Η ελευθερία της ελληνικής κυβέρνησης να εφαρμόζει μέτρα στήριξης της οικονομίας (έχει προγραμματίσει παρεμβάσεις 24 δισ. ευρώ για φέτος) χωρίς να λογαριάζει τους δημοσιονομικούς στόχους (ελευθερία που έδωσαν τον Μάρτιο οι θεσμοί της ΕΕ σε όλα τα κράτη) είναι πιθανό να μην έχει συνέχεια με τη σημερινή της μορφή και το 2021.
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες από τις διαπραγματεύσεις που έχουν ξεκινήσει να λαμβάνουν χώρα αναφορικά με την πρόταση της Κομισιόν για το πακέτο των 750 δισ. ευρώ (32 δισ ευρώ για την Ελλάδα), και τις αντιδράσεις των κρατών του "Βορρά", αναζητούνται αντισταθμίσματα και εκπτώσεις. Και τούτο ούτως ώστε να υπάρξει συμβιβαστική λύση μέσα στον Ιούνιο – Ιούλιο.
Μία λοιπόν από τις "αντιπαροχές" ούτως ώστε να βρεθεί αυτή η χρυσή τομή είναι να αρχίσει να σφίγγει ο κλοιός, ξανά, αναφορικά με την υποχρέωση των κρατών - μελών να διατηρούν τα πρωτογενή πλεονάσματα και να συγκρατούν την άνοδο του χρέους. Αυτό, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, μπορεί να οδηγήσει στη διατήρηση το 2021 μόνο του πρώτου βήματος δημοσιονομικής χαλάρωσης από τα συνολικά δύο βήματα που ελήφθησαν φέτος.
Δηλαδή να μην επαναληφθεί η λεγόμενη "ρήτρα διαφυγής" που επιτρέπει την ελεύθερη λήψη δημοσιονομικών μέτρων τα οποία σχετίζονται με την υγειονομική κρίση, αλλά μόνο το πρώτο βήμα δημοσιονομικής ευελιξίας το οποίο ελήφθη τον Μάρτιο του 2020 και επιτρέπει αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους που έχουν τεθεί αλλά με γνώμονα το κριτήριο του διαρθρωτικού δημοσιονομικού στόχου. Δηλαδή λαμβάνοντας υπόψη την επίπτωση της ύφεσης στα κρατικά έσοδα και τις αναγκαίες δαπάνες στις οποίες πρέπει να προβεί κάθε κάποιο κράτος (όπως για παράδειγμα δαπάνες για τη στήριξη των ανέργων).
Η θέση του ΥΠΟΙΚ
Βεβαίως, η ελληνική πλευρά, όπως επανέλαβε χθες ο υπουργός οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, σκοπεύει να επαναδιαπραγματευτεί τους δημοσιονομικούς στόχους που προβλέπει το καθεστώς Ενισχυμένης Εποπτείας. Δηλαδή πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ έως και το 2022 και σταδιακή αποκλιμάκωσή του στη συνέχεια προς το 2,2% του ΑΕΠ το 2025.
Όπως επεσήμανε ο υπουργός, η εν λόγω διαπραγμάτευση δεν θα γίνει μονομερώς αλλά στο πλαίσιο των συζητήσεων που λαμβάνουν χώρα για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Την ίδια άλλωστε αναφορά είχε κάνει και σε συνέντευξη που είχε δώσει στο Capital.gr.
Το θέμα των πλεονασμάτων και της δημοσιονομικής ευελιξίας συνδέεται με την προσπάθεια της κυβέρνησης να συνεχίσει από κει που την άφησε (λόγω της υγειονομικής κρίσης) την πολιτική μείωσης των φόρων και των εισφορών. Με αρχή, αν όχι από το 2020, από το 2021. Χρησιμοποιώντας τα 32 δισ. ευρώ αλλά και τα υπόλοιπα εργαλεία της ΕΕ που θα φτάσουν εντός του έτους στην Ελλάδα επιθυμεί τη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου για να εφαρμόσει το πρόγραμμά της. Η κυβέρνηση έχει ήδη θέσει ως προτεραιότητα τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ προωθεί τον Ιούλιο τη μείωση της προκαταβολής φόρου. Επίσης έχει δεσμευτεί για την περαιτέρω μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων και του ΕΝΦΙΑ, αλλά και για τη σταδιακή μείωση και τελικά κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και του τέλους επιτηδεύματος.
Μία πρώτη γεύση για τις προθέσεις των κρατών-μελών αναφορικά και με το νέο πακέτο 32 δισ. ευρώ αλλά και με το δημοσιονομικό πλαίσιο των επόμενων ετών θα λάβει αύριο η ελληνική πλευρά. Συνεδριάζει το EWG με τον επικεφαλής του ΣΟΕ Μιχάλη Αργυρού να εκπροσωπεί την ελληνική πλευρά. Στο τραπέζι θα τεθεί και η έγκριση του πακέτου "δόσεων" της 6ης αξιολόγησης που αναμένεται φέτος να οδηγήσει σε έμμεση στήριξη των ρευστών διαθεσίμων της χώρας. Από το 2021 επιχειρείται να αποτελεί μία πρόσθετη πηγή 2-3 δισ. ευρώ για επενδύσεις ή και για στοχευμένες φοροελαφρύνσεις που θα συνδέονται με επενδυτικά κίνητρα.
