Τα βασικά στοιχεία του νέου συστήματος είναι η θεσμοθέτηση 4 ομάδων προσανατολισμού που οδηγούν σε ένα μόνο επιστημονικό πεδίο η κάθε μία. Συνεπώς δεν υπάρχει 5ο μάθημα και πρόσβαση σε σχολές και δεύτερου πεδίου.
Καταργείται η διδασκαλία και η εξέταση των λατινικών που τα αντικαθιστά η Κοινωνιολογία. Ακόμη καθιερώνεται η πρόσβαση σε σχολές χαμηλής ζήτησης χωρίς εξετάσεις, μόνο με την απόκτηση του απολυτηρίου λυκείου. Καταργούνται οι συντελεστές βαρύτητας των μαθημάτων. Αλλάζει ο τρόπος απόκτησης του απολυτηρίου λυκείου. Οι υποψήφιοι συμπληρώνουν δύο μηχανογραφικά. Ένα στο τέλος της Β Λυκείου και ένα στο τέλος της Γ Λυκείου.
Ας δούμε το χρονοδιάγραμμα της πορείας μέχρι την εισαγωγή στις Ανώτατες Σχολές. Στη Β Λυκείου δεν θα έχουμε καμία αλλαγή πλην του μαθήματος της Πολιτικής Παιδείας. Στο τέλος της Β Λυκείου οι υποψήφιοι θα κληθούν να συμπληρώσουν ένα μηχανογραφικό με 10 μόνο σχολές και μετά από λίγες μέρες θα μάθουν αν κάποια από τις 10 σχολές που δήλωσαν θα είναι ελεύθερης πρόσβασης. Αν είναι έστω μία σχολή ελεύθερης πρόσβασης τότε θα μπορούν να εισαχθούν σ’ αυτή χωρίς να δώσουν πανελλήνιες εξετάσεις αφού πάρουν το απολυτήριο λυκείου. Δεν θα μπορούν, όμως, να δώσουν πανελλήνιες εξετάσεις και δεν θα έχουν το δικαίωμα μετεγγραφής. Αν δεν υπάρχει καμία χαμηλής ζήτησης σχολή στο μηχανογραφικό τους αναγκαστικά οδηγούνται στις πανελλήνιες εξετάσεις.
Τον Σεπτέμβριο της Γ' Λυκείου ξεκινούν τα μαθήματα στο σχολείο και είναι μόνο 7 τα διδασκόμενα μαθήματα. Τα τρία μαθήματα της ομάδας προσανατολισμού, η Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, τα Θρησκευτικά, ένα μάθημα επιλογής και η Γυμναστική.
Τον Φεβρουάριο της Γ' Λυκείου δηλώνουν αν θα εξεταστούν στις πανελλήνιες εξετάσεις ή αν παραιτούνται από αυτές και επιλέγουν να εισαχθούν στη σχολή χαμηλής ζήτησης που υπάρχει στο μηχανογραφικό που συμπλήρωσαν στο τέλος της Β Λυκείου. Η απόφαση αυτή δεν ανακαλείται με κανένα τρόπο.
Τον Μάιο της Γ' Λυκείου δίνουν όλοι οι μαθητές της Γ Λυκείου εξετάσεις για την απόκτηση του απολυτηρίου λυκείου, ανεξάρτητα από το αν θα εξεταστούν ή όχι στις πανελλήνιες. Οι εξετάσεις για την απόκτηση του απολυτηρίου λυκείου είναι διαφορετικές από τις έως τώρα γνωστές ενδοσχολικές εξετάσεις. Τα εξεταζόμενα μαθήματα είναι μόνο 4. Η Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία και τα τρία μαθήματα της ομάδας προσανατολισμού. Τα θέματα ορίζονται από καθηγητές σε επίπεδο δήμου ή νομού, τα γραπτά έχουν καλυμμένα τα ονόματα και η βαθμολόγηση γίνεται από καθηγητές άλλων σχολείων. Ο βαθμός του κάθε μαθήματος προκύπτει κατά 60% από τους βαθμούς των τετραμήνων και κατά 40% από το γραπτό βαθμό στα 4 γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα. Στα υπόλοιπα μαθήματα οι βαθμοί των τετραμήνων δίνουν τον τελικό βαθμό. Η Γυμναστική δεν μετράει στο απολυτήριο. Δεν θα είναι εύκολη, λοιπόν, η απόκτηση του απολυτηρίου λυκείου.
Τον Ιούνιο όσοι έχουν δηλώσει το Φεβρουάριο συμμετοχή στις πανελλήνιες εξετάσεις μπορούν να εξεταστούν στα ίδια 4 μαθήματα που εξετάστηκαν και στις απολυτήριες εξετάσεις και σε όποια ειδικά μαθήματα έχουν δηλώσει το Φεβρουάριο ότι θα εξεταστούν.
Στο τέλος Ιουνίου ανακοινώνονται οι βαθμολογίες των πανελληνίων εξετάσεων και ακολουθεί η συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου, όπως συμβαίνει μέχρι τώρα, με τη δυνατότητα των υποψηφίων να δηλώσουν μέχρι και όλες τις σχολές του μοναδικού πεδίου τους.
