Νέο σύστημα καταβολής ΦΠΑ για επιχειρήσεις

Τονωτική «ένεση» ρευστότητας σε εκατοντάδες χιλιάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αναμένεται να αποτελέσει το νέο σύστημα για την πληρωμή του ΦΠΑ στις συναλλαγές των επιχειρήσεων με ιδιώτες αλλά και το Δημόσιο που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς.





Το νέο καθεστώς, που θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή τον Ιανουάριο του 2015, επιτρέπει στις επιχειρήσεις να αποδίδουν στο Δημόσιο το ΦΠΑ μόνο εφόσον τον εισπράξουν από τους πελάτες τους είτε τους ιδιώτες είτε το Δημόσιο. Ο ΦΠΑ, δηλαδή, θα αποδίδεται μετά την πληρωμή του τιμολογίου, ανεξάρτητα από την ημερομηνία που αυτό έχει εκδοθεί. Αντίστοιχα, ο κάθε πελάτης της επιχείρησης ή του επαγγελματία δεν θα έχει το δικαίωμα να εκπέσει του ΦΠΑ για τα ποσά τα οποία δεν κατέβαλε, παρά το γεγονός ότι θα έχει στα χέρια του τα σχετικά τιμολόγια.

Σήμερα ο εκδότης του τιμολογίου είναι υπόχρεος για την καταβολή του ΦΠΑ μέσα στην προθεσμία υποβολής της περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ (κάθε μήνα ή τρίμηνο) ασχέτως αν το τιμολόγιο πληρωθεί αργότερα για παράδειγμα μετά από 6 μήνες.

Δηλαδή μία επιχείρηση σήμερα υποχρεούται να καταβάλει στο δημόσιο τον ΦΠΑ ακόμα και αν δεν τον έχει εισπράξει.
Νέο σύστημα καταβολής ΦΠΑ για επιχειρήσεις

Απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να αναβάλλουν την καταβολή του ΦΠΑ που δεν έχουν εισπράξει από τους πελάτες τους είναι να εγγραφούν το φθινόπωρο στο νέο ηλεκτρονικό σύστημα που θα δημιουργηθεί.

Σύσκεψη
Τη νέα ρύθμιση καταβολής του ΦΠΑ εξήγγειλε χθες ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς μετά από σύσκεψη στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα, τον υφυπουργό Οικονομικών Γ. Μαυραγάνη και το Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων Χ. Θεοχάρη, ενώ από το ΠΑΣΟΚ μετείχαν ο Φ. Σαχινίδης και Χρ. Πρωτόπαπας.

«Με το νέο σύστημα, οι συνεπείς επιχειρηματίες δεν θα έχουν κανένα φορολογικό μπλέξιμο, ούτε από την ασυνέπεια του κράτους, ούτε από την ασυνέπεια άλλων επιχειρηματιών. Κι αυτό θα επιφέρει άμεσα εξομάλυνση στην αγορά. Ενώ είναι και φορολογικά ουδέτερο: δεν χάνονται οφειλές ΦΠΑ, ούτε καθυστερούνται οφειλές. Αντίθετα, σε κάθε περίπτωση εντοπίζεται από την αρχή η πραγματική πηγή της οφειλής», δήλωσε ο πρωθυπουργός. Ο κ. Σαμαράς αφού υπογράμμισε ότι πρόκειται για «μια αληθινά μεγάλη μεταρρύθμιση» σημείωσε ότι με την εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων θα υπάρξει εξομάλυνση της αγοράς αφού θα αυξήσει τις ταμειακές ροές για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και θα αντιμετωπίσει τις οικονομικές υποχρεώσεις μεταξύ των επιχειρήσεων.

Ο κ. Σαμαράς ανακοίνωσε εξάλλου ότι θα προωθηθεί νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα προβλέπει τη διαγραφή των προστίμων που επιβάλλονται σε επιχειρήσεις για μη απόδοση ΦΠΑ, τον οποίο τους χρωστά το Δημόσιο. Ωστόσο, απέφυγε να διευκρινίσει από πότε θα τεθεί σε ισχύ το μέτρο αυτό και αν θα αφορά και πρόστιμα που ήδη έχουν επιβληθεί για οφειλές ΦΠΑ εξαιτίας της ασυνέπειας του ίδιου του Δημοσίου.

