Επίδομα γέννησης ύψους 2.000 ευρώ για παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα θεσπίζεται από την 1η Ιανουαρίου 2020 σύμφωνα με το σχέδιο νόμου «Επίδομα γέννησης και λοιπές διατάξεις», που τέθηκε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, το επίδομα γέννησης, αναμένεται να αποτελέσει κίνητρο για τους μέλλοντες γονείς και, ταυτοχρόνως, σημαντικό βοήθημα κατά την πρώτη περίοδο ανατροφής του παιδιού τους. Όπως αναφέρεται, η προτεινόμενη ρύθμιση φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα από τα νέα θεμέλια της σύγχρονης δημογραφικής πολιτικής της χώρας.
Σε περίπτωση θανάτου της μητέρας ή εκ μέρους της υπαίτιας εγκατάλειψης του παιδιού, το επίδομα καταβάλλεται στον διαμένοντα νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα πατέρα του παιδιού, εφόσον αυτός ασκεί την επιμέλειά του. Σε κάθε περίπτωση, το επίδομα καταβάλλεται στον διαμένοντα νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα ασκούντα την επιμέλεια του παιδιού. Σε περίπτωση που εκκρεμεί ενώπιον δικαστηρίου η ανάθεση της επιμέλειας του παιδιού, το επίδομα δεν χορηγείται, πριν από την έκδοση σχετικής δικαστικής απόφασης, ως τέτοια νοείται δε και η απόφαση, με την οποία ανατίθεται η επιμέλεια του παιδιού στο πλαίσιο ζητηθείσας προσωρινής δικαστικής προστασίας.
Υποβολή αίτησης-Καταβολή δόσεων
Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά: α) στο υποσύστημα του πληροφοριακού συστήματος του Μητρώου Πολιτών για τη δήλωση γέννησης του παιδιού ή β) στην εφαρμογή του διαδικτυακού τόπου του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) για το επίδομα γέννησης.
Κατόπιν της αποδοχής της σχετικής αίτησης, το επίδομα καταβάλλεται στους δικαιούχους σε δύο ισόποσες δόσεις των 1.000 ευρώ έκαστη.
Χορήγηση επιδόματος βάσει του ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος
Το επίδομα γέννησης καταβάλλεται, λαμβάνοντας υπόψη το ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα. Ως ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα ορίζεται το συνολικό- πραγματικό ή τεκμαρτό -εισόδημα από κάθε πηγή ημεδαπής και αλλοδαπής προέλευσης προ φόρων, μετά την αφαίρεση των εισφορών για κοινωνική ασφάλιση, εξαιρουμένων των επιδομάτων, που δεν προσμετρώνται στο φορολογητέο εισόδημα, όλων των μελών της οικογένειας, διαιρούμενο με την κλίμακα ισοδυναμίας.
Κλίμακα ισοδυναμίας
Η κλίμακα ισοδυναμίας προκύπτει από το σταθμισμένο άθροισμα των μελών της οικογένειας, σύμφωνα με την ακόλουθη στάθμιση:
α) πρώτος γονέας: στάθμιση 1
β) δεύτερος γονέας: στάθμιση 1/2
γ) κάθε εξαρτώμενο τέκνο: στάθμιση 1/4
Ειδικά, για τις μονογονεϊκές οικογένειες, το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο έχει στάθμιση 1/2 και κάθε επόμενο εξαρτώμενο τέκνο 1/4.
Ως εξαρτώμενα για την καταβολή του επιδόματος νοούνται τα τέκνα που είναι άγαμα και, κατά την ημερομηνία γέννησης του παιδιού, για το οποίο ζητείται η χορήγηση του επιδόματος, δεν έχει παρέλθει η 31η Δεκεμβρίου του έτους, εντός του οποίου συμπληρώνεται το 18ο έτος της ηλικίας τους.
Όριο ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος
Δικαιούχοι του επιδόματος είναι όσοι το ισοδύναμο οικογενειακό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 40.000 ευρώ.
Κατηγορίες δικαιούχων
Το επίδομα γέννησης χορηγείται για παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα, εφόσον η μητέρα τους ή ο πατέρας τους ή το έτερο πρόσωπο που ασκεί την επιμέλειά τους, διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια και έχει την ιδιότητα:
α) Έλληνα πολίτη,
β) ομογενούς αλλοδαπού που διαθέτει Ειδικό Δελτίο Ταυτότητας Ομογενούς,
γ) πολίτη κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
δ) πολίτη κράτους που ανήκει στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, καθώς και πολίτη της Ελβετικής Συνομοσπονδίας,
ε) πολίτη τρίτης χώρας, ο οποίος διαμένει μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα τα τελευταία 12 έτη, πριν από το έτος γέννησης του παιδιού.
