Σε νέες... περιπέτειες εισέρχεται η υπόθεση της
δημιουργίας Κτηματολογίου με τη σύσταση ενός νέου φορέα με τη μορφή
Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) υπό την εποπτεία του υπουργείου
Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ), στον οποίο θα μεταφερθούν όλα τα υποθηκοφυλακεία
της χώρας, καθώς και η δραστηριότητα της εταιρείας που υλοποιεί το
Κτηματολόγιο, ΕΚΧΑ ΑΕ (Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση).
Ο νέος Οργανισμός θα έχει την επωνυμία Οργανισμός Εθνικού Κτηματολογίου (ΟΕΚΤ) και για τις ανάγκες παρουσίας του στο εξωτερικό την ονομασία Hellenic Cadastre. Σύμφωνα με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, το οποίο παρουσιάζει σήμερα η «Ν», στο ΝΠΔΔ θα μεταφερθεί το σύνολο του προσωπικού στα υποθηκοφυλακεία της χώρας και στην ΕΚΧΑ.
Η επιχειρούμενη αλλαγή λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία εκκρεμεί η ολοκλήρωση του διαγωνισμού για την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου, αλλά και των δασικών χαρτών. Αναφορικά με το κυρίως έργο του Κτηματολογίου και παρά το γεγονός ότι η προσπάθεια για τη δημιουργία του διαρκεί πάνω από 20 χρόνια δεν έχουν ακόμα ανατεθεί οι μελέτες για την κτηματογράφηση περίπου 86 εκατομμυρίων στρεμμάτων, έκταση που αντιστοιχεί στο 63,5% της ελληνικής επικράτειας (περί τα 16,5 εκατομμύρια δικαιώματα ιδιοκτησίας). Να σημειωθεί ότι η αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών για τις 26 από τις 32 συμβάσεις στον διαγωνισμό με την ονομασία ΚΤΗΜΑ 16 για την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, έγινε πέρσι τον Δεκέμβριο… και μέχρι τώρα δεν έχει υπογραφεί καμιά σύμβαση, ενώ παράλληλα εκκρεμεί και η υλοποίηση συμβάσεων από παλιότερες αναθέσεις.
Το ερώτημα είναι πως με όλη αυτή την αναστάτωση που θα προκύψει από την αλλαγή του φορέα και τη συγχώνευση της ΕΚΧΑ με τα υποθηκοφυλακεία θα μπορέσει παράλληλα να προχωρήσει η κτηματογράφηση, ώστε να ολοκληρωθεί το 2021, όπως έχει προβλεφθεί. Αντιδράσεις όσον αφορά τη μορφή που θα πάρει ο φορέας του Κτηματολογίου καταγράφονται και από μελετητικά γραφεία που αναλαμβάνουν την υλοποίηση της κτηματογράφησης, μεταξύ άλλων γιατί η εκτίμηση που κυριαρχεί είναι ότι θα υπάρχουν καθυστερήσεις στις πληρωμές. Κατηγορηματικά αντίθετοι με την κατάργηση των υποθηκοφυλακείων είναι οι υποθηκοφύλακες.
Βασικά σημεία του νομοσχεδίου, για το οποίο ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Σταθάκης έχει πει ότι θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή είναι τα εξής:
Ο νέος Οργανισμός θα έχει την επωνυμία Οργανισμός Εθνικού Κτηματολογίου (ΟΕΚΤ) και για τις ανάγκες παρουσίας του στο εξωτερικό την ονομασία Hellenic Cadastre. Σύμφωνα με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, το οποίο παρουσιάζει σήμερα η «Ν», στο ΝΠΔΔ θα μεταφερθεί το σύνολο του προσωπικού στα υποθηκοφυλακεία της χώρας και στην ΕΚΧΑ.
Η επιχειρούμενη αλλαγή λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία εκκρεμεί η ολοκλήρωση του διαγωνισμού για την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου, αλλά και των δασικών χαρτών. Αναφορικά με το κυρίως έργο του Κτηματολογίου και παρά το γεγονός ότι η προσπάθεια για τη δημιουργία του διαρκεί πάνω από 20 χρόνια δεν έχουν ακόμα ανατεθεί οι μελέτες για την κτηματογράφηση περίπου 86 εκατομμυρίων στρεμμάτων, έκταση που αντιστοιχεί στο 63,5% της ελληνικής επικράτειας (περί τα 16,5 εκατομμύρια δικαιώματα ιδιοκτησίας). Να σημειωθεί ότι η αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών για τις 26 από τις 32 συμβάσεις στον διαγωνισμό με την ονομασία ΚΤΗΜΑ 16 για την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, έγινε πέρσι τον Δεκέμβριο… και μέχρι τώρα δεν έχει υπογραφεί καμιά σύμβαση, ενώ παράλληλα εκκρεμεί και η υλοποίηση συμβάσεων από παλιότερες αναθέσεις.
Το ερώτημα είναι πως με όλη αυτή την αναστάτωση που θα προκύψει από την αλλαγή του φορέα και τη συγχώνευση της ΕΚΧΑ με τα υποθηκοφυλακεία θα μπορέσει παράλληλα να προχωρήσει η κτηματογράφηση, ώστε να ολοκληρωθεί το 2021, όπως έχει προβλεφθεί. Αντιδράσεις όσον αφορά τη μορφή που θα πάρει ο φορέας του Κτηματολογίου καταγράφονται και από μελετητικά γραφεία που αναλαμβάνουν την υλοποίηση της κτηματογράφησης, μεταξύ άλλων γιατί η εκτίμηση που κυριαρχεί είναι ότι θα υπάρχουν καθυστερήσεις στις πληρωμές. Κατηγορηματικά αντίθετοι με την κατάργηση των υποθηκοφυλακείων είναι οι υποθηκοφύλακες.
