Τo 2014 υπήρξε η θερμότερη χρονιά στον πλανήτη

Ιδιαίτερα ανησυχητικοί εμφανίζονται οι επιστήμονες παγκοσμίως για τη διαρκή τάση αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη, με το 2014 να επιβεβαιώνεται για ακόμα μια φορά ως η πλέον ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία της γης.



Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας (ΟΜΜ), επισημαίνοντας πως η μέση θερμοκρασία της ατμόσφαιρας στην επιφάνεια του πλανήτη ξεπέρασε πέρυσι κατά 0,57 βαθμό Κελσίου την υπολογιζόμενη μέση θερμοκρασία για την περίοδο αναφοράς 1961-1990, που είναι 14 βαθμοί, ξεπερνώντας τα ρεκόρ υψηλότερης θερμοκρασίας του 2010 (κατά 0,55 βαθμό πάνω) και του 2005 (κατά 0,54 βαθμό).

«Ο αιώνας μας συγκεντρώνει 14 από τις 15 θερμότερες χρονιές. Υπολογίζουμε σε μια συνέχιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, καθώς οι συγκεντρώσεις αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα και η αύξηση της ενθαλπίας των ωκεανών μας υπόσχονται ένα θερμότερο μέλλον», επισημαίνει ο γενικός διευθυντής του ΟΜΜ, Μισέλ Ζαρό, τονίζοντας ότι «η παγκόσμια τάση υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι πιο σημαντική από την κατάταξη αυτής ή εκείνης της χρονιάς» και διευκρινίζοντας ότι «αυτό προκύπτει από την ανάλυση συνόλων δεδομένων ότι το 2014 είναι, έναντι της συλλογής δεδομένων, η θερμότερη χρονιά παρότι υπάρχει ελάχιστη διαφορά ανάμεσα στις τρεις πιο θερμές χρονιές».
Τo 2014 υπήρξε η θερμότερη χρονιά στον πλανήτη

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας υπολόγισε ότι σχεδόν το 0,93% της ζέστης που παγιδεύεται στην ατμόσφαιρα από αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου προερχόμενα από την εκμετάλλευση ορυκτών καυσίμων και άλλων ανθρωπίνων δραστηριοτήτων είναι αποθηκευμένο στους ωκεανούς. Οι ωκεανοί παίζουν συνεπώς πρωταρχικό ρόλο όσον αφορά τη θερμική ρύθμιση του παγκόσμιου κλιματικού συστήματος. Η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια των ωκεανών έφθασε σε νέα ρεκόρ το 2014, όπως προειδοποίησε ο ΟΜΜ.

Ρεκόρ χωρίς Ελ Νίνιο
Ωστόσο, ο οργανισμός μετεωρολογίας υπενθυμίζει ότι αυτό το ρεκόρ υψηλής θερμοκρασίας το 2014 σημειώθηκε χωρίς να υπάρξει πραγματικό επεισόδιο του φαινομένου Ελ Νίνιο, το οποίο θερμαίνει το κλίμα όταν θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας υψηλότερες του φυσιολογικού στον ανατολικό Ειρηνικό Ωκεανό αλληλεπιδρούν με τα συστήματα ατμοσφαιρικής πίεσης.
Τo 2014 υπήρξε η θερμότερη χρονιά στον πλανήτη

Σύμφωνα με τον Μισέλ Ζαρό, τα φαινόμενα καύσωνα που είχαν σχέση με καταρρακτώδεις βροχές και μεγάλες πλημμύρες σε ορισμένες χώρες, ενώ άλλες υπέφεραν από την ξηρασία. εντάσσονται στη λογική ενός κλίματος που εξελίσσεται. «Είναι πιο αναγκαίο από ποτέ να διαθέτουμε αξιόπιστες μετεωρολογικές και κλιματολογικές υπηρεσίες για να ενισχύουμε την αντίσταση των πληθυσμών και να βοηθάμε τις χώρες και τις κοινότητες να προσαρμόζονται σε ένα κλίμα που εξελίσσεται γρήγορα και που, σε πολλές περιοχές, γίνεται λιγότερο ευνοϊκό»...

