H οικονομικη κρίση έφερε στο φως σοβαρά λάθη στον «αρχιτεκτονικό» σχεδιασμό της ευρωζώνης και μια νέα έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου συνιστά μια θεμελιώδη μεταρρύθμιση: μια βαθύτερη δημοσιονομική ένωση που θα συνδράμει στο να διορθωθούν τα λάθη και να αποφευχθούν περαιτέρω δεινά, γράφει το Bloomberg.
Σίγουρα δεν είναι αυτό που θέλουν να ακούσουν οι περισσότεροι από εκείνους που χαράσσουν την πολιτική στην ΕΕ, ωστόσο θα έπρεπε να ακολουθήσουν την συμβουλή του ΔΝΤ, γράφει το δημοσίευμα, επισημαίνοντας ότι η έκθεση του Ταμείου, δείχνει πόσο ευάλωτη ήταν η ΕΕ στο δημοσιονομικό τομέα, το 2008, όταν ξεκίνησε η κρίση και πόσο δύσκολο ήταν να αποτρέψει την μετάδοσή της.
Σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει σε ΗΠΑ και Καναδά, η ευρωζώνη δεν επέδειξε την ίδια ανθεκτικότητα και την ίδια ικανότητα να απορροφά τους οικονομικούς κραδασμούς, σημειώνει το Bloomberg, κάνοντας λόγο για «φόρμουλα καταστροφής...μια καταστροφή που εξακολουθούν να υφίστανται ορισμένα τμήματα της ΕΕ».
Η Ευρώπη, με την…συνηθισμένη καθυστέρηση, έχει αρχίσει να αναπτύσσει κάποια «αναχώματα» στην κρίση. Ένα εξ αυτών είναι η τραπεζική ένωση. Ωστόσο το άμεσο μοίρασμα του δημοσιονομικού κινδύνου μόλις που συζητείται, καθώς πρόκειται για πολύ ευαίσθητο- πολιτικά- ζήτημα, επισημαίνετια στο δημοσίευμα.
Όπως είναι αναμενόμενο άλλωστε, οι πολίτες χωρών όπως η Γερμανία δεν θέλουν να βρεθούν μονίμως εγκλωβισμένοι στην υποχρέωση μιας συνεχούς χρηματοδότησης χωρών όπως η Ελλάδα, «όπου η δημοσιονομική σπατάλη ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την κρίση που βιώνουν».
Η πρόκληση είναι να μπορέσει να υλοποιηθεί πολιτικά ένα είδος δημοσιονομικής ένωσης και να σχεδιαστεί έτσι ώστε η ΕΕ να μην είναι χωρισμένη σε δυο ομάδες: αυτών που συνεχώς δίνουν και εκείνων που συνεχώς λαμβάνουν.
Υπάρχουν τρόποι να γίνει κάτι τέτοιο, σημειώνει το Bloomberg. Η πλήρης δημοσιονομική ένωση στο πρότυπο των ΗΠΑ ή του Καναδά δεν πρόκειται να υλοποιηθεί, όχι προτού υπάρξει περισσότερη αλληλεγγύη στην Ευρώπη, κάτι που θα πάρει χρόνια. Μια καλύτερη πρόταση θα ήταν σύμφωνα με το ΔΝΤ να δημιουργηθεί ένα «ταμείο σταθερότητας» για τις δύσκολες περιόδους. Οι κυβερνήσεις θα καταβάλλουν ένα ποσοστό του ΑΕΠ τους και στην συνέχεια θα αξιοποιούν το απόθεμα όταν θα αντιμετωπίζουν οικονομική κρίση.
Τι μέγεθος πρέπει να έχει αυτό το ταμείο; Το ΔΝΤ εκτιμά ότι ετήσιες συνεισφορές της τάξης του 1,5%-2,5% του ΑΕΠ θα ήταν αρκετές, μακροπρόθεσμα, για να παράσχει το εν λόγω ταμείο σταθερότητας, το ίδιο «δημοσιονομικό μαξιλάρι» που η Γερμανία παρέχει στις περιφέρειές της. Επιπλέον το εν λόγω σχέδιο δεν απαιτεί συλλογικές αποφάσεις για την φορολογία και τις δαπάνες, ενώ δεν απαιτεί διαρκείς μεταβιβάσεις πόρων, από το κέντρο στην περιφέρεια.
Το ΔΝΤ επισημαίνει ότι αν αυτό το ταμείο είχε δημιουργηθεί το 1999, όταν συγκροτήθηκε η ευρωζώνη, κάθε χώρα θα είχε ευνοηθεί σε διαφορετικές περιόδους.
Φυσικά είναι πολλά και δύσκολα τα τεχνικής φύσεως θέματα που πρέπει να συζητηθούν. Αρκεί οι κυβερνήσεις να αποφασίσουν να ξεκινήσουν έστω να το συζητούν.