Τα ψιλά γράμματα της παραγραφής των λιστών

Πολύ κρίσιμη για την εισπρακτική απόδοση των ελέγχων στις λεγόμενες λίστες είναι η παραγραφή των υποθέσεων έως και το 2005 που όπως, έδειξε και η εγκύκλιος της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, μπαίνουν πλέον και επισήμως στο συρτάρι των φορολογικών ελέγχων.

Η κρισιμότητα αυτή προκύπτει από μερικές πολύ σημαντικές λεπτομέρειες που έχουν να κάνουν με τον τρόπο που διενεργούνται οι έλεγχοι αλλά και τους τρόπους που έχουν οι ελεγχόμενοι στη διάθεσή τους προκειμένου να δικαιολογήσουν ποσά που εντοπίσθηκαν από τις φορολογικές αρχές στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.

Το γεγονός ότι πλέον οι φορολογικές υποθέσεις έως και το 2005 θεωρούνται περιγεγραμμένες επηρεάζει άμεσα το ελεγκτικό αντικείμενο. Και αυτό διότι οι φορολογούμενοι μπορούν πλέον να επικαλεστούν όλο το ποσό που είχαν στη διάθεσή τους έως και το τέλος του 2005 προκειμένου να δικαιολογήσουν ποσά τα οποία εντοπίσθηκαν τα επόμενα χρόνια στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Χαρακτηριστικές υποθέσεις αυτής της κατηγορίας είναι οι λεγόμενες λίστες, όπως η λίστα Λαγκάρντ, Μπόργιανς ή εμβασμάτων.

Σύμφωνα με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας οι έλεγχοι που γίνονται για την "αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας" από τα ελεγκτικά κέντρα όπως το Κέντρο Φορολογούμενων Μεγάλου Πλούτου θα πρέπει να γίνονται ανά χρήση και όχι μόνο στο έτος που εντοπίσθηκαν τα χρήματα στον τραπεζικό λογαριασμό του ελεγχόμενου.

Για παράδειγμα, ένας φορολογούμενος βρέθηκε στη λίστα εμβασμάτων με ποσό 20 εκατ. ευρώ τα οποία έστειλε στο εξωτερικό το 2010.  Για όποια ποσά ο ελεγχόμενος μπορεί με στοιχεία να αποδείξει ότι έχουν "συσσωρευτεί” έως και το τέλος του 2005, η φορολογική αρχή δεν ασχολείται πλέον για να του βεβαιώσει πρόστιμα και πρόσθετους φόρους για τη λεγόμενη "αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας”.

Αν για παράδειγμα μπορεί να αποδείξει ότι από τα 20 εκατ. τα 15 τα συσσώρευσε στους τραπεζικούς του λογαριασμούς πριν το 2015 τότε γλιτώνει φόρους και πρόστιμα για αυτό το ποσό και είναι πλέον "εκτεθειμένος” φορολογικά μόνο για το υπόλοιπο των 5 εκατ. ευρώ. Προϋπόθεση βέβαια για να έχουν παραγραφεί οι υποθέσεις έως και το 2005 είναι ο φορολογούμενος να έχει υποβάλλει φορολογική δήλωση.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η παραγραφή των φορολογικών υποθέσεων έως και το 2005 είναι αποτέλεσμα άλλης απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας η οποία ξεκαθάρισε ότι όλες οι αποφάσεις παράτασης παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων είναι αντισυνταγματικές. Βάσει αυτής της απόφασης του ΣτΕ η ΑΑΔΕ έδωσε οδηγίες στους ελεγκτικούς μηχανισμούς για το ποιες υποθέσεις, από τις εκκρεμείς, θα πρέπει να ελέγξουν κατά προτεραιότητα.

Πιο αναλυτικά, η εγκύκλιος της ΑΑΔΕ ορίζει ότι από τις εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις πρέπει να ελεγχθούν κατά προτεραιότητα οι εξής:
-υποθέσεις έως και το 2005 για τις οποίες όμως ο φορολογούμενος δεν έχει υποβάλλει φορολογικές δηλώσεις. Πρόκειται ουσιαστικά για ελάχιστες υποθέσεις
-υποθέσεις από το 2006 και μετά για τις οποίες υπάρχουν πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία (π.χ. εμφανίζεται ο φορολογούμενος σε λίστες)

-υποθέσεις από το 2008 και μετά στις οποίες έχει στοιχειοθετηθεί φοροδιαφυγή
-υποθέσεις από το 2011 και μετά καθώς αυτές εμπίπτουν στο γενικό κανόνα της 5ετούς παραγραφής.