Η αποτυχία στις ιδιωτικοποιήσεις απειλή για την αξιολόγηση και για την έξοδο από το μνημόνιο

Η παραδοχή ελληνικής πηγής, μετά το χθεσινό ραντεβού στις Βρυξέλλες του Υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου με τον Επίτροπο Pierre Moscovici, ότι το μεγαλύτερο αγκάθι στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές είναι πλέον το πεδίο των ιδιωτικοποιήσεων και τα 5,4 δισ. ευρώ που πρέπει να μαζέψει η ελληνική πλευρά έως τον Αύγουστο του 2018, αποκάλυψε μία ακόμα διάσταση της δυσκολίας την οποία περιέχει η τρίτη αξιολόγηση που ουσιαστικά ξεκίνησε και πρέπει να ολοκληρωθεί (στο πιο καλό σενάριο) με παράταση ενός μήνα, έως το Δεκέμβριο υλοποιώντας 95 αντί για 66 προαπαιτούμενα για να διατηρηθεί ο δρόμος εξόδου από τα μνημόνια.

Στα έγγραφα της συμφωνίας που ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο (Compliance Report) περιλαμβάνεται ένας εξαιρετικά φιλόδοξος στόχος εισροής έως το τέλος του έτους 4,1 δισ. ευρώ από έσοδα αποκρατικοποιήσεων. Ωστόσο σύμφωνα με πληροφορίες παραμένουν πάρα πολύ μεγάλα εμπόδια στο δρόμο προς την ολοκλήρωση βασικών κινήσεων.

Η κυβέρνηση είχε ποντάρει στο θέμα του Ελληνικού (που θα έφερνε μέσα στο 2017 έσοδα αξίας 300 εκατ. ευρώ, αλλά και πάλι χθες το ΚΑΣ αποφάσισε να διακόψει τη συνεδρίαση για τη συζήτηση του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης και της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων), αλλά και στο θέμα του αναδόχου της Εγνατίας Οδού, καθώς και σε άλλες κινήσεις του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων του 2017 στις οποίες εμφανίζονται καθυστερήσεις.

Οι καθυστερήσεις επαναφέρουν τα σενάρια πιστοληπτικών γραμμών
Οι αποκρατικοποιήσεις λοιπόν αυτές, όπως έχει παραδεχθεί εδώ και καιρό η κυβέρνηση, αλλά το επαναβεβαίωσαν και χθες στελέχη της μετά το ραντεβού με τον Moscovici, μεταφέρονται για το 2018, το οποίο όμως δεν είναι…. ολόκληρο έτος.

Αν έως τον προσεχή Αύγουστο αποδειχθεί ότι δεν είναι ευκταίος ο στόχος που ανέδειξε κυβερνητική πηγή χθες (5,4 δισ. ευρώ την περίοδο 2016-2018 ή 5,7 δισ. ευρώ που ορίζει για την ίδια περίοδο η τελευταία συμφωνία με τους δανειστές), τότε η κυβέρνηση δεν θα έχει εκπληρώσει έναν από τους βασικούς όρους ολοκλήρωσης του μνημονίου. Το μέτρο δεν έχει δημοσιονομικό αντίκτυπο, αλλά δημιουργεί ζητήματα που συνδεόταν με το ύψος του χρέους, με τη ρευστότητα στα κρατικά ταμεία, αλλά και με την αντιμετώπιση των αγορών που παρακολουθούν από κοντά την οικονομία…

Πλέον οι ιδιωτικοποιήσεις προστίθενται στα "αγκάθια" του εργασιακού, του δημοσίου, των επιδομάτων, αλλά και των πολιτικών ζητημάτων (για τον κ. Γεωργίου και για τα στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ) πού θα βρεθούν στο επίκεντρο της τρίτης αξιολόγησης. Αυτό φάνηκε το προηγούμενο διήμερο των συναντήσεων της ελληνικής αντιπροσωπείας με τον Επίτροπο Pierre Moscovici αλλά και με τους εκπροσώπους των κρατών-μελών στο πλαίσιο του Euroworking Group.

