Σε κινούμενη άμμο οι μισές υπερχρεωμένες επιχειρήσεις

Σε κινούμενη άμμο βρίσκεται μία στις δύο προβληματικές υπερχρεωμένες επιχειρήσεις, με αμφίβολη την επιβίωσή της, καθώς φαίνεται να αποτυγχάνει στα "τεστ βιωσιμότητας" των τραπεζών.

Καθώς προχωρούν οι αναδιαρθρώσεις των "κόκκινων" επιχειρηματικών χαρτοφυλακίων των τραπεζών, στο πλαίσιο των στόχων μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, οι τράπεζες διαπιστώνουν ότι το 45% των επιχειρηματικών χορηγήσεών τους είναι προβληματικό. Από τις προβληματικές αυτές επιχειρήσεις, οι τράπεζες εκτιμούν ότι θα μπορούσε να καταστεί βιώσιμο και να διασωθεί κατόπιν αναδιαρθρώσεων το 20%, ενώ το υπόλοιπο 25% των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων δεν έχει σωτηρία. Στην πράξη δηλαδή, μία στις δύο προβληματικές επιχειρήσεις δεν έχει ελπίδα διάσωσης και οδηγείται νομοτελειακά σε πτώχευση.

Στον αντίποδα, το 55% των επιχειρήσεων κρίνεται υγιές από τις τράπεζες, με το 25% να κατηγοριοποιείται ως άκρως υγιές και το υπόλοιπο 30% να παρουσιάζει "διαβαθμίσεις υγείας". Η συνολική αυτή κατηγοριοποίηση ορίζει το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθούν προσεχώς οι τράπεζες και προδιαγράφει το τοπίο των αλλαγών στον επιχειρηματικό χάρτη μέσα στην επόμενη διετία.

Πιέσεις και αντίβαρα

Όπως αναφέρουν τραπεζίτες στο "Κεφάλαιο", οι πιέσεις που ασκούνται από τον SSM για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων σε συντομότερο εναπομείναντα χρόνο μέχρι τα τέλη του 2019 είναι τέτοιες, που σε ορισμένες περιπτώσεις θα οδηγήσουν τις τράπεζες ακόμα και σε κινήσεις αντίθετες προς το συμφέρον τους για την ανάκτηση οφειλών. Αυτό σημαίνει ότι δεν αποκλείεται, αντί να συνεχίσουν τον "ορό" της χρηματοδότησης σε παραπαίουσες επιχειρήσεις, οι τράπεζες να οδηγήσουν περισσότερες εταιρείες στην ειδική διαχείριση ή και στην εκκαθάριση. Έτσι, μπορεί κατά το προσεχές διάστημα το κύριο "εργαλείο" των τραπεζών για τον χειρισμό των "κόκκινων" επιχειρηματικών δανείων να μην είναι ο εξωδικαστικός μηχανισμός, αλλά το άρθρο 68 του νόμου 4307/14 που προβλέπει αίτηση των πιστωτών για την υπαγωγή της επιχείρησης στην έκτακτη διαδικασία ειδικής διαχείρισης.

Επίσημαίνεται ότι οι τράπεζες πρέπει να μειώσουν τα "κόκκινα" δάνεια κατά 40 δισ. ευρώ μέχρι τα τέλη του 2019, στα 66,7 δισ. ευρώ, από 106,9 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2016. Η μείωση αυτή πρέπει να προέλθει κατά ποσοστό 58% από το "ξεκαθάρισμα" στα επιχειρηματικά δάνεια. Στο ποσοστό του 58%, η συμβολή των μεγάλων επιχειρήσεων ανέρχεται σε 16%, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε 26%, των μικρών σε 15% και των ναυτιλιακών σε 1%.

Οι κινήσεις των τραπεζών για το "ξεκαθάρισμα" των επιχειρηματικών χαρτοφυλακίων τους δεν πρόκειται να γίνουν χωρίς "αντίβαρα", έτσι ώστε να στηριχθούν οι υγιείς επιχειρήσεις και οι επιχειρήσεις με προοπτική βιωσιμότητας, αναστηλώνοντας την οικονομία και τις ίδιες τις τράπεζες.

Μέσα στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε ολομέτωπη "επίθεση" με νέες χορηγήσεις σε ευρύ φάσμα επιχειρήσεων προκειμένου να ανακόψουν δραστικά και τη συνεχιζόμενη πιστωτική συρρίκνωση. Τη "γραμμή" για τις νέες χρηματοδοτήσεις ανοίγουν οι αναδιαρθρώσεις επιχειρήσεων, οι οποίες θα ενταθούν από τον Οκτώβριο, με αιχμή τον ξενοδοχειακό κλάδο.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του "Κ", ήδη οι τράπεζες έχουν συμφωνήσει να εκταμιεύσουν ποσά της τάξεως των 1,5 δισ. ευρώ, τα οποία θα χρηματοδοτήσουν projects στον τουρισμό και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ επόμενο πεδίο είναι οι υποδομές και η ναυτιλία.

