ΕΣΕΕ Η βιωσιμότητα και όχι το κέρδος οδηγούν τους μικρομεσαίους στη φοροδιαφυγή

Έξι στους δέκα πολίτες (58,4%) θεωρούν ότι οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες φοροδιαφεύγουν λιγότερο από τις μεγάλες εταιρίες. Ωστόσο, οι πολίτες αναγνωρίζουν, σε ποσοστό 70% ότι η φοροδιαφυγή στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις σχετίζεται με την ανάγκη βιωσιμότητας αυτών και όχι με την προσπάθεια δημιουργίας μεγαλύτερου κέρδους.





Αυτό προκύπτει από τα συμπεράσματα έρευνας της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου που διεξήχθη τον Ιανουάριο του 2013 με αντικείμενο τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα.

Αναλυτικότερα, το 86,8% των πολιτών πιστεύει ότι ο σχετικά υψηλός αριθμός Μ.Μ.Ε. που λειτουργούν στην Ελλάδα είναι προς όφελος της εθνικής οικονομίας ενώ το 89,1% θεωρεί ότι η ύπαρξη πολλών Μικρομεσαίων Εμπορικών καταστημάτων είναι προς όφελος του καταναλωτή. Εξαιρετικά σοβαρό πρόβλημα (95,7%) θεωρεί η κοινή γνώμη το φαινόμενο της φοροδιαφυγής καθώς το 53% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι περισσότεροι από τους μισούς συμπολίτες τους φοροδιαφεύγουν συστηματικά, μόλις όμως το 16,4% παραδέχεται ότι έχει φοροδιαφύγει, αποκρύπτοντας εισοδήματα.

Πρόκειται κυρίως για άνδρες (24,7%) και άτομα με εισοδήματα άνω των 2.000 ευρώ μηνιαίως (23,1%). Ωστόσο, το 46,3% δηλώνει ότι έχει συμβάλει στο να φοροδιαφύγει κάποιος (μη ζητώντας π.χ. απόδειξη). Σε ό,τι αφορά τις ΜΜΕ, η κοινή γνώμη πιστεύει σε ποσοστό 39,5% ότι είναι μέτρια και το 22,1% μικρή, ενώ μόνο το 34,9% υποστηρίζει ότι η φοροδιαφυγή από τις ΜΜΕ είναι μεγάλη και σε ότι αφορά στα επαγγέλματα πρωταγωνιστές, σύμφωνα με τους πολίτες, στη φοροδιαφυγή αναδεικνύονται: τα Ιατρεία (88,6%), οι τεχνίτες (85,4%), τα Δικηγορικά γραφεία/συμβολαιογραφεία (75,2%), οι χώροι εστίασης (57,9%) ενώ πολύ μικρότερο καταγράφεται το ποσοστό φοροδιαφυγής στα μικρά εμπορικά καταστήματα (37,6%), στα πρατήρια βενζίνης (44,1%) και στα σούπερ μάρκετ (17,7%).

Σε ό,τι αφορά το φορολογικό σύστημα, η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής μπορεί να επιτευχθεί αποτελεσματικότερα από τη μείωση της φορολόγησης των επιχειρήσεων, η οποία επιπλέον θα βοηθήσει σημαντικά στη διατήρηση και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Σημειώνεται πως το 74,2% των πολιτών τοποθετείται αρνητικά απέναντι στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο για το οποίο, σε ποσοστό 64,4%, πιστεύει ότι δεν θα αντιμετωπίσει ουσιαστικά τη φοροδιαφυγή. Παράλληλα, οι πολίτες τοποθετούνται αρνητικά με ποσοστό 67% στο ενδεχόμενο ανοίγματος των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές.

Οι περισσότεροι εκπρόσωποι ΜΜΕ εκτιμούν ότι η φοροδιαφυγή στις ΜΜΕ είναι μικρή και μέτρια, καθώς επίσης ότι οι ΜΜΕ φοροδιαφεύγουν λιτότερο από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Οι περισσότεροι ερωτώμενοι κρίνουν ότι οι υπάρχουσες μέθοδοι αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής είναι χαμηλής επάρκειας. Παράλληλα, το ασταθές και πολύπλοκο φορολογικό σύστημα κρίθηκε από τους περισσότερους ως η σημαντικότερη αιτία για τη μη αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής ενώ οι περισσότεροι συμμετέχοντες στην έρευνα έχουν αρνητική γνώμη για το νέο φορολογικό νομοσχέδιο και πιστεύουν ότι δεν είναι πιο αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Μετά την έλλειψη ρευστότητας, το ασταθές φορολογικό σύστημα και η γραφειοκρατία θεωρούνται τα σημαντικότερα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας ενώ ακολουθούν χαμηλή ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων/ υπηρεσιών (20,6%), η φοροδιαφυγή (20,2%). Τα σημαντικότερα προβλήματα στη λειτουργία των ΜΜΕ είναι η έλλειψη ρευστότητας, η υψηλή φορολογία και η χαμηλή καταναλωτική ζήτηση, ενώ η πλειοψηφία των ΜΜΕ δεν θα ήθελε να λειτουργούν τα καταστήματα τις Κυριακές.

Δηλαδή, η πλειοψηφία των εκπροσώπων ΜΜΕ πιστεύει ότι η παρούσα οικονομική κατάσταση δεν ευνοεί την ανάληψη επιχειρηματικής δράσης στην Ελλάδα (86,5%). Οι περισσότεροι εκπρόσωποι των ΜΜΕ δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξοι για το μέλλον της επιχείρησής τους και το μέλλον της ελληνικής οικονομίας. Συγκεκριμένα το 39,6% είναι λίγο αισιόδοξο για το μέλλον της επιχείρησης του και το 40,7% είναι λίγο αισιόδοξο για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας. Τα αντίστοιχα ποσοστά για εκείνους που δεν είναι καθόλου αισιόδοξοι είναι 29,7% και 40,2% αντίστοιχα.

Το 66,6% του δείγματος δήλωσε πως δεν είναι καθόλου ικανοποιημένο από την οικονομική πολιτική που ακολουθείται στην Ελλάδα, το συγκεκριμένο ποσοστό είναι ελαφρώς αυξημένο ανάμεσα στις επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μικρότερο των 50.000 ευρώ.

Ακόμη, το 74,4% του δείγματος δήλωσε πως έχουν προβεί σε αλλαγές στην οργάνωση και λειτουργία της επιχείρησης λόγω της παρούσας οικονομικής συγκυρίας. Το συγκεκριμένο ποσοστό είναι υψηλότερο του μέσου όρου για τις επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μεγαλύτερου των 150.000 ευρώ (81,6%). Για τις επιχειρήσεις που προέβησαν σε τέτοιες αλλαγές, οι περισσότερες δήλωσαν ότι μείωσαν τις δραστηριότητες της επιχείρησης (30,1%) και έκαναν απολύσεις (29,3%). Οι αλλαγές αυτές αφορούν επίσης μειώσεις μισθών (15,2%) και ελαστικοποίηση του ωραρίου εργασίας (10,7%). Παρ' όλα αυτά, το 68,2 των επιχειρήσεων δήλωσαν πως δεν σκέπτονται να προβούν σε μειώσεις μισθών ή απολύσεις προσωπικού στο επόμενο διάστημα.

Όπως σχολίασε ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Β. Κορκίδης επί των συμπερασμάτων της έρευνας: «…Η έρευνα που διεξαγάγαμε το προηγούμενο διάστημα σε συνεργασία με την εταιρεία GPO αποκαλύπτει ορισμένες σκληρές αλήθειες για το φορολογικό πρόβλημα της χώρας και τις αντιδράσεις της ελληνικής κοινωνίας στις ασκούμενες πολιτικές. Η ελληνική κοινωνία αποδέχεται με σαφήνεια τη σημασία της επίλυσης του φορολογικού προβλήματος και επιθυμεί την υλοποίηση ενός απλού και δίκαιου φορολογικού συστήματος. Οι Έλληνες πολίτες αναγνωρίζουν τη συμμετοχή τους στη διαιώνιση του φορολογικού προβλήματος, ωστόσο κατανοούν και τη διαφορά ανάμεσα στη φοροδιαφυγή και την φοροαποφυγή. Σύμφωνα με την κοινή γνώμη, οι μεγάλοι φοροδιαφεύγουν επιστημονικά και οι μικροί άγαρμπα και για λόγους άμεσης επιβίωσης. Κόντρα σε μια γενική αντίληψη περί δήθεν ανευθυνότητας των Ελλήνων πολιτών, η αναγνώριση της εμπλοκής της κοινωνίας στη φοροδιαφυγή συνιστά κορυφαία έκφραση αυτοσυνειδησίας και αυτόνομης συλλογικής σκέψης. Επιπλέον, ο φορολογικός νόμος απορρίπτεται ξεκάθαρα από την πλειονότητα της κοινής γνώμης και των επιχειρηματιών, η οποία δηλώνει ότι δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στα σωρευμένα βάρη της υπερφορολόγησης. Ακόμα πιο αποκαλυπτικές είναι δε οι αξιολογήσεις σχετικά με την αποτελεσματικότητα των θεσμικών φορέων αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής, όπου τόσο οι εκπρόσωποι της δικαστικής εξουσίας, όσο και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί και οι βραδυπορούντες υπουργοί εν γένει κρίνονται ανεπαρκείς για να δώσουν άμεση λύση στο πρόβλημα. Το ελληνικό εμπόριο αρνείται την πολιτική εκτέλεσης της κοινωνίας, η οποία οδηγείται σε παραίτηση ή έκρηξη. Η κυβέρνηση πρέπει να κατανοήσει ότι η κοινωνία δεν είναι ένας άβουλος παρατηρητής που απλά αντιδρά σε κάποιες άνωθεν παρεμβάσεις αλλά αντίθετα παλεύει το σήμερα, σκέφτεται το αύριο και ανατρέχει δημιουργικά στο χθες. Επεξεργάζεται προτάσεις για την έξοδο από την κρίση και ελπίζει για ένα καλύτερο μέλλον. Ο μόνος δρόμος για την αντιμετώπιση του προβλήματος της χώρας είναι οι κυβερνώντες να αντιμετωπίσουν την κοινωνία ως σύμμαχο και όχι ως εχθρό…» Στοιχεία έρευνας Η έρευνα διενεργήθηκε από την εταιρεία GPO για λογαριασμό της ΕΣΕΕ, το χρονικό διάστημα από 23 έως 30 Ιανουαρίου 2013. H Έρευνα για τη Κοινή Γνώμη πραγματοποιήθηκε σε Πανελλαδικό δείγμα 1.600 ερωτώμενων (κατοίκων της χώρας από 18 ετών και πάνω) ενώ η αντίστοιχη για τις ΜμΕ σε δείγμα 1.000 Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στο σύνολο της Επικράτειας, με τη μέθοδο των τηλεφωνικών συνεντεύξεων μέσω χρήσης γραπτού δομημένου ερωτηματολογίου