Επίσης ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες από 4,7 δισεκατομμύρια ευρώ, θα έχουν μειωθεί μέχρι το τέλος του 2014 στα 2 δισ. ευρώ αφού προβλέπονται πληρωμές 2,7 δισ. για φέτος, από τις οποίες το 1 δισ. ευρώ θα πληρωθεί από το πρωτογενές πλεόνασμα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα υποστηρίξει το νέο σύστημα καταβολής του ΦΠΑ θα είναι έτοιμη το φθινόπωρο, ενώ το μέτρο θα ενεργοποιηθεί τον Ιανουαρίου του 2015.

Σε πρώτη φάση στο σύστημα θα μπορούν να υπαχθούν επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο μέχρι 500.000 ευρώ, όριο το οποίο μπορεί να αυξηθεί έως και 2.000.000 ευρώ μετά από διαβούλευση με την Επιτροπή ΦΠΑ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η εφαρμογή του συστήματος αυτού αναβάλλει τη φορολογική υποχρέωση επί των πωλήσεων ώστε να συμπίπτει χρονικά με την πληρωμή. Κατά συνέπεια, το σημείο στο οποίο οι φορολογούμενοι δικαιούνται να εκπέσουν το ΦΠΑ επί των αγορών αναβάλλεται επίσης, έως ότου ο ΦΠΑ έχει πράγματι καταβληθεί στον προμηθευτή.

Πώς θα λειτουργεί το νέο σύστημα καταβολής του ΦΠΑ
Το νέο καθεστώς καταβολής του ΦΠΑ θα λειτουργεί σε προαιρετική βάση. Δηλαδή, κάθε επιχείρηση με ετήσιο τζίρο έως 500.000 ευρώ (σε πρώτη φάση) θα έχει τη δυνατότητα επιλογής του τρόπου με τον οποίο θα φορολογηθεί και θα αποδώσει το ΦΠΑ που αντιστοιχεί σε κάθε συναλλαγή της. Η επιχείρηση θα έχει δύο επιλογές:

1. Το σχήμα Δεδουλευμένων Πράξεων, το οποίο ισχύει σήμερα, δηλαδή ασχέτως του χρόνου πληρωμής του ΦΠΑ ο εκδότης θα πρέπει να αποδώσει τον φόρο μέχρι τις 20 του επόμενου μήνα της περιόδου που αφορά (μήνα ή τρίμηνο).

2. Το σχήμα Εκκαθαρισμένων Πράξεων το οποίο ισχύει σε χώρες όπως η Βρετανία, Ισπανία, Πορτογαλία και Μάλτα. Με το νέο αυτό σύστημα:

Επιχειρήσεις και επιτηδευματίες με κύκλο εργασιών (αρχικά) έως 500.000 ευρώ μπορούν να αναβάλουν την καταβολή ΦΠΑ που χρεώνουν μέχρι τη στιγμή που πληρώσει ο πελάτης. Απαραίτητη προϋυπόθεση είναι η εγγραφή τους στο ηλεκτρονικό σύστημα.

Οι φορολογούμενοι θα αναβάλουν το σημείο στο οποίο ζητείται η έκπτωση ΦΠΑ για τις αγορές τους. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη τόσο ο ΦΠΑ επί των εκροών όσο και επί των εισροών όταν πραγματοποιείται η πληρωμή (από τον πελάτη και από την επιχείρηση στους προμηθευτές της). Αυτή η προσέγγιση είναι φορολογικά ουδέτερη και εξασφαλίζει ότι δεν υπάρχουν διαφυγόντα έσοδα για τον κρατικό προϋπολογισμό.

Οι επιχειρήσεις θα εφαρμόζουν το σύστημα με ελάχιστη διάρκεια ενός έτους σε όλες τις συναλλαγές τους εκτός από εκείνες που νόμιμα εξαιρούνται από το καθεστώς του ΦΠΑ, όπως οι ενδοκοινοτικές εξαγορές, οι συναλλαγές για τις οποίες εφαρμόζεται ο αντίστροφος μηχανισμός φορολόγησης ή οι εξαιρούμενες εξαγωγές. Η επιχείρηση θα είναι ελεύθερη να παραιτηθεί από την εφαρμογή του καθεστώτος, αλλά αυτό θα σημαίνει ότι δεν θα είναι σε θέση να εφαρμόσει το σύστημα και πάλι μέχρις ότου παρέλθουν τρία χρόνια.

