Η "κόντρα” που δρομολόγησαν οι Γερμανοί δικαστές, τελικά, έχει πίσω της πολύ μεγαλύτερα "μυστικά” από αυτά που συνειδητά καταγράφει το κείμενο των δικαστών της Καρλσρούης. Και "χρονικά”, στο τελεσίγραφο που έδωσαν στην κυρία Λαγκάρντ τίποτα δεν είναι τυχαίο.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης, όπως είναι γνωστό, έδωσε στην ΕΚΤ περιθώριο να ανταποκριθεί στην απαίτησή του τρεις μήνες. Μέχρι τότε η ΕΚΤ θα πρέπει, σύμφωνα με την γερμανική απαίτηση, να έχει παράσχει τόσο στην Bundestag (γερμανική Βουλή με πρόεδρο τον κ. Σόιμπλε) και την Bundesbank (με επικεφαλής τον κ. Βάιντμαν), όλα τα επιπλέον στοιχεία που της ζητήθηκαν και τα οποία θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι… δεν το παράκανε με τις αγορές τίτλων στο πλαίσιο του QE του 2015-2018.
Η μεν διοίκηση της ΕΚΤ, όπως είναι γνωστό, διά της κυρίας Λαγκάρντ, υπενθύμισε ότι δεν πρόκειται να δώσει περισσότερες εξηγήσεις σε "υφιστάμενες” Αρχές (Bundesbank) και ότι λογοδοτεί σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο μόνο στο Ευρωκοινοβούλιο (και όχι στο εθνικό γερμανικό Κοινοβούλιο/Bundestag). Ακόμα, δε, περισσότερο η πρόεδρος της Κομισιόν (η Γερμανίδα) Φον ντερ Λάιεν δήλωσε οτι στην Κομισιόν μελετούν το ενδεχόμενο να στραφούν δικαστικά (στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο) εναντίον της Γερμανίας.
Μέχρι εδώ τίποτα το παράδοξο, από όλες τις πλευρές. Όμως η πραγματικότητα πίσω από την… εικόνα είναι πολύ διαφορετική.
Το έκτακτο πρόγραμμα QE που έχει δρομολογήσει η κυρία Λαγκάρντ, για να αντιμετωπίσει τις έκτακτες ανάγκες στήριξης του κρατικού αλλά και του ιδιωτικού χρέους, λόγω της διπλής κρίσης της ύφεσης και της πανδημίας, έχει ύψος 750 δισ. ευρώ. Σύμφωνα, όμως, με τα στοιχεία που έδωσε πρόσφατα η ΕΚΤ, οι τραπεζίτες της Φρανκφούρτης έχουν αυξήσει τον όγκο των ημερήσιων αγορών τίτλων (ομολόγων κρατικών και ιδιωτικών) στο ανώτερο φάσμα τιμών που είχε προβλεφθεί, ήτοι κοντά στα 8,5 δισ. ευρώ ημερησίως…
Και ο λόγος είναι προφανής, η κατάσταση στα ιταλικά κυρίως ομόλογα κρατικά και ιδιωτικά είναι δύσκολη. Και αν δεν υπήρχε η παρέμβαση της ΕΚΤ θα είχαν καταρρεύσει λόγω συγκυρίας. Πράγματι, η ΕΚΤ αγοράζει ιταλικά ομόλογα σε ποσοστά που ξεπερνούν το 40%, όταν το όριο της αναλογικότητας στις αγορές της για Ιταλία είναι 17%.
Αντίστοιχα, για παράδειγμα, αγοράζει πολύ λιγότερα από τις άλλες χώρες, πχ. Γερμανία αλλά και… Ελλάδα (μόλις 100 εκατ. ευρώ ημερησίως).
Με τους ρυθμούς αυτούς, τα κεφάλαια που έχει διαθέσιμα για να "ξοδέψει” για αγορές από το έκτακτο PEPP φτάνουν περίπου μόλις μέχρι τα μέσα του Αυγούστου, όπως φαίνεται και σε σχετικό διάγραμμα που δημοσίευσε η αρμόδια Γενική Διεύθυνση της ΕΚΤ.
