Εφιάλτης για την κυβέρνηση στεγαστικά δάνεια 10 δισ. ευρώ

Κοινό εφιάλτη στο "πρόσωπο" των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων θα αντιμετωπίσουν το προσεχές διάστημα τράπεζες και κυβέρνηση. Πρόκειται για προβληματικά δάνεια συνολικού ύψους 27,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων ένας "σκληρός πυρήνας" της τάξεως των 10 δισ. ευρώ θα απαιτήσει ισορροπίες σε τεντωμένο σχοινί. 

Το πρόβλημα των κόκκινων στεγαστικών δανείων, ενόψει της έναρξης των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, αποτελεί "ωρολογιακή βόμβα" που καλούνται να "απασφαλίσουν" τόσο οι τράπεζες, όσο και η κυβέρνηση. 

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έδωσε χθες η Τράπεζα της Ελλάδος με την Έκθεσή της για τους Επιχειρησιακούς Στόχους Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων, η συνεχιζόμενη πάλη για την καταστολή των NPLs (μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών) οφείλεται στα στεγαστικά χαρτοφυλάκια. Στο β΄ τρίμηνο του 2017, τα τελευταία συνέχισαν την τάση που διαμορφώθηκε για πρώτη φορά στο α΄ τρίμηνο του έτους και η οποία συνίσταται στη δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων. 

Μάλιστα, στο στεγαστικό χαρτοφυλάκιο των τραπεζών σημειώθηκαν οι σημαντικότερες εισροές μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, με παρήγορο αντισταθμιστικό γεγονός τον υψηλό ρυθμό αποκατάστασης της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων της κατηγορίας αυτής. Το τελικό αποτέλεσμα, όμως, είναι να μην μπαίνει πάτος στο βαρέλι των κόκκινων στεγαστικών δανείων, αφού όσο και να ομαλοποιείται η κατάσταση στα υφιστάμενα προβληματικά στεγαστικά δάνεια, στον "κουβά"προστίθενται συνεχώς νέα. Σημειώνεται ότι γενικά για όλες τις κατηγορίες δανείων, ο τριμηνιαίος δείκτης αθέτησης (defaultrate) παραμένει σε επίπεδο άνω του 2%, επίπεδο που θεωρείται υψηλό και ξεπερνά το ρυθμό αποκατάστασης της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων (curerate).

Το ακόμη πιο ανησυχητικό στοιχείο που προσδίδει στην κατάσταση τα χαρακτηριστικά "ωρολογιακής βόμβας", είναι αυτό που προκύπτει από τις διαπιστώσεις της ΤτΕ για το καθεστώς των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων. Συνολικά, όπως αναφέρει η ΤτΕ στην Έκθεση για τους Επιχειρησιακούς Στόχους, ποσοστό 15% των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τελεί υπό καθεστώς αίτησης για υπαγωγή σε νομική προστασία, ενώ ειδικά στα στεγαστικά δάνεια το ποσοστό αυτό ξεπερνά το 30%. Πρόκειται δηλαδή για στεγαστικά δάνεια ύψους 10 δισ. ευρώ που ζητούν "άσυλο" ή αλλιώς για 1 σε κάθε 3 μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια των τραπεζών. 

Περαιτέρω, σύμφωνα με αναφορές που είχε κάνει παλαιότερα η ΤτΕ, "ανησυχητική ένδειξη είναι το γεγονός ότι τα 2/3 του συνόλου των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που εμπίπτουν στην κατηγορία καθυστέρησης μεγαλύτερης των 90 ημερών (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι καταγγελμένες απαιτήσεις) έχουν καθυστέρηση μεγαλύτερη του ενός έτους. Το αντίστοιχο ποσοστό για τα στεγαστικά διαμορφώνεται στο 70%, ενώ για τα καταναλωτικά στο 76% τα οποία έχουν καθυστέρηση μεγαλύτερη του εξαμήνου".

Όλα τα παραπάνω στοιχεία παύουν πλέον να αποτελούν υπόθεση μόνο των τραπεζών, αλλά θα εξελιχθούν το αμέσως προσεχές διάστημα και στο μεγάλο πονοκέφαλο της κυβέρνησης. 

Όι τράπεζες υλοποιούν πυρετωδώς τις τελευταίες κινήσεις για τον συντονισμό των δεδομένων τους ενόψει των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, ενώ η λειτουργία της πλατφόρμας αναμένεται στα τέλη του μήνα. Παράλληλα, γίνεται σταδιακά πιο ορατό από τον Ιούνιο (Χαμηλώνουν τα όρια για την προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς), ότι δηλαδή οδεύουμε σε πολύ αυστηρότερα κριτήρια για την προστασία της πρώτης κατοικίας.

Σημειώνεται ότι την εβδομάδα αυτή ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γ. Σταθάκης, ανέφερε ότι η δημιουργία της πλατφόρμας των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών ήταν μέρος της συμφωνίας με τους δανειστές, ενώ η συμφωνία για τα κόκκινα δάνεια πέτυχε ισχυρή προστασία για την πρώτη κατοικία, με τα 2/3 των περιστατικών να προστατεύονται πλήρως μέχρι τα τέλη του 2017. Ο κ. Σταθάκης είπε ότι τη συνέχεια θα υπάρξει νέα ρύθμιση με βάση τις συζητήσεις που θα γίνουν με τους Θεσμούς. Όσο για την έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, ανέφερε ότι "σύμφωνα με το Υπουργείο Δικαιοσύνης είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε μέσα στις αμέσως επόμενες βδομάδες με την ηλεκτρονική πλατφόρμα, ξεκινώντας από επαγγελματικά ακίνητα".