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες από τις διαπραγματεύσεις που έχουν ξεκινήσει να λαμβάνουν χώρα αναφορικά με την πρόταση της Κομισιόν για το πακέτο των 750 δισ. ευρώ (32 δισ ευρώ για την Ελλάδα), και τις αντιδράσεις των κρατών του "Βορρά", αναζητούνται αντισταθμίσματα και εκπτώσεις. Και τούτο ούτως ώστε να υπάρξει συμβιβαστική λύση μέσα στον Ιούνιο – Ιούλιο.
Μία λοιπόν από τις "αντιπαροχές" ούτως ώστε να βρεθεί αυτή η χρυσή τομή είναι να αρχίσει να σφίγγει ο κλοιός, ξανά, αναφορικά με την υποχρέωση των κρατών - μελών να διατηρούν τα πρωτογενή πλεονάσματα και να συγκρατούν την άνοδο του χρέους. Αυτό, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, μπορεί να οδηγήσει στη διατήρηση το 2021 μόνο του πρώτου βήματος δημοσιονομικής χαλάρωσης από τα συνολικά δύο βήματα που ελήφθησαν φέτος.
Δηλαδή να μην επαναληφθεί η λεγόμενη "ρήτρα διαφυγής" που επιτρέπει την ελεύθερη λήψη δημοσιονομικών μέτρων τα οποία σχετίζονται με την υγειονομική κρίση, αλλά μόνο το πρώτο βήμα δημοσιονομικής ευελιξίας το οποίο ελήφθη τον Μάρτιο του 2020 και επιτρέπει αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους που έχουν τεθεί αλλά με γνώμονα το κριτήριο του διαρθρωτικού δημοσιονομικού στόχου. Δηλαδή λαμβάνοντας υπόψη την επίπτωση της ύφεσης στα κρατικά έσοδα και τις αναγκαίες δαπάνες στις οποίες πρέπει να προβεί κάθε κάποιο κράτος (όπως για παράδειγμα δαπάνες για τη στήριξη των ανέργων).
Η θέση του ΥΠΟΙΚ
Βεβαίως, η ελληνική πλευρά, όπως επανέλαβε χθες ο υπουργός οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, σκοπεύει να επαναδιαπραγματευτεί τους δημοσιονομικούς στόχους που προβλέπει το καθεστώς Ενισχυμένης Εποπτείας. Δηλαδή πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ έως και το 2022 και σταδιακή αποκλιμάκωσή του στη συνέχεια προς το 2,2% του ΑΕΠ το 2025.
Όπως επεσήμανε ο υπουργός, η εν λόγω διαπραγμάτευση δεν θα γίνει μονομερώς αλλά στο πλαίσιο των συζητήσεων που λαμβάνουν χώρα για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Την ίδια άλλωστε αναφορά είχε κάνει και σε συνέντευξη που είχε δώσει στο Capital.gr.
Το θέμα των πλεονασμάτων και της δημοσιονομικής ευελιξίας συνδέεται με την προσπάθεια της κυβέρνησης να συνεχίσει από κει που την άφησε (λόγω της υγειονομικής κρίσης) την πολιτική μείωσης των φόρων και των εισφορών. Με αρχή, αν όχι από το 2020, από το 2021. Χρησιμοποιώντας τα 32 δισ. ευρώ αλλά και τα υπόλοιπα εργαλεία της ΕΕ που θα φτάσουν εντός του έτους στην Ελλάδα επιθυμεί τη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου για να εφαρμόσει το πρόγραμμά της. Η κυβέρνηση έχει ήδη θέσει ως προτεραιότητα τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ προωθεί τον Ιούλιο τη μείωση της προκαταβολής φόρου. Επίσης έχει δεσμευτεί για την περαιτέρω μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων και του ΕΝΦΙΑ, αλλά και για τη σταδιακή μείωση και τελικά κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και του τέλους επιτηδεύματος.
Μία πρώτη γεύση για τις προθέσεις των κρατών-μελών αναφορικά και με το νέο πακέτο 32 δισ. ευρώ αλλά και με το δημοσιονομικό πλαίσιο των επόμενων ετών θα λάβει αύριο η ελληνική πλευρά. Συνεδριάζει το EWG με τον επικεφαλής του ΣΟΕ Μιχάλη Αργυρού να εκπροσωπεί την ελληνική πλευρά. Στο τραπέζι θα τεθεί και η έγκριση του πακέτου "δόσεων" της 6ης αξιολόγησης που αναμένεται φέτος να οδηγήσει σε έμμεση στήριξη των ρευστών διαθεσίμων της χώρας. Από το 2021 επιχειρείται να αποτελεί μία πρόσθετη πηγή 2-3 δισ. ευρώ για επενδύσεις ή και για στοχευμένες φοροελαφρύνσεις που θα συνδέονται με επενδυτικά κίνητρα.