Επέκταση της προστασίας των εγγυητών και στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια φυσικών
προσώπων, επίκειται με τις αλλαγές που πρόκειται να ψηφιστούν στο νόμο
Κατσέλη, στο πλαίσιο της επόμενης, τέταρτης αξιολόγησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ευθύνη του εγγυητή πρόκειται να περιοριστεί
στην ευθύνη του πρωτοφειλέτη, πράγμα που σημαίνει ότι η ευνοϊκή ρύθμιση
και το "κούρεμα" της οφειλής που θα λαμβάνει ο τελευταίος, θα αφορά
αυτόματα και τον εγγυητή.
Ενόψει της έναρξης αποκλειστικά ηλεκτρονικών πλειστηριασμών από τις 21 Φεβρουαρίου για τράπεζες – ιδιώτες πιστωτές και από την 1η Μαΐου για το Δημόσιο, αλλά και ενόψει των επικείμενων μαζικότερων πωλήσεων "κόκκινων" δανείων σε funds, χιλιάδες εγγυητές μη εξυπηρετούμενων δανείων βρίσκονται αυτή τη στιγμή υπό ασφυκτική πίεση.
Έχοντας εγγυηθεί συχνά σε περισσότερα από ένα δάνεια (σύμφωνα με
πληροφορίες, κατά τη διαδικασία των πλειστηριασμών οι συμβολαιογράφοι
διαπιστώνουν περιπτώσεις όπου ο ίδιος εγγυητής έχει εγγυηθεί για 6 – 7
δάνεια) και αποδεχόμενοι την ευθύνη της εγγύησης σε μία χρονική στιγμή
κατά την οποία το αξιόχρεό τους ήταν υψηλότερο από εκείνο του
δανειολήπτη, σήμερα χιλιάδες εγγυητές στεγαστικών, καταναλωτικών και
άλλων δανείων που έχουν λάβει φυσικά πρόσωπα και δεν εξυπηρετούνται, βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση από τον δανειολήπτη. Και αυτό διότι μπορεί ο δανειολήπτης να εξασφαλίζει ευνοϊκή ρύθμιση της οφειλής του με μερικό "κούρεμα", όμως ο εγγυητής συνεχίζει να ευθύνεται για την οφειλή στο
ακέραιο. Επομένως, οι τράπεζες συνεχίζουν να απευθύνονται στον εγγυητή
για την κάλυψη του υπολοίπου της οφειλής του δανειολήπτη.
Πλέον, με τις αλλαγές που πρόκειται να ψηφιστούν στο νόμο Κατσέλη,
η ευθύνη του εγγυητή θα περιορίζεται στην ευθύνη του δανειολήπτη για το
χρέος. Σημειώνεται ότι η πρόβλεψη αυτή έχει ψηφιστεί ήδη για τα δάνεια
των επιχειρήσεων στο πλαίσιο του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
Η βελτίωση της θέσης του συνεργάσιμου
εγγυητή ήταν μεταξύ των αλλαγών στο νόμο Κατσέλη που είχαν συμφωνηθεί με
τους "θεσμούς" στις αρχές Δεκεμβρίου. Ό νόμος Κατσέλη (Σταθάκη) θα εφαρμόζεται πλέον με αυστηρό μηχανισμό screening όλων των αιτούντων, με στόχο το μεγάλο "ξεκαθάρισμα" δανείων ύψους 15 δισ. ευρώ, στα οποία κρύβεται μεγάλη μερίδα στρατηγικών κακοπληρωτών.
Στο πλαίσιο αυτό, οι αλλαγές στο νόμο που συμφωνήθηκαν στις διαπραγματεύσεις με τους
"θεσμούς" προβλέπουν άμεση έξωση από το νόμο όσων δεν δικαιούνται την
προστασία του και επιβάλλουν άρση του τραπεζικού απορρήτου προκειμένου
να αποδεικνύεται η οικονομική αδυναμία του αιτούντος.
Ειδικότερα, η πληρότητα των κριτηρίων για την υπαγωγή ενός οφειλέτη στο νόμο Κατσέλη δεν θα κρίνεται πλέον όταν φτάσει η υπόθεση στο δικαστήριο, αλλά εξαρχής και με την προϋπόθεση της άρσης του τραπεζικού απορρήτου του αιτούντος.
