Η σταθερότητα μονόδρομος και μετά τη διπλή εκλογική μάχη

Η σταθερότητα θα αποτελέσει κρίσιμη παράμετρο και στη νέα αναδιάρθρωση του χρέους, μια συζήτηση που θα κορυφωθεί το φθινόπωρο, οπότε αναμένονται κρίσιμες αποφάσεις για χρηματοδοτικό και δημοσιονομικό κενό.




Το πολιτικό ρίσκο, που, μοιραία, ενσωματώνουν οι διπλές εκλογές του Μαΐου, «κυκλώνει» την οικονομία. Διεθνείς αναλυτές, ξένοι οργανισμοί και οίκοι αξιολόγησης, αλλά και οι πιστωτές της χώρας αναμένουν την 26η Μαΐου για να αποτιμήσουν τις εξελίξεις, σε μια εξαιρετικά κρίσιμη καμπή για την οικονομία: Με ορατά τα πρώτα σημάδια σταθεροποίησης, στόχο την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων, για επενδύσεις μεταξύ άλλων σε ελληνικά ομόλογα, μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να ενισχυθεί η δυναμική της ανάκαμψης και ενόψει των κρίσιμων διαβουλεύσεων για τη νέα αναδιάρθρωση του χρέους, μεγάλο ζητούμενο παραμένει η αποφυγή νέου γύρου πολιτικής αστάθειας.

ΜΗΝΥΜΑ ΑΠΟ ΔΝΤ
Το μήνυμα αυτό έσπευσε να στείλει, με διακριτικό τρόπο, και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, υπογραμμίζοντας πως όπως σε κάθε πρόγραμμα έτσι και στο ελληνικό βασικό ζητούμενο είναι η σταθερότητα. Άλλωστε, η ισορροπία στην οικονομία, παρά τις ενθαρρυντικές ενδείξεις σταθεροποίησης των τελευταίων μηνών, παραμένει ιδιαίτερα εύθραυστη, ενώ το δεύτερο εξάμηνο του έτους είναι από πολλές απόψεις εξαιρετικά κρίσιμο για την οικονομία.
Η σταθερότητα μονόδρομος και μετά τη διπλή εκλογική μάχη

1 Ενδεχόμενη πολιτική αστάθεια θα θέσει εν αμφιβόλω την επιστροφή της οικονομίας σε αναπτυξιακούς ρυθμούς μετά από μία επταετία ύφεσης και θα επιβαρύνει το επενδυτικό κλίμα. Η επιστροφή του Δημοσίου στις αγορές στις αρχές Απριλίου και η άντληση σημαντικών κεφαλαίων από τράπεζες και μεγάλες επιχειρήσεις από την αγορά εγκαινίασαν ένα νέο κύκλο για την οικονομία, ενισχύοντας την αισιοδοξία για αύξηση της ρευστότητας στην οικονομία.

Πρέπει να σημειωθεί πως μεγάλες επιχειρήσεις στοχεύουν στον δανεισμό μέσω εταιρικών ομολόγων στο επόμενο διάστημα, ενώ και το Δημόσιο θέλει να επανέλθει στις αγορές με στόχο να δανειστεί, σταδιακά, σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, ποσά της τάξης των 3-6 δισ. ευρώ. Κάτι που μεταξύ άλλων θα διευκολύνει σημαντικά τις συζητήσεις για τη νέα αναδιάρθρωση του χρέους και την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού, με δεδομένο και τον προσανατολισμό της κυβέρνησης να μην υπογράψει νέο Μνημόνιο με τους πιστωτές. Ήδη γίνονται προπαρασκευαστικές συνομιλίες από το υπουργείο Οικονομικών και τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους με στόχο την προσέλκυση σε μελλοντικές ελληνικές εκδόσεις όσο το δυνατόν περισσότερων μακροπρόθεσμων επενδυτών, αυτή τη φορά από την ευρωπαϊκή αγορά.

Στο πλαίσιο αυτό είναι ζωτικής σημασίας να μη διαταραχθεί το επενδυτικό κλίμα. Μία ακόμη κρίσιμη παράμετρος είναι ότι στη φάση αυτή η κυβέρνηση επιδιώκει να κινητοποιήσει ξένα ιδιωτικά κεφάλαια για γενικότερες επενδύσεις στην οικονομία, με στόχο να στηρίξει την ανάκαμψη στην οικονομία στο πλαίσιο του νέου αναπτυξιακού σχεδίου, στο οποίο αναμένεται να αναφερθεί, ίσως και την προσεχή εβδομάδα, ο πρωθυπουργός.

