Τη δυνατότητα να αξιοποιήσει επιπλέον κοινοτικούς πόρους ύψους 1,22 δισ. ευρώ από το αποθεματικό επίδοσης που προβλέπεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέκτησε η Ελλάδα μετά την αξιολόγηση του Πλαισίου Επίδοσης (Π.Ε.) των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014-2020 και των ενδιάμεσων στόχων που είχαν τεθεί για το 2018.
Ουσιαστικά, πρόκειται για «ξεκλείδωμα» κοινοτικών πόρων, οι οποίοι αν και συμπεριλαμβάνονται στο συνολικό ποσό που λαμβάνει η χώρα στο πλαίσιο της τρέχουσας Προγραμματικής Περιόδου 20142020, για να αποδοθούν θα έπρεπε να καλυφθούν οι στόχοι της απορρόφησης που έχουν τεθεί.
Οι πόροι που διασφαλίστηκαν έχουν ήδη κατανεμηθεί στα επιμέρους ταμεία και στο επόμενο διάστημα θα ακολουθήσει η απόδοσή τους στα προγράμματα που «τρέχουν» πιο γρήγορα στο πλαίσιο της αποκαλούμενης «μίνι αξιολόγησης»του ΕΣΠΑ. Σημειώνεται ότι το αποθεματικό επίδοσης καθιερώθηκε πρώτη φορά σε επίπεδο Ε.Ε. ως ένα ειδικό μέσο προκειμένου να ενταθεί ο προσανατολισμός των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων της προς τα αποτελέσματα των συγχρηματοδοτούμενων παρεμβάσεων. Στο πλαίσιο αυτό, το 6% των συνολικών χρηματοδοτικών πόρων των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ) που αναλογούν σε κάθε κράτος-μέλος αποτέλεσε το αποθεματικό επίδοσης των επιμέρους προγραμμάτων που καταρτίσθηκαν.
Δείκτες επιδόσεων
Συγκεκριμένα, για κάθε άξονα προτεραιότητας των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (εκτός της Τεχνικής Βοήθειας) προσδιορίσθηκε ένα Πλαίσιο Επιδόσεων, το οποίο συνίσταται σε ένα υποσύνολο δεικτών επιδόσεων (χρηματοοικονομικοί δείκτες για τη μέτρηση της απορρόφησης των πόρων που διατίθενται, δείκτες εκροής για τη μέτρηση της υλοποίησης των συγχρηματοδοτούμενων δράσεων που συμπεριελήφθησαν στον σχεδιασμό των προγραμμάτων, ή κατά περίπτωση και βασικών σταδίων υλοποίησής τους). Για καθέναν από τους δείκτες επιδόσεων και τα βασικά στάδια υλοποίησης που περιλαμβάνονται στο πλαίσιο επιδόσεων, ορίστηκαν ορόσημα προς επίτευξη έως τον Δεκέμβριο του 2018 και στόχοι προς επίτευξη έως τον Δεκέμβριο του 2023.
Τo 2019 αποτέλεσε το έτος αξιολόγησης της απόδοσης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 20142020, σε σχέση με τους ενδιάμεσους στόχους (ορόσημα) που είχαν τεθεί, με στόχο την οριστική κατανομή ή ανακατανομή του αποθεματικού επίδοσης, που όπως προαναφέρθηκε ανέρχεται σε 1,22 δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο της αξιολόγησης αυτής, η χώρα μας διατήρησε το σύνολο των διαθέσιμων πόρων των ΕΔΕΤ, αφού σε σύνολο 170 Πλαισίων Επίδοσης (ΠΕ), 112 Π.Ε. κάλυψαν τους στόχους τους και σε αυτά θα πραγματοποιηθεί η οριστική διάθεση του αποθεματικού επίδοσης ύψους 1,011 δισ. ευρώ σε όρους κοινοτικής συνδρομής.