Αιχμή ο τουρισμός

Όπως αναφέρουν στελέχη τραπεζών στο "Κ", μόνο στον τουρισμό υπολογίζεται ότι για την υποστήριξη επενδυτικών σχεδίων για εξαγορές που έχουν συντελεστεί ή και συνδυαστικά με επικείμενες εξαγορές οι τράπεζες έχουν συμφωνήσει να εκταμιεύσουν 800 εκατ. ευρώ. Ενδεικτικά, μόνο για το σχέδιο ανάπτυξης του Αστέρα, μετά την εξαγορά του από την AGC Equity Partners και την τουρκική Dogus, οι τράπεζες θα παράσχουν χρηματοδότηση 250 εκατ. ευρώ. Στα 140 εκατ. ευρώ θα κινηθεί η χρηματοδότηση της ανάπτυξης του Χίλτον μετά την εξαγορά του από την ΤΕΜΕΣ του ομίλου Κωνσταντακόπουλου και την D-Marine, θυγατρική της Dogus. Τρίτο μεγαλύτερο "πακέτο" χρηματοδότησης, ύψους 100 εκατ. ευρώ (που καλύπτει και την εξαγορά), θα είναι αυτό προς τον ξενοδοχειακό όμιλο Sani-Ikos (των Σταύρου και Ανδρέα Ανδρεάδη και επενδυτικών κεφαλαίων της Oaktree Capital), που εξαγόρασε στην Κέρκυρα τα ξενοδοχεία Corfu Chandris και Dassia Handris και στην Κω το Club Med Kefalos. Στα 30 εκατ. ευρώ θα κινηθεί η χρηματοδότηση για τη δημιουργία ξενοδοχείου στη νότια Κρήτη από την TUI, κατόπιν εξαγοράς οικοπέδου ιδιοκτησίας του ομίλου Καράτζη. Εκτός αυτών, υπάρχουν συμφωνίες για χρηματοδότηση πολλών μικρότερων projects και δρομολογούνται νέες μεγάλες ανακατατάξεις στον ξενοδοχειακό κλάδο (π.χ., η πώληση του King George), οι οποίες θα διευρύνουν περαιτέρω τη ροή κεφαλαίων για τουριστικά αναπτυξιακά σχέδια.

Η έμφαση που θα δοθεί στη χρηματοδότηση του τουρισμού είναι προφανής, δεδομένων των συνεχών ρεκόρ αφίξεων και εσόδων που καταγράφει ο τομέας από το 2015 και εφεξής. Μετά το περσινό ρεκόρ με 27,8 εκατομμύρια τουρίστες, φέτος αναμένεται νέο ρεκόρ με 30 εκατ. επισκέπτες, ενώ, όπως αναφέρουν τραπεζίτες στο "Κ", πολλά από τα νέα συμβόλαια που έχουν κλειστεί για το 2018 είναι εγγυημένα, κάτι που δεν συνέβαινε στο παρελθόν. Έτσι, ο τουρισμός μεταβάλλεται στην ισχυρότερη ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας ώστε να βγει από την κρίση. Χάρη στον τουρισμό, η κυβέρνηση αναμένει ανάπτυξη της τάξεως του 1,8%. Σε κάθε περίπτωση, ενώ το 2010 ο τουρισμός συνέβαλε στο ΑΕΠ κατά 15,6%, ήδη το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 18,6% και, σύμφωνα με τις προβλέψεις του World Travel & Tourism Council (WTTC), στα επόμενα 10 χρόνια, το 2027, το ποσοστό αυτό θα αυξάνεται κατά 4,6% ετησίως, δηλαδή με ρυθμό μεγαλύτερο από την ανάπτυξη της συνολικής οικονομίας.

Οι τραπεζίτες επισημαίνουν στο "Κ" και μια θετική μεταστροφή στα ξενοδοχειακά δάνεια, τα οποία πλέον φαίνεται να εξυπηρετούνται στο σύνολό τους σχεδόν χωρίς καμία καθυστέρηση. Αυτό θα οδηγήσει σε μαζικότερες αναδιαρθρώσεις από τον προσεχή Οκτώβριο μέχρι τα τέλη Μαρτίου 2018.