Το Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς επισημαίνει πως ο τομέας του εμπορίου είναι ένα από τα 14 στρατηγικά οικοσυστήματα που προσδιορίζονται από την ΕΕ στο πλαίσιο της πράσινης ανάπτυξης, ψηφιοποίησης και βιομηχανικής στρατηγικής.
Ο τομέας του εμπορίου στην ΕΕ-27 κρίνεται απαραίτητο να υποστηριχθεί, αφού περιλαμβάνει 5,5 εκ. εταιρείες, το 99% των οποίων είναι μικρομεσαίες και εξυπηρετούν 500 εκ. καταναλωτές ή 100 εκ. πελάτες κάθε μέρα. Παράλληλα, προσφέρει εργασία σε 29 εκ. ευρωπαίους πολίτες και, ιδίως, σε 1 στους 5 νέους που ξεκινούν την καριέρα τους.
Η μελέτη οικονομικής ανάλυσης που συνοδεύει τη συνολική πρόταση της ΕΕ εξέτασε τον αντίκτυπο σε διάφορους τομείς και αναμένει πως η ανάκαμψη θα είναι ταχύτερη στο λιανικό και στο χονδρικό εμπόριο από ό,τι σε άλλους τομείς. Αυτό εκτιμάται πως οφείλεται στην αναμενόμενη "ισχυρή ζήτηση", η οποία όμως δεν ανταποκρίνεται στην καταναλωτική εξέλιξη της ευρωπαϊκής αγοράς μέχρι στιγμής. Η ίδια μελέτη βλέπει, επίσης, το λιανικό και το χονδρικό εμπόριο να πλήττονται ιδιαίτερα από το έλλειμμα ρευστότητας και κεφαλαίου κίνησης, με αυξημένο τον κίνδυνο πτωχεύσεων. Το έλλειμμα ρευστότητας χαρακτηρίζεται μεγαλύτερο, ιδιαίτερα στις ευάλωτες μεγάλες επιχειρήσεις με πάνω από 250 εργαζόμενους, και τις μεσαίες επιχειρήσεις με άνω των 20 εργαζομένων.
Η μελέτη, επίσης, προβλέπει απώλειες ιδίων κεφαλαίων ύψους 57 έως 94 δις ευρώ, με βάση εκτιμήσεις του αναμενόμενου χαμένου κύκλου εργασιών για το 2020, και ένα επενδυτικό κενό που εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 115 δις ευρώ, υπολογιζόμενο πρόχειρα και σε σύγκριση με το μερίδιο επενδύσεων του εμπορίου πριν από την κρίση. Για αρχή, εκτός από το συνολικό σχέδιο ανάκαμψης "New Generation EU" των 750 δις ευρώ, θα πρέπει οι επιχειρήσεις στον εμπορικό κλάδο να επωφεληθούν από τους αυξημένους πόρους σε πολλά από τα υφιστάμενα ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το μέσο υποστήριξης φερεγγυότητας "Solvency Support Instrument" με 15 δις ευρώ, το "React-EU programme", με 55 δις ευρώ για ενίσχυση εργαζομένων στις ΜμΕ, το "Just Transition Fund", με 30 δις ευρώ για εξειδίκευση εργαζομένων, το στρατηγικό επενδυτικό μέσο "Strategic Investment Facility", σε συνεργασία με το "Invest EU", με αύξηση κατά 15 έως και 26 δις ευρώ, το Ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση "European Globalisation Adjustment Fund", με επιπλέον 386 εκ. ευρώ, και τη χρηματοδότηση της συνοχής "EU Solidarity Fund", με ετήσια αύξηση προϋπολογισμού κατά 1 δις ευρώ. Θα πρέπει, λοιπόν, άμεσα να επανεξετάσουμε πώς θα αξιοποιήσει ο τομέας του εμπορίου ειδικά την χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεών του στο πλαίσιο των προγραμμάτων ψηφιοποίησης, βιωσιμότητας και καθαρής κινητικότητας, στα οποία έχουν προστεθεί αρκετά επιπλέον χρήματα. Ειδικότερα, το πρόγραμμα ψηφιοποίησης "Digital Europe" με 8,2 δις ευρώ, το πρόγραμμα ανάκαμψης "Single Europe" με 3,7 δις ευρώ, που θα ενισχυθεί με 239 εκ. για φορολογική και, άλλα 843 εκ. ευρώ, για τελωνειακή συνεργασία.
