Τρία χρόνια στον ανήφορο

«Βασικός στόχος του Προγράμματος Σταθερότητας είναι η αντιμετώπιση του ελλείμματος αξιοπιστίας της χώρας. Η προσπάθεια είναι καθοριστική για το μέλλον της Ελλάδας, έχουμε τη βούληση να το κάνουμε» δήλωσε ο πρωθυπουργός στο υπουργικό συμβούλιο. Το έλλειμμα θα μειωθεί από το 12,7% στο 8,7% το 2010 και θα φθάσει στο 2% το 2013, σύμφωνα με τον Γ. Παπακωνσταντίνου.


"Στο Πρόγραμμα περιγράφονται τα άμεσα μέτρα για τη δημοσιονομική προσαρμογή, αλλά και πρόγραμμα ανασυγκρότησης με μόνιμα μέτρα που δημιουργούν ανατροπές παντού. Κυρίως στον τρόπο λειτουργίας του κράτους. Για την αντιμετώπιση της σπατάλης και την ουσιαστική αναδιανομή του εισοδήματος, ώστε να απελευθερωθούν οι δημιουργικές δυνάμεις της χώρας. Για να καθιερωθεί η διαφάνεια ως βασική λειτουργία του κράτους" τόνισε ο πρωθυπουργός.

Συμπλήρωσε πως για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας του κράτους στα μάτια των πολιτών και έναντι των εταίρων στην Ευρώπη δεν θα περιμένουμε τη μοίρα μας. "Αυτή η εικόνα δεν ταιριάζει στην Ελλάδα. Μπορούμε να πετύχουμε. Στο παρελθόν διαψεύσαμε Κασσάνδρες και το ίδιο θα γίνει και τώρα. Δεν θα κάνουμε πίσω" σημείωσε, προσθέτοντας ότι η χώρα μας μπορεί να μετατρέψει την κρίση σε ευκαιρία. Κατέληξε λέγοντας ότι η επιτυχία των στόχων μας είναι η μόνη μας επιλογή.

Από την πλευρά του ο Γ. Παπακωνσταντίνου υπογράμμισε ότι το Πρόγραμμα Σταθερότητας, το οποίο θα υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αύριο, προβλέπει μείωση του ελλείμματος από το 12,7% του ΑΕΠ το 2009, στο 8,7% του ΑΕΠ το 2010 και στο 5,6% του ΑΕΠ το 2011.

Για τα δυο επόμενα έτη προβλέπει την περαιτέρω μείωση του ελλείμματος στο 2,8% (το 2012) και στο 2% (το 2013).

Εξάλλου, σε ό,τι αφορά το δημόσιο χρέος, το ΠΣΑ προβλέπει την αύξησή του στο 120,4% του ΑΕΠ το 2010, από το 113,4% του ΑΕΠ που ήταν το 2009.

Για το 2011 προβλέπεται η σχετική σταθεροποίηση του δημόσιου χρέους στο 120,6% και η αποκλιμάκωσή του τα επόμενα χρόνια.

Επίσης, το Πρόγραμμα προβλέπει τη μείωση των δαπανών του δημοσίου και την αύξηση των εσόδων, ενώ ειδική αναφορά έκανε ο υπουργός στην αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος.

Για την εισοδηματική πολιτική ο υπουργός είπε ότι θα ανακοινωθεί το Φεβρουάριο. Θα περιλαμβάνει αυξήσεις στο επίπεδο του πληθωρισμού για όσους έχουν αποδοχές έως 2.000 ευρώ. Θα περικοπούν τα επιδόματα ανάλογα με το ύψος των αποδοχών, έτσι ώστε οι χαμηλόμισθοι να μην υποστούν καμία περικοπή. Και τα υψηλά εισοδήματα να επηρεαστούν περισσότερο.

Είπε, επίσης, ότι τον Ιανουάριο έρχεται νομοσχέδιο για ανεξαρτητοποίηση της Στατιστικής Υπηρεσίας. Θεσπίζεται μηνιαίος έλεγχος εκτέλεσης του προϋπολογισμού και των δαπανών κάθε κωδικού ανά υπουργείο. Παράλληλα, δημιουργείται ενιαία αρχή πληρωμών μισθών και επιδομάτων στο Δημόσιο μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2010. "Από το 2011 θα ισχύει κανόνας πρόσληψης ενός δημοσίου υπαλλήλου για κάθε πέντε που αποχωρούν" υπογράμμισε ο υπουργός.

Ο κ. Παπακωνσταντίνου χαρακτήρισε οδικό χάρτη για την ανασυγκρότηση της χώρας το Πρόγραμμα που, όπως είπε, ετοιμάστηκε σε συνεργασία με όλα τα υπουργεία.

