«Κλείδωσαν» οι όροι για τον δανεισμό

Η συγκεκριμενοποίηση των όρων του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας χθες το βράδυ ανοίγει τον δρόμο για προσφυγή της Ελλάδας σε βοήθεια, εφόσον προηγηθεί η πολιτική απόφαση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης.


Οι έντονες πιέσεις που ασκήθηκαν από τις διεθνείς αγορές στη διάρκεια όλης της ημέρας, με τα σπρεντ να ανεβοκατεβαίνουν εν μέσω της πρώτης υποβάθμισης της ελληνικής οικονομίας κατά δύο βαθμίδες (ΒΒΒ- από ΒΒΒ+) από τον διεθνή οίκο αξιολόγησης Fitch Ratings, ολοκληρώθηκαν με έντονες φήμες για επίτευξη συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο. Οι τεχνοκράτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου συγκεκριμενοποίησαν τους όρους λειτουργίας του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας.

«Ορόσημο»

Εξέλιξη, την οποία επιβεβαίωσε χθες το βράδυ και κορυφαίος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών, τονίζοντας στην «Ε» ότι «κλείδωσαν οι τεχνικοί όροι», αλλά έθεσε ως καθοριστικό παράγοντα την ύπαρξη πολιτικής απόφασης σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης πριν η Ελλάδα εξετάσει το αν θα προσφύγει ή όχι στη βοήθεια.

Λίγες ώρες νωρίτερα, εξερχόμενος του Μεγάρου Μαξίμου, ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου για πρώτη φορά μιλούσε για «συγκεκριμενοποίηση του μηχανισμού», και ειδικότερα «των όρων με τους οποίους θα λειτουργήσει». Το θέμα, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάστηκε εκτενώς και στη συνάντηση που είχε με τον πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου. Η κυβέρνηση, πάντως, διαβεβαίωνε με κάθε τρόπο χθες πως η Ελλάδα δεν πρόκειται να προσφύγει στον μηχανισμό.

Μία ημέρα μετά τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιώργου Πεταλωτή ότι η Ελλάδα προς το παρόν δεν προσφεύγει, χθες ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου εξερχόμενος του Μαξίμου επανέλαβε ότι «Η Ελλάδα δεν σκοπεύει να κάνει χρήση του μηχανισμού», τον οποίο όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορεί και να απαξιώσει (σ.σ. άλλωστε η ελληνική κυβέρνηση έδωσε μάχη προς αυτή την κατεύθυνση) και γι' αυτό πρόσθεσε: «Ο μηχανισμός αυτός είναι ένα ορόσημο για την Ευρώπη και για την Ελλάδα. Είναι ένα πολύ σημαντικό δίχτυ ασφαλείας».

Μετά τη συγκεκριμενοποίηση του μηχανισμού από τους τεχνοκράτες, τώρα πλέον ανοίγει ο δρόμος για την προσφυγή σε βοήθεια, προκειμένου να αποφευχθούν τα υψηλά επιτόκια των αγορών, που εκτιμάται ότι μπορεί να εκτιναχθούν ακόμα και στο 8%. Σε αυτή τη φάση δρομολογείται η πολιτική συμφωνία σε επίπεδο χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και κυρίως της Γερμανίας, η οποία εμφανίζεται να κρατάει την πιο σκληρή στάση. Το ζήτημα είναι αν η Ελλάδα θα προσφύγει στον μηχανισμό, μετά και τις τελευταίες εξελίξεις υποβάθμισης της ελληνικής οικονομίας. Οι απόψεις ήταν συγκεχυμένες μέχρι αργά χθες το βράδυ. Αλλοι παράγοντες μιλούσαν για ενεργοποίηση του μηχανισμού μέσα στο Σαββατοκύριακο ενώ άλλοι έλεγαν πως είναι θέμα ημερών ή εβδομάδων (σ.σ. λαμβάνοντας υπόψη τους τις γερμανικές εκλογές), ενώ οι αγορές συνέχιζαν να «σπρώχνουν» την Ελλάδα στον μηχανισμό.

Οι όροι

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι όροι τους οποίους συζητούσαν οι τεχνοκράτες και στους οποίους κατέληξαν, αφορούν:

* Δάνειο ύψους από 25 έως 40 δισ. ευρώ για τη διετία 2010-2011.

Το κρίσιμο ζήτημα του επιτοκίου δανεισμού στην περίπτωση ενεργοποίησης του μηχανισμού. Φαίνεται να είναι και το πιο βασικό σημείο της συμφωνίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κατ' αρχήν συμφωνία αφορά επιτόκιο σταθερό 5,1% ή κυμαινόμενο 3,74%. Και είναι χαμηλότερο του 7% ή ακόμα και του 8% με το οποίο κινδύνευε να δανειστεί η Ελλάδα στις αγορές, μετά την τροχιά ανόδου των σπρεντ.

Το επιτόκιο αποτελεί και το πιο φλέγον ζήτημα για την Ελλάδα, καθώς τα σπρεντ έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. «Τα επιτόκια με τα οποία δανείζεται η χώρα προφανώς είναι κάτι το οποίο μας απασχολεί. Δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματική κατάσταση της οικονομίας ούτε και την προσπάθεια και τα αποτελέσματα που ήδη έχει παράξει η κυβέρνηση» δήλωνε χθες ο κ. Παπακωνσταντίνου.

* Το έτερο ζήτημα είναι οι όροι δανεισμού της χώρας που θα ζητήσει την ενεργοποίηση του μηχανισμού.Η διάρκεια του δανείου εκτιμάται ότι θα εξεταστεί σε τυχόν προσφυγή της Ελλάδας, καθώς θα ληφθούν υπόψη οι χρηματοδοτικές της ανάγκες. Και τότε θα εξεταστεί εκτενώς αν τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα (11,5 δισ. ευρώ του Προγράμματος Σταθερότητας και επιπλέον 5,5 δισ. ευρώ στο δίμηνο Φεβρουαρίου - Μαρτίου) είναι επαρκή ή αν η ελληνική κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να πάρει πρόσθετα μέτρα.

Αρμόδιοι παράγοντες επισήμαιναν ότι αυτά θα είναι διαρθρωτικού χαρακτήρα και θα επικεντρωθούν κυρίως στην περαιτέρω μείωση των δαπανών. Οπότε ουδείς μπορεί να αποκλείσει ότι στο τραπέζι των συζητήσεων μπορεί να τεθεί και το ενδεχόμενο μείωσης του αριθμού των εργαζομένων στο Δημόσιο, κάτι το οποίο άλλωστε έχουν θέσει ήδη τόσο η Ε.Ε. όσο και το ΔΝΤ με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Και σε μια τέτοια περίπτωση μπαίνει πρώτο θέμα η «τύχη» όσων απασχολούνται με συμβάσεις αορίστου χρόνου, μετά τους συμβασιούχους που είδαν την πόρτα εξόδου.

* Το πότε θα μπορεί να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός αυτός. Με την ολοκλήρωση των συζητήσεων σε τεχνικό επίπεδο και την πολιτική συμφωνία που φαίνεται να έχει δρομολογηθεί ξεκινάει η αντίστροφη μέτρηση ενεργοποίησης του μηχανισμού. Η Ελλάδα, πάντως, έχει ανάγκη δανεισμού τον επόμενο μήνα.