Επιστρέφει το «πόθεν έσχες» για την αγορά ακινήτων

Επανέρχεται από την 1η Ιανουαρίου 2013 το «πόθεν έσχες» για την αγορά κατοικιών, ενώ νέα σενάρια για την φορολόγηση των εισοδημάτων από ακίνητα που αποκτούν οι φορολογούμενοι επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών.





Σύμφωνα με πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο έχει αποφασίσει να καταργήσει και μάλιστα κατά ένα έτος νωρίτερα την απαλλαγή που ισχύει σήμερα από τον έλεγχο του «πόθεν έσχες» για την αγορά οποιουδήποτε ακινήτου (πρώτης κατοικίας, δευτερεύουσας ή εξοχικής κατοικίας, καταστήματος, οικοπέδου, αγροτεμαχίων κ.λπ.) και για την ανέγερση οικοδομής ή πισίνας.

Η εφαρμογή του «πόθεν έσχες» για αγορά ή ανέγερση ακινήτων είχε ανασταλλεί από τις 17 Δεκεμβρίου 2010 με προοπτική να επανέλθει από την 1 Ιανουαρίου 2014. Ωστόσο, στο υπουργείο Οικονομικών διαπίστωσαν ότι το συγκεκριμένο μέτρο δεν απέφερε στα ταμεία του Δημοσίου τα προσδοκώμενα έσοδα, αλλά ούτε βοήθησε την αγορά των ακινήτων.

Έτσι αποφασίστηκε η επαναφορά του «πόθεν έσχες» για την αγορά ή ανέγερση ακινήτων έναν χρόνο νωρίτερα, δηλαδή από την 1 Ιανουαρίου 2013, προκειμένου να εφαρμοστούν και οι νέες ρυθμίσεις που προβλέπουν την καθιέρωση του περιουσιολογίου και τη διενέργεια ελέγχων στις μεταβολές της περιουσιακής κατάστασης του έτους 2013, τις οποίες θα δηλώσουν όλοι οι φορολογούμενοι ο 2014.

Όπως εξηγούν παράγοντες του υπουργείο Οικονομικών, για να καταστεί δυνατή η ενεργοποίηση των ρυθμίσεων για το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο από το 2014, η εφορία θα πρέπει, για κάθε απόκτηση περιουσιακού στοιχείου που πραγματοποιείται από την 1 Ιανουαρίου 2013, να έχει τη δυνατότητα, να ελέγξει την προέλευση των κεφαλαίων που διατέθηκαν. Αν λοιπόν ισχύει το «πόθεν έσχες» στην απόκτηση ακινήτων από την 1η Ιανουαρίου 2013, τότε το 2014 που οι φορολογούμενοι θα δηλώσουν στο περιουσιολόγιο τις αλλαγές που επήλθαν στην περιουσιακή τους κατάσταση εντός του 2013, οι φορολογικές αρχές θα έχουν την δυνατότητα να ελέγξουν υποθέσεις απόκτησης ακινήτων του έτους 2013 ως προς την προέλευση των κεφαλαίων που δαπανήθηκαν.

Δαπάνη
Με την επαναφορά του «πόθεν έσχες» από το 2013, κάθε δαπάνη που θα πραγματοποιεί φορολογούμενος για την αγορά ή την ανέγερση κατοικίας ή οποιουδήποτε άλλου κτίσματος, για την αγορά οικοπέδου, αγροτεμαχίου ή οποιασδήποτε άλλης εδαφικής έκτασης καθώς επίσης και για την κατασκευή πισίνας θα θεωρείται πλέον τεκμήριο απόκτησης περιουσιακού στοιχείου και θα πρέπει να δικαιολογείται από τα δηλωθέντα εισοδήματά του.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η αναστολή του «πόθεν έσχες» βοήθησε κυρίως τους φορολογούμενους που διέθεταν ρευστό και προχώρησαν στην αγορά ακριβών κατοικιών και τους γονείς που βοηθούν τα παιδιά τους για να αποκτήσουν στέγη καθώς η απαλλαγή από το «πόθεν έσχες» εφαρμόζεται και στο φόρο για δωρεές ή γονικές παροχές μετρητών τα οποία προορίζονταν για αγορά ακινήτων.