Σε όλες αυτές τις συζητήσεις -και κυρίως σε αυτή με τον Moscovici-  το ζητούμενο δεν ήταν μόνο η τρίτη αξιολόγηση που ήδη έχει καθυστερήσει ενώ έχουν αυξηθεί τα προαπαιτούμενα (από 66 σε 95 επί συνόλου 113, αφού ορόσημο πλέον δεν είναι τα τέλη Σεπτεμβρίου αλλά ο Δεκέμβριος), αλλά και η αποκρυπτογράφηση του ορίζοντα προκειμένου να είναι ορατός ο δρόμος εξόδου από τα μνημόνια μετά τον Αύγουστο του 2018 που λήγει το μνημόνιο.

Η κυβέρνηση επιμένει να θέτει ως στόχο την πλήρη έξοδο μετά τον Αύγουστο του 2018. Για να το πετύχει όμως αυτό, θα πρέπει ως τότε να έχει επιχειρήσει επιτυχώς τις απόπειρες εξόδου στις αγορές και τη δημιουργία μιας καμπύλης αποδόσεων ομολόγων. Αυτό απαιτεί ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης φέτος αλλά και μία ανάλογη επιτυχία μέσα στην Άνοιξη του 2018 για να δοθεί το σήμα στις αγορές και να έρθουν παράλληλα λεφτά από νέα πακέτα δόσεων.

Το κλειδί όμως για όλα αυτά είναι η επίτευξη των μνημονιακών στόχων. Και αν αυτό δεν επιτευχθεί, εξηγούν πηγές της Κομισιόν, αρχίζει ξανά η συζήτηση για τις πιθανές πιστοληπτικές γραμμές από το "υπόλοιπο" του δανείου του ESM που δεν θα φτάσει στα κρατικά ταμεία καθώς οι αξιολογήσεις δεν γίνονται στην… ώρα τους.

Παραφωνίες για την υποδόση των 800 εκατ. ευρώ

Αν οι αξιολογήσεις καθυστερούν, θα καθυστερήσουν να έρθουν και τα πακέτα δόσεων. Και αυτά πλέον δεν αφορούν μόνο σε πληρωμή δανείων και στην αποπληρωμή των οφειλών του κράτους προς ιδιώτες αλλά και στη δημιουργία του περίφημου "μαξιλαριού" διαθεσίμων.

Άλλωστε η δυσκολία φαίνεται και από την "ουρά" της δεύτερης αξιολόγησης. Αναφορικά με το θέμα της δεύτερης υποδόσης των 800 εκατ. ευρώ, χθες το Υπουργείο Οικονομικών σε επίσημη ανακοίνωσή του έκανε σαφές ότι δεν την περιμένει πριν από το τέλος Οκτωβρίου του 2017 δηλαδή στο… όριο μέσα στο οποίο μπορεί να εκταμιευτεί.

Σημειώνεται ότι η υποδόση των 800 εκατ. ευρώ είναι διαθέσιμη από την 1η Σεπτεμβρίου και  έως την 31η Οκτωβρίου. Από 1η Νοεμβρίου, επιστρέφει στο μεγάλο "κουμπάρα" του ESM και του αρχικού δανείου των περίπου έως 86 δισ. ευρώ, ενώ αν δεν ληφθεί απόφαση παράτασης διαθεσιμότητας θα πρέπει να συνδεθεί με επόμενη αξιολόγηση.

Πάντως, ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός Εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος χθες σε συνέντευξη που παραχώρησε στον τηλεοπτικό σταθμό "Ε", έδωσε άλλο χρονολόγιο: εκτίμησε ότι "μέχρι το τέλος του μηνός, ελπίζουμε, να εκταμιευθούν και τα χρήματα" διαφοροποιούμενος από το ΥΠΟΙΚ.