Σε ένα ιδιότυπο καθεστώς ομηρείας βρίσκονται εδώ και δύο χρόνια εκατομμύρια ασφαλισμένοι.
Παρότι οι ίδιοι καταβάλλουν κανονικά τις εισφορές για την ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη, ουσιαστικά είναι αποκλεισμένοι από δωρεάν φάρμακα, εξαιτίας των διαρκώς επαναλαμβανόμενων κινητοποιήσεων των φαρμακοποιών. Κινητοποιήσεις που ενώ αφορούν κυρίως τις οφειλές του ΕΟΠΥΥ προς τον κλάδο, συμπίπτουν και κλιμακώνονται κάθε φορά που η εκάστοτε κυβέρνηση επιχειρεί αλλαγές στην πολιτική φαρμάκου, από το άνοιγμα του επαγγέλματος του φαρμακοποιού μέχρι το ωράριο λειτουργίας των φαρμακείων.
Μόνο φέτος, οι φαρμακοποιοί έχουν κλείσει τα φαρμακεία τους δεκάδες φορές, ενώ άλλες τόσες έχουν σταματήσει να χορηγούν φάρμακα με πίστωση στους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ. Μάλιστα σε μια προσπάθεια να «μπλοκάρουν» τις προωθούμενες αλλαγές δεν διστάζουν να επιβάλουν έμμεσο πειθαναγκασμό στους ασφαλισμένους. Ζητούν από τους ασθενείς να υπογράψουν «Δήλωση Απαίτησης Ασφαλισμένου ΕΟΠΥΥ», με την οποία ουσιαστικά θα απαιτούν από την κυβέρνηση να εξοφλήσουν τους φαρμακοποιούς για να μπορέσουν να προμηθευτούν τα φάρμακά τους! Τα ερωτήματα όμως των ασφαλισμένων είναι πολλά. Η «ΗτΣ» παρουσιάζει σήμερα τα πιο συχνά.
Το πρόβλημα με τις καθυστερήσεις στην αποπληρωμή των φαρμακοποιών αφορά μόνο τα τελευταία δύο έτη;
Όχι. Πολύ πριν από τη δημιουργία του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, τα περισσότερα ασφαλιστικά ταμεία δεν πλήρωναν εμπρόθεσμα τους φαρμακοποιούς, δηλαδή εντός των 45 ημερών όπως προέβλεπε ο τότε νόμος. Τις μεγαλύτερες καθυστερήσεις στην εξόφλησή τους, παρουσίαζε ο Οργανισμός Περίθαλψης Ασφαλισμένων του Δημοσίου, στον οποίο οι φαρμακοποιοί κατά καιρούς «έκοβαν» την πίστωση. Επίσης, υπήρχαν και κάποια μικρά ταμεία, όπως ο Οίκος του Ναύτου, που καθυστερούσαν να πληρώσουν. Ουσιαστικά, το μόνο συνεπές στις πληρωμές ασφαλιστικό ταμείο ήταν το ΙΚΑ. Παρ' όλα αυτά οι κινητοποιήσεις των φαρμακοποιών δεν θυμίζουν σε τίποτα τις τωρινές σε ένταση και διάρκεια.
Πότε οι φαρμακοποιοί καθιέρωσαν της επί μακρόν αναστολές της πίστωσης στα ασφαλιστικά ταμεία;
Τον τελευταίο χρόνο και μάλιστα λίγο πριν δημιουργηθεί ο ΕΟΠΥΥ. Οι φαρμακοποιοί υποστηρίζουν ότι καθώς τα ασφαλιστικά ταμεία μπαίνουν σταδιακά στον ΕΟΠΥΥ «παγώνουν» τα προηγούμενα χρέη τους, με αποτέλεσμα να έχουν συσσωρευτεί περίπου 200 εκατ. για το 2011. Μάλιστα, τα χρέη του 2011 που αφορούν τον ΟΠΑΔ νομοθετήθηκαν στις 2-2-2012, ώστε να πληρωθούν μέχρι το τέλος Μαρτίου του 2012. Όμως ο νόμος έμεινε ανεφάρμοστος και τα χρέη αυτά μεταφέρθηκαν για να πληρωθούν με το χρονοδιάγραμμα του Αυγούστου, το οποίο ανέφερε ρητά την πληρωμή τους μέχρι 31-10-2012. Όμως και αυτό δεν υλοποιήθηκε.
Παράλληλα, τα χρέη του 2012 που αφορούν τα ταμεία που εντάχθηκαν σταδιακά στον ΕΟΠΥΥ (ΔΕΗ, ΟΤΕ, Οίκος Ναύτου, ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ, Δικηγόροι, Συμβολαιογράφοι, Τράπεζες κ.λπ.), είναι κυριολεκτικά στον αέρα. Ο ΕΟΠΥΥ δεν τα αναγνωρίζει και τα ταμεία αυτά δεν υφίστανται, ώστε να τα πληρώσουν.