Κατ' εξαίρεση, για παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα κατά τα έτη 2020, 2021, 2022 και 2023, το επίδομα χορηγείται, εφόσον η μητέρα τους, ως πολίτης τρίτης χώρας της παρούσας περίπτωσης, διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια από το έτος 2012 και εντεύθεν.
Το επί δωδεκαετία μόνιμο και νόμιμο της διαμονής στη χώρα των πολιτών τρίτων χωρών αποδεικνύεται από την υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος των δικαιούχων ή των συζύγων τους καθ' έκαστο φορολογικό έτος ή, εφόσον οι ίδιοι δεν ήταν υπόχρεοι φορολογικής δήλωσης, από τη φορολογική δήλωση, στην οποία εμφανίζονται ως εξαρτώμενα μέλη. Ως υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νοείται η για έκαστο φορολογικό έτος και εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας υποβολή της και όχι η τυχόν, μετά τη λήξη του έτους, εντός του οποίου έχει ταχθεί η ανωτέρω προθεσμία, υποβολή δήλωσης για το εισόδημα παρελθόντος φορολογικού έτους.
Στο δεύτερο μέρος του σχεδίου νόμου εισάγονται τροποποιητικές ρυθμίσεις του επιδόματος στέγασης και του επιδόματος παιδιού, ρυθμίσεις των υπηρεσιών Πρόνοιας του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, καθώς και άλλες ρυθμίσεις του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Υπενθυμίζεται ότι ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης, έθεσε από τις 27 Δεκεμβρίου 2019, στις 18:00, σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση το σχετικό σχέδιο νόμου. Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι τις 10 Ιανουαρίου 2020. Στο πλαίσιο αυτό, καλείται να συμμετάσχει στη δημόσια διαβούλευση κάθε κοινωνικός εταίρος και κάθε ενδιαφερόμενος, καταθέτοντας τις προτάσεις του για την όποια βελτίωση των διατάξεων του ανωτέρω νομοθετήματος.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, το επίδομα γέννησης, αναμένεται να αποτελέσει κίνητρο για τους μέλλοντες γονείς και, ταυτοχρόνως, σημαντικό βοήθημα κατά την πρώτη περίοδο ανατροφής του παιδιού τους. Όπως αναφέρεται, η προτεινόμενη ρύθμιση φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα από τα νέα θεμέλια της σύγχρονης δημογραφικής πολιτικής της χώρας.
Σε περίπτωση θανάτου της μητέρας ή εκ μέρους της υπαίτιας εγκατάλειψης του παιδιού, το επίδομα καταβάλλεται στον διαμένοντα νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα πατέρα του παιδιού, εφόσον αυτός ασκεί την επιμέλειά του. Σε κάθε περίπτωση, το επίδομα καταβάλλεται στον διαμένοντα νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα ασκούντα την επιμέλεια του παιδιού. Σε περίπτωση που εκκρεμεί ενώπιον δικαστηρίου η ανάθεση της επιμέλειας του παιδιού, το επίδομα δεν χορηγείται, πριν από την έκδοση σχετικής δικαστικής απόφασης, ως τέτοια νοείται δε και η απόφαση, με την οποία ανατίθεται η επιμέλεια του παιδιού στο πλαίσιο ζητηθείσας προσωρινής δικαστικής προστασίας.
Υποβολή αίτησης-Καταβολή δόσεων
Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά: α) στο υποσύστημα του πληροφοριακού συστήματος του Μητρώου Πολιτών για τη δήλωση γέννησης του παιδιού ή β) στην εφαρμογή του διαδικτυακού τόπου του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) για το επίδομα γέννησης.
Κατόπιν της αποδοχής της σχετικής αίτησης, το επίδομα καταβάλλεται στους δικαιούχους σε δύο ισόποσες δόσεις των 1.000 ευρώ έκαστη.
