Οι εκκρεμότητες της 3ης αξιολόγησης,
όπως αυτές καταμετρήθηκαν μόνο στο μνημόνιο με τους θεσμούς της
Ευρωζώνης λίγο πριν την αναχώρησή τους από την Αθήνα, υπολογίστηκαν
σύμφωνα με πληροφορίες σε 83 επί συνόλου περίπου 100 που προβλέπει το
μνημόνιο (MoU). Σε αυτές προστίθενται επιπλέον 20 περίπου εκκρεμότητες
που προκύπτουν από το μνημόνιο με το ΔΝΤ και επίσης πρέπει να
εκπληρωθούν, αφού εκκρεμεί και η δική του 1η αξιολόγηση (πρέπει να
ολοκληρωθεί έως τις 15/2/2018).
Το "βουνό" αυτό από προαπαιτούμενα
αποτελεί και τον πιο μεγάλο "πονοκέφαλο" του διαπραγματευτικού
επιτελείου της κυβέρνησης τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες που θα
μεσολαβήσουν έως την επόμενη κάθοδο των θεσμών στην Αθήνα, όπως
παραδέχθηκε χθες, μετά το τέλος του πρώτου γύρου διά ζώσης διαβουλεύσεων
κορυφαίος αξιωματούχος του ΥΠΟΙΚ.
Εξήγησε ότι υπάρχει πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει, καθώς θα πρέπει
όσα συμφωνούνται να μετατρέπονται σε νόμους και σε τεχνικές αποφάσεις.
Η ίδια πηγή, για το δημοσιονομικό του
2017-2018, ανέφερε ότι "προβλέπω με πολύ μεγάλη ασφάλεια ότι δεν θα
χρειαστούν νέα μέτρα". Είχε προηγηθεί άλλο στέλεχος του οικονομικού
επιτελείου το οποίο προανήγγειλε συμφωνία των θεσμών για τους
δημοσιονομικούς στόχους που έθεσε η κυβέρνηση φέτος και το 2018,
μιλώντας μάλιστα για πρωτογενές πλεόνασμα 2,2% του ΑΕΠ φέτος αν
υπολογισθεί το μέρισμα των 800 εκατ. ευρώ ή 2,8% του ΑΕΠ χωρίς το
μέρισμα (αν και σενάρια, που κυκλοφόρησαν αργά χθες το βράδυ
και προκύπτουν από κυβερνητικές πηγές και προς το παρόν δεν
επιβεβαιώνονται από το οικονομικό επιτελείο, μιλούν ακόμη και για
μέρισμα 1,1 δισ. ευρώ).
Σε κάθε περίπτωση το θέμα του μερίσματος
όπως και οι εκκρεμότητες στα προαπαιτούμενα παραπέμπονται πλέον σε
τεχνικό επίπεδο, για να λυθούν μέσω τηλεδιασκέψεων με την επιστροφή των
θεσμών να έχει οριστεί για το τέλος Νοεμβρίου. Στις 4 Δεκεμβρίου
συνεδριάζει το τελευταίο Eurogroup για φέτος και αυτό που επιδιώκει
-πάση θυσία- η Αθήνα είναι να κλείσει εντός του έτους η αξιολόγηση.
Θέλουν να υπάρχει έστω μία πρώτη επί της αρχής συμφωνία. Και τα πιο
μεγάλα "αγκάθια", όπως παραδέχθηκαν στελέχη της ελληνικής πλευράς,
αφορούν προς το παρόν την αγορά ενέργειας αλλά και την αναθεώρηση των
επιδομάτων, αλλά και το πώς θα κατανέμεται στο μέλλον το οικογενειακό
επίδομα.
Ο Δούρειος Ίππος του δημοσιονομικού "κόφτη"
Πάντως, αναφορικά με το δημοσιονομικό
κενό του 2018, σύμφωνα με πληροφορίες, ήταν υπαρκτό από την πλευρά των
θεσμών κατά την κάθοδό τους στην Αθήνα. Αλλά ήταν επίσης και
"συζητήσιμο" σε δύο πτυχές του: αναφορικά με το κατά πόσο υφίσταται αλλά
και με το πώς θα καλυφθεί.
Διαπραγματευτικές πηγές εξηγούν ότι το
επικρατέστερο σενάριο είναι να μη ζητηθούν νέα μέτρα τώρα ακόμη και αν
τα στοιχεία δείξουν ότι υπάρχει κάποια "τρύπα", αλλά να μεταφερθεί η
απόφαση για την 4η αξιολόγηση, η οποία έχει προγραμματιστεί για τον
Μάρτιο-Απρίλιο του 2018 (στο σενάριο ομαλής ολοκλήρωσης της παρούσης).
