Τις επιπτώσεις της κρίσης σε μια από τις
παραδοσιακά πιο δυνατές αγορές της ελληνικής οικονομίας αποτυπώνουν τα
στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων. Η αγορά ακινήτων αποδεικνύεται
ανάγλυφα ότι όχι απλώς "διόρθωσε τις υπερβολές" της φούσκας στην
ελληνική οικονομία, αλλά πρακτικά και ουσιαστικά κατέρρευσε
καταγράφοντας πτώση που μόνο σε περίοδο πολέμου θα μπορούσε να
καταγραφεί.
Τα στοιχεία από το εισόδημα που δήλωναν
και πλέον δηλώνουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων από την εκμετάλλευση της
ακίνητης περιουσίας τους αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Ειδικότερα,
το 2009, το πρώτο έτος που η ελληνική οικονομία άρχισε να χάνει ύψος
μετά τις υψηλές πτήσεις των προηγούμενων ετών δηλώθηκαν ως εισόδημα από
μισθώματα συνολικά 8,9 δισ. ευρώ.
Το 2011, δυο χρόνια μετά το ξέσπασμα της
κρίσης, το σχετικό εισόδημα είχε υποχωρήσει σε 7,9 δισ. ευρώ, δηλαδή
είχε χαθεί ένα δισ. ευρώ από τις τσέπες των ιδιοκτητών και τα κρατικά
ταμεία από φόρους εισοδήματος. Το 2015 το εισόδημα από ενοίκια υποχώρησε
στα 6,083 δισ. ευρώ. Δηλαδή χάθηκαν άλλα δυο δισ. ευρώ εισοδήματος ενώ
το 2016 σημειώθηκε νέα υποχώρηση στα 5,962 δισ. ευρώ.
Έτσι, στα χρόνια της κρίσης χάθηκαν τρία
δισεκατομμυρίων ευρώ εισοδημάτων από τα μισθώματα ή το ένα στα τρία
ευρώ εισοδήματος. Και ενώ θα περίμενε κανείς ότι αυτή η κατάρρευση θα
συνοδευόταν από μια προσπάθεια στήριξης αυτής της τόσο σημαντικής αγοράς
για την ελληνική οικονομία, έγινε το ακριβώς αντίθετο. Όσο το δημόσιο
έχανε έσοδα από τους φόρους εισοδήματος των ακινήτων τόσο αύξανε τους
φόρους κατοχής των ακινήτων που δεν είχαν καμία σχέση με το εισόδημα που
παρήγαγε –αν παρήγαγε- το ακίνητο.
Χρόνο με το χρόνο άρχισε να αυξάνεται ο
φόρος κατοχής ακινήτων με αποκορύφωμα την επιβολή του ΕΝΦΙΑ που
στοιχίζει κάθε χρόνο στους ιδιοκτήτες κάτι παραπάνω από 3 δισ. ευρώ. Με
άλλα λόγια, όσα έχασαν οι ιδιοκτήτες σε εισόδημα κλήθηκαν να τα
πληρώσουν σε φόρο! Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος νομπελίστας
οικονομολόγος για να καταλάβει τι επακολούθησε. Οι εμπορικές αξίες των
ακινήτων κατέρρευσαν καθώς το ακίνητο από ευλογία και περιουσία έγινε
βάρος.
Στην μεγάλη πτώση των μισθωμάτων δεν
έπαιξε μόνο ρόλο η μείωση της ζήτησης κυρίως για εμπορικές χρήσεις στα
καταστήματα και η πτώση της ζήτησης για κατοικίες (π.χ. επιστροφή
παιδιών στην πατρική στέγη, μετανάστευση, διακοπή χορήγησης στεγαστικών
δανείων). Έπαιξε και παίζει ρόλο και η έξαρση της φοροδιαφυγής με
σπάσιμο των μισθωμάτων σε δυο κομμάτια. Στο επίσημο που εμφανίζεται
"στην απόδειξη" και στο "μαύρο" που δεν δηλώνεται στην εφορία…
