«ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΓΙΑΤΙ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΦΟΡΟ», ΛΕΕΙ ΤΟ ΣΤΕ - ΠΩΣ ΑΝΤΙΔΡΑ ΤΟ ΥΠΕΚΑ Απόφαση για το Τέλος Ρύπων

Νέο «πονοκέφαλο» στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και στη ΔΕΗ προκαλεί δικαστική απόφαση με την οποία απειλείται άμεσα με κατάρρευση ως αντισυνταγματικό το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αέριων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ) που πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές ηλεκτρικού ρεύματος, μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, για να χρησιμοποιούνται πηγές ενέργειας φιλικές προς το περιβάλλον.




Το Β΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικές όλες τις διατάξεις που σχετίζονται με τη θέσπιση και τον προσδιορισμό του ύψους του από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ). Κατά την ομόφωνη κρίση της επταμελούς σύνθεσης του τμήματος, το ΕΤΜΕΑΡ αποτελεί φόρο και όχι ανταποδοτικό τέλος και ο τρόπος επιβολής του με τον νόμο 4001/11 και τις εξουσιοδοτικές ρυθμίσεις του παραβιάζει τις συνταγματικές διατάξεις που αφορούν στη φορολόγηση των πολιτών και ανέχονται την επιβάρυνσή τους μόνο με ειδικούς φορολογικούς νόμους.

Με δύο δικαστικές αποφάσεις κρίνονται αντισυνταγματικές οι επίμαχες ρυθμίσεις του ν. 4001/11, που ανέθεσαν στον υπουργό Περιβάλλοντος να καθορίσει τη μεθοδολογία για τη διαμόρφωση του ύψους του ΕΤΜΕΑΡ, αλλά και οι αποφάσεις της ΡΑΕ που προσδιόρισαν τον σχετικό συντελεστή για τους πελάτες οικιακής χρήσης χαμηλής τάσης και τους αυτοπαραγωγούς υψηλής τάσης (φωτοβολταϊκά κ.λπ.) για το β' εξάμηνο του 2013. Στην πρώτη περίπτωση η χρέωση στους λογαριασμούς της ΔΕΗ ανέρχεται σε 20,80 ευρώ/MWh, ενώ στη δεύτερη σε 1,79 ευρώ/MWh, γεγονός που σημαίνει ότι συχνά η κατανάλωση π.χ. σε ένα σπίτι μπορεί να ξεπεράσει τα ποσά αυτά ανά δίμηνο. Λόγω της αντισυνταγματικότητας, η υπόθεση παραπέμφθηκε υποχρεωτικά στην Ολομέλεια του ΣτΕ, που αναμένεται να επικυρώσει σύντομα τη σχετική ομόφωνη κρίση, αφού στηρίζεται σε πάγια νομολογία του δικαστηρίου την τελευταία δεκαετία σχετικά με τη φορολόγηση και τη θέσπιση ανταποδοτικών τελών. Μόλις επικυρωθεί η αντισυνταγματικότητα, θα ανοίξει ο δρόμος για να διεκδικήσουν οι καταναλωτές την επιστροφή του ΕΤΜΕΑΡ τουλάχιστον για το β' εξάμηνο του 2013 (και ίσως και νωρίτερα) που καθορίστηκε για πελάτες.
Απόφαση-βόμβα για το Τέλος Ρύπων

Το Β' Τμήμα ΣτΕ εκδίδοντας την απόφασή του σε χρόνο-ρεκόρ μέσα σε μόλις δύο μήνες, επισημαίνει ότι το ΕΤΜΕΑΡ αποτελεί φόρο και δεν έχει τον χαρακτήρα ανταποδοτικού τέλους. Κι αυτό γιατί δεν καταβάλλεται ως ειδική αντιπαροχή προς τις κατηγορίες πολιτών που βαρύνει και μάλιστα σε κάποια αντιστοιχία προς το ύψος του. Αντίθετα, το ΕΤΜΕΑΡ αποσκοπεί στην ενίσχυση ενός ειδικού λογαριασμού για χάρη του γενικότερου δημοσίου συμφέροντος ως προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Σε ανακοίνωσή του το ΥΠΕΚΑ επισημαίνει ότι θα περιμένει την οριστική απόφαση της Ολομέλειας ΣτΕ και μέχρι τότε θα συνεχιστεί το ισχύον καθεστώς. «Σε κάθε περίπτωση το ΥΠΕΚΑ θα προβεί, αν χρειαστεί βάσει των αποφάσεων της Ολομέλειας, στην κατάλληλη νομοθετική ρύθμιση», τονίζεται. Για τη διεκδίκηση αναδρομικών επισημαίνει ότι αφορά τον εξαμηνιαίο προσδιορισμό του ΕΤΜΕΑΡ από τον Ιούλιο του 2013.

Καταναλωτές θα αξιώσουν αναδρομικά
Νομικοί κύκλοι υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση πρέπει να νομοθετήσει ξανά από την αρχή για να επιβάλει το ΕΤΜΕΑΡ μέσα από έναν ειδικό φορολογικό νόμο που θα προσδιορίζει εξαντλητικά (χωρίς παραπομπές και εξουσιοδοτήσεις) το ύψος του, αν θέλει να το διασώσει για το μέλλον. Γιατί με την αναμενόμενη σύντομα ακύρωση και από την ολομέλεια ΣτΕ (και εν όψει αυτής), όλοι θα σπεύσουν να ζητήσουν τη διαγραφή του από τους λογαριασμούς της ΔΕΗ, αλλά και να αξιώσουν επιστροφή αναδρομικά όλων των ποσών που αχρεωστήτως κατέβαλαν. Αγνωστο παραμένει εάν στην περίπτωση αυτή επιχειρηθεί η κάλυψη του κενού με άλλου είδους αυξήσεις στα τιμολόγια.

Στο ΣτΕ προσέφυγαν κατά του ΕΤΜΕΑΡ δεκάδες πολίτες διαφόρων περιοχών της χώρας, καθώς και αγροτικοί κτηνοτροφικοί συνεταιρισμοί, αστικές εταιρείες εφαρμογών βιώσιμης ανάπτυξης και πετρελαιοειδών, σωματεία πολιτιστικά - περιβαλλοντικά κ.λπ.