Οι «εγκλωβισμένοι της Ευρωζώνης»

Το ότι το κλίμα στην Ελλάδα αλλάζει σε σχέση με το ευρωπαϊκό εγχείρημα, είναι πλέον γεγονός.



Οι Ευρωπαίοι έχουν καταφέρει το ακατόρθωτο: Έχουν μετατρέψει τους πολίτες μιας από τις πιο φιλοευρωπαϊκές χώρες σε ευρωσκεπτικιστές. Η μεταστροφή δεν έχει γίνει από μια τη μέρα στην άλλη, με απότομο τρόπο. Έχει πραγματοποιηθεί βήμα βήμα. Τι σημαίνει αυτό; Αν είχε γίνει απότομα θα μπορούσε να είναι περαστική, ως στιγμιαία αντίδραση. Επειδή όμως η μεταστροφή είναι αργή και μέσα σε βάθος χρόνου, τούτο σημαίνει ότι έχει αποκτήσει ρίζες. Σκαλοπάτι σκαλοπάτι, οι αντιδράσεις συσσωρεύουν αντιλήψεις «σκληρού υλικού».

Πολλά μπορούν να γραφούν για το πώς φθάσαμε στο σημείο αυτό. Όμως αν θέλουμε να απομονώσουμε κάτι που ερμηνεύει τον ευρωσκεπτικισμό, πρέπει να σταθούμε σε μια εικόνα: Εκείνη του Γερμανού υπουργού Οικονομικών. Δεν δαιμονοποιούμε τον συγκεκριμένο πολιτικό. Απλώς καταγράφουμε τη γενικότερη εικόνα που εκπέμπει: Πάντα σκληρή, επιθετική, σκυθρωπή, χωρίς ίχνος κάποιας κατανόησης για το σοκ και τις θυσίες μιας χώρας. Ο Σόιμπλε όμως δεν αντιπροσωπεύει τον εαυτό του. Αλλά τη χώρα που ηγείται de facto της Ευρωζώνης. Και φάνηκε, σε μια κρίσιμη στιγμή, να εύχεται το Grexit. Βεβαίως, η Μέρκελ, νηφάλια και ανθρώπινη, είναι μια αντίρροπη τάση. Όμως, όσο πλησιάζουν οι γερμανικές εκλογές, τόσο ο Σόιμπλε θα είναι μη ελέγξιμος.

Οι πρόσφατες παρεμβάσεις του είναι χαρακτηριστικές. Απαίτησε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία είναι φυσικά ανεξάρτητη, να σταματήσει την ποσοτική χαλάρωση (QE), που διέσωσε την Ευρωζώνη από βαθιά ύφεση. Στο Eurogroup λειτουργεί ως βαριά σκιά, που δίνει τον τελικό τόνο. Οι περίπλοκες δηλώσεις του για το ΔΝΤ και μια πιθανή αποχώρησή του από το πρόγραμμα, έχουν κάποια μορφή απειλής για τη χώρα μας. Και αυτό παρά τη δήθεν ικανοποίηση που εκφράζει με περισσή αφέλεια η κυβέρνηση Τσίπρα. Στην πραγματικότητα, η όλη συμπεριφορά Σόιμπλε ανατρέπει μια πάγια στρατηγική της Γερμανίας να μην εμφανίζεται στην Ευρώπη ότι επιβάλλει την ηγεσία της (fuhrung) και ακόμη λιγότερο να επιθυμεί την κυριαρχία της (ubermacht). Όμως, και στην πρώτη περίπτωση, αλλά κυρίως στη δεύτερη, υπάρχει μόνο ένα αποτέλεσμα: Σε πολλές χώρες της Ευρωζώνης, η αίσθηση γερμανικής αλαζονείας αυξάνει την οργή και τον ευρωσκεπτισκισμό. Κάτι που ήδη συμβαίνει, ειδικά με την άνοδο κυρίως ενός δεξιόστροφου λαϊκιστικού εθνικισμού.

Προφανώς, δεν είναι ο Σόιμπλε, ούτε οι δανειστές, που έχουν την κύρια ευθύνη για τα οικονομικά δεινά της χώρας. Η ελληνική κοινή γνώμη σε αυτό το σημείο είναι ρεαλιστική, παρά τα όποια λάθη των Ευρωπαίων. Γνωρίζει πως για τα δεινά ευθύνεται το πολιτικό και κομματικό προσωπικό της χώρας. Πολιτικοί ανεύθυνοι, λαϊκιστές και κραυγαλέα ανίκανοι ως διαχειριστές. Με κομματικό υλικό πολύ κάτω του μετρίου. Όμως, συμπεριφορές και ύφος όπως εκείνα του Σόιμπλε έχουν πλέον παράξει τους πικρούς καρπούς ενός εχθρικού κλίματος για την Ευρώπη. Αυτό αποδεικνύουν τα στοιχεία των τελευταίων «Τάσεων» της MRΒ, δηλαδή της πιο αξιόπιστης έρευνας της κοινής γνώμης, που γίνεται κάθε έξι μήνες, όχι τηλεφωνικά, αλλά πρόσωπο με πρόσωπο

Τι δείχνει η έρευνα αυτή; Εκείνοι που επιθυμούν την παραμονή στο ευρώ, βρίσκονται μειούμενοι στο 61,3%. Όλο και περισσότεροι ζητούν ρήξη με τους Ευρωπαίους, εάν ζητήσουν πιο σκληρά μέτρα. Παρά το 61,3%, η παραμονή στο ευρώ θεωρείται απλώς αναγκαίο κακό! Οι περισσότεροι πολίτες θεωρούν πως είμαστε πλέον «εγκλωβισμένοι» (29,3%). Ότι δηλαδή δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς. Διότι οι συνέπειες θα είναι χειρότερες, αν φύγουμε. Οι «εχθρικοί» προς το ευρώ είναι περισσότεροι (28,5%) από τους «φιλικούς» (27,4%)! Και βαίνουν αυξανόμενοι. Η αποκάλυψη αυτή είναι συνταρακτική.

Όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δρομολογούσε τη μεταπολίτευση και σταθεροποιούσε τη Δημοκρατία, έβλεπε (και ορθώς) ως πυλώνα της, την ένταξη στην ΕΟΚ. Αυτό ήταν ένα παράθυρο για ένα ασφαλές μέλλον. Τώρα το παράθυρο τείνει να κλείσει. Ελάχιστες αχτίδες περνούν μέσα από αυτό. Άλλωστε, η απογοήτευση από την Ευρώπη επισκιάζεται από την απαξίωση κομμάτων και πολιτικών της χώρας. Η τωρινή κυβέρνηση συγκεντρώνει 83,5% αρνητικές κρίσεις! Η συντριπτική πλειοψηφία (60,8% έναντι 34,6%) θεωρεί πως με κυβέρνηση της ΝΔ, τα πράγματα θα είναι «είτε ακόμη χειρότερα, είτε το ίδιο κακά». Άρα, από πού να πιαστεί το εκλογικό σώμα; Από τις συνεργασίες στο ΠΑΣΟΚ, που θυμίζουν πόσο ξεπερασμένο έχει καταντήσει; Ταυτόχρονα, για να επιστρέψουμε στα σοβαρότερα, η Ευρωζώνη δεν αντιμετωπίζεται ως σανίδα σωτηρίας, αλλά πρωταρχικά ως αποτροπή ακόμη χειρότερων εξελίξεων. Φθάσαμε πλέον στο σημείο, να είμαστε απλώς «οι εγκλωβισμένοι της Ευρωζώνης»! Και τίποτα περισσότερο.