Οταν μιλάμε για τις συνέπειες της κρίσης, δυστυχώς αυτές δεν αφορούν μόνο το σήμερα και τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Δεν αφορούν μόνο τις σημερινές γενιές εργαζομένων και συνταξιούχων αλλά και τις μελλοντικές σε βάθος δεκαετιών. Τα στοιχεία της τελευταίας περιόδου είναι άκρως ανησυχητικά και οι προβλέψεις ιδιαίτερα δυσοίωνες για το μέλλον.
Οι εκτιμήσεις για τα ποσοστά της ανεργίας αναφέρουν ότι θα χρειαστούν πάνω από 20 χρόνια για να κατέβουμε στα επίπεδα του 2008, δηλαδή κάτω από 10%. Οι γεννήσεις σε σχέση με τους θανάτους παρουσιάζουν αρνητικό πλέον ισοζύγιο το οποίο διευρύνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια. To 2010 είχαμε 5.542 γεννήσεις περισσότερες από τον αριθμό των θανάτων του ίδιου έτους . Όμως το 2015 ο αριθμός των γεννήσεων ήταν μικρότερος κατά 29.365, αφού ο αριθμός των γεννήσεων ήταν 91.847 και ο αριθμός των θανόντων του ίδιου έτους 121.212.
Με αυτή την πορεία των πραγμάτων σίγουρα θα επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για πληθυσμό στην Ελλάδα του 2050 που δεν θα υπερβαίνει τα 7,5 εκατ.
Την ίδια στιγμή αρνητικό είναι και το ισοζύγιο στη μετανάστευση, αφού οι εξερχόμενοι από τη χώρα είναι 109.351 για το 2015 και οι εισερχόμενοι 64.446 σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Και δυστυχώς τα πράγματα θα γίνονται από χρόνο σε χρόνο χειρότερα.
Με αυτά τα δεδομένα κανένας δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι υπάρχει προοπτική και μέλλον σε αυτή τη χώρα, κάτω από αυτές τις συνθήκες.
Κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί ούτε συντάξεις, ούτε αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης, ούτε κοινωνικό κράτος, όταν μετατρεπόμαστε με γοργούς ρυθμούς σε μια χώρα γερόντων.
Το μέγα λοιπόν και πρώτο ερώτημα είναι εάν έχουμε συνειδητοποιήσει και κυρίως όσοι επιβάλλεται να συνειδητοποιήσουν, ποια είναι η πορεία μας και πού τελικά οδηγούμαστε.
Το δεύτερο επίσης κρίσιμο ερώτημα είναι κατά πόσο είναι αναστρέψιμη η ανωτέρω πορεία.
Προφανώς όλα τα στοιχεία και οι προβλέψεις είναι με βάση τα σημερινά δεδομένα. Αυτό σημαίνει ότι εκεί θα καταλήξουμε εάν συνεχίσουμε την ίδια πορεία την οποία ακολουθούμε τα τελευταία χρόνια. Εάν συνεχίσουμε να λειτουργούμε με σχέδιο εβδομάδας και αντιμετωπίζουμε τα σοβαρά προβλήματα με επικοινωνιακές πρακτικές και με υλικά του παρελθόντος.
Αντίθετα εάν αλλάξουμε ρότα και δούμε τη μεγάλη εικόνα και το μέλλον αυτής της χώρας με ειλικρίνεια και υπευθυνότατα, όλα ή για την ακρίβεια πολλά, μπορούν να αλλάξουν.
Μπορούν να αλλάξουν τόσο πολλά, έτσι ώστε να αποφύγουμε τα εφιαλτικά σενάρια τα οποία σήμερα βλέπουμε. Προϋπόθεση για όλα αυτά είναι να αλλάξουμε εμείς.
Γιατί βεβαίως οι εξελίξεις στην Ελλάδα επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τις γενικότερες ευρωπαϊκές πολιτικές και τις εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεν είμαστε μια κλειστή στις διεθνείς εξελίξεις χώρα.
Όμως την ίδια στιγμή θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι πολλά κρίνονται από τις δικές μας επιλογές.
Αυτό δείχνει η εμπειρία από όσα συνέβησαν και συμβαίνουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες βρέθηκαν σχεδόν στην ίδια κατάσταση με την Ελλάδα. Η Ιρλανδία, η Κύπρος, η Πορτογαλία κ.λπ.
Όλες αυτές οι χώρες αντιμετώπισαν τα προβλήματα με εθνικά σχέδια και συνεννόηση. Είναι αυτό ακριβώς το οποίο δεν έγινε και δεν γίνεται δυστυχώς στην Ελλάδα.
Σε μια χώρα που βρίσκεται για οκτώ συνεχή έτη σε βαθιά κρίση, δεν υπάρχει πλέον καμιά δικαιολογία.
Η μεγαλύτερη ψευδαίσθηση είναι ότι τα προβλήματα θα λυθούν εάν βγούμε από τα μνημόνια. Ασφαλώς και πρέπει να βγούμε από τα μνημόνια για να αποκτήσουμε βαθμό ελευθερίας και να μπορούμε να αναλάβουμε μεγαλύτερες πρωτοβουλίες για τις τύχες της χώρας και των πολιτών της.
Το θέμα είναι πρώτα και κύρια πώς βγαίνεις από τα μνημόνια, γιατί εάν συνεχίσουμε όπως πορευόμαστε μέχρι σήμερα, το πιο πιθανόν είναι να παραμείνουμε για πολλά χρόνια εντός μνημονίων.
Το αμέσως επόμενο θέμα είναι μετά το μνημόνιο, τι;
Μετά το μνημόνιο για να επαναλάβουμε όσα μας οδήγησαν στην κρίση, και τελικά στην ασφυκτική επιτροπεία των δανειστών;
Μετά το μνημόνιο για να μοιράσουμε υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα ή να καταφύγουμε σε νέο δανεισμό και να υποθηκεύσουμε ακόμη περισσότερο το μέλλον της χώρας;
Τα μνημόνια είναι αλήθεια ότι δεν είναι τίποτα άλλο από το αποτέλεσμα μιας αλόγιστης πολιτικής που μας οδήγησε και μας κρατάει δέσμιους σε αυτά.
Το 2017, όπως πολλές φορές έχουμε πει, είναι ένας ιδιαίτερα κρίσιμος χρόνος και πολλά θα εξαρτηθούν από την ωριμότητα ή μη να αντιμετωπίσουμε τα πολλά και μεγάλα προβλήματα που μας οδηγούν σε πραγματική γενοκτονία ως χώρα.
Τα μνημόνια καταργούνται μόνο με σχέδιο και σκληρή δουλειά.