Και -οποία έκπληξη- το τελεσίγραφο του Δικαστηρίου της Καρλσρούης έχει δώσει χρόνο στην κυρία Λαγκάρντ να απαντήσει μέχρι τις 5 Αυγούστου. Όπως παρατηρούν αρμόδια στελέχη της ΕΚΤ, η κυρία Λαγκάρντ, για να αποφύγει μια "κατάρρευση” στο εσωτερικό της Ευρωζώνης, θα πρέπει να έχει ανακοινώσει πολύ νωρίτερα από τον Αύγουστο -για να καθησυχάσει τις αγορές-, είτε την αύξηση του διαθέσιμου ποσού του PEPP από τα 750 δισ. ευρώ σε τουλάχιστον 1,2 τρισ. ευρώ, ή τουλάχιστον να ανακοινώσει ότι θα το κάνει άμεσα.
Πώς όμως θα το κάνει αυτό, όταν βρίσκεται σε εκκρεμότητα το γερμανικό τελεσίγραφο;
Η απάντηση σε αυτό θα καθησύχαζε τις αγορές, που προς το παρόν περιμένουν με στραμμένη την προσδοκία τους σε έναν "συμβιβασμό”. Και πράγματι οι αγορές περιμένουν στις 4 Ιούνη μια εκ νέου αύξηση του ορίου του PEPP στο 1,25-1,5 τρισ. ευρώ.
Είναι, όμως, αυτήν τη φορά δυνατός ο "συμβιβασμός”; Οι προϋποθέσεις για μια απάντηση στο καυτό αυτό ερώτημα βρίσκεται… στο Παρίσι.
Τα "μυστήρια” Clo των Παρισίων
Η ύφεση, αρχικά από τα τέλη του 2019, αλλά κυρίως η έκρηξη της πανδημίας από τα τέλη Φεβρουαρίου έχει φέρει στην επιφάνεια ένα νέο μεγάλο πρόβλημα της Ευρωζώνης, που ακούει στο όνομα Clo (Collateralized debt obligations).
Πρόκειται για τα αρχικά ενός σύνθετου επενδυτικού προϊόντος το οποίο… θάλλει στα γαλλικά κατά βάση τραπεζικά χαρτοφυλάκια. Πρόκειται για παράγωγα επενδυτικά προϊόντα τα οποία στηρίζονται σε ενα mix δανείων με διάφορες κατηγορίες αξιόχρεου στο εσωτερικό τους.
Από AAA μέχρι Junk δάνεια (τα γνωστά μας "κόκκινα" δάνεια). Ένας μεγάλος αριθμός (αυξανόμενος τα τελευταία 2 χρόνια) επενδυτικών funds, σε συνεργασία με τις τράπεζες, έχουν προωθήσει τη δημιουργία επενδυτικών προϊόντων (ομολόγων) τα οποία έχουν ως εγγύηση μείγματα (όσον αφορά τη διαβάθμιση αξίοχρεου) δανείων. Σε ένα είδος τέτοιων προϊόντων, άλλωστε, στηρίζεται και η λογική των επικείμενων εκδόσεων τίτλων του "Ηρακλή”.
Τα αρχικά σχήματα των ομολόγων αυτών περιείχαν ως εγγύηση μεγάλα ποσοστά αξιόχρεων δανείων και μικρά ποσοστά λιγότερο αξιόχρεων ή και NPLs, π.χ. 95% investment grade και μόλις 5% ή και λιγότερο junk δανείων.
Με τον τρόπο αυτόν, funds και τράπεζες βρήκαν τον τρόπο για μεγαλύτερες αποδόσεις σε ενα περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων. Όμως η ύφεση και η πανδημία από τις αρχές του έτους έχουν προκαλέσει μαζική υποβάθμιση τέτοιων ομολόγων, καθώς μεγάλος αριθμός δανείων βρέθηκε να μετατρέπεται σε junk.
To αποτέλεσμα είναι ότι μέσα στον Μάρτιο τα "καλά” Clo βρέθηκαν να χάνουν τεράστια ποσοστά της αξίας τους και μεγάλα κομμάτια από αυτά να θυμίζουν τα πάλαι ποτέ περιβόητα subprime της κρίσης του 2008, που οδήγησαν σε κατάρρευση τη Lehman Brothers και παρ’ ολίγον το τραπεζικό σύστημα.
Και τώρα τα "κερασάκι”. Ποιες τράπεζες είναι οι περισσότερο εκτεθειμένες στα Clo και την καταβαράθρωση της αξίας τους; Οι γαλλικές τράπεζες είναι φορτωμένες με χαρτοφυλάκια Clos… και αυτό έχει κάνει την κυρία Λαγκάρντ να χάσει τον ύπνο της και να "μελετά” την επέκταση του PEPP σε αγορές "non investment grade” τίτλων.