Γιατί αντιμετωπίστηκε εξαρχής αρνητικά ο ΕΟΠΥΥ από τους φαρμακοποιούς;
Γιατί θεωρήθηκε ότι δεν αφορά αποκλειστικά την ενοποίηση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, αλλά ότι πρόκειται για ένα εργαλείο με σκοπό τη δραστική περιστολή των δημοσιών δαπανών υγείας με λογιστικά κριτήρια. Η αλήθεια είναι ότι η μνημονιακή υποχρέωσή μας, για περιστολή της φαρμακευτικής δαπάνης και «κλείσιμο» το 2012 σε 2,8 δισ. ευρώ επαληθεύει τους φόβους των φαρμακοποιών, οι οποίοι έχουν ήδη υποστεί μείωση στο ποσοστό κέρδους τους. Παράλληλα, η έναρξη λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ συνέπεσε με σειρά μέτρων (κυρίως για το άνοιγμα του επαγγέλματος) που οδήγησαν σε περαιτέρω μείωση του τζίρου των φαρμακοποιών.
Είναι ευνοημένοι οι φαρμακοποιοί στις πληρωμές σε σχέση με τους άλλους παρόχους υγείας;
Ναι, και κατά απόλυτη προτεραιότητα. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Υγείας, ο ΕΟΠΥΥ έχει εξοφλήσει τις δαπάνες προς τα φαρμακεία μέχρι το μήνα Αύγουστο του 2012, καταβάλλοντας συνολικά το ποσό των 2.278.000.000 ευρώ, ενώ έχει καταβάλει επιπροσθέτως ποσό πάνω από 170 εκατ. ευρώ για την πληρωμή φαρμακευτικών δαπανών, για τους μήνες 11ο - 12ο του 2011, που αφορούν τον ΟΓΑ.
Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει η προνομιακή αντιμετώπιση εξόφλησης των φαρμακείων και η φαρμακευτική δαπάνη η οποία ταυτοχρόνως αποκαλύπτει και τα υψηλά κέρδη του κλάδου των φαρμακοποιών. Σύμφωνα μάλιστα με το υπουργείο Υγείας τα κέρδη του κλάδου ανέρχονται σε μισό δισ. ευρώ!
Πότε λήγει το χρονοδιάγραμμα πληρωμής του 2012 με βάση τη δέσμευση του υπουργείου Υγείας;
Μόλις την περασμένη Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου έληξε το σχετικό χρονοδιάγραμμα που προέβλεπε ότι ο ΕΟΠΥΥ θα εξοφλήσει πλήρως τους φαρμακοποιούς μέχρι και για τις συνταγές του περασμένου Σεπτεμβρίου. Αυτό σημαίνει ότι οι κινητοποιήσεις των φαρμακοποιών των τελευταίων δύο εβδομάδων δεν έγιναν για τα χρέη -αφού με βάση την συμφωνία ο ΕΟΠΥΥ ήταν εντός χρονοδιαγράμματος- αλλά για το αναδρομικό από 1ης Ιανουαρίου 2012 rebate 5% (ποσοστό έκπτωσης στις πωλήσεις των φαρμακοποιών) το οποίο θα αναγκαστούν να καταβάλουν οι φαρμακοποιοί. Μάλιστα, η κυβέρνηση άλλαξε τον νόμο Λοβέρδου, που προέβλεπε ότι οι φαρμακοποιοί υποχρεούνται στην καταβολή rebate υπό την προϋπόθεση της εμπρόθεσμης αποπληρωμής τους από τον ΕΟΠΥΥ.
Οι κινητοποιήσεις συνδέονται με την ευαισθησία των φαρμακοποιών για την φαρμακευτική περίθαλψη των ασφαλισμένων;
Σε σχετική αφίσα που κυκλοφόρησαν, ενημερώνουν τον ασφαλισμένο ότι «αγωνιζόμαστε για τα φάρμακά σου, για τη χρηματοδότηση της Δημόσιας Υγείας, για την αξιοπρέπεια όλων μας». Ωστόσο, η προηγούμενη δυναμική κινητοποίηση έληξε όταν οι φαρμακοποιοί εξασφάλισαν εγγράφως από το υπουργείο Υγείας το περιβόητο χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής. Στο «συμφωνητικό» δεν γίνεται λόγος για τη βιωσιμότητα του ΕΟΠΥΥ ή για την απρόσκοπτη φαρμακευτική περίθαλψη των ασφαλισμένων.
Οι περισσότερες δε κινητοποιήσεις χρονικά συμπίπτουν με τις προωθούμενες αλλαγές στην πολιτική φαρμάκου, που οδηγούν σε μείωση τους κέρδους τους.
Οι κινητοποιήσεις είναι υποκινούμενες. Σχετίζονται με πολιτικά κόμματα;
Αδιαμφισβήτητα, κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τον κλάδο για πολιτικές σκοπιμότητες, Παρά το γεγονός ότι η ηγεσία των φαρμακοποιών πρόσκειται φιλικά στη ΝΔ, οι κινητοποιήσεις είναι έντονες και παρατεταμένες. Τις τελευταίες ημέρες αυτή η ηγεσία καταφέρεται σφόδρα κατά της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας καταδεικνύοντας ότι οι φαρμακευτικοί σύλλογοι υπερασπίζονται τα στενά επαγγελματικά συμφέροντα του κλάδου.