Το αποθεματικό επίδοσης που αντιστοιχεί στα υπόλοιπα 58 Π.Ε. που εμφάνισαν μη επίτευξη των στόχων τους, ύψους 211,9 εκατ. ευρώ, ανακατανέμεται σε επιτυχημένες προτεραιότητες εντός των ίδιων Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, με εξαίρεση τη μεταφορά πόρων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) ύψους 35,9 εκατ. ευρώ κοινοτικής συνδρομής από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία», στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση».
H παραπάνω ανακατανομή του αποθεματικού επίδοσης δεν διαφοροποιεί ουσιαστικά τον χαρακτήρα και την επιδίωξη των παρεμβάσεων που υλοποιούνται ή σχεδιάζεται να υλοποιηθούν στο πλαίσιο των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 20142020 και δεν μεταβάλλουν τη βασική στρατηγική στόχευση της χώρας για την τρέχουσα Π.Π.
Τα αποτελέσματα αξιολόγησης
Αναλυτικά, τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του Πλαισίου Επίδοσης ανά ταμείο έχουν ως εξής:
Το σύνολο των Π.Ε. του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ) παρουσιάζουν επίτευξη των στόχων και σε αυτά θα κατανεμηθούν οριστικά οι αντίστοιχοι πόροι του αποθεματικού επίδοσης (253,44 εκατ. ευρώ για το ΕΓΤΑΑ και 23,33 εκατ. ευρώ για το ΕΤΘΑ).
Το 80% των Π.Ε. του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) έχουν επιτύχει τους στόχους τους και σε αυτά (με εξαίρεση το Π.Ε. της Πρωτοβουλίας Απασχόλησης Νέων) θα κατανεμηθεί οριστικά το αποθεματικό επίδοσης, ύψους 195,82 εκατ. ευρώ.
Στο Ταμείο Συνοχής τα 5 από τα 7 Π.Ε. έχουν επιτύχει τους στόχους τους και σε αυτά θα κατανεμηθούν οριστικά οι αντίστοιχοι πόροι του αποθεματικού επίδοσης ύψους 185,85 εκατ. ευρώ.
Τέλος, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) εμφανίζει το χαμηλότερο ποσοστό επιτυχίας, με το 55% των Π.Ε. (68% των πόρων του αποθεματικού επίδοσης) να έχει επιτύχει τους στόχους του. Στα συγκεκριμένα Π.Ε. θα κατανεμηθούν οριστικά πόροι ύψους 352,83 ευρώ.
Ουσιαστικά, πρόκειται για «ξεκλείδωμα» κοινοτικών πόρων, οι οποίοι αν και συμπεριλαμβάνονται στο συνολικό ποσό που λαμβάνει η χώρα στο πλαίσιο της τρέχουσας Προγραμματικής Περιόδου 20142020, για να αποδοθούν θα έπρεπε να καλυφθούν οι στόχοι της απορρόφησης που έχουν τεθεί.
Οι πόροι που διασφαλίστηκαν έχουν ήδη κατανεμηθεί στα επιμέρους ταμεία και στο επόμενο διάστημα θα ακολουθήσει η απόδοσή τους στα προγράμματα που «τρέχουν» πιο γρήγορα στο πλαίσιο της αποκαλούμενης «μίνι αξιολόγησης»του ΕΣΠΑ. Σημειώνεται ότι το αποθεματικό επίδοσης καθιερώθηκε πρώτη φορά σε επίπεδο Ε.Ε. ως ένα ειδικό μέσο προκειμένου να ενταθεί ο προσανατολισμός των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων της προς τα αποτελέσματα των συγχρηματοδοτούμενων παρεμβάσεων. Στο πλαίσιο αυτό, το 6% των συνολικών χρηματοδοτικών πόρων των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ) που αναλογούν σε κάθε κράτος-μέλος αποτέλεσε το αποθεματικό επίδοσης των επιμέρους προγραμμάτων που καταρτίσθηκαν.