Κάπου εκεί το Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης έστειλε το τελεσίγραφο στην ΕΚΤ και ζητά εξηγήσεις για το τι ακριβώς κάνει…
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης, όπως είναι γνωστό, έδωσε στην ΕΚΤ περιθώριο να ανταποκριθεί στην απαίτησή του τρεις μήνες. Μέχρι τότε η ΕΚΤ θα πρέπει, σύμφωνα με την γερμανική απαίτηση, να έχει παράσχει τόσο στην Bundestag (γερμανική Βουλή με πρόεδρο τον κ. Σόιμπλε) και την Bundesbank (με επικεφαλής τον κ. Βάιντμαν), όλα τα επιπλέον στοιχεία που της ζητήθηκαν και τα οποία θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι… δεν το παράκανε με τις αγορές τίτλων στο πλαίσιο του QE του 2015-2018.
Η μεν διοίκηση της ΕΚΤ, όπως είναι γνωστό, διά της κυρίας Λαγκάρντ, υπενθύμισε ότι δεν πρόκειται να δώσει περισσότερες εξηγήσεις σε "υφιστάμενες” Αρχές (Bundesbank) και ότι λογοδοτεί σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο μόνο στο Ευρωκοινοβούλιο (και όχι στο εθνικό γερμανικό Κοινοβούλιο/Bundestag). Ακόμα, δε, περισσότερο η πρόεδρος της Κομισιόν (η Γερμανίδα) Φον ντερ Λάιεν δήλωσε οτι στην Κομισιόν μελετούν το ενδεχόμενο να στραφούν δικαστικά (στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο) εναντίον της Γερμανίας.
Μέχρι εδώ τίποτα το παράδοξο, από όλες τις πλευρές. Όμως η πραγματικότητα πίσω από την… εικόνα είναι πολύ διαφορετική.
Το έκτακτο πρόγραμμα QE που έχει δρομολογήσει η κυρία Λαγκάρντ, για να αντιμετωπίσει τις έκτακτες ανάγκες στήριξης του κρατικού αλλά και του ιδιωτικού χρέους, λόγω της διπλής κρίσης της ύφεσης και της πανδημίας, έχει ύψος 750 δισ. ευρώ. Σύμφωνα, όμως, με τα στοιχεία που έδωσε πρόσφατα η ΕΚΤ, οι τραπεζίτες της Φρανκφούρτης έχουν αυξήσει τον όγκο των ημερήσιων αγορών τίτλων (ομολόγων κρατικών και ιδιωτικών) στο ανώτερο φάσμα τιμών που είχε προβλεφθεί, ήτοι κοντά στα 8,5 δισ. ευρώ ημερησίως…
Και ο λόγος είναι προφανής, η κατάσταση στα ιταλικά κυρίως ομόλογα κρατικά και ιδιωτικά είναι δύσκολη. Και αν δεν υπήρχε η παρέμβαση της ΕΚΤ θα είχαν καταρρεύσει λόγω συγκυρίας. Πράγματι, η ΕΚΤ αγοράζει ιταλικά ομόλογα σε ποσοστά που ξεπερνούν το 40%, όταν το όριο της αναλογικότητας στις αγορές της για Ιταλία είναι 17%.
Αντίστοιχα, για παράδειγμα, αγοράζει πολύ λιγότερα από τις άλλες χώρες, πχ. Γερμανία αλλά και… Ελλάδα (μόλις 100 εκατ. ευρώ ημερησίως).
Με τους ρυθμούς αυτούς, τα κεφάλαια που έχει διαθέσιμα για να "ξοδέψει” για αγορές από το έκτακτο PEPP φτάνουν περίπου μόλις μέχρι τα μέσα του Αυγούστου, όπως φαίνεται και σε σχετικό διάγραμμα που δημοσίευσε η αρμόδια Γενική Διεύθυνση της ΕΚΤ.
Και -οποία έκπληξη- το τελεσίγραφο του Δικαστηρίου της Καρλσρούης έχει δώσει χρόνο στην κυρία Λαγκάρντ να απαντήσει μέχρι τις 5 Αυγούστου. Όπως παρατηρούν αρμόδια στελέχη της ΕΚΤ, η κυρία Λαγκάρντ, για να αποφύγει μια "κατάρρευση” στο εσωτερικό της Ευρωζώνης, θα πρέπει να έχει ανακοινώσει πολύ νωρίτερα από τον Αύγουστο -για να καθησυχάσει τις αγορές-, είτε την αύξηση του διαθέσιμου ποσού του PEPP από τα 750 δισ. ευρώ σε τουλάχιστον 1,2 τρισ. ευρώ, ή τουλάχιστον να ανακοινώσει ότι θα το κάνει άμεσα.