Ταυτόχρονα, θα πρέπει να έχουμε επίγνωση της ισχυρής πίεσης που ασκεί η μεταποιητική βιομηχανία για να πάρει το μεγαλύτερο μερίδιο από τη συνολική βοήθεια για ανάκαμψη της ευρωπαϊκής παραγωγής και, βεβαίως, την ανάγκη για δράση ώστε να δημιουργηθούν ευρωπαϊκές εταιρίες στο επίπεδο των "παγκόσμιων πρωταθλητών". Αυτό σημαίνει ότι οι φορείς εκπροσώπησης των εμπορικών επιχειρήσεων πρέπει να παίξουν ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση οποιωνδήποτε όρων στη νομοθεσία που καλύπτει τη διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας του λιανικού και χονδρικού εμπορίου. Το ευρωπαϊκό σχέδιο, συνολικά, υπογραμμίζει την ανάγκη για βοήθεια στον τομέα του εμπορίου ως σημαντικού εργοδότη και κρίκου διασύνδεσης μεταξύ βιομηχανίας και καταναλωτών. Επειδή τα περισσότερα από τα χρήματα του προγράμματος ανάκαμψης θα διαχειρίζονται από τα κράτη μέλη, κάθε εθνική κυβέρνηση θα θέλει να βοηθήσει τις εταιρείες της χώρας της να έχουν πρόσβαση σε αυτό.
Ο Πρόεδρος του ΕΒΕΠ, Βασίλης Κορκίδης, τονίζει πως όπου υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια της ΕΕ, τα Επιμελητήρια οφείλουν να βοηθήσουν τις εμπορικές επιχειρήσεις μέλη τους ώστε, αφενός να κατανοήσουν τον τρόπο πλοήγησης στα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία και, αφετέρου, να μην υπάρξει ανισότητα μεταξύ των ελληνικών εμπορικών επιχειρήσεων και αυτών άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα θα δώσει την κατάλληλη βαρύτητα στον σημαντικό ρόλο και τη συμμετοχή του εμπορίου στην εθνική μας οικονομία και ότι, μαζί τα αρμόδια υπουργεία με τους φορείς της αγοράς, θα αξιοποιήσουν τις ευρωπαϊκές πηγές που υπερβαίνουν τα 140 δις ευρώ σε κονδύλια χρηματοδότησης προς κάθε μεγέθους και δραστηριότητας εμπορικές επιχειρήσεις στην ΕΕ. Τέλος, το Ε.Β.Ε.Π. υπενθυμίζει πως ξεκίνησε η λειτουργία του "Ταμείου Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων COVID-19" της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, με βασική αποστολή την χορήγηση ρευστότητας 7 δις ευρώ στις ελληνικές επιχειρήσεις.
Ο τομέας του εμπορίου στην ΕΕ-27 κρίνεται απαραίτητο να υποστηριχθεί, αφού περιλαμβάνει 5,5 εκ. εταιρείες, το 99% των οποίων είναι μικρομεσαίες και εξυπηρετούν 500 εκ. καταναλωτές ή 100 εκ. πελάτες κάθε μέρα. Παράλληλα, προσφέρει εργασία σε 29 εκ. ευρωπαίους πολίτες και, ιδίως, σε 1 στους 5 νέους που ξεκινούν την καριέρα τους.
Η μελέτη οικονομικής ανάλυσης που συνοδεύει τη συνολική πρόταση της ΕΕ εξέτασε τον αντίκτυπο σε διάφορους τομείς και αναμένει πως η ανάκαμψη θα είναι ταχύτερη στο λιανικό και στο χονδρικό εμπόριο από ό,τι σε άλλους τομείς. Αυτό εκτιμάται πως οφείλεται στην αναμενόμενη "ισχυρή ζήτηση", η οποία όμως δεν ανταποκρίνεται στην καταναλωτική εξέλιξη της ευρωπαϊκής αγοράς μέχρι στιγμής. Η ίδια μελέτη βλέπει, επίσης, το λιανικό και το χονδρικό εμπόριο να πλήττονται ιδιαίτερα από το έλλειμμα ρευστότητας και κεφαλαίου κίνησης, με αυξημένο τον κίνδυνο πτωχεύσεων. Το έλλειμμα ρευστότητας χαρακτηρίζεται μεγαλύτερο, ιδιαίτερα στις ευάλωτες μεγάλες επιχειρήσεις με πάνω από 250 εργαζόμενους, και τις μεσαίες επιχειρήσεις με άνω των 20 εργαζομένων.
