020 κυρίως μέσω:

Επαναγοράς ομολόγων που έχουν στην κατοχή τους ιδιώτες. Στόχος η μείωση του χρέους τουλάχιστον κατά 20 δισ. ευρώ. Αρχικό κεφάλαιο εκτιμάται στα 10 δισ. και θα προέλθει από τους μηχανισμούς του EFSF με εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για τιμή στην περιοχή των 35 λεπτών ανά ευρώ. Κυριαρχεί η αίσθηση στην αγορά πως η εκτέλεση του προγράμματος είναι θέμα ημερών, ανώτατο χρονικό όριο για την ολοκλήρωσή του η 12η Δεκεμβρίου.
Μείωση επιτοκίων στα δάνεια του πρώτου πακέτου στήριξης (περίπου 53 δισ. ευρώ) κατά 100 μονάδες βάσης. Εκτιμώμενο όφελος περί τα 4 δισ. έως το 2020.
Επιστροφή κερδών από ομόλογα που κατέχει το Ευρωσύστημα. Εκτιμήσεις για όφελος της τάξης των 11 δισ. ευρώ.
Χρονική επέκταση κατά 15 χρόνια στις λήξεις των δανείων από το πρώτο πακέτο και το EFSF.
Δεκαετές «πάγωμα» στην πληρωμή τόκων στα δάνεια από τον EFSF.
Μείωση κατά 10 μ.β. στις προμήθειες που καταβάλλουμε στον EFSF.

2ο Χορήγηση πολύτιμης ρευστότητας στην οικονομία με την εκταμίευση της δόσης των 43,7 δισ. ευρώ:

Σε νέα συνεδρίαση του Eurogroup στις 13 Δεκεμβρίου αναμένεται απόφαση για εκταμίευση των πρώτων 34,4 δισ. ευρώ. Θα διοχετευθούν στην ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών (23,8 δισ.) στην κάλυψη ελλειμμάτων του Δημοσίου και πληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τρίτους (9,3 δισ.)
Τα υπόλοιπα 9,3 δισ. θα εκταμιευθούν σε τρεις δόσεις, έως το τέλος του πρώτου τριμήνου, εφόσον η τρόικα διαπιστώσει πως υλοποιούνται συγκεκριμένες προαπαιτούμενες δράσεις.

3ο Αυστηρός μηχανισμός εποπτείας:

Στον ειδικό λογαριασμό όπου θα μπαίνουν οι δόσεις του προγράμματος θα διατίθενται τα έσοδα αποκρατικοποιήσεων και το 30% των επιπλέον ποσών που θα εξοικονομούνται εάν επιτυγχάνεται πρωτογενές πλεόνασμα υψηλότερο του στόχου.
Η Αθήνα θα ενημερώνει αναλυτικά για όλες τις κινήσεις του ειδικού λογαριασμού.
Το πρόγραμμα θα συνοδεύεται από αυτόματες ρήτρες διόρθωσης σε περίπτωση που καταγράφονται αποκλίσεις.
Τα οφέλη από τα μέτρα ελάφρυνσης χρέους θα περνούν σταδιακά στην Ελλάδα και ανάλογα πάντα με το εάν η χώρα συμμορφώνεται στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που έχουν συμφωνηθεί για τα επόμενα χρόνια.