Σημαντική παράμετρος είναι και η διασφάλιση σταθερότητας στην ελληνική αγορά ομολόγων. Τους τελευταίους μήνες καταγράφεται σταθερή αποκλιμάκωση των spreads και των αποδόσεων, με το οικονομικό επιτελείο να προσβλέπει σε ακόμη μεγαλύτερη αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού τους επόμενους μήνες και την αύξηση της προσέλευσης μακροχρόνιων επενδυτών στην ελληνική αγορά χρέους. Μία αγορά που τώρα ξεκινά να ζωντανεύει, καθώς την τελευταία τετραετία πρακτικά ήταν κλινικά νεκρή.

2 Μια πολιτική αναταραχή στην Ελλάδα δεν θα είναι ο καλύτερος σύμμαχος στην επικείμενη συζήτηση για τη νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, που θα εξεταστεί στην επόμενη αξιολόγηση από την τρόικα και αναμένεται να ξεκινήσει στα τέλη Αυγούστου.

Στο ίδιο διάστημα, οικονομικό επιτελείο και τρόικα θα πρέπει να συμφωνήσουν για τα «κενά» της διετίας 2015-2016. Δηλαδή το ύψος του δημοσιονομικού κενού (η Αθήνα για το 2015 βλέπει 911 εκατ. ευρώ και η τρόικα 2 δισ.) και τα μέτρα που θα ληφθούν για να το εκμηδενίσουν, αλλά και του χρηματοδοτικού κενού, με τους εταίρους μας να επιδιώκουν τη σύναψη ενός νέου δανείου για την κάλυψή του. Κάτι που θέλει να αποφύγει η ελληνική πλευρά με βασικό «χαρτί» τις βελτιωμένες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και την αύξηση της πρόσβασης στις διεθνείς αγορές.

3 Σε κάθε περίπτωση, τα «δύσκολα» για την κυβέρνηση ξεκινούν αμέσως μετά τη διεξαγωγή των ευρωεκλογών, καθώς θα πρέπει να θεσμοθετήσει μία σειρά προαπαιτούμενα για τις δύο δόσεις από την Ευρωζώνη, 1 δισ. ευρώ η καθεμία, του Ιουνίου και του Ιουλίου. Μπορεί τα ποσά των συγκεκριμένων δόσεων να είναι μικρά, όμως για να αποδεσμευτούν η κυβέρνηση θα πρέπει να υλοποιήσει δώδεκα προαπαιτούμενα, που εκτιμάται ότι μπορεί να προκαλέσουν νέες τριβές στο εσωτερικό της.

Κι αυτό γιατί μεταξύ των άλλων στις αρχές του καλοκαιριού θα πρέπει να καθορισθούν οι φόροι υπέρ τρίτων και οι κοινωνικοί που θα καταργηθούν από 1ης Ιανουαρίου 2015, να συγχωνευθούν επικουρικά ταμεία κίνηση που θα αποτελέσει προπομπό νέας μείωσης των επικουρικών συντάξεων, να μειωθεί το περιθώριο κέρδους των φαρμακοποιών και να προχωρήσει το «σπάσιμο» της ΔΕΗ που ανοίγει τον δρόμο για την ιδιωτικοποίησή της. Λαμβάνοντας υπόψη τις αντιδράσεις που προκάλεσε ακόμη και εντός των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση η ψήφιση του πολυνομοσχεδίου τον Απρίλιο, θεωρείται πιθανό τα νέα νομοθετήματα να δοκιμάσουν εκ νέου την κυβερνητική συνοχή.

4 Πρέπει, επίσης, να σημειωθεί πως μέσα στον Ιούνιο συνεδριάζει το διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ προκείμενου να λάβει απόφαση για την εκταμίευση δύο δόσεων συνολικού ύψους 3,6 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα. Ποσά που θα καλύψουν σε ένα βαθμό τις αυξημένες δανειακές υποχρεώσεις της χώρας τον Αύγουστο.