30 χρόνια... υπερθέρμανση
Το πρώτο «σοκ» του νέου ρεκόρ ανόδου της θερμοκρασίας το 2014 επιβεβαιώνονταν από προγενέστερες μελέτες που είχαν διενεργήσει τόσο η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA) όσο και η NASA.
Τo 2014 υπήρξε η θερμότερη χρονιά στον πλανήτη

Τα στοιχεία αφορούν καταγεγραμμένες μετρήσεις από το 1880, όταν ξεκίνησε η τήρηση μετεωρολογικών στοιχείων, με τα δέκα θερμότερα έτη στην ιστορία να έχουν καταγραφεί από το 2000 και μετά, με εξαίρεση το 1998.

Συγκεκριμένα, από το 1880 μέχρι σήμερα η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια της Γης έχει ανέβει κατά 0,8 βαθμούς Κελσίου, μια τάση που εν πολλοίς οφείλεται στην αύξηση των συγκεντρώσεων διοξειδίου του άνθρακα και άλλων ανθρωπογενών ρύπων στην ατμόσφαιρα. Η υπερθέρμανση αυτή έχει καταγραφεί κυρίως τα τελευταία τριάντα χρόνια.
Τo 2014 υπήρξε η θερμότερη χρονιά στον πλανήτη

«Πρόκειται για το τελευταίο από μια σειρά θερμών ετών σε μια σειρά θερμών δεκαετιών. Παρότι η μέση θερμοκρασία ενός μεμονωμένου έτους μπορεί να διαμορφωθεί από ανεξέλεγκτες μετεωρολογικές συνθήκες, οι μακροχρόνιες τάσεις μπορούν να αποδοθούν σε παράγοντες που με τη σειρά τους εξαρτώνται από τις ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου», εξηγεί ο διευθυντής του GISS, Γκάβιν Σμιτ.

Οι επιστήμονες αναμένουν διακυμάνσεις στη μέση παγκόσμια θερμοκρασία τα επόμενα έτη υπό την επίδραση φαινομένων, όπως το Ελ Νίνιο και το Ελ Νίνια. Τα φαινόμενα αυτά θερμαίνουν ή ψύχουν τις τροπικές περιοχές του Ειρηνικού Ωκεανού και θεωρείται ότι διαδραμάτισαν ρόλο στην εξομάλυνση της υπερθέρμανσης κατά τα τελευταία 15 χρόνια. Ωστόσο, το ρεκόρ του 2014 σημειώθηκε χωρίς να έχει εκδηλωθεί το Ελ Νίνιο.
Τo 2014 υπήρξε η θερμότερη χρονιά στον πλανήτη

Οι τοπικές διακυμάνσεις στις θερμοκρασίες επηρεάζονται από τις τοπικές μετεωρολογικές συνθήκες παρά από τις παγκόσμιες τάσεις. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ κατά το 2014 περιοχές των Μεσοδυτικών Πολιτειών και της Ανατολικής Ακτής ήταν ασυνήθιστα ψυχρές, ενώ η Αλάσκα και τρεις δυτικές πολιτείες -Καλιφόρνια, Αριζόνα και Νεβάδα- είδαν τον υδράργυρο να ανεβαίνει σε πρωτοφανή επίπεδα.

Το εργαστήριο GISS ενσωματώνει μετρήσεις θερμοκρασιών εδάφους από 6.300 επίγειους μετεωρολογικούς σταθμούς, αναλύσεις των θερμοκρασιών στην επιφάνεια της θάλασσας από όργανα που βρίσκονται σε πλοία ή σε ειδικές «σημαδούρες» και θερμοκρασιακές μετρήσεις από σταθμούς της Ανταρκτικής. Η NOAA χρησιμοποιεί χονδρικά τα ίδια θερμοκρασιακά δεδομένα, αλλά χρησιμοποιεί διαφορετικό έτος βάσης, αλλά και μεθόδους εκτίμησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας.
Τo 2014 υπήρξε η θερμότερη χρονιά στον πλανήτη

Το Global Calculator περιορίζει την κλιματική αλλαγή

Στο φλέγον ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, μια βρετανική έρευνα δείχνει ότι ο κόσμος μας μπορεί να περιορίσει την αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2C, εμποδίζοντας τις πιο σοβαρές επιπτώσεις της.

