Η Ελλάδα είναι μεταξύ των χωρών της
Ευρωζώνης, όπου τα μετρητά αποτελούσαν κυρίαρχο μέσο πληρωμών το 2016,
σύμφωνα με μελέτη στελεχών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Η
μελέτη, με τίτλο: "Η χρήση των μετρητών από νοικοκυριά στην Ευρωζώνη",
έχει συνταχθεί από τους Henk Esselink και Lola Hernandez και έχει
αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ.
Όπως αναφέρουν οι συγγραφείς της,
πρόκειται για την πρώτη μελέτη που μετρά τη ζήτηση μετρητών για
συναλλαγές στην Ευρωζώνη. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το 2016 περίπου
το 79% όλων των πληρωμών στα σημεία πώλησης έγιναν με μετρητά, το 19% με
κάρτες και το 2% με άλλα μέσα πληρωμών. Σε όρους αξίας πληρωμών, το 54%
αντιστοιχούσε σε χρήση μετρητών, το 39% σε κάρτες και το 7% σε άλλα
μέσα. Ωστόσο, οι διαφορές μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης είναι μεγάλες.
Όσον αφορά τον αριθμό των συναλλαγών, τα μετρητά χρησιμοποιούνται
περισσότερο στις νότιες χώρες της Ευρωζώνης, καθώς και τη Γερμανία,
Αυστρία και Σλοβενία, όπου το 80% ή περισσότερο των συναλλαγών στα
σημεία πώλησης έγιναν με μετρητά. Σε όρους αξίας, το ποσοστό των
μετρητών ήταν υψηλότερο στην Ελλάδα, την Κύπρο και τη Μάλτα (από 72% έως
75%), ενώ ήταν χαμηλότερο στις χώρες Benelux (Βέλγιο, Ολλανδία,
Λουξεμβούργο), την Εσθονία, τη Γαλλία και τη Φινλανδία (27% έως 33%).
Το 2016, οι καταναλωτές της Ευρωζώνης
έκαναν κατά μέσο όρο 1,6 πληρωμές την ημέρα ή 11 πληρωμές την εβδομάδα,
από τις οποίες οι 1,2 πληρωμές την ημέρα ή 9 πληρωμές την εβδομάδα
έγιναν με μετρητά. Στην Ιταλία, την Ισπανία και την Ελλάδα, οι
καταναλωτές έκαναν κατά μέσο όρο 1,7 συναλλαγές την ημέρα με μετρητά ή
12 την εβδομάδα, που ήταν και οι περισσότερες στην Ευρωζώνη. Αν και το
ποσοστό των πληρωμών σε μετρητά για συναλλαγές άνω των 100 ευρώ ήταν
μικρό, σε όρους αξίας αντιστοιχούσε στο 10% όλων των πληρωμών σε μετρητά
στην Ευρωζώνη. Και πάλι οι διαφορές μεταξύ των χωρών όσον αφορά τα
ποσοστά αυτά είναι σημαντικές, καθώς κυμαίνονταν από 3% στη Γαλλία και
5% στο Βέλγιο έως 21% στην Ιρλανδία και τη Σλοβενία και 26% στην Ελλάδα.
Υψηλά είναι και τα ποσοστά των ελληνικών
νοικοκυριών που χρησιμοποιούν μετρητά για να πληρώσουν το ενοίκιο ή
τους λογαριασμούς ρεύματος. Κατά μέσο όρο, στην Ευρωζώνη (με την
εξαίρεση της Γερμανίας) μόνο το 6% των ενοικίων πληρώνεται με μετρητά,
ενώ στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 26% και στη Σλοβακία και τη
Μάλτα περίπου 15%. Το 56% των Ελλήνων και το 25% των Ιταλών που
συμμετείχαν στην έρευνα πλήρωνε τον λογαριασμό ρεύματος με μετρητά.
Κατά μέσο όρο το 24% των καταναλωτών της
Ευρωζώνης που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι κρατούσαν μετρητά,
εκτός τραπεζικών λογαριασμών, προληπτικά ως διαθέσιμα. Στην Ελλάδα, το
μέσο ποσοστό των συμμετεχόντων στην έρευνα που διατηρούσε προληπτικά
μετρητά ανερχόταν σε 22%. Μόνο το 9% των καταναλωτών της Ευρωζώνης
φύλαγε μετρητά από 1.000 έως 5.000 ευρώ και το 2% πάνω από 5.000 ευρώ
στο σπίτι του σε τραπεζική θυρίδα. Οι δύο χώρες, όπου τα νοικοκυριά
κρατούν περισσότερο από 1.000 ευρώ σε μετρητά, είναι η Σλοβενία (23%)
και η Λιθουανία (20%). Το αντίστοιχο ποσοστό για την Ελλάδα ήταν 18% και
για την Ιταλία 19%.
Η Κύπρος είναι η μόνη χώρα, σύμφωνα με
τη μελέτη, που η πλειοψηφία των καταναλωτών δήλωσαν ότι προτιμούν τις
πληρωμές με μετρητά, εάν είναι ελεύθεροι να επιλέξουν μεταξύ μετρητών
και άλλων μέσων πληρωμών. Υψηλά είναι το αντίστοιχο ποσοστό και στην
Ελλάδα, καθώς το 43% προτιμά την πληρωμή με μετρητά, ενώ το 39% με
άλλους τρόπους πληρωμών.