Δείκτες επιδόσεων
Συγκεκριμένα, για κάθε άξονα προτεραιότητας των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (εκτός της Τεχνικής Βοήθειας) προσδιορίσθηκε ένα Πλαίσιο Επιδόσεων, το οποίο συνίσταται σε ένα υποσύνολο δεικτών επιδόσεων (χρηματοοικονομικοί δείκτες για τη μέτρηση της απορρόφησης των πόρων που διατίθενται, δείκτες εκροής για τη μέτρηση της υλοποίησης των συγχρηματοδοτούμενων δράσεων που συμπεριελήφθησαν στον σχεδιασμό των προγραμμάτων, ή κατά περίπτωση και βασικών σταδίων υλοποίησής τους). Για καθέναν από τους δείκτες επιδόσεων και τα βασικά στάδια υλοποίησης που περιλαμβάνονται στο πλαίσιο επιδόσεων, ορίστηκαν ορόσημα προς επίτευξη έως τον Δεκέμβριο του 2018 και στόχοι προς επίτευξη έως τον Δεκέμβριο του 2023.
Τo 2019 αποτέλεσε το έτος αξιολόγησης της απόδοσης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 20142020, σε σχέση με τους ενδιάμεσους στόχους (ορόσημα) που είχαν τεθεί, με στόχο την οριστική κατανομή ή ανακατανομή του αποθεματικού επίδοσης, που όπως προαναφέρθηκε ανέρχεται σε 1,22 δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο της αξιολόγησης αυτής, η χώρα μας διατήρησε το σύνολο των διαθέσιμων πόρων των ΕΔΕΤ, αφού σε σύνολο 170 Πλαισίων Επίδοσης (ΠΕ), 112 Π.Ε. κάλυψαν τους στόχους τους και σε αυτά θα πραγματοποιηθεί η οριστική διάθεση του αποθεματικού επίδοσης ύψους 1,011 δισ. ευρώ σε όρους κοινοτικής συνδρομής.
Το αποθεματικό επίδοσης που αντιστοιχεί στα υπόλοιπα 58 Π.Ε. που εμφάνισαν μη επίτευξη των στόχων τους, ύψους 211,9 εκατ. ευρώ, ανακατανέμεται σε επιτυχημένες προτεραιότητες εντός των ίδιων Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, με εξαίρεση τη μεταφορά πόρων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) ύψους 35,9 εκατ. ευρώ κοινοτικής συνδρομής από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία», στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση».
H παραπάνω ανακατανομή του αποθεματικού επίδοσης δεν διαφοροποιεί ουσιαστικά τον χαρακτήρα και την επιδίωξη των παρεμβάσεων που υλοποιούνται ή σχεδιάζεται να υλοποιηθούν στο πλαίσιο των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 20142020 και δεν μεταβάλλουν τη βασική στρατηγική στόχευση της χώρας για την τρέχουσα Π.Π.
Τα αποτελέσματα αξιολόγησης
Αναλυτικά, τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του Πλαισίου Επίδοσης ανά ταμείο έχουν ως εξής:
Το σύνολο των Π.Ε. του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ) παρουσιάζουν επίτευξη των στόχων και σε αυτά θα κατανεμηθούν οριστικά οι αντίστοιχοι πόροι του αποθεματικού επίδοσης (253,44 εκατ. ευρώ για το ΕΓΤΑΑ και 23,33 εκατ. ευρώ για το ΕΤΘΑ).
Το 80% των Π.Ε. του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) έχουν επιτύχει τους στόχους τους και σε αυτά (με εξαίρεση το Π.Ε. της Πρωτοβουλίας Απασχόλησης Νέων) θα κατανεμηθεί οριστικά το αποθεματικό επίδοσης, ύψους 195,82 εκατ. ευρώ.
Στο Ταμείο Συνοχής τα 5 από τα 7 Π.Ε. έχουν επιτύχει τους στόχους τους και σε αυτά θα κατανεμηθούν οριστικά οι αντίστοιχοι πόροι του αποθεματικού επίδοσης ύψους 185,85 εκατ. ευρώ.
Τέλος, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) εμφανίζει το χαμηλότερο ποσοστό επιτυχίας, με το 55% των Π.Ε. (68% των πόρων του αποθεματικού επίδοσης) να έχει επιτύχει τους στόχους του. Στα συγκεκριμένα Π.Ε. θα κατανεμηθούν οριστικά πόροι ύψους 352,83 ευρώ.