Πέραν της άρσης του τραπεζικού απορρήτου, η αίτηση του οφειλέτη για υπαγωγή στο νόμο θα απορρίπτεται αν αποδειχθεί δόλος εκ μέρους του.
Ως δόλος θα εκλαμβάνεται π.χ. η μεταβίβαση (πώληση) ακινήτων σε
συγγενείς, η απόκρυψη οικονομικών και περιουσιακών στοιχείων, η πτώχευση
εταιρίας κ.λπ.
Το νέο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη θα
προβλέπει ότι όσοι αποδεικνύεται πως χρησιμοποιούν το νόμο για να
αποφύγουν την αποπληρωμή οφειλών τους, θα χάνουν αυτομάτως την προστασία
των διατάξεών του και θα ενεργοποιούνται εναντίον τους τα καταδιωκτικά
μέτρα των οποίων είχαν πετύχει αναστολή. Την προστασία από τα
καταδιωκτικά μέτρα των πιστωτών θα χάνουν όσοι αναβάλλουν την δικάσιμο
της αίτησής τους, καθώς μετά από δύο αναβολές θα γίνεται έλεγχος για το εάν πράγματι ο αιτών πληροί τα κριτήρια του νόμου και εάν όχι θα αποπέμπεται αυτομάτως από αυτόν.
Η αποπομπή από τις προστατευτικές
διατάξεις του νόμου θα ενεργοποιείται και εφόσον ο οφειλέτης παύσει να
ανταποκρίνεται στο συμφωνημένο πλάνο αποπληρωμής της οφειλής του.
Ωστόσο, εάν έχασε το πλάνο αποπληρωμής διότι χειροτέρευσε η οικονομική
του θέση, τότε ο οφειλέτης θα μπορεί να διεκδικήσει την εκ νέου υπαγωγή του στο νόμο, αποδεικνύοντας στο δικαστήριο την επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης.
Οι αλλαγές στο νόμο Κατσέλη θα
προβλέπουν επίσης ότι η ευνοϊκή ρύθμιση ενός οφειλέτη δεν θα μπορεί να
κληρονομηθεί. Δηλαδή, σε περίπτωση που ο οφειλέτης αποβιώσει, οι
κληρονόμοι του θα αναλάβουν το χρέος στην αρχική του μορφή και όχι με
την ευνοϊκή ρύθμιση για την αποπληρωμή του. Εξαίρεση θα υπάρχει στην
περίπτωση που το ακίνητο που θα κληρονομηθεί χρησιμοποιείται ως πρώτη
κατοικία από τους κληρονόμους του οφειλέτη. Στην περίπτωση αυτή, οι
κληρονόμοι θα πρέπει να πάνε στο δικαστήριο και να ζητήσουν ευνοϊκή
ρύθμιση οι ίδιοι και με βάση τα δικά τους οικονομικά δεδομένα.
Σημειώνεται ότι η τροποποίηση του νόμου Κατσέλη στο σημείο αυτό,
ουσιαστικά του δίνει παράταση ζωής ακόμη και για 20 χρόνια μετά, δεδομένου ότι τυπικά η ισχύς του παύει στα τέλη του 2018.
Στις τροποποιήσεις του νόμου θα υπάρχουν επίσης προβλέψεις για:
- Να λυθεί το πρόβλημα που προκύπτει από
το "κούρεμα" ασφαλιστικών οφειλών και που έχει ως αποτέλεσμα απώλεια
σύνταξης και ασφαλιστικών δικαιωμάτων για τον οφειλέτη.
- Να υπάρχει εύλογη περίοδος για την
αποπληρωμή δόσης που αποφασίζει το δικαστήριο (δηλ. στην περίπτωση που η
τράπεζα ασκήσει έφεση για υψηλότερη καταβολή δόσης από τον οφειλέτη και
αυτή εγκριθεί, να υπάρχει λογική περίοδος μετάβασης από την προηγούμενη
χαμηλότερη στην υψηλότερη δόση).
- Να μειωθούν τα δικαιολογητικά που
απαιτούνται για την αίτηση υπαγωγής στο νόμο και μάλιστα αυτά να
ανταλλάσσονται ηλεκτρονικά από τους διάφορους φορείς και να φτάνουν έτσι
στο δικαστήριο.
- Να υπάρξει βελτίωση της θέσης του συνεργάσιμου εγγυητή.