Εισοδήματα από ακίνητα
Την ίδια ώρα νέα σενάρια για την φορολόγηση των εισοδημάτων από ακίνητα που αποκτούν οι φορολογούμενοι, πέφτουν στο τραπέζι των συζητήσεων για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, φαίνεται να εγκαταλείπεται το αρχικό σχέδιο που προέβλεπε την επιβολή κλιμακωτού φόρου από 10% έως και 45% στα ενοίκια από το πρώτο ευρώ.

Τα στοιχεία που προέκυψαν από την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων δείχνουν ότι τα ενοίκια που εισπράττουν οι περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν υπερβαίνουν τις 5.000 ευρώ ετησίως με αποτέλεσμα ο φόρος που θα πλήρωναν για τα εισοδήματα από την εκμίσθωση των ακινήτων να μην υπερέβαινε το 10% και το Δημόσιο να μην εισέπραττε τα προσδοκώμενα έσοδα. Το νέο σχέδιο που εξετάζεται τώρα, προβλέπει την αυτοτελή φορολόγηση των ενοικίων με την εφαρμογή ενός συντελεστή 15% ή 20% από το πρώτο ευρώ.

Ενιαίος φόρος στα ακίνητα
Μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται να διαμορφωθούν και οι τελικές ρυθμίσεις για το νέο ενιαίο φόρο στα ακίνητα, ο οποίος από το 2013 θα αντικαταστήσει το ειδικό τέλος ακινήτων που επιβάλλεται μέσω της ΔΕΗ και το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας.

Με στόχο την είσπραξη 3 δισ. ευρώ ετησίως από την εφαρμογή του νέου φόρου, στο υπουργείο Οικονομικών επεξεργάζονται διάφορα σενάρια για την κλίμακα με βάση την οποία θα υπολογίζεται ο νέος φόρος, τα οποία παρουσιάστηκαν στη χθεσινή συνεδρίαση της τρικομματικής επιτροπής για το φορολογικό. Ο νέος φόρος θα επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ αντικειμενικής αξίας της ακίνητης περιουσίας και από το πρώτο τετραγωνικό μέτρο. Η νέα κλίμακα θα έχει οκτώ ή δέκα φορολογικά κλιμάκια και συντελεστές που θα ξεκινούν από 0,1% και θα φθάνουν μέχρι 3% για μεγάλης αξίας ακίνητα, ενδεχομένως άνω των 5 εκατ. ευρώ.

Ο νέος φόρος θα επιβληθεί σε όλα τα ακίνητα, κατοικίες, καταστήματα, γραφεία, οικόπεδα, ενώ για πρώτη φορά θα φορολογηθούν και τα αγροτεμάχια από τα οποία αναμένονται έσοδα περίπου 500 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η επιβολή φόρου και στα εκτός σχεδίου ακίνητα θα σημάνει νέα ταλαιπωρία για εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενους οι οποίοι θα κληθούν το επόμενο έτος να υποβάλουν το έντυπο Ε9 και να δηλώσουν ή να διορθώσουν τα στοιχεία για τα εκτός σχεδίου ακίνητα που έχουν στην κατοχή τους (αγροτεμάχια, οικόπεδα, βοσκότοποι κ.ά.). Και αυτό γιατί το υπουργείο Οικονομικών δεν διαθέτει ολοκληρωμένη βάση δεδομένων για να επιβάλλει το νέο φόρο και στα εκτός σχεδίου ακίνητα.

Με βάση κλίμακα θα υπολογιστεί και ο φόρος που θα πληρώσουν τα νομικά πρόσωπα (επιχειρήσεις, τράπεζες κ.λπ.) για την ακίνητη περιουσία τους, ο οποίος υπολογίζεται να αποδώσει έσοδα περίπου 500 εκατ. ευρώ. Όμως στο στόχαστρο του υπουργείου Οικονομικών βρίσκονται όλες οι απαλλαγές από το φόρο ακίνητης περιουσίας που ισχύουν σήμερα και έχουν κοινωνικό, αναπτυξιακό και πολιτιστικό χαρακτήρα.