"Αντιμετωπίζουμε τις μεγάλες προκλήσεις: τη νέα βιώσιμη πορεία ανάπτυξης και το τεράστιο έλλειμμα αξιοπιστίας εξαιτίας των πολιτικών της προηγούμενης κυβέρνησης. Σ' αυτό το πλαίσιο βάζουμε στόχους: μια δημοσιονομική προσαρμογή που θα μειώνει τη σπατάλη και θα αντιμετωπίζει την ανεργία. Που θα αξιοποιεί τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας. Την αξιοπιστία προς τους εταίρους. Το Πρόγραμμά μας περιγράφει μια ανάκαμψη τα επόμενα χρόνια, ξεκινώντας από σταθεροποίηση από το 2010" σημείωσε.

Η υπουργός Οικονομίας, Λούκα Κατσέλη παρουσίασε τους άξονες αναθέρμανσης της οικονομίας. Προανήγγειλε τη δημιουργία Ταμείου Αναχρηματοδότησης εντός του 2010, αύξηση κονδυλίων στο ταμείο παροχής εγγυοδοσίας προς τις επιχειρήσεις και εντός του πρώτου εξαμήνου ανακοίνωση του αναπτυξιακού νόμου στη νέα του μορφή.

Στην έναρξη του Υπουργικού ο Πρωθυπουργός έκανε ειδική αναφορά στο σεισμό της Αϊτής, κάνοντας λόγο για δραματικές στιγμές. "Εκφράζουμε συμπαράσταση και αλληλεγγύη. Στο χώρο αρμοδιότητάς σας να συμβάλλετε για να σταλεί κάθε δυνατή βοήθεια" είπε ο Γ. Παπανδρέου, θυμίζοντας ότι το 1822 η Αϊτή ήταν η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την ελληνική επανάσταση.

Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι την Κυριακή θα επισκεφθεί την πυρόπληκτη Ηλεία με τον Δ. Χριστόφια για την πρωτοβουλία αλληλεγγύης που ανέλαβε η κυπριακή κυβέρνηση με την ανακατασκευή ενός ολόκληρου χωριού. "Οι αρμόδιοι υπουργοί πέραν του πλαισίου του νομοσχεδίου που ετοιμάζεται να συντονίσουν τις ενέργειές τους για τη "νέα Ολυμπία", για ένα άλλο αναπτυξιακό πρότυπο για την περιοχή" υπογράμμισε ο κ. Παπανδρέου.

Διαβάστε το σχέδιο του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας και ανάπτυξης της οικονομίας, επιλέγοντας τον σχετικό σύνδεσμο στη δεξιά στήλη (σε μορφή pdf)
Τι προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης

Σε ενίσχυση των εσόδων κατά 1,1 δισ. ευρώ από την εφαρμογή της νέας φορολογικής κλίμακας προσβλέπει η κυβέρνηση, ενώ περιμένει όφελος 1,2 δισ. ευρώ από τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Μεταξύ άλλων θεσμοθετείται η υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, ο παραδειγματισμός και η δημοσιοποίηση των περιπτώσεων φοροδιαφυγής και η λήψη δραστικών μέτρων για την είσπραξη οφειλών, ακόμη και μέσω της κατάσχεσης περιουσίας.

Έσοδα

Το πρόγραμμα προβλέπει την αύξηση των εσόδων του Δημοσίου κατά 2,61 δισ. ευρώ ή 1,2% του ΑΕΠ, μέσω μόνιμων μέτρων. Η κυβέρνηση προσδοκά ενίσχυση των εσόδων κατά 1,1 δισ. ευρώ από την καθιέρωση της ενιαίας φορολογικής κλίμακας και την κατάργηση των εξαιρέσεων. 400 εκατ. ευρώ από τη φορολόγηση της περιουσίας, 650 εκατ. ευρώ από την αύξηση του ειδικού φόρου στα τσιγάρα και 60 από την αύξηση του φόρου στα ποτά. Σε 400 εκατ. ευρώ υπολογίζονται τα επιπλέον έσοδα από την κινητή τηλεφωνία και το πετρέλαιο, λόγω της αύξησης των φόρων από τα μέσα του 2009, δηλαδή με απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης.

Παράλληλα, προβλέπονται έσοδα από έκτακτα μέτρα, ύψους 1,33 δισ. ευρώ ή 0,54% του ΑΕΠ. Αφορούν σε έκτακτο φόρο στις κερδοφόρες επιχειρήσεις, ύψους 870 εκατ. ευρώ, έκτακτο φόρο στη μεγάλη ακίνητη περιουσία 180 εκατ. ευρώ και έσοδα 180 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα ρευστότητας των τραπεζών.

Τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής

• Το όφελος από τα μέτρα αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής το 2010 εκτιμάται σε 1,2 δισ. ευρώ. Για την επίτευξη του στόχου προβλέπονται, μεταξύ άλλων:

• Ενοποίηση των μηχανισμών είσπραξης φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης

• Υποχρεωτική τήρηση επιχειρηματικών λογαριασμών από επιχειρήσεις

• Αναθεώρηση του υπάρχοντος πλαισίου διασταύρωσης στοιχείων

• Ενδελεχείς ελέγχους

• Συγκέντρωση στοιχείων από επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και αξιοποίησή τους στις διασταυρώσεις

• Συλλογή πληροφοριών και ηλεκτρονικών αρχείων για όλες τις εκδιδόμενες αποδείξεις

• Εξάλειψη της διαπραγμάτευσης στη διαδικασία επιβολής προστίμων

• Φορολογική αμνηστία για όσους βοηθούν στην αποκάλυψη διεφθαρμένων δημοσίων λειτουργών. Θα επιτραπεί σε φορολογούμενους να αναφέρουν επιχειρήσεις ή φυσικά πρόσωπα που φοροδιαφεύγουν

• Αντικατάσταση του υπάρχοντος συστήματος εντύπων δηλώσεων εισοδημάτων και περιουσίας από τους φορολογούμενους από ηλεκτρονικά συστήματα δηλώσεων

• Δραστικές μεθόδους συλλογής των ανείσπρακτων οφειλών, όπως η κατάσχεση περιουσιών για όσους έχουν την ικανότητα αποπληρωμής

• Παραδειγματισμό και δημοσιοποίηση των περιπτώσεων μη-συμμόρφωσης, συμπεριλαμβανομένης και της προσφυγής σε ποινικές διώξεις

• Έλεγχος και φορολόγηση των μερισμάτων από off-shore εταιρίες

• Υποχρέωση επιτηδευματιών και ελεύθερων επαγγελματιών με υψηλό βαθμό επικινδυνότητας για φοροδιαφυγή να εκδίδουν ηλεκτρονικά παραστατικά

• Παρακολούθηση των βυτιοφόρων που μεταφέρουν πετρελαιοειδή με GPS

• Υποχρέωση των φαρμακείων να δέχονται μόνο ιατρικές συνταγές με bar-code και αναγραφή του φορολογικού μητρώου του γιατρού

Δαπάνες

Οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης το 2010 εκτιμούνται σε 51,1% του ΑΕΠ. Το υπουργείο οικονομικών υποστηρίζει ότι φέτος δεν θα υπάρξει επιβάρυνση από έκτακτες δαπάνες, όπως αυτές που προήλθαν πέρυσι από την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της χρηματοπιστωτικής κρίσης, αλλά και από τις δύο εκλογικές αναμετρήσεις.

Το πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει περιορισμό των δαπανών κατά 1,825 δισ. ευρώ, με την εφαρμογή μέτρων μονίμου χαρακτήρα. Η κυβέρνηση προσδοκά σε εξοικονόμηση 650 εκατ. ευρώ από τη μείωση κατά 10% των επιδομάτων στο Δημόσιο, 150 εκατ. ευρώ από την αναστολή των προσλήψεων το 2010, 50 εκατ. ευρώ από τη μείωση των συμβάσεων ορισμένου χρόνου και 360 εκατ. από τη μείωση των λειτουργικών δαπανών. Προβλέπει ακόμη μείωση των δαπανών κατά 540 εκατ. ευρώ από τη μείωση των επιχορηγήσεων στα ασφαλιστικά ταμεία και 75 εκατ. ευρώ από τον περιορισμό των υπερωριών.

Έως το τέλος Ιανουαρίου, τα υπουργεία θα έχουν καταθέσει κατάλογο με τους οργανισμούς του δημοσίου τομέα και φορείς που πρέπει να συγχωνευθούν ή να καταργηθούν. Το ίδιο διάστημα θα προτείνουν τριετείς προϋπολογισμούς για τη λειτουργία τους. Θεσμοθετείται Ενιαία Αρχή Πληρωμής των δημοσίων υπαλλήλων.

Το εναλλακτικό σενάριο

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και εναλλακτικό μακροοικονομικό σενάριο, στο οποίο προβλέπεται βαθύτερη ύφεση για την οικονομία φέτος και χαμηλότερος ρυθμός ανάπτυξης για το 2011. Συγκεκριμένα, ο ρυθμός μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ για το 2010 προβλέπεται να είναι -0,8% (αντί πρόβλεψης -0,3% στο βασικό σενάριο), ενώ η ανάκαμψη για την περίοδο 2011-2013 θα έχει μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 1,5%. Προβλέπεται επίσης ελαφρά χαμηλότερος, αντικατοπτρίζοντας τη χαμηλότερη ζήτηση.

Αναφορικά με τη γενική κυβέρνηση, υιοθετείται το σενάριο «χωρίς αλλαγή πολιτικής», αναφέρεται στο πρόγραμμα, έτσι ώστε να εκτιμηθούν:

1. Η εξέλιξη των βασικών δεικτών, και
2. Η δημοσιονομική προσαρμογή που απαιτείται για την επίτευξη του στόχου του ελλείμματος που επιτυγχάνεται στο βασικό σενάριο.

Όσον αφορά στην ποιότητα των στατιστικών στοιχείων, αναφέρεται ότι η μετατροπή της ΕΣΥΕ σε ανεξάρτητο νομικό πρόσωπο και η σταδιακή εισαγωγή μηχανισμών ελέγχου και λογοδοσίας θα αποδώσουν καρπούς μέσα στο α΄ τρίμηνο του έτους.