Όπως επισημαίνει η έρευνα, με τη χρήση του Global Calculator (το τελευταίο λογισμικό κομμάτι του υπουργείου Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής που δείχνει τις συνολικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής) η βρετανική κυβέρνηση θα προσεγγίσει την περιβαλλοντική κατάσταση του 2050, διαπιστώνοντας πως με ανάλογες προσπάθειες μπορούν να υπάρξουν σοβαρές πιθανότητες μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Για να περιοριστεί η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας έως και 2C, τα δάση σε όλο τον κόσμο θα πρέπει να επεκταθούν κατά 5%-15% και οι καλλιέργειες θα πρέπει να αυξήσουν τις αποδόσεις τους κατά 40%-60%.
Τo 2014 υπήρξε η θερμότερη χρονιά στον πλανήτη

Μάλιστα, υπό την καθοδήγηση του υπουργείου Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής δημιουργήθηκε ένα μοντέλο που αφορά την ενέργεια, τη γη και το σύστημα τροφίμων του κόσμου και δείχνει ότι το βιοτικό επίπεδο μπορεί να διατηρηθεί αλλά με σαρωτικές αλλαγές στον τομέα της γεωργίας, των μεταφορών, των τροφίμων και των καυσίμων.

Θα πρέπει να υπάρξει δραστική αναμόρφωση του ισχύοντος συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας και μαζικές επενδύσεις στα δημόσια συστήματα μεταφορών, στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και σ' αυτόν της πυρηνικής ενέργειας. Σε σχέση με τις μεταφορές, ένας σημαντικός παράγοντας που θα βοηθήσει στα θετικά αποτελέσματα είναι η μείωση της ποσότητας του διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπεται κατά 90%, καθώς το 2050 θα υπάρχουν εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα στον δρόμο.
Τo 2014 υπήρξε η θερμότερη χρονιά στον πλανήτη

Η παγκόσμια αριθμομηχανή προσφέρεται για χρήση και σε άλλες κυβερνήσεις πριν από τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις για το κλίμα που θα πραγματοποιηθούν στο Παρίσι τέλη του έτους.

ΤΑΧΥΤΕΡΑ ΛΙΩΝΟΥΝ ΟΙ ΠΑΓΕΤΩΝΕΣ
Αυξάνει ο ρυθμός τήξης των πάγων της Ισλανδίας

Με ταχύτερους ρυθμούς από το αναμενόμενο γίνεται η τήξη των πάγων της Ισλανδίας, οδηγώντας σε γεωλογικά και πιθανώς ηφαιστειακά προβλήματα. Σε νέα έρευνα του Πανεπιστημίου της Αριζόνα καταγράφονται οι φυσικές αλλαγές στον φλοιό πάγου της Ισλανδίας χρησιμοποιώντας δέκτες GPS, χρησιμοποιώντας συνολικά 62 αισθητήρες, 27 εκ των οποίων τοποθετήθηκαν στο κέντρο της Ισλανδίας, όπου βρίσκεται το μεγαλύτερο στρώμα πάγου.

Η έρευνα έδειξε ότι μεγάλα κομμάτια πάγου στην Ισλανδία λιώνουν και η γη κάτω από τον πάγο αναδύεται. Όπως επισημαίνουν οι γεωλόγοι, το φαινόμενο προκαλείται από την αύξηση των θερμοκρασιών στα υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη. Προς το παρόν, η επιφάνεια της Ισλανδίας εμφανίζει άνοδο 3,56 εκατοστά ανά έτος. Με το λιώσιμο των πάγων, ο ρυθμός ανόδου ολοένα και θα αυξάνεται, γεγονός που ονομάζεται «φαινόμενο ανάτασης».

