Ο θεσμός της διαμεσολάβησης - Τι είναι και πώς μπορεί να επιταχύνει τη Δικαιοσύνη

Η προώθηση της διαμεσολάβησης ως μέσο για την αλλαγή της νοοτροπίας των πολιτών και την επιτάχυνση των διαδικασιών στο χώρο της Δικαιοσύνης προωθείται από τον Οργανισμό Προώθησης Εναλλακτικών Μεθόδων Επίλυσης Διαφορών (ΟΠΕΜΕΔ), ο οποίος παρουσιάστηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας.



Στην Ιταλία, ο θεσμός της διαμεσολάβησης στην επίλυση διαφορών, ο οποίος είναι υποχρεωτικός σε πολλές περιπτώσεις, σημειώνει μεγάλη επιτυχία, καθώς 200.000 υποθέσεις έχουν επιλυθεί με τον συγκεκριμένο τρόπο εξωδικαστικά, ενώ και στη Βόρεια Ευρώπη έχει εμπεδωθεί σε αρκετά μεγάλο βαθμό. Στην Ελλάδα, όπως έγινε γνωστό, στα πινάκια των Πρωτοδικείων βρίσκονται περισσότερες από μισό εκατομμύριο υποθέσεις, ενώ ο χρόνος που απαιτείται προκειμένου να τελεσιδικίσει μία υπόθεση, μπορεί να φθάσει και τα 8 χρόνια.

«Η διαμεσολάβηση καλείται να δώσει λύση στο χρόνιο πρόβλημα της επιτάχυνσης της απονομής δικαιοσύνης», δήλωσε ο πρώην πρωθυπουργός και πρόεδρος της διοικούσας επιτροπής του ΟΠΕΜΕΔ Παναγιώτης Πικραμμένος, επισημαίνοντας την ανάγκη για αλλαγή νοοτροπίας των πολιτών για την επίλυση των διαφορών τους. «Η καθυστερημένη απονομή της δικαιοσύνης δεν είναι απονομή δικαιοσύνης» τόνισε, προσθέτοντας τις αρνητικές επιπτώσεις που αυτό συνεπάγεται στην οικονομία, την ανάπτυξη και την κοινωνία. «Η διαμεσολάβηση αποτελεί στοιχείο πολιτιστικής αναβάθμισης» ανέφερε.

Αν και ο θεσμός της διαμεσολάβησης έχει εισαχθεί στη χώρα μας απ΄ το 2010, εντούτοις, δεν είναι ευρύτερα διαδεδομένος. Στρατηγικό πλεονέκτημα του ΟΠΕΜΕΔ καθίσταται η συμμετοχή όλων των κοινωνικών εταίρων, και των σημαντικότερων θεσμικών εκπροσώπων της οικονομικής ζωής και της επιστημονικής κοινότητας.

«Να δοθεί περιεχόμενο με ουσιαστική δράση και μετρήσιμα αποτελέσματα» τόνισε ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου Αθήνας Βασίλης Αλεξανδρής, επισημαίνοντας ως προαπαιτούμενο μια μορφή υποχρεωτικότητας. Επιπλέον, δεσμεύτηκε για ανάληψη πρωτοβουλίας εκ μέρους του δικηγορικού συλλόγου διασύνδεσης των διαμεσολαβητών με την αγορά εργασίας, καθώς -όπως- είπε η διαμεσολάβηση αποτελεί φυσικό χώρο επέκτασης του νομικού κόσμου.

Απ΄ την πλευρά της η πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών Λούκα Κατσέλη έκανε λόγο για έναν πρωτοποριακό θεσμό, προσθέτοντας ότι στόχος του είναι «να μπολιάσουμε την κοινωνία με την κουλτούρα της συναίνεσης». Χαρακτήρισε ως επίτευγμα το ότι 14 φορείς κάθισαν στο ίδιο τραπέζι, καλώντας παράλληλα τις ενώσεις καταναλωτών να στηρίξουν το εγχείρημα.

Η κ. Κατσέλη ανέφερε, επίσης, ότι οι τράπεζες έχουν αναπτύξει εσωτερικά μηχανισμούς διαμεσολάβησης, και σημείωσε ότι δεν υπάρχει θεσμική επαφή μεταξύ τραπεζών και distress funds για τη διαμεσολάβηση.

Ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γιάννης Παναγόπουλος, χαιρετίζοντας τη δημιουργία του νέου φορέα, τόνισε κι αυτός απ΄ την πλευρά του ότι η δίκαιη δίκη έχει να κάνει με την έγκαιρη απονομή δικαιοσύνης, και αναφέρθηκε στα ευρωπαϊκά πρόστιμα που καλείται να πληρώσει η χώρα μας εξαιτίας των καθυστερήσεων στην απονομή δικαιοσύνης.

Ο πρόεδρος του ΣΕΒ Φέσσας Θεόδωρος δήλωσε ότι η καθυστέρηση απονομής δικαιοσύνης αποτρέπει τις επιχειρήσεις και τις επενδύσεις, ενώ δήλωσε τη στήριξη του συνδέσμου για την εμπέδωση μίας νέας επιχειρηματικής κουλτούρας.

Για το δυσανάλογο κόστος σε σχέση με τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις έκανε λόγο ο Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος (ΓΣΕΒΕΕ), καθώς όπως είπε αποτρέπονται στο να προσφύγουν στην Δικαιοσύνη, εκφράζοντας κι αυτός τη στήριξή του «σε έναν θεσμό απαραίτητο για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας».

Απ΄ την πλευρά του ο Γιώργος Στασινός, πρόεδρος του ΤΕΕ και ταμίας του ΟΠΕΜΕΔ χαρακτήρισε ως την επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης ως τη μεγαλύτερη εθνική μεταρρύθμιση, και τόνισε ότι «εντός ενός έτους θα πρέπει να υπάρχουν απτά αποτελέσματα». Μάλιστα, έκανε γνωστό ότι το ΤΕΕ το προσεχές διάστημα πρόκειται να αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες στον τεχνικό κόσμο για την προώθηση της διαμεσολάβησης για την επίλυση των διαφορών του.

Όπως έκανε γνωστό ο Λάμπρος Κοτσίρης, επικεφαλής ομάδας εκπαιδευτών διαμεσολαβητών, στην Ελλάδα έχουν εκπαιδευτεί 1.500 διαμεσολαβητές. Ήδη σχολεία ξεκίνησαν διαμεσολάβηση για την αντιμετώπιση του εκφοβισμού, ενώ ομάδα ειδικών προωθεί σχέδιο δράσης για την προώθηση του θεσμού.

Επιπλέον, έκρινε κι αυτός απαραίτητη την υποχρεωτικότητα για ορισμένες υποθέσεις, καθώς, όπως είπε, έχει κριθεί απόλυτα συνταγματική, και ανεβάζει το πολιτιστικό επίπεδο των λαών. «Δικαιοσύνη είναι ο πολίτης να λύνει τις διαφορές του με γρήγορο τρόπο, με μικρό κόστος και λιγότερο πόνο», είπε, διευκρινίζοντας ότι μία διαμεσολάβηση δεν αποκλείει και τη δικαστική κατάληξη της υπόθεσης.

Σκοπός του ΟΠΕΜΕΔ είναι να λειτουργήσει οριζόντια και κάθετα με τον πολίτη, τους φορείς και τις επιχειρήσεις αντίστοιχα. Να γίνει κτήμα του πολίτη και απόφαση του νομικού να το χρησιμοποιήσει, δήλωσε ο Νικόλας Κανελλόπουλος, γενικός γραμματέας του ΟΠΕΜΕΔ. Όπως είπε, μπορεί να έχει θαυμάσια αποτελέσματα σε οικογενεικακές διαφορές, εμπορικές διαφορές, αλλά και άλλους κλάδους.

Σημειώνεται, τέλος, ότι στο site του υπουργείου Δικαιοσύνης υπάρχουν πιστοποιημένοι διαμεσολαβητές (http://www.diamesolavisi.gov.gr/), οι οποίοι έχουν περάσει με επιτυχία διαδικασίες εξετάσεων του υπουργείου Δικαιοσύνης, ενώ και οι δικηγορικοί σύλλογοι μπορούν να προτείνουν ειδικούς. Το κόστος σύμφωνα με υπουργική απόφαση ανέρχεται στα 100 ευρώ ανά ώρα με ανώτατη χρονοχρέωση τις 24 ώρες. Μία κοινή διαμεσολάβηση μπορεί να ολοκληρωθεί το αργότερο σε 8 ώρες, ενώ σε τρεις συναντήσεις μπορεί να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία.