Υπέρ της αναδιάρθρωσης των χρεών του ιδιωτικού τομέα στις χώρες της Ευρωζώνης που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση τάσσεται έκθεση εργασίας που έγινε από το νομικό και ευρωπαϊκό τμήμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).
Αν και στην έκθεση αναφέρεται ότι «δεν πρέπει να παρουσιαστεί ως θέση του ΔΝΤ», είναι σαφές ότι οι απόψεις που εκφράζονται απηχούν πολλούς στο Ταμείο και είναι πιθανό να ενισχύσει τις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία διαπραγματεύται με την τρόικα την αναδιάρθρωση χρεών προς τράπεζες.
Τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι η ρύθμιση θα αφορά περιορισμένη ομάδα πληθυσμού και άτομα με μέγιστο εισόδημα 25.000 ευρώ και αποδεδειγμένη μείωση εισοδήματος πάνω από 30% ή ειδικές κατηγορίες πληθυσμού όπως οι άνεργοι και οι ανάπηροι.
Η έκθεση έχει τίτλο «Αντιμετωπίζοντας τα προβλήματα του ιδιωτικού χρέους στο απόηχο της ευρωπαϊκής χρηματοοικονομικής κρίσης» και τάσσεται υπέρ της «ομαλής αναδιάρθρωσης των χρεών του ιδιωτικού τομέα». Οι συντάκτες αναφέρουν ότι τα χρέη του ιδιωτικού τομέα της Ευρώπης έχουν αυξηθεί σημαντικά από το 2008 και τονίζουν ότι καταγράφεται ιδιαίτερα έντονη η αύξηση σε Ιρλανδία και Ελλάδα.
«Αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ότι δεν βοηθά κανένα να μην λυθεί το θέμα του υψηλού δανεισμού στον ιδιωτικό τομέα: ούτε τους δανειστές αλλά ούτε και τους πιστωτές» αναφέρει η έκθεση του ΔΝΤ και συμπληρώνει: «Εάν δεν αντιμετωπιστεί το θέμα, τότε διακυβεύεται η ανάκαμψη».
«Με την κρίση να έχει σχεδόν τελειώσει και την ανάκαμψη να παραμένει χλιαρή, τώρα είναι η ώρα να δημιουργηθούν οι συνθήκες για ουσιαστική αναδιάρθρωση του χρέους σε μια σειρά από υπερχρεωμένες χώρες. Αυτό είναι ακόμη περισσότερο επιτακτικό επειδή θα μπορούσαν να περάσουν αρκετά χρόνια έως ότου να γίνουν εμφανή τα αποτελέσματα», υπογραμμίζουν οι συντάκτες της μελέτης.
«Οι επενδύσεις θα μειωθούν εάν οι επιχειρήσεις επικεντρώνονται στην απομόχλευση... Τα νοικοκυριά θα μειώσουν περαιτέρω τις καταναλωτικές δαπάνες…. ενώ η κρίση στα ενυπόθηκα δάνεια θα επιδεινώσει την ήδη κακή κατάσταση στο real estate». Τέλος προειδοποιεί ότι «θα πληγεί και ο τραπεζικός κλάδος καθώς θα κορυφωθούν τα κόκκινα δάνεια. Ενδεχομένως να επιβαρυνθεί και ο κρατικός προϋπολογισμός γιατί συχνά τα χρέη του ιδιωτικού τομέα μεταφέρονται στον κρατικό προϋπολογισμό».
Υπάρχουν, ωστόσο, όροι και προϋποθέσεις για να στεφθεί με επιτυχία η εν λόγω αναδιάρθρωση χρεών.
«Η όποια αναδιάρθρωση των χρεών του ιδιωτικού τομέα θα πρέπει να γίνει στο ευρύτερο πλαίσιο μεταρρύθμισης του χρηματοοικονομικού κλάδου» αναφέρει, επισημαίνοντας ιδιαίτερα το παράδειγμα της Λετονίας.
Για την αναδιάρθρωση των χρεών του επιχειρηματικού κλάδου είναι κρίσιμο να υπάρξει αποτελεσματικό καθεστώς πτωχεύσεων, ώστε να διευκολυνθεί η έγκαιρη διάσωση βιώσιμων επιχειρήσεων και η ταχεία έξοδος των μη βιώσιμων, αναφέρει η ομάδα εργασίας του ΔΝΤ, επισημαίνοντας ότι σε πολλές χώρες θα πρέπει να αναθεωρηθεί το πτωχευτικό δίκαιο.
Το ΔΝΤ στέκεται και στο θέμα των υπερχρεωμένων νοικοκυριών τονίζοντας ότι έχει πυροδοτήσει μπαράζ νομικών μεταρρυθμίσεων στις χώρες που επηρεάζονται περισσότερο. Η έκθεση αναφέρεται συνοπτικά στον Ν. 3869/2010 (νόμος Κατσέλη) και στις βασικές του προβλέψεις για την προστασία των δανειοληπτών υπογραμμίζοντας πως οι ελληνικές Αρχές επανεξετάζουν το συγκεκριμένο νομοθέτημα, καθώς δεν κρίθηκε επιτυχημένο αφού δεν οδήγησε σε διευθέτηση μεγάλου μέρους του ιδιωτικού χρέους που δεν εξυπηρετείται.