Χορήγηση επιδόματος βάσει του ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος
Το επίδομα γέννησης καταβάλλεται, λαμβάνοντας υπόψη το ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα. Ως ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα ορίζεται το συνολικό- πραγματικό ή τεκμαρτό -εισόδημα από κάθε πηγή ημεδαπής και αλλοδαπής προέλευσης προ φόρων, μετά την αφαίρεση των εισφορών για κοινωνική ασφάλιση, εξαιρουμένων των επιδομάτων, που δεν προσμετρώνται στο φορολογητέο εισόδημα, όλων των μελών της οικογένειας, διαιρούμενο με την κλίμακα ισοδυναμίας.
Κλίμακα ισοδυναμίας
Η κλίμακα ισοδυναμίας προκύπτει από το σταθμισμένο άθροισμα των μελών της οικογένειας, σύμφωνα με την ακόλουθη στάθμιση:
α) πρώτος γονέας: στάθμιση 1
β) δεύτερος γονέας: στάθμιση 1/2
γ) κάθε εξαρτώμενο τέκνο: στάθμιση 1/4
Ειδικά, για τις μονογονεϊκές οικογένειες, το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο έχει στάθμιση 1/2 και κάθε επόμενο εξαρτώμενο τέκνο 1/4.
Ως εξαρτώμενα για την καταβολή του επιδόματος νοούνται τα τέκνα που είναι άγαμα και, κατά την ημερομηνία γέννησης του παιδιού, για το οποίο ζητείται η χορήγηση του επιδόματος, δεν έχει παρέλθει η 31η Δεκεμβρίου του έτους, εντός του οποίου συμπληρώνεται το 18ο έτος της ηλικίας τους.
Όριο ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος
Δικαιούχοι του επιδόματος είναι όσοι το ισοδύναμο οικογενειακό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 40.000 ευρώ.
Κατηγορίες δικαιούχων
Το επίδομα γέννησης χορηγείται για παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα, εφόσον η μητέρα τους ή ο πατέρας τους ή το έτερο πρόσωπο που ασκεί την επιμέλειά τους, διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια και έχει την ιδιότητα:
α) Έλληνα πολίτη,
β) ομογενούς αλλοδαπού που διαθέτει Ειδικό Δελτίο Ταυτότητας Ομογενούς,
γ) πολίτη κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
δ) πολίτη κράτους που ανήκει στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, καθώς και πολίτη της Ελβετικής Συνομοσπονδίας,
ε) πολίτη τρίτης χώρας, ο οποίος διαμένει μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα τα τελευταία 12 έτη, πριν από το έτος γέννησης του παιδιού.
Κατ' εξαίρεση, για παιδιά που γεννιούνται στην Ελλάδα κατά τα έτη 2020, 2021, 2022 και 2023, το επίδομα χορηγείται, εφόσον η μητέρα τους, ως πολίτης τρίτης χώρας της παρούσας περίπτωσης, διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια από το έτος 2012 και εντεύθεν.
Το επί δωδεκαετία μόνιμο και νόμιμο της διαμονής στη χώρα των πολιτών τρίτων χωρών αποδεικνύεται από την υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος των δικαιούχων ή των συζύγων τους καθ' έκαστο φορολογικό έτος ή, εφόσον οι ίδιοι δεν ήταν υπόχρεοι φορολογικής δήλωσης, από τη φορολογική δήλωση, στην οποία εμφανίζονται ως εξαρτώμενα μέλη. Ως υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νοείται η για έκαστο φορολογικό έτος και εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας υποβολή της και όχι η τυχόν, μετά τη λήξη του έτους, εντός του οποίου έχει ταχθεί η ανωτέρω προθεσμία, υποβολή δήλωσης για το εισόδημα παρελθόντος φορολογικού έτους.
Στο δεύτερο μέρος του σχεδίου νόμου εισάγονται τροποποιητικές ρυθμίσεις του επιδόματος στέγασης και του επιδόματος παιδιού, ρυθμίσεις των υπηρεσιών Πρόνοιας του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, καθώς και άλλες ρυθμίσεις του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Υπενθυμίζεται ότι ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης, έθεσε από τις 27 Δεκεμβρίου 2019, στις 18:00, σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση το σχετικό σχέδιο νόμου. Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι τις 10 Ιανουαρίου 2020. Στο πλαίσιο αυτό, καλείται να συμμετάσχει στη δημόσια διαβούλευση κάθε κοινωνικός εταίρος και κάθε ενδιαφερόμενος, καταθέτοντας τις προτάσεις του για την όποια βελτίωση των διατάξεων του ανωτέρω νομοθετήματος.