Πώς όμως θα το κάνει αυτό, όταν βρίσκεται σε εκκρεμότητα το γερμανικό τελεσίγραφο;
Η απάντηση σε αυτό θα καθησύχαζε τις αγορές, που προς το παρόν περιμένουν με στραμμένη την προσδοκία τους σε έναν "συμβιβασμό”. Και πράγματι οι αγορές περιμένουν στις 4 Ιούνη μια εκ νέου αύξηση του ορίου του PEPP στο 1,25-1,5 τρισ. ευρώ.
Είναι, όμως, αυτήν τη φορά δυνατός ο "συμβιβασμός”; Οι προϋποθέσεις για μια απάντηση στο καυτό αυτό ερώτημα βρίσκεται… στο Παρίσι.
Τα "μυστήρια” Clo των Παρισίων
Η ύφεση, αρχικά από τα τέλη του 2019, αλλά κυρίως η έκρηξη της πανδημίας από τα τέλη Φεβρουαρίου έχει φέρει στην επιφάνεια ένα νέο μεγάλο πρόβλημα της Ευρωζώνης, που ακούει στο όνομα Clo (Collateralized debt obligations).
Πρόκειται για τα αρχικά ενός σύνθετου επενδυτικού προϊόντος το οποίο… θάλλει στα γαλλικά κατά βάση τραπεζικά χαρτοφυλάκια. Πρόκειται για παράγωγα επενδυτικά προϊόντα τα οποία στηρίζονται σε ενα mix δανείων με διάφορες κατηγορίες αξιόχρεου στο εσωτερικό τους.
Από AAA μέχρι Junk δάνεια (τα γνωστά μας "κόκκινα" δάνεια). Ένας μεγάλος αριθμός (αυξανόμενος τα τελευταία 2 χρόνια) επενδυτικών funds, σε συνεργασία με τις τράπεζες, έχουν προωθήσει τη δημιουργία επενδυτικών προϊόντων (ομολόγων) τα οποία έχουν ως εγγύηση μείγματα (όσον αφορά τη διαβάθμιση αξίοχρεου) δανείων. Σε ένα είδος τέτοιων προϊόντων, άλλωστε, στηρίζεται και η λογική των επικείμενων εκδόσεων τίτλων του "Ηρακλή”.
Τα αρχικά σχήματα των ομολόγων αυτών περιείχαν ως εγγύηση μεγάλα ποσοστά αξιόχρεων δανείων και μικρά ποσοστά λιγότερο αξιόχρεων ή και NPLs, π.χ. 95% investment grade και μόλις 5% ή και λιγότερο junk δανείων.
Με τον τρόπο αυτόν, funds και τράπεζες βρήκαν τον τρόπο για μεγαλύτερες αποδόσεις σε ενα περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων. Όμως η ύφεση και η πανδημία από τις αρχές του έτους έχουν προκαλέσει μαζική υποβάθμιση τέτοιων ομολόγων, καθώς μεγάλος αριθμός δανείων βρέθηκε να μετατρέπεται σε junk.
To αποτέλεσμα είναι ότι μέσα στον Μάρτιο τα "καλά” Clo βρέθηκαν να χάνουν τεράστια ποσοστά της αξίας τους και μεγάλα κομμάτια από αυτά να θυμίζουν τα πάλαι ποτέ περιβόητα subprime της κρίσης του 2008, που οδήγησαν σε κατάρρευση τη Lehman Brothers και παρ’ ολίγον το τραπεζικό σύστημα.
Και τώρα τα "κερασάκι”. Ποιες τράπεζες είναι οι περισσότερο εκτεθειμένες στα Clo και την καταβαράθρωση της αξίας τους; Οι γαλλικές τράπεζες είναι φορτωμένες με χαρτοφυλάκια Clos… και αυτό έχει κάνει την κυρία Λαγκάρντ να χάσει τον ύπνο της και να "μελετά” την επέκταση του PEPP σε αγορές "non investment grade” τίτλων.
Κάπου εκεί το Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης έστειλε το τελεσίγραφο στην ΕΚΤ και ζητά εξηγήσεις για το τι ακριβώς κάνει…