«Όπως λιώνουν οι παγετώνες, η πίεση στους υποκείμενους βράχους μειώνεται», εξήγησε η γεωφυσικός του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, Καθλίν Κόμπτον, προσθέτοντας πως «τα πετρώματα σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες μπορούν να διατηρήσουν τη στερεά φύση τους, εάν η πίεση είναι αρκετά υψηλή. Όταν μειώνεται η πίεση, τότε μειώνεται και η θερμοκρασία τήξης.

Το συνεχές λιώσιμο των παγετώνων μπορεί να οδηγήσει σε ηφαιστειακές δραστηριότητες στο μέλλον». Ο συνδυασμός υψηλής θερμότητας και χαμηλής πίεσης δημιουργεί ένα περιβάλλον που ευνοεί την τήξη αυτών των πετρωμάτων που ανυψώνονται, σε μια διαδικασία που παρέχει μάγμα προς το ηφαιστειακό σύστημα. Αυτό σημαίνει πως υπάρχει διαθέσιμος μεγαλύτερος όγκος που μπορεί να εκτοξευτεί κατά την έκρηξη ενός ηφαιστείου, σύμφωνα με τον Ρίτσαρντ Κόμπτον, συνεπικεφαλής της μελέτης.

Οι μετρήσεις
Η μελέτη βασίστηκε στις μετρήσεις ενός δικτύου από δέκτες GPS, στερεωμένους στα πετρώματα της Ισλανδίας, ορισμένοι από τους οποίους λειτουργούν από το 1995 και άλλοι εγκαταστάθηκαν μετά το 2006. Το 2013, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα υψίπεδα της κεντρικής και νότιας Ισλανδίας, όπου βρίσκονται πέντε από τους μεγαλύτερους παγετώνες του νησιού, ανυψώνονταν με ολοένα μεγαλύτερη ταχύτητα.

Οι υπολογισμοί έδειξαν το 1980, το έτος κατά το οποίο άρχισαν να καταγράφονται σημαντικές άνοδοι της θερμοκρασίας λόγω της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής. Η απώλεια πάγου και ο ρυθμός αυτής της απώλειας είναι δύσκολο να μετρηθεί, σύμφωνα όμως με τους ερευνητές η παρατηρούμενη επιτάχυνση της ανύψωσης δεν μπορεί παρά να οφείλεται σε επιτάχυνση της τήξης των πάγων.

«Η Ισλανδία είναι το πρώτο μέρος του κόσμου για το οποίο μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι η επιταχυνόμενη ανύψωση σημαίνει επιταχυνόμενη απώλεια πάγου», υποστηρίζει ο Ρίτσαρντ Μπένετ του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, μέλος της διεθνούς ερευνητικής ομάδας. Ο Μπένετ επισημαίνει ότι το φαινόμενο δεν αποκλείεται να αυξήσει την ηφαιστειακή δραστηριότητα στο σεισμογενές νησί της Ισλανδίας. Όπως λέει ο ερευνητής, υπάρχουν ενδείξεις ότι μετά το τέλος της τελευταίας παγετώδους περιόδου, η ηφαιστειακή δραστηριότητα σε ορισμένες περιοχές της Ισλανδίας αυξήθηκε κατά 30 φορές. Άλλες ερευνητικές ομάδες έχουν προειδοποιήσει ότι η σημερινή κλιματική αλλαγή θα αυξήσει τις ηφαιστειακές εκρήξεις όπως αυτή του ισλανδικού ηφαιστείου Αϊγιαφγιαλαγιοκούλ το 2010, η οποία καθήλωσε τα αεροπλάνα και είχε οικονομικές επιπτώσεις σε όλο τον κόσμο.