Οι πελάτες των επιχειρήσεων που αποφασίζουν να ενταχθούν σε αυτό το καθεστώς θα αναβάλουν επίσης την έκπτωση του ΦΠΑ έως τον χρόνο κατά τον οποίο πραγματοποιείται η πληρωμή των τιμολογίων των προμηθευτών τους.

Για να διασφαλιστεί η εφαρμογή του, το νέο καθεστώς θα εξασφαλίζει ότι τόσο ο προμηθευτής όσο και ο πελάτης θα καταγράφουν επαρκώς τις πραγματικές ημερομηνίες πληρωμής, καθώς και τον τρόπο πληρωμής.

Όπως αναφέρει ανώτερος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών το νέο σύστημα δεν ευνοεί τους κακοπληρωτές και δεν αποκλείεται πολλές επιχειρήσεις να διακόψουν τις συναλλαγές με επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στο νέο σύστημα.

Για παράδειγμα έστω μικρομεσαία που έχει ενταχθεί στο νέο σύστημα και συνεργάζεται με μία μεγάλη αλυσίδα. Η μεγάλη εταιρεία πληρώνει με καθυστέρηση έξι μηνών τα τιμολόγια. Ωστόσο έχει τη δυνατότητα να συμψηφίζει τον ΦΠΑ που υποτίθεται ότι πλήρωσε στη μικρομεσαία επιχείρηση, με τον ΦΠΑ που εισέπραξε από την πώληση του προϊόντος. Φορολογικά η αλυσίδα είναι καθόλα νόμιμη, ενώ η μικρομεσαία επιχείρηση χρωστάει στο Δημόσιο τον ΦΠΑ που δεν έχει εισπράξει, καθώς και τα πρόστιμα που επιβάλλονται για κάθε μήνα καθυστέρησης.

Β. Κορκίδης
Εμμεση ρευστότητα στους μικρομεσαίους

«Ο συμψηφισμός του ΦΠΑ αποτελεί έμμεση ρευστότητα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις», ανέφερε ο πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου Βασ. Κορκίδης. Σύμφωνα με την ΕΣΕΕ, η εν λόγω ρύθμιση δεν υπάγεται σε περιορισμούς και κριτήρια επιλεξιμότητας των επιχειρήσεων, καθώς σε αρχικό στάδιο αναμένεται να ωφεληθούν επιχειρήσεις και επιτηδευματίες με ετήσιο πραγματοποιούμενο τζίρο έως 500.000 ευρώ, με προοπτική υπαγωγής μέχρι το τέλος του χρόνου στο συγκεκριμένο ευνοϊκό καθεστώς επιχειρηματικών μονάδων και ελεύθερων επαγγελματιών με ετήσιο κύκλο εργασιών έως 2.000.000 ευρώ. Παράλληλα, μόνο ως θετική μπορεί να κριθεί και η επικείμενη διαγραφή των προστίμων λόγω μη καταβολής ΦΠΑ.

Κ. Μίχαλος
Θετικά σχόλια από το ΕΒΕΑ

«Ο συμψηφισμός των χρεών μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα αποτελεί χρόνια τώρα πάγιο αίτημα των Επιμελητηρίων και του επιχειρηματικού κόσμου», δήλωσε ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και του ΕΒΕΑ Κων. Μίχαλος. «Έστω και καθυστερημένα, η κυβέρνηση αποκαθιστά μια τεράστια αδικία σε βάρος των επιχειρήσεων. Γιατί είναι έξω από κάθε λογική και ηθική η ασυνέπεια του κράτους να καταστρέφει επιχειρήσεις. Ζητούμε από τον πρωθυπουργό η κυβέρνησή του να προχωρήσει όχι μόνο στον συμψηφισμό των οφειλών ΦΠΑ αλλά και γενικότερα στον συμψηφισμό του συνόλου των χρεών μεταξύ του Δημοσίου και των επιχειρήσεων», υπογράμμισε ο Κων. Μίχαλος.