Τους όρους και τις προϋποθέσεις για την καταβολή του επιδόματος ανεργίας σε ελεύθερους επαγγελματίες και ανεξάρτητα απασχολούμενους διευκρινίζει, με απόφασή του, ο υπουργός Εργασίας Πρόνοιας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Γιάννης Βρούτσης.
Δικαιούχοι του επιδόματος είναι οι ασφαλισμένοι στους φορείς Ο.Α.Ε.Ε. και Ε.Τ.Α.Π.−Μ.Μ.Ε., οι οποίοι διακόπτουν αποδεδειγμένα το επάγγελμά τους, δεν αυτοαπασχολούνται, δεν αναλαμβάνουν μισθωτή απασχόληση και δεν λαμβάνουν σύνταξη από οποιαδήποτε αιτία από φορέα κύριας ασφάλισης, τον Ο.Γ.Α., το Ν.Α.Τ., ή το Δημόσιο, ή φορέα κύριας ασφάλισης της αλλοδαπής και έχουν καταβάλει την ειδική εισφορά.
Βασική προϋπόθεση είναι, επίσης, οι δικαιούχοι να έχουν εξοφλήσει τις εισφορές τους.
Το βοήθημα είναι 360 ευρώ το μήνα και καταβάλλεται για τρεις τουλάχιστον μήνες από τον Ειδικό Λογαριασμό Ανεργίας Αυτοτελώς και Ανεξάρτητα Απασχολουμένων του Ο.Α.Ε.Δ.
Για τη χορήγηση βοηθήματος έχουν τεθεί εισοδηματικά κριτήρια, ενώ απαιτείται σωρευτικά η συνδρομή ορισμένων προϋποθέσεων.
Οι ελάχιστες προϋποθέσεις για την καταβολή του βοηθήματος είναι η πραγματοποίηση τουλάχιστον τριών ετών συνεχούς ή διακεκομμένης ασφάλισης στον ασφαλιστικό φορέα που υπάγονται οι δικαιούχοι κατά τη διακοπή του επαγγέλματος, με αντίστοιχη καταβολή της ειδικής εισφοράς.
Ειδικότερα, για όσους ήταν ασφαλισμένοι κατά την 1η Ιανουαρίου του 2011, απαιτείται καταβολή εισφορών για ένα τουλάχιστον έτος στον Ειδικό Λογαριασμό Ανεργίας, εφόσον διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα μετά την 1η Ιανουαρίου του 2012, η καταβολή εισφορών για δύο τουλάχιστον έτη στον Ειδικό Λογαριασμό Ανεργίας για όσους διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα μετά την 1η Ιανουαρίου του 2013, ενώ για όσους διακόψουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα από 1ης Ιανουαρίου του 2014 και εφεξής απαιτείται η καταβολή εισφοράς για τρία τουλάχιστον έτη.
Οι ίδιες προϋποθέσεις ισχύουν και για ασφαλισμένους που είχαν διακόψει την επαγγελματική τους δραστηριότητα πριν την 1η Ιανουαρίου του 2011 και επαναδραστηριοποιούνται εκ νέου, μετά την ημερομηνία αυτή. Στις περιπτώσεις αυτές, ο απαιτούμενος χρόνος καταβολής της ειδικής εισφοράς προσδιορίζεται από την ημερομηνία επανέναρξης δραστηριότητας.
Σε ότι αφορά τα εισοδηματικά κριτήρια, θα πρέπει το συνολικό ατομικό καθαρό εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή των δύο οικονομικών ετών που προηγούνται της υποβολής της αίτησης να μην υπερβαίνει αθροιστικά το ποσό των 20.000 ευρώ και το συνολικό οικογενειακό καθαρό εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή των δύο ετών που προηγούνται της υποβολής της αίτησης, να μην υπερβαίνει, αθροιστικά, το ποσό των 30.000 ευρώ.
Απαιτούνται επίσης:
- Αποδεδειγμένη διακοπή του επαγγέλματος από την 1η Ιανουαρίου του 2012 και εφεξής, για τρεις τουλάχιστον μήνες πριν τη λήψη του βοηθήματος.
- Ο δικαιούχος να μην έχει υπαχθεί στην προαιρετική ασφάλιση του φορέα του ή άλλου φορέα, μετά τη διακοπή επαγγέλματος και να μην έχει υποβάλλει αίτηση για συνταξιοδότηση για οποιαδήποτε αιτία, σε οποιοδήποτε φορέα ημεδαπής ή αλλοδαπής.
- Να μην έχει μεταβιβάσει την επιχείρησή του ή το μερίδιό του ή τις μετοχές του στην επιχείρηση στην οποία ανήκε, σε σύζυγο ή πρόσωπο α΄και β' βαθμού συγγένειας.
- Να έχει εξοφλήσει ολοσχερώς τις οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές ή τυχόν οφειλές από οποιαδήποτε αιτία προς τον ασφαλιστικό φορέα στον οποίο υπάγεται.