Και τούτο διότι, αναφέρουν, ο δημοσιονομικός "κόφτης" που υποχρεώνει σε
λήψη συμπληρωματικών μέτρων μπορεί να καλύψει προς το παρόν τους θεσμούς
αν υπάρξει "τρύπα". Αναφορικά με το ύψος του "κενού", δεν είναι μεγάλο
σε σχέση με τα δεδομένα άλλων αξιολογήσεων. Αρμόδιες πηγές έκαναν λόγο
για αρχικές εκτιμήσεις που ξεκινούσαν από το 0,2% του ΑΕΠ και έφταναν
έως το 0,5% του ΑΕΠ, με πολλούς όμως "αστερίσκους" ότι θα στοιχεία είναι
προσωρινά.
Οι κρίσιμες ανακοινώσεις
Ένας άλλος παράγοντας -εξαιρετικά
ρευστός αυτήν τη στιγμή- είναι το ΑΕΠ. Οι ανακοινώσεις για το 3ο τρίμηνο
του 2017 αλλά και για το σύνολο του έτους θα επηρεάσουν και το
δημοσιονομικό πεδίο. Πληροφορίες αναφέρουν ότι η ελληνική πλευρά πλέον
ως επιχείρημα ανάγει την πολύ πιο ταχεία αποπληρωμή των οφειλών του
κράτους προς ιδιώτες που άρχισε να φαίνεται στο τέλος Σεπτεμβρίου και
πλέον θα αποτυπωθεί και στο ΑΕΠ.
Η δόση που θα εκταμιευθεί έως και τον
Ιανουάριο του 2018 φτάνει στα 800 εκατ. ευρώ και θα συνοδευθεί από ακόμη
400 εκατ. ευρώ κρατικό χρήμα. Επιπλέον στην αγορά θα πέσουν μέσα στον
Οκτώβριο περίπου 400 εκατ. ευρώ της υποδόσης του Ιουλίου που δεν
διανεμήθηκαν από τους φορείς στους οποίους δόθηκαν (ταμεία, νοσοκομεία,
ΟΤΑ κ.λπ.). Αυτό είναι το ποσό που... έρχεται. Πρέπει να προστεθούν και
τα λεφτά που έπεσαν στην αγορά τα οποία ήταν περισσότερα του στόχου.
Σύμφωνα με το ενημερωτικό σημείο που τέθηκε στο διοικητικό συμβούλιο του
ESM που συνεδρίασε την Πέμπτη, η κυβέρνηση πλήρωσε 6,33 δισ. "φέσια" το
διάστημα Απριλίου-Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, η καθαρή μείωση ήταν 1,5
δισ. ευρώ (έναντι στόχου για 1,2 δισ. ευρώ) γιατί στο μεσοδιάστημα
δημιουργήθηκαν υποχρεώσεις 4,8 δισ. ευρώ...
Τα μέτωπα της 3ης αξιολόγησης
Τα 21 προαπαιτούμενα του 2017 με το ΔΝΤ
περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τον καθορισμό διά νόμου των ανώτατων ορίων
για συμβάσεις ορισμένου χρόνου, την καθολική εφαρμογή του εξωδικαστικού
συμβιβασμού και του συστήματος των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών αλλά και
την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων στις μη συστημικές τράπεζες και
τη διασφάλιση ότι οι συνεταιριστικές τράπεζες καλύπτουν πιθανές
κεφαλαιακές ελλείψεις. Επίσης, πρέπει να ολοκληρωθούν οι παρεμβάσεις της
εργαλειοθήκης 3 του ΟΟΣΑ, να υπάρξει υιοθέτηση οριζόντιων μέτρων για τη
διευκόλυνση της αδειοδότησης των επενδύσεων, να ολοκληρωθεί ο
επανυπολογισμός των συντάξεων στο ήμισυ των συνταξιούχων, να υπάρξει
ευθυγράμμιση των αντικειμενικών αξιών με τις τιμές της αγοράς και να
υπάρξει ρύθμιση για την κατάργηση των περιορισμών (π.χ. γεωγραφική θέση,
τιμολόγηση, εγκατάσταση κ.λπ.) για βασικά επαγγέλματα (π.χ. παρόχους
υγειονομικής περίθαλψης, νομικούς κ.λπ.).
Σε αυτά προστίθενται τα περίπου 100
προαπαιτούμενα με τους θεσμούς της ΕΕ. Ο λόγος για μια σειρά από
παρεμβάσεις στο συνταξιοδοτικό, στην υγεία, στην εφαρμογή της
εργαλειοθήκης 1 και 3 του ΟΟΣΑ, στις αποκρατικοποιήσεις, στην
ενεργοποίηση μηχανισμού αδειοδότησης. Πρέπει επίσης να λυθεί το μέτωπο
του εργασιακού, η νομοθεσία για τις παρεμβάσεις στα επιδόματα, η πλήρης
εφαρμογή του νέου συστήματος κινητικότητας, αλλά και οι φορολογικές
παρεμβάσεις στα επενδυτικά κίνητρα και όχι μόνο.