Βασικά σημεία του νομοσχεδίου, για το οποίο ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Σταθάκης έχει πει ότι θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή είναι τα εξής:
- Σε πρώτη φάση ο νέος Οργανισμός θα διοικείται από τη σημερινή διοίκηση της ΕΚΧΑ (μεταβατικές διατάξεις). Κατά την έναρξη εφαρμογής του νόμου ο πρόεδρος και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΧΑ προσαυξημένα κατά δύο, αποτελούν το Δ.Σ. του Οργανισμού. Η διευθύνουσα σύμβουλος της ΕΚΧΑ καταλαμβάνει αυτοδικαίως τη θέση του γενικού διευθυντή του Οργανισμού. Έπειτα από τη μεταβατική περίοδο, που πάντως δεν ορίζεται χρονικά, το Διοικητικό Συμβούλιο θα αποτελείται από επτά μέλη, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και ο γενικός διευθυντής. Τα μέλη του Δ.Σ επιλέγονται και διορίζονται με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος. Δύο από τα μέλη, στα οποία δεν περιλαμβάνονται ο γενικός διευθυντής και ο πρόεδρος, επιλέγονται από τον υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η θητεία των μελών του Δ.Σ. είναι τετραετής και μπορεί να ανανεώνεται μία φορά.
- Συστήνονται 16 Κτηματολογικά Γραφεία (που στις περισσότερες των περιπτώσεων διαδέχονται τα υποθηκοφυλακεία) τα οποία πλαισιώνονται και από υποκαταστήματα: Κτηματολογικό Γραφείο Ανατ. Μακεδονίας και Θράκης με έδρα την Κομοτηνή, Θεσσαλονίκης με έδρα τη Θεσσαλονίκη, Κεντρικής Μακεδονίας με έδρα τη Θεσσαλονίκη, Δυτικής Μακεδονίας με έδρα την Κοζάνη, Ηπείρου με έδρα τα Ιωάννινα, Θεσσαλίας με έδρα τη Λάρισα, Δυτικής Ελλάδας με έδρα την Πάτρα, Στερεάς Ελλάδας με έδρα τη Λαμία, Αθηνών με έδρα την Αθήνα, Αττικής με έδρα το Κορωπί, Πειραιώς και Νήσων με έδρα τον Πειραιά, Πελοποννήσου με έδρα την Τρίπολη, Βορείου Αιγαίου με έδρα τη Μυτιλήνη, Νοτίου Αιγαίου με έδρα την Ερμούπολη, Κρήτης με έδρα το Ηράκλειο και Κτηματολογικό Γραφείο Δωδεκανήσου με έδρα τη Ρόδο.
- Στην Κεντρική Υπηρεσία του νέου Οργανισμού συνιστώνται 239 θέσεις προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και σχέση έμμισθης εντολής. Στις Περιφερειακές Υπηρεσίες του Οργανισμού (Κτηματολογικά Γραφεία και υποκαταστήματά τους) συστήνονται 578 ενιαίες θέσεις προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου. Κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου οι θέσεις προϊσταμένων Κτηματολογικών Γραφείων και υποκαταστημάτων Κτηματολογικών Γραφείων καλύπτονται α) από τους προϊσταμένους και, όπου αυτοί ελλείπουν, από τους νόμιμους αναπληρωτές τους, των καταργούμενων εμμίσθων Υποθηκοφυλακείων και β) από τους ειδικούς άμισθους υποθηκοφύλακες που υπηρετούν κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου.
- Με την πάροδο ενός μηνός από τη δημοσίευση του νόμου και πάντως πριν από την πάροδο εννέα μηνών από τη δημοσίευσή του οι προϊστάμενοι των εμμίσθων Υποθηκοφυλακείων, οι άμισθοι υποθηκοφύλακες και οι εκτελούντες ή αναπληρούντες στα έργα υποθηκοφύλακα, συμβολαιογράφοι ή ειρηνοδίκες, των Υποθηκοφυλακείων που καταργούνται παραδίδουν στον νέο Οργανισμό τα βιβλία υποθηκών, μεταγραφών, κατασχέσεων και διεκδικήσεων, τα γενικά αλφαβητικά ευρετήρια υποθηκών, μεταγραφών, κατασχέσεων και διεκδικήσεων, το βιβλίο εισαγωγής εγγράφων και εισπράξεως τελών και δικαιωμάτων, τους βιβλιοδετημένους τόμους, καθώς και όλα εν γένει τα βιβλία και αρχεία που τηρούνταν από τα άμισθα Υποθηκοφυλακεία, σύμφωνα με τις κάθε φορά ισχύουσες διατάξεις. Εφόσον τα ανωτέρω τηρούνται και ηλεκτρονικά, παραδίδεται και η ψηφιακή βάση δεδομένων τους. Επίσης παραδίδουν τις εκκρεμείς αιτήσεις για την έκδοση αντιγράφων, βεβαιώσεων ή πιστοποιητικών και τα έπιπλα, σκεύη, μηχανήματα και όλο εν γένει τον εξοπλισμό των άμισθων Υποθηκοφυλακείων.