- Να διαμένει μόνιμα στην Ελλάδα.
Ορίζεται ακόμη ότι ο ασφαλισμένος, που πραγματοποιεί διακοπή δύο ελευθέρων επαγγελμάτων, δικαιούται βοηθήματος από έναν μόνο φορέα, τον οποίο επιλέγει ο ίδιος με υπεύθυνη δήλωσή του.
Η διάρκεια καταβολής του βοηθήματος καθώς και το χορηγούμενο ποσό καθορίζονται από το συνολικό χρόνο ασφάλισης και συγκεκριμένα
- για χρόνο ασφάλισης 3 έως 4 πλήρη έτη, καταβάλλεται βοήθημα για 3 μήνες.
- για χρόνο ασφάλισης 5 έως 6 πλήρη έτη, καταβάλλεται βοήθημα για 4 μήνες.
- για χρόνο ασφάλισης 7 έως 8 πλήρη έτη, καταβάλλεται βοήθημα για 5 μήνες.
- για χρόνο ασφάλισης 9 έως 10 πλήρη έτη, καταβάλλεται βοήθημα για 6 μήνες.
- για χρόνο ασφάλισης 11 έως 12 πλήρη έτη, καταβάλλεται βοήθημα για 7 μήνες.
- για χρόνο ασφάλισης 13 έως 14 πλήρη έτη, καταβάλλεται βοήθημα για 8 μήνες.
- για χρόνο ασφάλισης 15 πλήρη έτη και άνω, καταβάλλεται βοήθημα για 9 μήνες.
Στην περίπτωση χορήγησης βοηθήματος πλέον της μιας φοράς, εξετάζεται κάθε φορά η συνδρομή των απαιτούμενων νομίμων προϋποθέσεων, ενώ ο χρόνος ασφάλισης που υπολογίστηκε για την καταβολή του βοηθήματος δεν λαμβάνεται υπόψη για την επαναχορήγηση του.
Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη λήψη του βοηθήματος είναι: αίτηση στην αρμόδια Υπηρεσία του Ο.Α.Ε.Δ., στην οποία αναγράφεται υποχρεωτικά ο Α.Μ.Κ.Α. και ο Α.Φ.Μ. του δικαιούχου και βεβαίωση του αρμόδιου ασφαλιστικού φορέα με την οποία πιστοποιείται η διακοπή του επαγγέλματος ή της ιδιότητας, ο χρόνος ασφάλισης και η μη ύπαρξη οφειλής.
Απαιτούνται ακόμη,
- υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/86 του δικαιούχου ότι δεν έχει υποβάλει δήλωση έναρξης εργασιών σε οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ. και δεν συμμετέχει σε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου οποιασδήποτε νομικής μορφής ή ένωσης προσώπων.
- εκκαθαριστικά σημειώματα της τελευταίας διετίας από το έτος που προηγείται της υποβολής της αίτησης για τη λήψη του βοηθήματος, όπου έχει δηλωθεί το παγκόσμιο εισόδημα (εισόδημα ημεδαπής προέλευσης και τυχόν εισόδημα αλλοδαπής προέλευσης) του/της δικαιούχου, η διεύθυνση κύριας κατοικίας, ο αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) συζύγου και το εισόδημα συζύγου (αν υφίσταται). Σε περίπτωση που αποκτήθηκε ή μη εισόδημα στην αλλοδαπή κατά τη διάρκεια των δυο προηγούμενων της αίτησης ετών, θα πρέπει να υποβληθεί βεβαίωση της αλλοδαπής φορολογικής αρχής για το ύψος του συγκεκριμένου εισοδήματος, νομίμως επικυρωμένη και μεταφρασμένη.
- πιστοποίηση της μόνιμης διαμονής στην Ελλάδα για τους αλλοδαπούς.
Για την απόδειξη της ταυτοπροσωπίας Ελλήνων πολιτών απαιτείται
- Δελτίο Αστυνομικής Ταυτότητας ή σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριο ή άδεια οδήγησης ή ατομικό βιβλιάριο υγείας. Για πολίτες κράτους- μέλους της Ε.Ε., δελτίο ταυτότητας ή διαβατήριο. Για υπηκόους τρίτων χωρών, διαβατήριο ή άλλο έγγραφο βάσει του οποίου επιτρέπεται η είσοδός του στη χώρα ή τα έγγραφα που έχουν εκδώσει οι αρμόδιες ελληνικές αρχές.
- Αποδεικτικό διεύθυνσης κατοικίας του ασφαλισμένου (λογαριασμός ρεύματος ή τηλεφώνου ή ύδρευσης).
- Λογαριασμός Εθνικής Τράπεζας (IBAN), στον οποίο είναι μόνος δικαιούχος ή πρώτος, στην περίπτωση, συνδικαιούχος.