Η μελέτη, επίσης, προβλέπει απώλειες ιδίων κεφαλαίων ύψους 57 έως 94 δις ευρώ, με βάση εκτιμήσεις του αναμενόμενου χαμένου κύκλου εργασιών για το 2020, και ένα επενδυτικό κενό που εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 115 δις ευρώ, υπολογιζόμενο πρόχειρα και σε σύγκριση με το μερίδιο επενδύσεων του εμπορίου πριν από την κρίση. Για αρχή, εκτός από το συνολικό σχέδιο ανάκαμψης "New Generation EU" των 750 δις ευρώ, θα πρέπει οι επιχειρήσεις στον εμπορικό κλάδο να επωφεληθούν από τους αυξημένους πόρους σε πολλά από τα υφιστάμενα ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το μέσο υποστήριξης φερεγγυότητας "Solvency Support Instrument" με 15 δις ευρώ, το "React-EU programme", με 55 δις ευρώ για ενίσχυση εργαζομένων στις ΜμΕ, το "Just Transition Fund", με 30 δις ευρώ για εξειδίκευση εργαζομένων, το στρατηγικό επενδυτικό μέσο "Strategic Investment Facility", σε συνεργασία με το "Invest EU", με αύξηση κατά 15 έως και 26 δις ευρώ, το Ταμείο προσαρμογής στην παγκοσμιοποίηση "European Globalisation Adjustment Fund", με επιπλέον 386 εκ. ευρώ, και τη χρηματοδότηση της συνοχής "EU Solidarity Fund", με ετήσια αύξηση προϋπολογισμού κατά 1 δις ευρώ. Θα πρέπει, λοιπόν, άμεσα να επανεξετάσουμε πώς θα αξιοποιήσει ο τομέας του εμπορίου ειδικά την χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεών του στο πλαίσιο των προγραμμάτων ψηφιοποίησης, βιωσιμότητας και καθαρής κινητικότητας, στα οποία έχουν προστεθεί αρκετά επιπλέον χρήματα. Ειδικότερα, το πρόγραμμα ψηφιοποίησης "Digital Europe" με 8,2 δις ευρώ, το πρόγραμμα ανάκαμψης "Single Europe" με 3,7 δις ευρώ, που θα ενισχυθεί με 239 εκ. για φορολογική και, άλλα 843 εκ. ευρώ, για τελωνειακή συνεργασία.
Ταυτόχρονα, θα πρέπει να έχουμε επίγνωση της ισχυρής πίεσης που ασκεί η μεταποιητική βιομηχανία για να πάρει το μεγαλύτερο μερίδιο από τη συνολική βοήθεια για ανάκαμψη της ευρωπαϊκής παραγωγής και, βεβαίως, την ανάγκη για δράση ώστε να δημιουργηθούν ευρωπαϊκές εταιρίες στο επίπεδο των "παγκόσμιων πρωταθλητών". Αυτό σημαίνει ότι οι φορείς εκπροσώπησης των εμπορικών επιχειρήσεων πρέπει να παίξουν ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση οποιωνδήποτε όρων στη νομοθεσία που καλύπτει τη διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας του λιανικού και χονδρικού εμπορίου. Το ευρωπαϊκό σχέδιο, συνολικά, υπογραμμίζει την ανάγκη για βοήθεια στον τομέα του εμπορίου ως σημαντικού εργοδότη και κρίκου διασύνδεσης μεταξύ βιομηχανίας και καταναλωτών. Επειδή τα περισσότερα από τα χρήματα του προγράμματος ανάκαμψης θα διαχειρίζονται από τα κράτη μέλη, κάθε εθνική κυβέρνηση θα θέλει να βοηθήσει τις εταιρείες της χώρας της να έχουν πρόσβαση σε αυτό.
Ο Πρόεδρος του ΕΒΕΠ, Βασίλης Κορκίδης, τονίζει πως όπου υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια της ΕΕ, τα Επιμελητήρια οφείλουν να βοηθήσουν τις εμπορικές επιχειρήσεις μέλη τους ώστε, αφενός να κατανοήσουν τον τρόπο πλοήγησης στα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία και, αφετέρου, να μην υπάρξει ανισότητα μεταξύ των ελληνικών εμπορικών επιχειρήσεων και αυτών άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα θα δώσει την κατάλληλη βαρύτητα στον σημαντικό ρόλο και τη συμμετοχή του εμπορίου στην εθνική μας οικονομία και ότι, μαζί τα αρμόδια υπουργεία με τους φορείς της αγοράς, θα αξιοποιήσουν τις ευρωπαϊκές πηγές που υπερβαίνουν τα 140 δις ευρώ σε κονδύλια χρηματοδότησης προς κάθε μεγέθους και δραστηριότητας εμπορικές επιχειρήσεις στην ΕΕ. Τέλος, το Ε.Β.Ε.Π. υπενθυμίζει πως ξεκίνησε η λειτουργία του "Ταμείου Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων COVID-19" της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, με βασική αποστολή την χορήγηση ρευστότητας 7 δις ευρώ στις ελληνικές επιχειρήσεις.